بنابر اعلام اداره کل بهزیستی فارس، شیوع نابینایی در این استان بیش از ۲ برابر میانگین کشور است و جمعیت نابینایان پس از معلولان جسمی و حرکتی و معلولان ذهنی در فارس بیش از دیگر انواع معلولیت هاست.
بخشی از مشکلات نابینایان در زمره مشکلات و مسائل عموم مردم است، برای مثال در حال حاضر ۶۰ درصد معلولان به ویژه دانش آموختگان دانشگاه بیکار هستند، این در حالی است که به جز معلولان ذهنی، بقیه معلولان توانایی کار کردن دارند.
تعدادی از نابینایان در دانشگاه درس میخوانند اما نباید از یاد برد که آنها تنها مقطعی چهار تا ۶ ساله را در دانشگاه هستند که دورهای زودگذر محسوب میشود. این افراد پس از دانشگاه نیاز به شغلی دارند که حضورشان را در اجتماع تداوم بخشد که بسیار کم میسر میشود.
آنها میتوانند در بسیاری از شغلها فعالیت کنند اما به طور معمول جامعه به آنان ا اعتماد ندارد.
این موضوع سبب شده هنوز در قرن بیست و یکم نابیناهای توانمند که میتوانند از بسیاری مواهب زندگی برخوردار شوند، محروم بمانند.
مناسبسازی، مطالبه دنبالهدار نابینایان
بخشی دیگر از مشکلات نابینایان به مساله مناسبسازی باز میگردد و این موضوع را رییس انجمن نابینایان فارس به عنوان یکی از مسائلی که سالهاست مطالبه جدی نابینایان است در این نشست مطرح کرد.
امیر کمالی سروستانی، ایمن نبودن شهر و عدم مناسبسازی پیادهروها و خیابانها را از مشکلات اصلی نابینایان دانست و بسنده کردن به خطکشی زرد را برای آنان کافی ندانست.
او افزود: از آنجا که در بیشتر مواقع خودروها روی این خطوط توقف میکنند یا مسیریابی مناسبی برای نابینایان در نظر گرفته نشده است، وجود آنها چندان کمکی به نابینایان نمیکند.
کمالی سروستانی اظهار داشت: از سوی دیگر ارتفاع پیادهروها نیز استاندارد نیست و بسیاری مواقع نابینایان با شاخههای درختان برخورد کردهاند و دچار مشکل شدهاند.
رییس انجمن نابینایان فارس با تاکید بر اینکه که نابینایان نیازی به ترحم ندارند، گفت: آنچه ضروری است همراهی مردم است، گاه حتی برای عبور از خیابان عصای سفید را به رسمیت نمیشناسند و همین موضوع باعث بروز دشواریهایی برای نابینایان میشود که استقلال آنها را هدف گرفته است.
کرونا نابینایان را هدف گرفته است
کمالی سروستانی همچنین با اشاره به شیوع بیماری کرونا، بیان داشت: از آنجا که نابینایان ناگزیرند برای انجام کارهای روزانه سطوح را لمس کنند، باعث شده که بیشتر در خطر ابتلای به این بیماری قرار گیرند، از همین رو ضروری است ماسک و مواد ضدعفونی در اختیار آنان قرار گیرد.
این نابینا ادامه داد: مصوباتی در نشستها تصویب شده که بسیاری از آنها زمین مانده است، از جمله رفع مشکلات مربوط به نوسازی مدارس و مسائل مربوط به مدرسه نابینایان، افزون بر این دیدار با مدیران شهری دشوار است و به آسانی محقق نمیشود.
گلایه نابینایان وقتی قوت گرفت که ورزشکاران و تحصیلکردگان نیز در این جلسه لب به سخن گشودند، آنها بیان کردند که از ظرفیتشان بهخوبی استفاده نمیشود؛ حتی برخی از آنها که مدالآور پارالمپیک بودهاند نیز دیده نشدهاند.
موضوع بیتوجهی به مناسبسازی در وسایل حمل و نقل عمومی نیز از دیگر گلایههای نابینایان بود، چراکه مناسبسازی تنها، بهمعنای ایجاد رمپ و شیب مناسب نیست، بلکه تعیین ارتفاع دکمههای آسانسور، نصب علائم خاص معلولان در سیستم طراحی شهری از جمله سازه های شهری و نیز وسایل حمل و نقل عمومی در زمره اصولی است که به آن توجهی نمیشود و حتی مترو شیراز با آنکه نوساز است، برای نابینایان و معلولان جسمی و حرکتی مناسب نیست.
کمترین کار میتواند شنیدن صدای نابینایان باشد
معاون توسعه مدیریت و منابع استانداری فارس نیز در این نشست بیان کرد: یا چیزی یا نباید مصوب شود یا اگر مصوب شد باید اجرا شود. پذیرفتنی نیست که با گذشت یک سال، هنوز برخی مصوبات سال ۹۸ در باره نابینایان اجرایی نشده است.
