به گزارش ایرنا ، کسی بامداد ۱۵ شهریور را در ایران اینچنین پرجنب و جوش و مردمانش را اینچنین سحرخیز به یاد ندارد . از نخستین دقایق صبح امروز نبض زندگی در شهرها و روستاهای ایران تندتر از روزهای دیگر شروع به تپیدن کرد. خانواده ها زودتر از هر روز دیگر شهریوری، سفره صبحانه اشان را پهن کردند. خیابان ها زودتر از روزهای دیگر شلوغ شد . حضور دانش آموزان در خیابان ها جلوه ویژه ای به زندگی صبحگاهی بخشید؛ جلوه ای که طی ۶ ماه گذشته ورود مهمان ناخوانده ای به نام ویروس کرونا آن را از دیدگان جامعه محو کرده بود.
سرزندگی و جنب و جوش حاکم بر شهرها و روستاها از دقایق اولیه صبح امروز ۱۵ شهریور ماه ۹۹ برای آدم ها تبدیل به یک آرزو شده بود. خیلی از ما ، دلمان برای دیدن دانش آموزان کوله یا کیف به پشت با شیطنت های کودکانه پیش و پس از تعطیلی مدرسه تنگ شده بود. خیابان های سوت و کور و درها بسته مدارس برای همه ما وحشت از کرونا را بیشتر می کرد ، اما امروز جامعه قوت قلب تازه‌ای گرفت .
البته بودند و هستند خانواده هایی که با همه شور و شعف ناشی از باز شدن مدارس ، اندکی دغدغه و نگرانی از آغاز سال تحصیلی به صورت حضوری دارند ، ولی با این همه بر این باورند که نباید اجازه داد مهمان ناخوانده ، تبدیل به صاحبخانه شود ؛ مانند رضا عمویی یک شهروند ساروی که معتقد است تجربه موفق چند ماهه در مقابله با کرونا و یادگیری روش های خودمراقبتی جامعه را اکنون به جایی رسانده است که می تواند با همکاری همگانی ، قطار سال تحصیلی جدید را به سلامتی از ایستگاه اول راهی مسیر کند.
این شهروند مازندرانی که پدر ۲ دانش آموز ابتدایی و متوسطه است به خبرنگار ایرنا گفت : واقعیتش این است که کمی نگرانی دارم ، ولی فکر کنم این مقدار نگرانی طبیعی باشد چون زمانی که چند سال پیش اولین بار فرزند بزرگم را به مدرسه می فرستادم ، مشابه چنین نگرانی و دغدغه ای را تجربه کردم ولی بعدا متوجه شدم که همان مقدار نگرانی هم چندان موجه نبود.
وی توضیح داد : طی ۲ هفته گذشته موضوع مشترک صحبت کردن در خانه و میان اقوام در باره سال تحصیلی جدید بود و تقریبا همه بر این اعتقاد بودیم که آموزش مجازی با همه محاسنش به اندازه آموزش حضوری کارایی ندارد ، بویژه این که یک بخش مهم تعلیم و تربیت یعنی بعد پرورش در آموزش مجازی مغفول می ماند ، ضمن این که در نیمه دوم سال تحصیلی گذشته نگه داشتن بچه ها در خانه برای خانواده ها تبدیل به یک وظیفه سخت و طاقت فرسا شده بود.
عمویی افزود : خودم و همسرم در هفته های اخیر به صورت مرتب تمامی خبرها و اطلاعات مربوط به سال تحصیلی را پیگیری می کردیم و به این نتیجه رسیدیم که پروتکل های تعریف شده با جزییاتی که به مدارس اعلام شده در صورت رعایت درست ، جای هیچگونه نگرانی باقی نمی گذارد چون در دستورالعمل هایی که آموزش و پرورش به مدارس ابلاغ کرده تقریبا تمامی نکات مورد توجه قرار گرفته است .
