علی رسولیان روز دوشنبه در گفتگو با خبرنگار ایرنا پیرامون نتایج نشست اخیرش با معاون برنامه‌ریزی و مدیریت منابع وزارت راه و شهرسازی افزود: مرز شمتیغ در خراسان رضوی گذرگاه رسمی مرزی گمرکی و محل عبور راه‌آهن خواف – هرات است.
وی ادامه داد: ایجاد "مرز گمرکی شمتیغ" که از سوی کمیسیون اقتصادی دولت در حال بررسی است تا در آینده نزدیک به عنوان مرز رسمی جمهوری اسلامی ایران شناخته شود مزایای اقتصادی زیادی برای استان خراسان رضوی به همراه خواهد داشت.
معاون استاندار خراسان رضوی گفت: کل اعتبار مورد نیاز برای ایجاد خط ریلی از خواف در جنوب شرق این استان تا روستای "روزنک" در حوالی هرات داخل خاک افغانستان از سوی جمهوری اسلامی ایران تامین شده و عملیات اجرایی آن به سرعت در حال انجام است.
وی افزود: ظرف کمتر از دو ماه آینده پروژه خط راه‌آهن تا روستای روزنک تکمیل و طی مراسمی با حضور مقامات دو کشور ایران و افغانستان بهره‌برداری می‌شود.
رسولیان ادامه داد: یکی از دلایل اصلی تجمع کنونی کامیونها در دوغارون ظرفیت پایین این گذرگاه مرزی برای پذیرش حجم زیاد کامیونها است که همواره به عنوان مشکل اصلی در حوزه امور اقتصاد مرزی خراسان رضوی مطرح بوده است.
وی گفت: ایجاد خط ریل در مرز ایران و افغانستان و تبادل کالا از طریق راه‌آهن نه تنها هزینه‌های ترانزیت و صادرات کالا را برای ایران کاهش می‌دهد بلکه دیگر شاهد تجمع و معطلی کامیونها در مرز دوغارون نخواهیم بود.
تاکید بر توسعه روابط اقتصادی ایران و افغانستان
معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری خراسان رضوی در ادامه گفتگو با خبرنگار ایرنا به مباحث مطرح شده در دیگر نشست خود با اعضای "ستاد هماهنگی روابط خارجی اقتصادی وزارت امور خارجه" در ارتباط با روابط اقتصادی با افغانستان اشاه و بیان کرد: این نشست به سبب اهمیت سهم خراسان رضوی در انجام حجم عمده مبادلات تجاری ایران با افغانستان برپا شد.
وی افزود: موارد مربوط به شتاب در بهره‌برداری راه‌آهن خواف - هرات، تسهیل حمل و نقل کالا و مسافر در مرزهای دو کشور و روابط مطلوب بین خراسان رضوی و هرات در این نشست مورد بررسی و تاکید قرار گرفت.
رسولیان ادامه داد: اعضای ستاد اقتصادی وزارت امور خارجه همچنین سفر استاندار خراسان رضوی به هرات یا سفر استاندار ولایت هرات را به مشهد مهم ارزیابی کردند تا از این طریق شرایط بهتری برای مبادلات تجاری بین دو کشور فراهم شده و بتوان موضوعات فرهنگی و دانشگاهی بین دو کشور را بهتر پیگیری و حمایت کرد.
وی گفت: صادرات فرآورده‌های نفتی و باقی کالاها از خراسان رضوی به افغانستان و همکاریهای بیشتر گمرکی بین دو کشور دیگر موضوع مورد بررسی در نشست اخیر با اعضای "ستاد هماهنگی روابط خارجی اقتصادی وزارت امور خارجه" بود.
معاون استاندار خراسان رضوی افزود: بر این اساس مقرر شد این موضوعات در کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و افغانستان که در آینده نزدیک برگزار می‌شود مورد بررسی قرار گیرند.
وی "توسعه روابط اقتصادی، کاهش هزینه‌های تبادل کالا در مرز دوغارون، ساماندهی مرز بین دو کشور به ویژه ایجاد امکان و تاسیسات مورد نیاز در گذرگاه دوغارون و همچنین توسعه همکاریهای مشترک دو کشور" را از دیگر مواردی برشمرد که در این نشست مورد تاکید قرار گرفتند.
راه‌آهن در دست تکمیل خواف - هرات ۲۲۰ کیلومتر طول دارد که ۸۰ کیلومتر آن در خاک ایران و ۱۴۰ کیلومترش در خاک افغانستان است. تاکنون ۶۰ کیلومتر از بخش برون‌مرزی این مسیر ریلی توسط مجری ایرانی اجرا شده است. طراحی و اجرای بخش باقیمانده این مسیر راه‌آهن مرزی توسط افغاستان انجام می‌شود.
ساخت راه‌آهن خواف - هرات در قالب چهار قطعه در مجموع به طول ۱۹۳ کیلومتر از سال ۱۳۸۶ آغاز شده است. این مسیر ریلی شهر هرات را واقع در غرب افغانستان به شبکه ریلی ایران متصل می‌کند.
پیش‌بینی شده با تکمیل و بهره‌برداری این خط آهن سالانه دو میلیون تن کالا و ۲۰۰ هزار مسافر توسط آن جابه‌جا شود.
دو قطعه از مسیر خط آهن خواف - هرات به طول ۷۷ کیلومتر از خواف تا مرز افغانستان در خاک ایران، از چندی پیش آماده بهره‌برداری است.
اتصال ریلی خواف به هرات در کنار ساخت راه‌آهن چابهار - زاهدان - مشهد در مسیر اقتصادی کریدور جنوب به شمال از طرحهای کلیدی در شرق ایران و نویدبخش توسعه و رونق اقتصادی منطقه است که بهره‌برداری آن بستر مناسبی برای شکوفایی هرچه بیشتر ارتباطات بین‌المللی فراهم می‌کند.
راه‌آهن خواف - هرات سبب احیای جاده باستانی ابریشم از طریق ریلی و اتصال چین به ایران از طریق افغانستان می‌شود و در توسعه و پیشرفت منطقه و کشور افغانستان، تکمیل و توسعه شبکه ریلی کشورهای اکو و افزایش ترانزیت کالا از کشورهای آسیای میانه به اقیانوس هند و همچنین از طریق ایران به ترکیه و اروپا نقش بسیار مهمی ایفا می‌کند.
همچنین افغانستان به عنوان یک کشور محصور در خشکی نیاز مبرم به دسترسی به آبهای آزاد دارد و در این راستا اتصال ریلی به شبکه راه‌آهن ایران برای آن کشور دوست و همسایه اثرات اقتصادی بسیار به دنبال دارد. افغانستان امسال با تکمیل مسیر راه آهن خواف – هرات به آبهای آزاد و دیگر کشورهای خاورمیانه متصل می‌شود.
ایران بزرگترین شریک تجاری افغانستان محسوب می‌شود بطوری که حتی در شرایط کرونایی نیز مرزهای کشورمان برای مبادلات تجاری با افغانستان باز بوده است.