به گزارش بامداد سه شنبه گروه فرهنگی ایرنا، مراسم اختتامیه سیزدهمین دوره جایزه ادبی جلال آل احمد، دوشنبه شب از شبکه چهار سیما و برنامه شب‌های هنر، به طور زنده پخش شد و در این نشست، "محسن جوادی" معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و "جلالی" دبیر جایزه جلال آل احمد حضور داشتند.
رمان و داستان کوتاه
در بخش داستان بلند و رمان، داوران از بین ۸۲۰ عنوان کتاب ارسالی، کتاب اوراد نیمروز به قلم منصور علیمرادی از نشر نیماژ را شایسته تقدیر دانستند.
سعید تشکری، جواد افهمی و علی چنگیزی داوری آثار بخش داستان بلند و رمان را برعهده داشتند.
هیات داوران بخش داستان کوتاه سیزدهمین دوره جایزه ادبی جلال آل احمد ضمن سپاس از همه نویسندگان ارجمند که آثارشان در این دوره مورد بررسی قرار گرفت، با اتفاق نظر اعلام کردند که مجموعه‌های داستان کوتاه رسیده به دبیرخانه، دارای ساختار و محتوای قابل قبولی از نظر ویژگی‌های فنی و تکنیکی داستان کوتاه نیستند بنابراین انتخاب برگزیده یا شایسته تقدیر جایزه ادبی جلال آل احمد از بین آثار رسیده به دبیرخانه این رویداد ادبی فاقد توجیه فنی و حرفه‌ای است.
به همین دلیل هیات داوران بخش داستان کوتاه سیزدهمین دوره جایزه ادبی جلال آل احمد، ضمن آرزوی بالندگی آثار و نویسندگان این حوزه در سال‌های آتی هیچ کدام از آثار رسیده به این دبیرخانه در این دوره را حائز شرایط برگزیده شدن ندانستند.
داریوش عابدی، راضیه تجار و عبدالمجید نجفی به عنوان داوران بخش داستان کوتاه سیزدهمین دوره جایزه ادبی جلال آل احمد به بررسی آثار مرتبط با این حوزه پرداختند.
نقد ادبی
در بخش نقد ادبی از بین ۷۶ عنوان کتاب ارسالی به دبیرخانه، داوران کتاب تاریخ بدن در ادبیات به قلم سید مهدی زرقانی (با همکاری: زهرا آقابابایی خوزانی، امید ایزانلو، فاطمه جهانپور، حمیدخادمی، محسن شرفایی و فرزانه فرخ‌فر) از نشر سخن را شایسته تقدیر دانستند.
داوران این بخش همچنین کتاب روایت‌شناسی درام اثر پرستو محبی را به خاطر تلاش‌های مؤلف در روش‌مندی، سازمندی و تحلیل ادبیات داستانی – نمایشی مورد تجلیل قرار داده و از دبیرخانه جایزه جلال آل احمد خواستند که از این اثر نیز تجلیل کنند.
حمیدرضا شعیری، محمدرضا سنگری و کامران پارسی‌نژاد داوری آثار بخش نقد ادبی را برعهده داشتند.
مستندنگاری
در بخش مستندنگاری داوران از بین ۴۷۴ عنوان کتاب ارسالی به دبیرخانه، دو کتاب فرکانس ۱۱۶۰ ( اینجا آبادان؛ صدای مقاومت و ایستادگی) به قلم فضل‌الله صابری از شرکت انتشارات سوره مهر (دفتر فرهنگ و مطالعات پایداری اصفهان) و گوهر صبر (خاطرات گوهرالشریعه دستغیب) به قلم طیبه پازوکی از شرکت انتشارات سوره مهر را به عنوان برگزیده مشترک این بخش انتخاب و معرفی کردند.
داوران این بخش همچنین کتاب از ری تا شام، روایت ناتمام احمد غلامی اثر مرحوم علی مژدهی را به دلیل اعتبار راوی و همچنین اعتبار صاحب خاطره و محتوای غنی در مورد تاریخ دقیق وقایع کردستان در مقطع ابتدای جنگ و نیز تشکیل تیپ ده سیدالشهدا علیه‌السلام قابل تجلیل ارزیابی کرده و از دبیرخانه جایزه خواستند از این اثر تجلیل کنند.
مصطفی رحیمی، سعید علامیان و گلعلی بابایی به عنوان داوران بخش مستندنگاری آثار مرتبط با این بخش را بررسی کردند.