وی ، در عین حال رعایت کامل پروتکل ها و دستورالعمل های ابلاغ شده برای سال تحصیلی جدید را نیازمند همکاری تنگاتنگ خانواده ها دانست و گفت : به نظرم تک تک والدین باید در قبال اجرای درست دستورالعمل ها احساس مسئولیت کنند . مثلا انتظار است خانواده ها وقتی احساس می کنند فرزندشان علائمی سرماخوردگی یا حتی هر بیماری دیگری دارد ، او را به مدرسه نفرستند . ترجیحا تا آنجایی که مقدور است خودشان فرزندشان را به مدرسه ببرند و از مدرسه برگردانند . اگر فرزندشان از سرویس استفاده می کند ، بر نحوه درست فعالیت سرویس نظارت کنند. فرزندشان را بدون ماسک به مدرسه نفرستند. حتما بدون این که ایجاد نگرانی کنند به فرزندشان رعایت فاصله گذاری فیزیکی در مدرسه را یادآور شوند. نکاتی را که در دستورالعمل های ابلاغ شده مختص دانش آموزان است مانند نداشتن زنگ تفریح ، تعطیلی شدن از مدرسه به صورت پلکانی ، عدم حضور دستجمعی در حیاط و سالن مدرسه و دیگر مسایل مرتبط را گوشزد نمایند.
زندگی یعنی جریان رودخانه زیستن
دغدغه و نگرانی بازگشایی مدارس و تشکیل کلاس های درس به صورت حضوری آن هم در شرایطی که سایه شوم ویروس کرونا همچنان بر سر جامعه وجود دارد به اعتقاد یک روان شناس در عین حال که بجاست ، ولی نباید سبب شود رودخانه زلال زندگی از جریان بایستد.
روح الله وریجی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت : نگرانی والدین بویژه آنانی که فرزندشان برای اولین سال پای به مدرسه می گذارد آن هم در این شرایط کرونایی نه تنها تعجب برانگیز نیست بلکه نشانگر هوشمندی است ولی از این هوشمندی باید در جهت درستش استفاده شود.
وی توضیح می دهد : کرونا طی حدود هفت ماه گذشته جریان زندگی را بشدت تحت تاثیر قرار داده است و از نگاه روان شناسی تعطیلی مدارس و دانشگاه ها در کنار مختل شدن سایر وجوه زندگی اجتماعی روح و روان جامعه را دچار فرسایش کرده است. نباید اجازه داد بیش از این فشار روحی و روانی به جامعه وارد شود. بازگشایی مدارس و برگزاری کلاس های حضوری اگر چه ممکن است در نگاه اول استرس زا تحلیل شود ، ولی رعایت پروتکل های بهداشتی و همکاری خانواده ها در این زمینه سبب می شود تا جامعه سرزندگی خودش را پس از چندین ماه بازیابد.
این روان شناس گفت : راه حل کاهش فشار روانی وارده بر جامعه تعطیلی مدارس و یا ادامه آموزش مجازی به صورت کامل برای دانش آموزان نیست بویژه این که طی چند ماه گذشته جامعه تجربه کافی برای خودمراقبتی کسب کرده است . خانواده هایی که نگرانی دارند بهتر است برای رعایت پروتکل های بهداشتی با مدارس ، معلمان و کادر آموزشی همکاری کامل داشته باشند چون رفتن دانش آموزان به مدرسه به نفع خودشان است.
وی توضیح داد : درست است که آموزش مجازی تا حدودی به نیاز یادگیری دانش آموزان پاسخ می دهد ، ولی بعد پرورشی که جنبه های مختلفی دارد مغفول می ماند. علاوه بر این بخشی از یادگیری دانش آموزان با کنار هم بودنشان محقق می شود. طولانی شدن نگه داشتن کودکان در خانه و دور نگه داشتنشان از دوستان و همسن و سالان همچنین تبعات روانی دارد که در میان مدت و بلندمدت نمود خواهد یافت.
وریجی گفت : اگر چه ویروس کرونا به خاطر سرعت شیوع یک تجربه جدید برای بشر بود ، ولی باید بپذیریم که ما را وارد عصر جدید با نیازهای جدید کرده است. باید در نظر بگیریم که لزوما کرونا آخرین ویروس تهدید کننده برای جوامع نخواهد بود. زیستن با خطرات و مراقبت کردن از خویش بخش مهمی از مهارت زندگی است. در واقع آموزش و پرورش رسالت اصلی اش یاد دادن مهارت زندگی به دانش آموزان است. دانش بخش کوچکی از آن محسوب می شود. مراقبت کردن از خود در مقابل خطراتی مانند شیوع ویروس کرونا و یا بیماری های دیگر هم بخشی از مهارت مورد نیاز برای زندگی است. چه بخواهیم و چه نخواهیم ، بچه هایمان باید این مهارت را بیاموزند. نمی توانیم برای همیشه آنها را در خانه حبس کنیم . می دانیم که هر پدیده جدیدی در جامعه برای کودکان خطر محسوب می شود ولی راهش این نیست که آنان را در خانه حبس کنیم .