عبدالرضا قاسمپور افزود: با آنکه دولت در تنگنای شدید مالی است و بحران کرونا بر جهان سایه افکنده است، کمترین کار میتواند شنیدن خواستههای نابینایان باشد که چندان هم کار دشواری نیست.
وی، با بیان اینکه نابینایان چیزی فراتر از حق خود نمیخواهند، گفت: آنان توقع دارند که کار جهادی انجام شود و کار جهادی به معنای کار خلاف قانون نیست بلکه باید توان بیشتری برای آنها صرف کرد.
قاسمپور، اجرای قانون جامع حمایت از معلولان را در فارس در زمره اقدامات جهادی دانست و اظهار داشت: مسوولان در تمام سطوح استانی، شهری و نهادی، وظایفی بر عهده دارند که باید براساس وظیفه و نه ترحم انجام دهند.
وی اضافه کرد: همانگونه که مشکل سرمایهگذار و کارآفرین را حل میکنیم باید مشکل نابینایان را نیز حل کنیم و مدیران دستگاههای مختلف، ضروری است قانون حمایت از معلولان را در اولویت قرار دهند و برای اجرایی شدن آن تلاش کنند.
آموزش حلقه مفقوده مواجهه جامعه با نابینایان
معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استانداری فارس نیز در این جلسه بر ضرورت اجرای مصوبات مربوط به نابینایان تاکید کرد.
سید احمد احمدیزاده، آموزش را حلقه مفقوده در برخورد با نابینایان دانست و گفت: در این زمینه هم باید فرهنگسازی صورت گیرد و هم آموزش، تولید محتوا نیز در این خصوص ضروری است و میتواند برای مردم و دستگاههای اجرایی تاثیرگذار باشد.
مدیرکل ورزش و جوانان استان فارس نیز در این نشست با اشاره به اینکه استعدادهای بسیاری در میان نابینایان وجود دارد، افزود: باوجود چنین ظرفیتی، در شهرستانهای استان فارس امکانات و زیرساختها اندک است و حتی سالن درخوری برای ورزشکاران نابینا وجود ندارد و تنها یک سالن در شیراز هست که پاسخگوی نیازها نیست.
عباس حاجیزاده ادامه داد: ساخت زمین فوتبال ویژه نابینایان در شیراز نیمه تمام مانده و برای تکمیل آن به یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون ریال اعتبار نیاز است که امسال در نظر گرفته شده است، افزون بر این، زمین چمن مصنوعی مدرسه نابینایان استان فارس نیز نیازمند پرداخت سهم نوسازی مدارس است.
همه قانون عصای سفید را جدی بگیرند
سرهنگ صادق سلیمی، رییس پلیس راهور شیراز نیز در این جلسه اظهار داشت: فرهنگ ترافیک، متولی خاصی ندارد و همه باید برای آموزش در این زمینه کوشا باشند و چه کارکنان پلیس راهور و چه مردم باید به حقوق نابینایان در عبور و تردد از خیابان احترام بگذارند و آموزش لازم را در این حوزه فراگیرند.
وی ،با اشاره به اجرایی شدن قانون عصای سفید از سال ۱۳۹۶، گفت: این قانون تکالیفی را برای رانندگان در نظر گرفته است؛ همچنین براساس آن، نابینایان حتما باید از عصای سفید استفاده کنند و در هنگام عبور از خیابان عصا را به شکل افقی بگیرند.
معاون شهردار شیراز نیز در این جلسه بیان کرد: شهرداری این آمادگی را دارد که برای گرامیداشت نابینایان تندیس شوریده شیرازی شاعر نابینای این شهر را بسازد.
مرتضی جعفری افزود: اقداماتی همچون تهیه پادکست ویژه نابینایان، تولید محتوا برای بازدید از مسیرهای گردشگری و ایجاد شبکه نابینایان دوستدار کتاب و تهیه کتاب با خط بریل در دستور کار این سازمان است.
بنا بر آمار اداره کل بهزیستی استان فارس، در حال حاضر ۱۹هزار و ۸۸۳ نفر معلول بینایی زیر پوشش این نهاد قرار دارند که از این تعداد، ۶ هزار ۵۸۵ نفر زن و ۱۳ هزار ۲۹۶ نفر مرد هستند، همچنین هفت هزار و ۹۵۰ نفر از آنان در وضعیت شدید و خیلی شدید و سایرین در وضعیت متوسط خفیف هستند.
بیست و سوم مهرماه، روز جهانی نابینایان نامگذاری شده است که با نام روزعصای سفید هم شناخته میشود.