به گزارش خبرنگار سیاسی ایرنا، قطار انتخابات ریاست جمهوری سیزدهم به ایستگاه معرفی رسمی برخی نامزدها رسیده است و میتوان امیدوار بود فضای سرد سیاسی در کشور با اعلام حضور رسمی برخی چهرهها و تقویت گمانه زنیها درباره برخی دیگر آرام آرام گرمای رقابتهای انتخاباتی بگیرد. چراغ نخست رقابت برای ریاست جمهوری را سردار «حسین دهقان» وزیر دفاع سابق روشن کرده است. وی روز سه شنبه ۴ آذر ماه در گفت و گوی ویدیویی اعلام کرد قصد نامزدی و رقابت در انتخابات ۲۸ خرداد ۱۴۰۰ را دارد و میخواهد فصل جدیدی در حکمرانی رقم بزند. حزب کارگزاران سازندگی هم فهرست بلندبالایی از گزینه های موردنظر خود برای کاندیداتوری منتشر کرد و حزب اعتماد ملی هم با تایید حضور یکی از اعضای شورای مرکزی خود وی را تنها گزینه این حزب ندانست.
تازههای انتخاباتی اصلاحات
نامها و نامزدهای احتمالی اصلاح طلبان از سوی برخی از احزاب در حالی طرح میشود که گروه دیگری هنوز برای حضوری جدی و معرفی نامزد به اجماع لازم نرسیدهاند. حزب کارگزاران سازندگی پیشرو گروه نخست است. «محسن هاشمی» رییس شورای مرکزی این حزب گرچه خود از گزینههای این حزب برای کاندیداتوری در انتخابات اعلام شده است اما اعلام فهرستی ۲۰ نفره از گزینههای بالقوه اصلاح طلب برای حضور در انتخابات از سوی وی خبرساز شد. فهرستی که در آن از «سید حسن خمینی» تولیت موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره) تا «سورنا ستاری» معاون رییس جمهوری، از «عبدالناصر همتی» رییس کل بانک مرکزی تا «عبدالواحد موسوی لاری» عضو مجمع روحانیون مبارز حضور دارند. البته رییس شورای شهر تهران در گفت و گوی دیگری تصریح کرده که «این نامها صرفا کسانی هستند که در جبهه اصلاحات از آنها بهعنوان نامزدهای بالقوه سخن بهمیان میآید اما اینکه درباره این نامها در حزب کارگزاران بحثی صورت گرفته باشد، خیر اصلا چنین چیزی نیست و چنین منظوری نداشتهام.» اینکه اما کدامیک از آنها تمایلی برای حضور در انتخابات به عنوان نامزد دارند و کدام یک میتوانند اجماع اصلاح طلبان را برای حمایت کسب کنند و از همه مهمتر کدام یک توان آوردن مردم به پای صندوقهای رای را دارند، دستکم تا روزها و هفتههای آینده مشخص نیست. پس از گمانههای منتشر شده درباره گزینههای موردنظر حزب کارگزاران سازندگی، سخنگوی حزب اعتماد ملی هم از معرفی نامزدهای مورد نظر این تشکل در آیندهای نزدیک خبر داد. «اسماعیل گرامی مقدم» گمانهها درباره نامزدی «محمدجواد حق شناس» از اعضای شورای مرکزی اعتماد ملی را تایید اما تاکید کرد که وی یکی از گزینههای احتمالی است. گرامی مقدم گفت: «نامزد حزب برای انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ را به زودی معرفی خواهیم کرد و محمدجواد حقشناس هم یکی از گزینهها است ولی نامزد نهایی نیست.» گزینههای دیگری هم در جریان اصلاحات مطرح هستند؛ «فاطمه راکعی» فعال سیاسی اصلاح طلب پیش از این از «محمدرضا خاتمی» و «مصطفی معین» بعنوان کاندیداهای احتمالی یاد کرده که برنامه دارند.