وی تاکید کرد : بهتر است والدین آموزش های لازم را برای رعایت پروتکل های بهداشتی به فرزندانشان داشته باشند. نکاتی را که در دستورالعمل بازگشایی مدارس بر آنها تاکید شده ، یادآور شوند. از کودکانشان بخواهند در رعایت این موارد شیطنت نکنند و با مدرسه و کادر آموزشی و اداری و اجرایی همکاری لازم را داشته باشند. در عین حال هنگام آموزش این نکات ، بچه را نترسانند. اتفاقا کلاس های حضوری با رعایت پروتکل های اجتماعی سبب می شود تا روحیه کودکان عوض شود ، میزان یادگیریشان افزایش یابد.
این روان شناس افزود : این یک اصل در روان شناسی یادگیری است که در آموزش جمعی میان کودکان رقابت ایجاد می شود و این رقابت فرایند یادگیری را تسهیل و تلاش و کوشش کودک را افزایش می یابد. گذشته از این کودکان طی چند ماه گذشته به خاطر کم تحرکی دچار مشکل اضافه وزن ، کم حوصلگی و ناهنجاری های رفتاری شده اند. اگر والدین رفتار کودکانشان را قبل از شیوع کرونا با هفته ها و روزهای گذشته به صورت دقیق مقایسه کنند ، خودشان این ناهنجاری ها را متوجه می شوند. این ناهنجاری ها در آینده و سرنوشت کودکان اثرگذاری خواهد کرد.
البته آموزش و پرورش و مدارس طی یک ماه گذشته برای برگزاری کلاس های حضور و آغاز سال تحصیلی اقدامات زیادی با هدف حفظ سلامت دانش آموزان و معلمان انجام داده اند. بر اساس آنچه که وزیر آموزش و پرورش اعلام کرده ، طی این مدت ۱۳۰ میلیارد تومان اعتبار مقابله با کرونا برای آماده سازی مدارس جهت بازگشایی در سال تحصیلی جدید در اختیار مدارس کشور قرار گرفته است تا کارهای مورد نیاز بهداشتی را انجام دهند. تقریبا تمامی اقدامات زیرساختی مورد نیاز در قالب پروژه مهر و دیگر برنامه ها انجام شده است و مدارس برای بازگشایی از صبح امروز ۱۵ شهریور آماده شده اند.
پروتکل‌های بهداشتی بازگشایی مدارس
در کنار اعتبارات اختصاص یافته و فراهم آوری زیرساخت ها ، آموزش و پرورش " شیوه نامه بازگشایی مدارس " را از مدتی قبل به تمامی مدارس کشور از جمله استان مازندران ابلاغ کرده است که در آن جزییات بیشتری که برای حفظ سلامتی دانش آموزان و معلمان در برگزاری کلاس های حضوری لازم است ، مورد تاکید قرار گرفته است.
یکی از نکات مهم در این شیوه که آموزش و پرورش با اعتماد به نفس بر آن تاکید کرده این است که سال تحصیلی جدید برای تمامی دوره‌ها و پایه های مختلف تحصیلی مدارس دولتی و غیر دولتی شهری و روستایی از ۱۵ شهریور ماه به صورت حضوری آغاز می‌شود و کلیه مدارس باز و کلاس‌های درس دایر خواهند بود.
طبق این شیوه نامه ، اولویت در سال تحصیلی جدید با تشکیل کلاس درس به صورت حضوری با رعایت کلیه پروتکل‌های بهداشتی است ، مگر مواردی که ستاد ملی مدیریت و کنترل کرونا با توجه به وضعیت شیوع بیماری تصمیم به عدم حضور دانش‌آموزان را اتخاذ و ابلاغ نماید.
در شیوه نامه بازگشایی مدارس تاکید شده است که زنگ تفریح در مدارس با رعایت اصل جلوگیری از تجمعات در فضای خارج از کلاس‌های درس خواهد بود. حضور دانش‌آموزان در کلاس‌های درس هم با رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی با حداقل فاصله یک متر مربع ، گروهبندی کردن ، زوج و فرد کردن حضور آنان ، چرخشی کردن مدارس و کلاس‌های پرجمعیت همراه خواهد بود.
طبق این شیوه نامه ، آموزش اصول خود مراقبتی، بررسی علائم بالینی دانش‌آموزان و کنترل‌های حفاظتی در مکان‌های تجمیعی از وظایف همیشگی تمامی مدیران، معلمان، مراقبین سلامت و سایر عوامل اجرایی مدارس محسوب می شود. هر مدرسه ۲ رابط بهداشتی از بین همکاران به انتخاب مدیر دارد و هر کلاس درس هم دارای یک همیار سلامت کرونا است که از میان سفیرا ن سلامت دانش‌آموزی انتخاب می شود.
