به گزارش ایرنا، بهره‌گیری از وسایل، زیرساخت‌ها، تجهیزات و ادوات به‌روز و جدید در هر صنعتی، نقشی شایان در پیشرفت و توسعه آن ایفا می‌کند.
به باور کارشناسان، استفاده از تجهیزات و ماشین‌آلات در کشاورزی در دهه‌های گذشته بعنوان یک اصل انکارناپذیر در این حیطه و حتی به مثابه یک صنعت مستقل در کنار بخش کشاورزی تبدیل شد که در آن پیدایش اختراعات، نوآوری‌ها و ابداعات، روند فعالیت‌ها در صنعت کشاورزی، از کشت تا برداشت گرفته تا سمپاشی و بهره‌گیری از کود و روش‌های استحصال را تحت‌الشعاع خود قرار داد.
آنطور که پژوهشگران مطرح می‌کنند مکانیزاسیون کشاورزی، مجموعه‌ای از علوم و فنون کاربردی است که مطالعه، شناخت و بکارگیری انواع مختلف ماشین و ابزار نیروی محرک، در مراحل مختلف تولید و در فرآوری محصولات کشاورزی را شامل می‌شود.
به عبارت دیگر، مکانیزاسیون به معنی استفاده از وسایل و ادوات مکانیکی و به عبارت کلی‌تر، استفاده از فناوری روز در کشاورزی برای افزایش بهره‌وری با رعایت تمام جوانب است.
البته نباید از یاد برد که استفاده از ادوات مکانیکی و ماشین‌آلاتِ به‌روز، به نوعی با علمی شدن صنعت کشاورزی درآمیخته و برای بهره‌وری بالاتر و افزایش تولید کیفی باید کوشید تا علم و فناوری نوین را هرچه بیشتر به صنعتی که غذای میلیون‌ها نفر منوط به فعالیت آن است، اضافه شود.
متولیان امر و پژوهشگران حوزه کشاورزی معتقدند که برای تمام زیربخش‌ها اعم از مکانیزاسیون زراعت، باغبانی، دام و طیور، شیلات، گیاهان دارویی، جنگل و مرتع و گلخانه‌ها باید برنامه‌ریزی و هدفگذاری اصولی داشته باشیم.
سرمایه‌گذاری ۱۲ هزار میلیارد تومانی سرمایه‌گذاری در مکانیزاسیون کشاورزی
بر پایه اعلام مسوولان وزارت جهاد کشاورزی، در هفت سال گذشته(از سال ۹۲ تاکنون) بیش از ۱۲ هزار میلیارد تومان سرمایه‌گذاری در بخش مکانیزاسیون کشاورزی کشور انجام و در این مدت با این سرمایه‌گذاری حدود ۱۳۰ هزار دستگاه تراکتور، هفت هزار دستگاه کُمباین برنج، سه هزار و ۸۰۰ دستگاه کُمباین غلات و ۲۸۰ هزار ادوات به بخش کشاورزی تزریق شده است.
از ابتدای سال جاری تا نیمه نخست مهر بیش از یک هزار و ۴۶۰ میلیارد تومان تسهیلات از محل خط اعتباری شماره هشت مکانیزاسیون کشاورزی به بهره‌برداران تخصیص یافته که این میزان تسهیلات تخصیصی در مقایسه با ۶ ماه سال قبل، سه برابر رشد داشته است.
در حوزه محصول اساسی مانند گندم در حال حاضر بطور متوسط ۷۰ درصد از کشت بصورت مکانیزه است که این امیدواری وجود دارد تا پایان سال ۹۹، این شاخص به حدود ۹۰ درصد هم برسد.
اما در استان مطرح و موثر اصفهان، صنعت کشاورزی از جمله مهمترین صنایع به شمار می‌رود که در بخش‌های مختلف، تولید محصولات به عملکرد این خطه بستگی دارد.
این سرزمین با داشتن ۵۶۳ هزار هکتار اراضی کشاورزی معادل ۵ درصد از مساحت استان و ۳.۵ درصد از اراضی کشاورزی کشور را به خود اختصاص داده و با برخورداری از شرایط متنوع آب و هوایی، استعداد تولید انواع محصولات کشاورزی را دارد، بگونه‌ای که در مناطق گرم و خشک آن خرما، انار و پسته و در مناطق سرد و کوهستانی‌اش بادام و گردو و در مناطق معتدل و معتدل سرد، انواع محصولات دانه‌دار و هسته‌دار کشت می‌شود.
مجموع اراضی زراعی استان اصفهان حدود ۴۸۶ هزار هکتار است که در سال‌های طبیعی از حیث بارندگی حدود۷۰ درصد آن به کشت محصولات زراعی مانند انواع غلات، حبوبات و محصولات علوفه‌ای، جالیزی و انواع سبزی و صیفی و گیاهان زینتی اختصاص می‌یابد و تولید سالانه محصولات زراعی استان در شرایط عادی حدود چهار میلیون و پانصد هزار تُن برآورد می‌شود.