گزینه های اشاره شده در بالا باید بتوانند اجماع احزاب جبهه هماهنگی اصلاحات را به دست آوردند تا به عنوان نامزد مورد حمایت اصلاحات در انتخابات آینده حضور یابند. تازه ترین خبرها از شورای هماهنگی جبهه اصلاحات حکایت از آن دارد که این تشکل در حال حاضر درصدد تعیین مانیفست اصلاح طلبی است تا بر اساس آن برای انتخابات آینده برنامه ریزی های لازم را انجام دهد. اظهارنظرهای اصلاح طلبان نشان می دهد در حال حاضر شورای هماهنگی جبهه اصلاحات مهمترین رکن تصمیم گیر اصلاح طلبان است و باید منتظر رسیدن این شورا به یک استراتژی مشخص ماند.
اعتدالیون هم در عرصه انتخابات تحرکات خاص خود را دارند و به نظر می رسد رایزنیهای خود را با برخی از شخصیت های موردنظر آغاز کرده اند. هرچند برای رسیدن به گزینه ای که بتواند در کنار تندرویهای موجود راه اعتدال را انتخاب کند و تایید جریان های سیاسی را داشته باشد دشوار است اما اعتدالیون هم از به نظر می رسد در این مسیر مصمم به نظر می رسند.
دوراهی نامزدهای همیشگی اصولگرایان
گمانه زنیها در اردوگاه اصولگرایان به ویژه پیرامون برخی شخصیتها ابهامات بسیاری دارد. در کنار نامهای بسیاری که به عنوان نامزد احتمالی جریان اصولگرا مطرح شده و میشوند، نام روسای دو قوه مقننه و قضائیه به عنوان گزینههای محتمل و مهم هم همیشه مورد توجه بوده است هرچند هیچ یک از آنها تاکنون درباره این موضوع اظهارنظر نکردهاند اما برخی خبرهای منتشر شده تحلیلهایی ضدونقیضی را پیرامون نامزدی آنها در انتخابات به وجود میآورد. در همین راستا و برای نخستین بار «عباس سلیمی نمین» از چهرههای اصولگرا خبر داد که برخی شخصیتهای سیاسی که از رهبر معظم انقلاب حکم دارند از نامزدی در انتخابات منع شده اند.«حمید رضا ترقی» عضو شورای مرکزی حزب موتلفه هم در گفت و گویی این موضوع را به صورت ضمنی تایید کرد. پس از انتشار این خبر شماری از تحلیلگران امکان نامزدی رییسی در انتخابات را بسیار ضعیف دانستند و همزمان برخی شنیدهها احتمال کاندیداتوری قالیباف را افزایش دادند. «ناصر ایمانی» فعال سیاسی اصولگرا در این زمینه گفته است: «بعید به نظر میرسد که حجت الاسلام رئیسی تمایل به شرکت در انتخابات داشته باشد و حتی بعید است رهبری با ورود وی به انتخابات موافقت کنند اما درباره قالیباف موضوع قدری متفاوت است.» حمیدرضا ترقی هم تصریح کرده است: «کاندیداتوری قالیباف احتمال میرود، اما رئیسی خیر. وضعیت قالیباف فرق میکند.»
برخی شنیدههای تایید نشده حکایت از آن دارد که رییس مجلس در جمعی از عزم جزم خود برای حضور در انتخابات ریاست جمهوری خبر داده است. هرچند شنیدهها چندان قابل تحلیل نیستند اما در صورت حضور رییس مجلس در رقابتهای ریاست جمهوری آینده، وی در این مسیر با موانعی هم روبرو خواهد بود. هنوز اختلافات اصولگرایان بر سر فهرستی که نفر اول آن بود، در اذهان باقی مانده است و با توجه به رویدادهای پیدا و پنهان در هشت ماه گذشته از انتخابات، اینکه قالیباف تا چه میزان میتواند بر وحدت دقیقه نودی انتخابات مجلس یازدهم حساب باز کند، موضوع مهمی است. رقبای حاضر به یراق طیفهای دیگر اصولگرا در میدان هستند و سردرگمی ماندن در بهارستان یا ریسک رفتن به پاستور را هم ندارند.