زمان آموزش برای هر کلاس هم صرفنظر از رشته و عنوان درس حداکثر ۳۵ دقیقه و هر زنگ تفریح برای کلیه دوره‌ها نیز ۱۰ دقیقه برنامه‌ریزی شده است. نیروهای خدماتی مدرسه در ورود و خروج دانش‌آموز با روپوش سفید به عنوان حافظ سلامت دانش‌آموز انجام وظیفه خواهند کرد. البته در مدارسی که نیروی خدماتی حضور نداشته باشد ، با هماهنگی شهرداری‌ها در شهر و دهیاران در روستاها و مراکز بهداشتی و خانه‌های بهداشت و استفاده از ظرفیت سازمان دانش‌آموزی ( گروه پیشتازان و فرزانگان) برای این منظور استفاده خواهد شد.
مسئولیت نظارت و اجرای پروتکل های بهداشتی و سلامت دانش آموزان در مدارس بر عهده معاونان پرورشی و تربیت بدنی ، مراقبان بهداشت و مربیان پرورشی است و این نظارت روزانه انجام می شود. در عین حال مدیران و روسای شهرستان‌ها و مناطق آموزش و پرورش هم آخرین وضعیت مدارس را در حوزه بهداشت و آموزش رصد می کنند و معاونین آموزش و پرورشی و تربیت بدنی موظف به ارائه گزارش هفتگی در ارتباط با این مباحث به کمیته آموزش استان مستقر در معاونت آموزش متوسطه و کمیته پیشگیری از کرونا استان مستقر در معاونت تربیت بدنی و سلامت خواهند بود.
یکی از نکاتی که در شیوه نامه بازگشایی مدارس مورد توجه قرار گرفته ، هماهنگی با مراکز بهداشتی شهری و خانه های بهداشت روستایی جهت نظارت بر اجرای بهتر پروتکل های بهداشتی است.
علاوه بر تمامی این نکات ، آموزش و پرورش برای برگزاری کلاس های مجازی هم برنامه ریزی کرده است به این صورت که کلاس‌های مجازی دانش‌آموزان دوره اول ابتدایی( اول، دوم و سوم ابتدایی) اعم از نوبت صبح یا عصر ساعت ۱۵ و ۳۰ دقیقه الی ۱۷ و ۴۵ دقیقه و کلاس‌های مجازی دانش آموزان دوره دوم ابتدایی (چهارم، پنجم و ششم ابتدایی) اعم از نوبت صبح یا عصر ساعت ۱۳ الی ۱۵ و ۱۵ دقیقه ۱۵:۱۵ برگزار می شود. زمان برگزاری کلاس‌های مجازی دانش آموزان متوسطه اول نوبت صبح ساعت ۸ الی ۱۰ و ۱۵ دقیقه ، کلاس های مجازی دانش آموزان متوسطه دوم نوبت صبح اعم از نظری، فنی و حرفه ای و کاردانش از ساعت ۱۰ و ۳۰ دقیقه الی ۱۲ و ۴۵ دقیقه برگزار می‌شود. کلاس‌های مجازی دانش آموزان متوسطه نوبت عصر می‌توانند در نوبت بعد از ظهر از ساعت ۱۵ و ۳۰ تا ۱۷ و ۴۵ دقیقه از کلاس های مجازی استفاده کنند.
با وجود پیش بینی های صورت گرفته و برنامه ریزی های انجام شده برای برگزاری حضوری کلاس های درس در سال تحصیلی جدید ، در شیوه نامه بازگشایی مدارس این نکته هم تاکید شده است که
مدرسه در هر شرایطی دایر خواهد بود ولی حضور دانش‌آموز در مدرسه به انتخاب خانواده است به این معنی که خانواده انتخاب می‌کند که دانش‌آموز به صورت حضوری یا غیر حضوری از آموزش بهره مند شود.
سلامت دانش آموز و معلم اولویت است
مدیرکل آموزش وپرورش مازندران در باره این بخش از شیوه نامه بازگشایی مدارس که نوشته شده حضور دانش آموز در مدرسه به انتخاب خانواده است ، گفت : در بحث بازگشایی مدارس سلامت و تندرستی دانش آموزان و معلمان در راس امور قرار دارد و اولویت نخست ما به شمار می آید.