بخش ویژه به انتخاب اهالی رسانه‌ها
در بخش معرفی چهره‌های داستان‌نویسی و مستندنگاری دفاع مقدس به انتخاب اهالی رسانه، محمدرضا بایرامی، احمد دهقان، مجید قیصری، حبیب احمدزاده، داوود امیریان، قاسمعلی فراست، داوود غفارزادگان، گلعلی بابایی، حمید حسام، اکبر صحرایی، علی مؤذنی و رحیم مخدومی به عنوان چهره‌های برتر معرفی شدند.
برگزیدگان بخش ویژه؛ پاسداشت چهلمین سال آغاز جنگ تحمیلی و آغاز دفاع مقدس سیزدهمین دوره جایزه ادبی جلال آل احمد در بخش پایان‌نامه‌های دانشگاهی با موضوع ادبیات داستانی دفاع مقدس معرفی شدند.
در بخش پایان‌نامه‌های دانشگاهی با موضوع ادبیات داستانی دفاع مقدس در مقطع دکترا، محمود رنجبر برکادهی با رساله نقد و تحلیل روایی-محتوایی داستان های کوتاه دفاع مقدس، مرضیه آتشی پور با رساله بررسی سبک شناسانه نثر داستانی ادبیات انقلاب اسلامی با تکیه بر رمان های شاخص دفاع مقدس و فریبا نظری پورکیایی با رساله تفسیر فرهنگی- احساسی خاطرات جنگ ایران و عراق با تاکید بر خاطرات عملیات کربلای پنج در منطقه شلمچه به عنوان رساله‌های برتر انتخاب شدند.
در مقطع کارشناسی ارشد، سیدمحمدعلی صحفی با پایان‌نامه نحوه خوانش رمان‌های جنگ در میان دانشجویان و طلاب، کوثر اولیایی با پایان‌نامه بازتاب جنگ هشت ساله در خاطرات زنان ایرانی در دوره پساجنگ بر مبنای رویکرد شناختی لیکاف و مهشید دلبری با پایان‌نامه تحلیل گفتمان وصیت نامه های شهدای هشت سال جنگ تحمیلی، معرفی شدند.
دبیرخانه جایزه جلال آل احمد همچنین عبدالله حسن زاده میرعلی از دانشگاه سمنان با ۲۱ پایان‌نامه، مهدی خادمی کولایی از دانشگاه مازندران با ۱۲ پایان‌نامه، اسماعیل صادقی ده‌چشمه از دانشگاه شهرکرد با ۱۲ پایان‌نامه و محمدرضا سنگری از دانشگاه‌های مختلف با ۱۲ پایان‌نامه را به عنوان استادان راهنما و مشاور شاخص پایان‌نامه‌های دانشگاهی حوزه ادبیات داستانی دفاع مقدس معرفی و از آنان تجلیل کرد.
جلال و جمال به زبان اردو
در بخشی از این مراسم، کتاب جلال و جمال رونمایی شد. کتاب جلال و جمال (برگردان مجموعه ای از داستان های جلال آل احمد به زبان اردو) با حمایت خانه کتاب و ادبیات ایران و به همت انتشارات مهر در کشور پاکستان منتشر شد.
این کتاب ترجمه گزیده‌ای از داستان‌های کوتاه جلال آل احمد از جمله جاپا، زن زیادی، بچه مردم، اختلاف حساب، آرزوی قدرت به انتخاب و ترجمه احمد شهریار، شاعر، نویسنده و مترجم پاکستانی با هدف تحکیم پیوندهای فرهنگی میان علاقمندان ادبیات داستانی در کشورهای ایران، پاکستان و هندوستان انجام شده است.
جایزه جلال، حاصل یک نظر جمعی است
محسن جوادی، معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، در این مراسم با اشاره به اهمیت جایزه جلال آل احمد در حوزه کتاب کشور، گفت: کار این جایزه در بزرگداشت آثار تمام نمی شود و هدف آن در اساسنامه، پیگیری و رشد نویسندگان در حوزه ادبیات فارسی دانسته شده است.اگر ما به نتایج خوبی رسیدیم، همه را نباید به حساب جایزه جلال گذاشت و اگر موفق نشدیم هم باید همه عوامل سنجیده شوند.