مجموع اراضی باغی این دیار نیز حدود ۸۰ هزار هکتار است و بطور عمده شامل انواع سیب درختی، انار، به، انگور، بادام، پسته، گلابی و زردآلوست و مجموع تولیدات باغی و گلخانه‌ای استان در شرایط عادی حدود ۸۰۰ هزار تُن برآورد می‌شود.
از تولیدات شاخص محصولات کشاورزی استان می‌توان به شیرخام با تولید یک هزار و ۴۴۳ تُن(رتبه اول کشور)، گوشت مرغ با تولید حدود ۲۰۰ هزار تُن و تخم مرغ ۱۰۵ هزار تُن در سال(رتبه دوم)، گوشت قرمز با تولید ۷۰ هزار تُن در سال(رتبه پنجم)، عسل هفت هزار و سیصد تُن در سال(رتبه سوم)، گوشت بوقلمون ۱۰ هزار تُن(رتبه اول) و شترمرغ با تولید هزار تُن در سال(رتبه دوم) در سال اشاره کرد.
همچنین در بخش ماهیان زینتی با تولید ۶۷ میلیون و پانصد هزار قطعه در سال(رتبه اول)، محصولات گلخانه‌ای با تولید سالیانه ۳۰۲ هزار تُن(رتبه سوم)، پیاز با تولید سالیانه ۳۹۰ هزار تُن(رتبه دوم) و سیب زمینی با تولید سالیانه ۵۲۸ هزار تُن(رتبه سوم) و سیب درختی با تولید سالیانه ۲۷۷ هزار تُن(رتبه چهارم کشور) و قارچ با تولید سالیانه ۱۳ هزار تُن(رتبه سوم) به این خطه اختصاص دارد.
به گفته رییس سازمان جهاد کشاورزی اصفهان، ضریب مکانیزاسیون کشاورزی در این استان در مقایسه با سال ۹۲ بیش از ۳۴ درصد افزایش داشته است.
مهرداد مرادمند در گفت و گو با ایرنا افزود: ضریب مکانیزاسیون کشاورزی هفت سال پیش ۱.۶۴ بود که در سال زراعی گذشته به ۲.۲ رسید و در سال جاری هم برای بیشتر شدن آن خواهیم کوشید.
وی با بیان‌اینکه شمار ماشین‌آلات کشاورزی استان نسبت به سال آغازین فعالیت دولت ۱۴.۱۱ درصد بیشتر شده است، تصریح کرد: استفاده از تجهیزات به‌روز، نقش شایانی در بهره‌وری این صنعت ایفا می‌کند و افزایش کیفیت، تنوع و میزان تولیدات را رقم می‌زند.
افزایش ماشین آلات کشاورزی اصفهان به ۲۷ هزار و ۶۷۰ دستگاه
رییس سازمان جهادکشاورزی اصفهان اضافه کرد: در سال ۹۲ بیش از ۲۴ هزار دستگاه انواع ماشین‌آلات کشاورزی در این منطقه وجود داشت که با افزوده‌شدن بیش از سه هزار و ۴۰۰ دستگاه دیگر، هم‌اکنون این رقم به ۲۷ هزار و ۶۷۰ دستگاه رسیده است.
مرادمند با ضروری دانستن بهسازی و نوسازی وسایل و ماشین‌آلات خاطرنشان کرد: تخصیص اعتبارات کافی و مشارکت فعالان این صنعت کمک خواهد کرد تا به شمار بیشتری از تجهیزات به‌روز کشاورزی دست پیدا کنیم که ثمره آن نیز توسعه این صنعت اصلی در کشور و استان خواهد بود.
وی با بیان‌اینکه تجهیز و نوسازی اراضی کشاورزی، عاملی دیگر در بهبود تولید و جهش صنعت کشاورزی محسوب می‌شود، اظهار داشت: این شاخص در هفت سال اخیر بیش از ۲۸ درصد بیشتر شده است.
رییس سازمان جهاد کشاورزی اصفهان ادامه داد: عملیات مربوط به این بخش در سال ۹۲ شامل بیش از ۵۱ هزار هکتار از زمین‌های منطقه بود که این شاخص در پایان سال زراعی قبل در سطح ۶۶ هزار و ۲۴۸ هکتار از مزارع استان انجام شد.
مرادمند با اشاره به اهمیت بکارگیری دانش نوین و آموزش‌های عمومی و تخصصی گفت: در سال زراعی قبل ۱۲۳ هزار و ۴۵ "نفرروز" دوره برگزار شد که در مقایسه با هفت سال پیش، بیش از ۱۴۵ درصد افزایش پیدا کرد.