علیرضا سعدی پور با بیان اینکه چراغ آموزش و تعلیم و تربیت در مدارس روشن خواهد شد، افزود : معلمان، مدیران و کادر مدرسه در مدارس حضور پیدا خواهند کرد و اختیار حضور دانش آموزان در مدارس با خانواده ها خواهد بود. خانواده تصمیم می گیرند که از روش های حضوری یا غیر حضوری برای آموزش کنند.
وی با بیان اینکه دانش آموزان براساس جمعیت کلاس توسط مدیر مدرسه گروهبندی شده و در مدرسه حضور پیدا می کنند، تصریح کرد: دانش آموزان به صورت زوج و فرد و چرخشی با رعایت شیوه نامه های بهداشتی که پروتکل ۰۵ است در کلاس حضور پیدا می کنند. یک رابط بهداشتی و همیار سلامت کرونایی نیز از بین عوامل مدرسه و دانش آموزان انتخاب می شوند تا ناظر رعایت دستورالعمل های بهداشتی باشند.
سعدی پور اولویت آموزش را آموزش حضوری دانست و گفت : حضور در کلاس ها با گروه های کوچک اتفاق می افتد و کلاس ها دچار ازدحام نمی شوند. آموزش حضوری بیشتر اهداف تعلیم و تربیت را محقق می سازد و آموزش چهره به چهره و حضوری بیشتر تاثیر دارد. از الگوهای خوب مدیریت حضور دانش آموزان در مدرسه گروه بندی، نوبتی شدن حضور، چرخشی کردن، و تنظیم ساعات آموزشی از ۲۵دقیقه در دوره ابتدایی تا ۳۵دقیقه در دوره متوسطه خواهد بود.
مدیرکل آموزش وپرورش مازندران زنگ تفریح دانش آموزان را نیز به صورت نوبتی ذکر کرد و افزود : مدت زمان زنگ تفریح ۱۰دقیقه و به صورت ضربدری است و با جدول تنظیم شده مدیر مدرسه خواهد بود تا ساعات تفریح هر کلاس با کلاس دیگر متفاوت و غیر همزمان باشد. در این صورت تجمعی در حیاط مدرسه اتفاق نخواهد افتاد. اگر در مدرسه ای بابت ورود و خروج دانش آموزان و ضد عفونی مدارس کمبود نیرو وجود دارد ، بر اساس مصوبه ستاد کرونا استان مازندران شهرداری ها، دهیاری ها و .. موظف به کمک هستند.
همچنین بر اساس اعلام آموزش و پرورش مازندران ، این استان در سال تحصیلی جدید ۵۰۸ هزار و ۴۵۰ دانش آموز خواهد داشت که اول ابتدایی تا پایان متوسطه دوم را شامل می شود.
طبق این گزارش ، تا آخرین روز اداری پیش از بازگشایی مدارس در مجموع ۹۹ درصد دانش آموزان شامل ۴۹۹ هزار و۱۶۴ نفر در مدارس مربوطه ثبت نام کرند. همچنین میزان ثبت نام دانش آموزان مقطع ابتدایی در مازندران با ضریب ۹۹.۳ درصد ۲۶۶ هزار و ۶۳۰ نفر است و در مقطع متوسطه دوم با ضریب ۹۸ درصد از مجموع پیش بینی ۱۲۵ هزار و ۱۷۰ نفر می باشد.
همچنین تاکنون در مقطه متوسطه دوم رشته های نظری ۹۹.۱ درصد یعنی ۶۵ هزار و ۳۸۳ دانش آموز در مدارس استان ثبت نام شدند. در متوسطه دوم شاخه فنی و حرفه‌ای و کار و دانش نیز ۹۲ درصد دانش آموزان از مجموع واجدین شرایط مراحل ثبت نام در مدرسه را گذراندند که شامل ۴۱ هزار و ۹۸۱ دانش آموز می شود.
به گفته مسئولان آموزش و پرورش مازندران باقی دانش آموزانی که ثبت نام نشدند شامل افرادی می شود که یا هنوز انتخاب رشته نکردند ، یا مردودی های خرداد هستند که هنوز نمرات شهریور آنها تایین نشده و یا دانش آموزان مهاجری هستند که یا از مازندران به استان های دیگر مهاجرت کردند و یا به کشورشان بازگشته اند.
همچنین مازندران در سال تحصیلی جدید حدود ۶۰ هزار دانش آموز پیش دبستانی خواهد داشت.