وی افزود: آثار منتخب در جایزه جلال باید پیشرو و بدیع باشد و هدف رشد زبان ملی و ایرانی است. یکی دیگر از اهداف اصلی جایزه جلال ارتقای زبان فارسی است که داستان و ادبیات، به آن کمک می کند و ما باید این هدف را در کارمان لحاظ کنیم.
جوادی با تشریح دستاوردهای جایزه جلال آل احمد، گفت: از اتفاقات خوبی که به خاطر جایزه جلال افتاده جذب مخاطبان و فروش خوب کتاب‌ها را می‌توان نام برد، برخی از این آثار به خاطر طرح گرنت و یا با معرفی خوب در بازارهای بین المللی دیده شده و ترجمه شده‌اند اما در برخی بخش ها نیز باید بیشتر کار می‌کردیم و ظرفیت‌سازی مناسبی صورت نگرفته است. باید روی آثار برگزیده تمرکز بیشتری ایجاد می‌شد اکنون در حال برنامه ریزی برای طرحی هستیم که این جایزه رویدادی یک روزه نباشد.
معاون وزیر فرهنگ، با بیان اینکه جایزه جلال یک جایزه ملی است افزود: نباید همه چیز را از وزارت فرهنگ و ارشاد توقع داشت، انجمن های ادبی نباید این جایزه را رقیب دیگر جوایز ببینند اتفاقاً جایزه جلال آل احمد نشان دهنده تمرکز همه سلیقه‌ها است وبین جایزه جلال و جامعه ادبی کشور باید همکاری و انسجام صورت بگیرد که بخشی از آن به عهده ماست.
وی اضافه کرد: یکی دیگر از نقدهایی که به ما می شود، مساله گسترش جایزه جلال است، مهمترین بخشی که در مورد یک کتاب وجود دارد، نقدهای آن است، خیلی از مخاطبان کتاب ابتدا به سراغ نقد آن اثر می روند و سپس اقدام به خرید می کند. در این حالت از نهادهای فرهنگی و ادبی باید به ما کمک کنند. اهداف ادبیات فارسی با یک جایزه محقق نمی‌شود، جایزه فقط راهی برای دیده شدن آثار برگزیده است.
معاون وزیر، درباره اعتبار جوایز توضیح داد: اعتبار برخی جوایز به انتخاب های آن و گاهی به انتخاب شونده مربوط است. برای برخی انتخاب کننده اهمیت بسیار زیادی دارد. اعتبار جایزه ها به هیئت علمی آنهاست که ما در سیزدهمین دوره جایزه جلال تلاش کرده‌ایم هیئت علمی معتبری را انتخاب کنیم و به پیشنهاد موسسه خانه ادبیات داستانی پیش از ادغام در موسسه فراگیر خانه کتاب و ادبیات ایران، این هیئت علمی را برگزیدیم. برگزیدگان جایزه جلال آل احمد به جز جایزه مالی در حقیقت برندگان جایزه کتاب سال هستند، از سوی دیگر ما کوشیده ایم که امسال فرصتی برای معرفی آثار در کشورهای دیگر داشته باشیم.
وی با اشاره به اینکه جوایز ادبی باید گسترش پیدا کند و همیشه حوزه‌های مختلفی داشته باشند، افزود: گسترش جوایز ادبی منافاتی با جایزه کتاب سال و جایزه جلال آل احمد ندارد، تکثر جایز خوب است اما باید داوران و اهداف آن ها مشخص باشند تا بدانیم که چه تفکری و چه افرادی آن را برگزار می‌کنند. در حوزه ادبیات تکثر و تنوع وجود دارد که باید آن را بپذیریم جایزه جلال نیز حاصل یک نظر جمعی است.
جوادی در پایان از همکاری شبکه چهار سیما جلالی دبیر جایزه و عیوب دهقانکار مدیرعامل خانه خوب بر برگزاری جایزه جلال آل احمد تشکر کرد.
به گزارش ایرنا، جایزه ادبی جلال آل‌احمد، یک جایزه دولتی است که به منظور معرفی آثار برگزیده ادبیات داستانی در ایران پایه‌گذاری شده و با تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی در سال ۱۳۸۷ نخستین دوره خود را در سالروز تولد آل‌احمد آغاز کرد. این جایزه از آن سال بدون وقفه ادامه داشته و هر سال هم‌زمان با سالروز تولد جلال آل احمد، با انتخاب کتاب های برگزیده به کار خود پایان می‌دهد اما امسال به دلیل شرایط کرونایی، این اختتامیه به تعویق افتاد.