نامهای مطرح این روزها در اردوگاه اصولگرایان محدود به قالیباف و رییسی نیست. پیش از این «پرویز فتاح» رییس بنیاد مستضعفان از گزینههای محتمل اصولگرایان برای ریاست جمهوری آینده بود که شنیدهها از کنار گذاشته شدن وی از پروسه انتخاب دارد. گرچه این خبر تنها در حد شنیده است اما برخی دلیل حذف نام فتاح از فهرست احتمالی را تماس وی با رییس دولت اصلاحات میدانند که به مذاق اصولگرایان خوش نیامده است. در این بین حسین دهقان تاکید کرده است نه اصولگراست و نه اصلاح طلب اما با توجه به دیدارهایی که با اعضای جامعه اسلامی مهندسین داشته است، میتوان تا اینجای کار وی را نزدیک به اصولگرایان ارزیابی کرد.
تکذیبهای انتخاباتی
همزمان با افزایش تحرکات انتخاباتی در کشور، شایعهها نیز در کنار گمانه زنیهای منطقی، افزایش مییابد و انتشار هر شایعهای تکذیبی هم به دنبال دارد. در تازه ترین این تکذیبها «سیدحسن قاضیزاده هاشمی» وزیر سابق بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به صورت صریح تاکید کرده است که قصدی برای نامزدی در انتخابات ندارد و شایعههای حضور وی بی اساس است.
نام «محمدجواد ظریف» وزیر امورخارجه هم چندی است با وجود تکذیب های فراوان بازهم در فضای رسانه ای مطرح می شود و هربار هم یا از سوی وی یا شخص دیگری تکذیب. در تازه ترین این تکذیبیهها «مصطفی کواکبیان» دبیرکل حزب مردم سالاری با تاکید بر اینکه ظریف حوصله بحث و دعوا ندارد حضور وی در قامت نامزد انتخابات را تکذیب کرده است.
در این بین و در شرایطی که برخی جریانها و چهرهها در حال استمزاج از جامعه برای معرفی نامزدهای خود هستند و چهرههای انتخاباتی برای حضور در انتخابات اعلام آمادگی میکنند، روزنامه جوان در یادداشتی خواستار عدم حضور چهره های تکراری و تحقق گردش نخبگانی و حضور چهرههای جوان در انتخاباتآتی ریاست جمهوری شده است.
این روزنامه دیروز در یادداشتی نوشته است: انتخابات گرچه به خودی خود جشن سیاسی جامعه است، اما اگر قرار است چهرههایی تکراری را به جامعه معرفی کند، یعنی به جای گردش نخبگانی چرخش صندلیهای مسئولیت بین تعدادی معدود از فعالان سیاسی باشد، نه آن شور امیدوارانه سیاسی را به جامعه میبخشد و نه آنچنان لباسی نو بر تن جمهوریت خواهد نمود. گویی پوسترهای تکراری انتخابات قبل را که زیاد آمده و در انبار مانده، میخواهند دوباره بر تن شهر کنند! تکرار نکنید!
نویسنده این یادداشت در بخش دیگری آورده است: یکی از پس سالها وزارت، دیگری پی سالها وکالت، آن یکی پس از عمری فعالیت عمرانی یا سیاسی یا نظامی یا دولتی و پس از آنکه به قول قدیمیها، آردش را بیخته و الکش را آویخته، با خودش فکر میکند راستی چرا من که این همه کاربلد و با تجربه و کاردان و مدیر و مدبر هستم، تاکنون رئیسجمهور نشدهام؟! تعدادی از آنها هم بعضاً چندین بار کاندیدا میشوند و چندباره خود را در معرض انتخاب مردم قرار میدهند و ... همینهاست که انتخابات را به جای جشنی برای تن کردن لباسی نو بر تن جمهوریت نظام، به بازی تکراری چهرههایی تکراری تقلیل میدهد و حتی دولتهایی تکراری را برای مردم به ارمغان میآورد...»کشوری که رو به پیشرفت و توسعه است و دورنمای روشنی را برای خود تعریف میکند، نمیتواند از گردش نخبگانی، از فرصت دادن به چهرهها و برنامهها و تیمهای جدید خود را محروم کند. جوانی هم منظورمان ۲۰ سالهها نیست؛ همینکه ۶۰- ۷۰ و بلکه ۸۰ سالههای تکراری نیایند، راضی هستیم! جوانی خامی نیست، شور انگیزههای بیشتر برای کار است. مردم هم وقتی چهرههای تازه ببینند امیدوارتر خواهند شد.