به گزارش روز چهارشنبه مرکز خبر شورای عالی انقلاب فرهنگی، حجت الاسلام سعید رضا عاملی در جلسه یک صد و سی و ششم ستاد راهبری نقشه جامع علمی کشور با تأکید بر این که باید موضوع کنکور را جدی بگیریم، افزود: هیچ‌وقت اراده جدی درمورد کنکور وجود نداشته است؛ همیشه کار را ناقص گذاشته و به بعد موکول کرده‌ایم.
وی تأکید کرد: کنکور یک از مسایل مهم و دارای ذی نفع بزرگ است که به لحاظ روش و کارکرد نیازمند بازنگری جدی است؛ البته هر روش جایگزین باید امن، ارزیابی پذیر و با تامین عدالت باشد.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی یادآور شد: در کشورهای مختلف، روش های متفاوت و در عین حال موفقی در این زمینه وجود دارد. موضوعات تمایز بین سنجش و پذیرش، فقدان انحصار سنجش در یک مقطع زمانی و انتقال سنجش از امتحان در یک مقطع زمانی خاص به دوره سه تا چهار ساله دبیرستان و روش های کارآمدتری که به نوعی کیفیت فراگیرتری را در ارزشیابی تامین کند باید مورد بررسی قرار گیرد.
عاملی که ریاست جلسه را برعهده داشت، افزود: از آنجایی که امروز کنکور مبنای ارزیابی داوطلبان ۱۵ درصد صندلی‌های دانشگاه است و به طور عمده رقابت در رشته‌های حوزه علوم پزشکی، بعضی از رشته های مهندسی و منتخبی از رشته های علوم انسانی و علوم اجتماعی است، راهکارها باید به نوعی مسأله این رشته های رقابت پذیر را حل کند.
وی ادامه داد: در این رسته شکستن دوره‌های دکتری حرفه‌ای مستقیم به ۲ مقطع کارشناسی و دوره تکمیلی دکتری، می تواند یک راه حل باشد.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی خاطرنشان کرد: به هر حال این موضوع روی میز ستاد نقشه جامع علمی کشور است و تا حل مسأله ادامه پیدا خواهد کرد؛ وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در این خصوص باید مشارکت فعال داشته باشند.
عاملی همچنین گفت: سازمان سنجش آموزش کشور در تدوین سیاست‌های مرتبط با کنکور باید مشارکت جدی‌تری داشته باشد.
وی در این جلسه همچنین آغاز سال تحصیلی جدید را گرامی داشت و اظهارداشت: سال خاصی را در حوزه آموزش کشور به دلیل شرایط کرونا پیش رو داریم و باید هر چه بیشتر از ظرفیت‌های الکترونیکی و دیجیتال استفاده کنیم.
ریس ستاد راهبری نقشه جامع علمی کشور افزود: دستورالعملی برای تقویت آموزش الکترونیک در جلسه شورای عالی انقلاب فرهنگی تهیه شده است که باید برای تقویت استفاده از فضای مجازی و الکترونیک تلاش کنیم.
موضوع ساماندهی کنکور و سیاست‌های سنجش و پذیرش در این جلسه مورد بحث و بررسی قرار گرفت که ابراهیم سوزنچی معاون خط‌مشی گذاری ستاد علم و فناوری دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی گزارشی ارایه کرد.
۴ سناریوی جدید پذیرش دانشجو
معاون خط مشی گذاری ستاد علم و فناوری شورای عالی انقلاب فرهنگی به روند تاریخی برگزاری کنکور در ایران اشاره کرد و گفت: اولین آزمون سراسری در کشور در سال ۱۳۴۲ و کنکور بعدی در سال ۱۳۴۷ برگزار شد.
سوزنچی با یادآوری تأسیس سازمان سنجش در سال ۱۳۵۴ و حداکثر تعداد متقاضیان ورود به دانشگاه در اوایل دهه ۸۰، افزود: وقتی قانون پذیرش دانشجو در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی به تصویب رسید بر اساس آن باید کنکور حذف می‌شد که عملاً این اتفاق نیفتاد.
وی ادامه داد: در قانون جدید، سابقه تحصیلی ملاک قرار گرفت که امروز بیش از ۸۵ درصد ظرفیت دانشگاه‌ها بدون کنکور دانشجو می پذیرند.
معاون خط‌مشی گذاری ستاد علم و فناوری دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی در ادامه فرآیند تدوین گزارش ارایه‌شده برگرفته از مطالعه اسناد، بررسی نظم سنجش و پذیرش در دنیا، نشست با ذی‌نفعان و مصاحبه خبرگان را تشریح کرد.
سوزنچی در جمع‌بندی مفهومی گزارش، سه متغیر مرتبط با کنکور را که عبارتند از میزان تمرکز سنجش، میزان تمرکز پذیرش و رابطه تفکیکی میان این دو که هر سه در سیاستگذاری باید مورد توجه باشند را تشریح کرد. در تبیین فرآیند پذیرش، پذیرش توسط دانشگاه‌ها و یک سازمان متولی، در تبیین فرایند سنجش، سنجش متمرکز یا مبتنی بر سوابق تحصیلی و در رابطه سنجش و پذیرش، تفکیک نهادی- فرایندی و عدم تفکیک(متمرکز) به‌عنوان شاخصه ها عنوان شد.
وی ادامه داد: متناسب با این سه متغیر نظام‌های سنجش و پذیرش را در دنیا می‌توانیم تعریف کنیم که ما بیشتر بر آن متمرکز هستیم و اگر بخواهیم تحلیل از آسیب‌ها داشته باشیم بسیاری از آسیب‌ها به متمرکز بودن فرایند سنجش و پذیرش برمی‌گردد.
