«دیاکو حسینی» در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی ایرنا درباره تحرکات دیپلماتیک اخیر کشورهای منطقه بعد از انتخاب جو بایدن به عنوان رییس جمهوری جدید ایالات متحده اظهار کرد: همه کشورها می‌دانند که با روی کار آمدن بایدن قرار نیست سیاست‌های ترامپ در چهار سال اخیر که عمدتا مبتنی بر یکجانبه گرایی بود، تکرار شود. سیاست ترامپ در حوزه غرب آسیا، فشار بر ایران بود اما بعد از شکست ترامپ بازآرایی جدیدی در منطقه در حال شکل گیری است.
بایدن تا مدتی سرگرم مسائل داخلی خواهد بود
مدیر برنامه مطالعات جهانی مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست‌جمهوری درباره تاثیر مشکلات داخلی آمریکا بر سیاست خارجی این کشور گفت: بسیاری از کشورها به این واقعیت پی برده‌اند که آمریکای دوران بایدن به خاطر مشغله‌های عمدتا داخلی و به‌ویژه شکاف تقریبا بی‌سابقه یا حداقل کم سابقه بین دو حزب حاکم، آمریکایی نخواهد بود که مثل دولت‌های گذشته آمریکا در امور بین المللی فعال باشد.
حسینی با اشاره به تاثیرات شیوع کرونا بر سیاست و اقتصاد ایالات متحده و کشته‌های بالای این بیماری در این کشور، خاطرنشان کرد: آمریکا حداقل تا زمان شکست بیماری کرونا و کاهش شکاف‌های داخلی بعید است بتواند نقش فعال گذشته خود در جهان و منطقه را احیا کند.
وی تصریح کرد: در شرایطی که برنامه بایدن کاهش تعهدات بین المللی آمریکاست و سرگرم مسائل داخلی است، کشورهای مختلف جهان از جمله کشورهای منطقه غرب آسیا به تکاپو افتاده‌اند تا خود را با دنیای جدید ناشی از آمدن بایدن تطبیق دهند و در نتیجه شاهد شکل گیری صورت بندی‌های تازه ای در منطقه هستیم.
این تحلیلگر ارشد مسائل سیاست خارجی با یادآوری سیاست فشار حداکثری علیه ایران توسط دولت ترامپ در سه، چهار سال گذشته گفت: آرایش سیاسی منطقه‌ای که ما در گذشته دیدیم، عمدتا بر محور فشار بر ایران متمرکز بود و با این هدف شکل گرفت و امروز که بایدن قرار است این سیاست را کنار بگذارد؛ طبیعتا مقداری این آرایش‌ها تغییر می‌کند و کشورهای منطقه خود را برای دوره ای آماده می کنند که احتمال کاهش تحریم ها و فشارها بر ایران و افزایش تعامل با تهران وجود دارد.
حسینی، احتمال تعامل آمریکا با ایران در حوزه های مختلف از جمله موضوع هسته‌ای و موضوعات منطقه ای مثل بحران یمن، عراق و سایر حوزه ها را محتمل دانست و گفت: عربستان سعودی به خوبی متوجه شده که در دوره بایدن نمی‌تواند بر روی آمریکا به اندازه دوره ترامپ حساب باز کند و بایدن گرایش‌های کاملا روشنی در رابطه با مسائل منطقه دارد.
بایدن از گفت‌وگوهای منطقه‌ای با ایران حمایت خواهد کرد
وی با بیان اینکه رییس جمهوری منتخب آمریکا به دیپلماسی با ایران اهمیت می دهد، گفت: بایدن به احتمال زیاد به برجام بازخواهد گشت و از گفت و گوی ایران با کشورهای منطقه برای حل و فصل اختلافات حمایت خواهد کرد.
این کارشناس ارشد مسائل استراتژیک درباره تلاش ریاض برای عادی سازی روابط با قطر و دیگر کشورهای منطقه نیز گفت: در شرایطی که عربستان سعودی دیگر چک سفید دوره ترامپ ندارد، سعی می‌کند سایر کشورها را متقاعد کند که فشار بر ایران را حفظ کنند و به سمت ترتیباتی حرکت نکنند که به ضرر عربستان تمام شود و این کشور را در منطقه منزوی کند.
حسینی، سفر اخیر وزیر خارجه عربستان به مسکو را یادآور شد و افزود: تداوم تحرکات کشورهای منطقه برای عادی سازی روابط خود با یکدیگر و تلاش عربستان برای بازتعریف نقش روسیه در این ترتیبات ناشی از درک سیاست خارجی جدید حاکم بر کاخ سفید است.