وی موارد مذکور را برای تحقق شعار جهش تولید ضروری دانست و گفت: مجموع عوامل یاد شده بعلاوه مشارکت بیشتر بخش خصوصی و افزایش تسهیلات سبب رونق و جهش تولید و در نتیجه اشتغالزایی و صادرات بیشتر می‌شود.
اختصاص ۳۶۰۰ دستگاه ادوارت کشاورزی به اصفهان
مرادمند به اهمیت توجه به فناوری‌های مکانیزه کشاورزی نیز اشاره کرد و گفت: از ابتدای فعالیت دولت تدبیر و امید تاکنون حدود ۲ هزار دستگاه تراکتور، ۵۲ دستگاه کُمباین و بیش از سه هزار و ۶۰۰ دستگاه ادوات کشاورزی با استفاده از تسهیلات وارد صنعت کشاورزی استان شده و در همین ارتباط شاخص درجه مکانیزاسیون به ۱۱.۳۲ درصد و شاخص ضریب مکانیزاسیون به ۰.۵۴ اسب بخار رسیده است.
ضرورت تعامل نهادهای علمی و اجرایی کشاورزی با هدف توسعه
در همین پیوند، عضو هیات علمی و استاد دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان معتقد است که افزایش ماشین‌آلات پیشرفته در بخش کشاورزی و تعامل بیشتر نهادهای علمی و اجرایی کشاورزی حتی ادغام این ۲ بخش در یکدیگر، به توسعه روزافزون این صنعت مهم و حیاتی می‌انجامد.
سیدعلی محمد میرمحمدی میبُدی در گفت و گو با ایرنا خاطرنشان کرد: بطورکلی برای پیشرفت صنعت کشاورزی اصفهان و کشور پیشنهاد می‌کنیم که نهادهای علمی و نهادهای اجرایی کشاورزی در یکدیگر ادغام شوند و مانند آنچه در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مبنی بر فعالیت دانشجویان در کنار کادر درمانی، استادان و در بدنه بیمارستانی صورت گرفت، در حوزه کشاورزی نیز چنین تحولی رُخ دهد.
وی با اشاره به فواید فعالیت همزمان دانشجویان و اعضای علمی و دانشگاهی در بطن کار و در کنار کادر اجرایی کشاورزی تصریح کرد: این امر کمک می‌کند تا نظرات متخصصان و کارشناسان، بیشتر در عمل پیاده و به رشد و توسعه کشاورزی کمک شود.
این استاد دانشگاه، مطالعه در باره انواع محصولات و همچنین شناخت دقیق خاک و تغییرات در انواع الگوی کشت را ضروری ارزیابی و اضافه کرد: شناخت جامع و کامل مزایای انواع تغییر در الگوی کشت و نیازهای آن ضروریست تا بر مبنای آن برنامه‌ریزی شود.
میرمحمدی میبُدی با اشاره به اهمیت صادرات محصولات کشاورزی در دوران کنونی اظهارداشت: بستر صدور محصولات کشاورزی به دیگر کشورها باید فراهم شود و در مقایسه با قبل بهبود یابد و تحقق این امر نیز در گرو رفع موانع و تسهیل ارتباط با بازارهای هدف است.
وی با تاکید بر مشارکت تمام دستگاه‌ها برای رفع مشکلات مبتلابه و جذب بیشتر بازارهای خارجی اضافه کرد: مقوله صادرات زنجیروار است و تنها یک متولی ندارد لذا تمام نهادهای مربوطه باید همکاری کنند تا موانع رفع و با افزایش صادرات، میزان ارزآوری به کشور بیشتر شود.
عضو هیات علمی و استاد دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان به لزوم تغییر الگوی کشت متناسب با اقلیم هر منطقه نیز اشاره کرد و افزود: برای مثال تولید محصولات گلخانه‌ای در سال‌های اخیر در مناطقی مانند اصفهان بخوبی رو به گسترش بوده و بازهم می‌توان سطح زیرکشت گلخانه‌ای و کیفیت محصولات را روزبه‌روز افزود و برای این امر باید دانش را بیش از گذشته به عرصه کشاورزی وارد کرد.
میرمحمدی میُبدی، وضعیت کشاورزی در اصفهان بویژه را مطلوب دانست و گفت: البته برای پیشرفت و توسعه و دستیابی به نتایج بهتر باید زمینه علمی‌تر شدن فعالیت‌ها را بیش از گذشته فراهم کرد و کوشید که از نظرات متخصصان دانشگاهی و دانشجویانی که در این زمین فعالند، استفاده شود.
به گفته وی، این خطه در شماری از زیرمجموعه‌های کشاورزی در کشور پیشتاز است و در پرتو برنامه‌ریزی اصولی و اقدامات فراگیرتر، بازهم می‌توان به توسعه آنها مبادرت ورزید.