وی در ادامه چهار سناریوی اصلاح سنجش در سیستم متمرکز کنونی، حرکت به سمت سیستم سنجش غیرمتمرکز، حرکت به سمت سیستم پذیرش غیرمتمرکز و حرکت به سمت سیستم سنجش و پذیرش غیرمتمرکز را به‌عنوان سناریوهای پیشنهادی پیش رو مطرح کرد.
در حذف کنکور به ۸۰ درصد اهداف رسیدیم.
به موضوع کنکور متناسب با نیازهای کشور نگاه کنیم
در ادامه جلسه عبدالله جاسبی عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان این که باید به‌صورت کلان به موضوع متناسب با نیازهای کشور نگاه کنیم، گفت: طبق توصیه اسلام نمی‌توان فردی را از ادامه تحصیل منع کرد و باید یک برنامه کلان را طراحی کنیم.
وی افزود: در هشت سال پیش که در مجلس موضوع حذف کنکور را دنبال می‌کردیم به حدود ۸۰ درصد هدف خود رسیدیم و در کاردانی و کارشناسی بیشترین رشد را در حذف کنکور داشتیم.
کنکور را به یک پدیده اجتماعی تبدیل کرده‌ایم
در ادامه این جلسه، محمدمهدی طهرانچی رییس دانشگاه آزاد اسلامی با بیان این که کنکور را برای ۱۵ درصد آموزش عالی برگزار می کنیم ولی همه‌چیز تحت تأثیر آن است، گفت: سازمان سنجش آموزش کشور نتایج پذیرش بدون آزمون را دیرتر اعلام می کند و دانشجو بلاتکلیف می ماند.
وی ضمن تأکید بر این که یک سری رفتارهای متناقض، متضاد و فرهنگی در کنکور وجود دارد و مسأله فرهنگی کنکور آزاردهنده است، گفت: نداشتن آزمون‌های معتبر برای سنجش نکته مهمی است، خود آموزش‌وپرورش هنوز نتوانسته نمره‌ای را بدهد که وضعیت دانش‌آموز را دقیق مشخص کند؛ در آموزش عالی نیز همین مشکل را داریم.
رییس دانشگاه آزاد اسلامی تاکید کرد: هر سال مسأله در ضریب تأثیر معدل داریم و باید ضریب تأثیر معدل را مثبت کنیم. کنکور خارج از خانواده آموزش‌وپرورش و آموزش عالی قابل‌حل نیست.
وی با بیان اینکه کنکور را به یک پدیده اجتماعی تبدیل کرده‌ایم، افزود: همه می‌خواهند فرزندان شان وارد رشته‌های گروه پزشکی شوند و در رشته‌هایی که مطلوبیت داریم نمی‌توانیم کنکور را حذف کنیم که البته راه‌های جایگزین داریم.
استرس با حذف کنکور حذف نمی شود
با حذف کنکور استرس حذف نمی‌شود
حمیدرضا طیبی، رییس جهاد دانشگاهی نیز با تأکید بر این که این ۱۵ درصد آموزش عالی بسیار مهم است، گفت: با حذف کنکور استرس حذف نمی‌شود و برای هر کدام از روش‌های ارائه شده در جلسه باید زیرساخت خودمان را بررسی کنیم.
وی افزود: در کوتاه‌مدت اصلاح روش فعلی مقدور نیست و در بلندمدت باید بتوانیم مراکزی را برای برگزاری آزمون داشته باشیم و این در انحصار سازمان سنجش نباشد و تعداد مراکز زیاد شود.
کنکور فضای اجتماعی غلطی ایجاد کرد
محمود نیلی احمدآبادی، رییس دانشگاه تهران هم در این جلسه اظهار داشت: موضوع کنکور فضای اجتماعی غلطی را درست کرد و ما یک جوان ۱۸ ساله را در یک آزمون مرگ و زندگی قرار می‌دهیم و فضایی را درست می‌کنیم که این فرد با حداقل ظرفیت باید این کار بزرگ در سطح ملی را انجام دهد.
وی با یادآوری اینکه فضای رقابتی همیشه در رشته‌های مشخصی بوده است، گفت: در سال‌های اخیر در کشور در حوزه بهداشت و درمان سرمایه‌گذاری سنگین کرده‌ایم که خروجی آن در رشته‌های پزشکی دیده می‌شود و اگر توسعه و عمران اولویت بیشتری پیدا کند مهندسی و عمران رونق پیدا می‌کند.
رییس دانشگاه تهران با انتقاد از این که یک برنامه آموزشی و شیوه برای همه داریم، گفت: پیش‌تر دانشگاه‌ها هر کدام یک نوع فارغ‌التحصیل داشتند و بنابراین نباید یک قالب واحد در آموزش عالی داشته باشیم؛ به‌عنوان‌مثال مکتب علمی و فکری دانشگاه تهران باید با دیگر دانشگاه‌ها متفاوت باشد و دانشگاه‌های دیگر نیز همین‌طور.
نیلی احمدآبادی افزود: در ایران ۵۰۰ هزار نفر و بلکه بیشتر را برای حضور در دانشگاهی تحریک می کنم که بیشتر از ۱۰۰ نفر قرار نیست در آن قبول شوند، مشخص نیست چرا این رقابت سخت را ایجاد می‌کنیم.
وی تصریح کرد: یک مسیر ایجاد کردیم و همه را در داخل آن قرار داده‌ایم؛ حتی کشوری را که نیازمند تحصیلات تجربه و دانش متفاوت است، درگیر آن کرده‌ایم.