وی درباره فرصت‌ها و چالش های تغییر دولت در ایالات متحده برای ایران نیز گفت: به قدرت رسیدن بایدن و یک دوره ای شدن ترامپ به خودی خود می‌تواند برای ایران یک فرصت محسوب شود زیرا سیاست‌های ترامپ هیچ نتیجه ای جز ویرانی، تخریب روابط ایران و همسایگان و بالا بردن تنش ها نداشت و حتی می توانست به جنگ منجر شود.
مدیر برنامه مطالعات جهانی مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست‌جمهوری، کنار رفتن سیاست های جنگ طلبانه ترامپ را فرصتی برای جمهوری اسلامی ارزیابی کرد و گفت: البته این به آن معنا نیست که ما همه ایده آل‌ها و مطلوب‌ها را در ارتباط با دولت بایدن خواهیم داشت زیرا اختلافات ایران و آمریکا بسیار عمیق است و به سادگی قابل حل و فصل نیست.
اختلافات هزینه‌ساز و غیرضروری با آمریکا را می‌توان کاهش داد
حسینی در عین حال تصریح کرد: روی کار آمدن بایدن می‌تواند شروعی برای ترمیم بخشی از اختلافات با هدف کاهش تنش های غیرضروری و هزینه ساز نه فقط برای ایران بلکه برای آمریکا و منطقه باشد؛ بنابراین اهمیت دادن به دیپلماسی و استفاده از پنجره‌هایی که برای ما باز شده اهمیت بسیار زیادی دارد.
وی گفت: باوجود همه دشواری هایی که پیش روی روابط تهران-واشنگتن وجود دارد؛ خوب است تلاش کنیم با آمریکا به یک مخرج مشترک قابل قبول برسیم و بخشی از اختلافات را حل و فصل کنیم.
حضور بایدن فرصتی برای بازسازی روابط منطقه‌ای است
این تحلیلگر ارشد مسائل بین المللی، تغییر سیاست خارجی ایالات متحده را فرصتی برای بازسازی روابط منطقه ای ایران دانست و افزود: این تحولات فرصتی برای بازسازی روابط با کشورهای منطقه به ویژه کشورهای کلیدی مانند عربستان است.
حسینی در عین حال طرح های پیشنهادی دولت جمهوری اسلامی برای تنش زدایی در منطقه از جمله طرح هرمز را یادآور شد و گفت: طی سال‌های گذشته این ریاض بود که عمدتا دست ایران برای دیپلماسی و مذاکره را به این امید واهی که با فشارهای دولت ترامپ خواهد توانست ایران را در موضع ضعف قرار دهد، رد کرد.
وی با بیان اینکه عربستانی‌ها اشتباه کردند و با کنار رفتن ترامپ و شکست طرح فشار حداکثری وی، اکنون ایران سربلند است، تصریح کرد: با تمام این اوصاف، بعد از پشت سر گذاشتن موفقیت آمیز تحریم‌ها و شکست فشار حداکثری، ایران اکنون می تواند در شرایط متوازن‌تری به دنبال بازسازی روابط با کشورهای همسایه باشد.
دیپلماسی منطقه‌ای می‌تواند اسرائیل را از منطقه دور کند
این کارشناس ارشد مسائل استراتژیک، نزدیک شدن رژیم صهیونیستی به کشورهای منطقه و عادی سازی روابط امارات و بحرین و برخی کشورهای عربی دیگر با این رژیم را یادآور شد و گفت: نه تنها روی کار آمدن بایدن فرصتی برای کاهش تنش‌ها در منطقه و تقویت صلح و همکاری است بلکه فرصتی برای دور کردن رژیم صهیونیستی از کشورهای منطقه است.
حسینی تصریح کرد: در این سال ها به اثبات رسید که اسرائیل از اختلافات ایران و برخی کشورهای منطقه برای ترویج ایران‌هراسی استفاده می کند تا به آنها نزدیک شود و آنها را به تلاش برای اقدام علیه امنیت و منافع ملی جمهوری اسلامی تحریک و تشویق کند.
وی با بیان اینکه دود اختلافات بین کشورهای منطقه به چشم خود آنها خواهد رفت، گفت: با توجه به اهمیت دور کردن عربستان سعودی و متحدانش از اسرائیل لازم است برای تقویت همکاری‌های منطقه ای پیش‌قدم شویم و با یک چشم انداز بلندمدت به اختلافات و موضوعات و راه حل‌های آنها نگاه کنیم.