جلالی روز دوشنبه در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) در مسکو گفت: روابط جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه روز به روز در حال ارتقا است بطوریکه در سطح سیاسی مقامات مرتبا دو کشور رفت و آمد می کنند، گفت و گوها انجام می شود و عملا ما دارای اشتراکات بسیار زیادی در حوزه سیاست با فدراسیون روسیه هستیم.
وی تصریح کرد: هر دو کشور در جهت مقابله با یکجانبه گرایی حرکت، در مبارزه با تروریسم پیشگام، در سازمان های بین المللی با یکدیگر همکاری کرده و در بعد مدیریت بین المللی، نظرات دو طرف نزدیک به هم است.
سفیر جمهوری اسلامی ایران در فدراسیون روسیه افزود: در بحث مربوط به امور نظامی و دفاعی تلاش ما و روسیه این بوده که بتوانیم با یکدیگر همکاری داشته باشیم و در مسائل مربوط به امنیت منطقه و مسائل منطقه ای هم دارای اشتراک نظر هستیم و گام های موثری را به اتفاق یکدیگر برمی داریم.
سفر ظریف به روسیه
جلالی گفت: روابط سیاسی ایران و روسیه در وضعیت خوبی است بطوریکه برای مثال وزیر خارجه ما (محمد جواد ظریف) در دوره شیوع کرونا پنج بار به روسیه داشته است و سفر جدید ایشان به مسکو هفتم بهمن ماه انجام خواهد شد.
سفیر ایران با بیان اینکه در بعد مربوط به همکاریهای دفاعی هم همکاریها در سطح خوبی است، افزود: در بعد مسائل مربوط به امنیتی و اطلاعاتی هم همین وضعیت وجود دارد اما آنچه که انتظار هست و همه باید تلاش کنیم این است که بتوانیم روابط اقتصادی خود را گسترش دهیم.
ضرورت گسترش روابط اقتصادی
مقام دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران تصریح کرد: البته روابط اقتصادی ما در حال گسترش است و موانعی وجود دارد و ما آن موانع را جمع بندی و شناسایی کردیم و کمک می کنیم تا برطرف شود.
جلالی گفت: البته برخی موانع با سرعت قابل رفع نیست مثلا یکی از موانع در بحث زیرساخت ها و ارتباطات است و اینکه زیرساخت های ارتباط ریلی ما بطور کامل برقرار شود. طبعا زمان می برد. یکی از نقص های ما خط آهن رشت-آستارا است که باید زودتر انجام شود.
وی خاطرنشان کرد: بخشی از موانع به مسائل پولی و بانکی برمی گردد که در این حوزه هم داریم تلاش می کنیم که همکاری کنیم و با همدیگر به نوعی شریک شویم. البته تحریم ها هم به نوعی موثر است. هم روسها و هم ما تحت تحریم قرار داریم. قبلا پیشنهاد داده بودیم که باشگاه کشورهای تحریمی تاسیس شود.
جلالی گفت: در هر حال مشکلاتی در حوزه روابط ایجاد می کند و ما با این حال تلاش می کنیم تا روابط اقتصادی دو کشور گسترش پیدا کند.
حفط استقلال اولویت ایران
سفیر ایران در پاسخ به این سوال که برخی از شبکه های مغرض مجازی داخل و خارج از کشور بیان می کنند که روسیه با برنامه ریزی بلند مدت قصد دارد ایران را به خود وابسته کند، اظهار داشت: انقلاب اسلامی ایران برای استقلال کشور بود و طبعا ما کشوری هستیم که از روز اول به دنبال استقلال بودیم و هیچگاه استقلال خود را زیر پا نخواهیم گذاشت.
وی افزود: رهبری خردمندانه و هوشمندانه جمهوری اسلامی ایران همواره در تنظیم روابط با کشورهای مختلف چه کشورهایی که دارای قدرت بزرگی هستند مثل فدراسیون روسیه و چین و چه کشورهایی که در همسایگی ما و در منطقه هستند همیشه تاکید دارند که حفظ استقلال اولویت نخست ما است.
جلالی گفت: مقام معظم رهبری که بر روی بحث روابط خارجی و ارتباطات بین المللی حساس هستند در تذکرات مشفقانه ای که همیشه برای روابط خارجی دارند بر روی بحث استقلال تاکید دارند و این امر را مرتب ذکر می کنند.
وی ادامه داد: لذا جمهوری اسلامی ایران هیچگاه تحت نفوذ قدرت بزرگی در نخواهد آمد اما ما قائل هستیم که می توانیم روابط خود را با حفظ وابستگی های متقابل گسترش بدهیم. طبعا امروز روابط اقتصادی ایران با روسیه آنچنان روابط بزرگی نیست. اتفاقا در روسیه ظرفیت بزرگی برای گسترش همکاریهای اقتصادی وجود دارد.
روسیه ظرفیتی بزرگ برای رونق اقتصادی ایران
جلالی با بیان اینکه روسیه کشوری است که ۲۷۰- ۲۸۰ میلیارد دلار واردات سالانه دارد و بخش زیادی از این واردات، واردات محصولات غذایی مثل صیفی جات، سبزیجات، میوه و خشکبار و خرما است، اظهار داشت: بسیاری از این محصولات در ایران تولید می شود و در این عرصه ما حرف زیادی برای گفتن داریم.
وی افزود: اما متاسفانه این اتفاق به شکل کامل نیفتاده است و متقابلا آنچه که روسها به ایران صادر می کنند در مقابل حجم ظرفیت اقتصادی روسیه خیلی زیاد نیست. مثلا اگر تجارت خارجی روسیه را درنظر بگیریم برای سال ۲۰۲۰ آمار آن هنوز اعلام نشده است اما در سال ۲۰۱۹ حجم مبادلات بازرگانی ایران و روسیه ۱ میلیارد و ۷۵۰ میلیون دلار بوده است که از این میزان، سهم روسیه یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون و اندی دلار است و سهم جمهوری اسلامی ایران هم حدود ۵۲۰ میلیون دلار است.
سفیر ایران تصریح کرد: این حجم تجارت آن چیزی نیست که بتوان در مورد آن خیلی سخن گفت و باید بتواند در سالهای آینده افزایش خوبی بیابد.
لزوم ایجاد شبکه های تلویزیونی فارسی و روسی زبان برای دو کشور
جلالی در باره ضرورت گسترش روابط فرهنگی دو کشور گفت: روابط سیاسی اگر پشتوانه فرهنگی و اقتصادی نداشته باشد همیشه می تواند متزلزل شود چون روابط سیاسی عمدتا وابسته به اراده رهبران و برداشت های آنها از جامعه جهانی و مسائل منطقه ای روابط بین المللی است.
وی تصریح کرد: اما اگر روابط سیاسی به روابط اقتصادی و وابستگی فرهنگی و شناخت دو کشور از یکدیگر متکی باشد، می تواند پایدار باقی بماند.
جلالی گفت: متاسفانه در مورد روسیه این گونه نیست. در بحث فرهنگ، ارتباطات ما ناچیز و این نیازمند است تا تقویت شود.
وی با طرح اینکه این تقویت شدن چیست؟ تصریح کرد: باید ملت ها همدیگر را بشناسند و زبان مشترک داشته باشند. شاید اگر از ایرانی ها بپرسید روسیه را دورتر از آمریکا بشناسند.
جلالی افزود: اما به لحاظ جغرافیایی، روسیه بسیار نزدیک تر از آمریکا و اروپا به ایران است و این کشور همسایه ما است. دلیلش این است که بسیاری از مردم ایران زبان انگلیسی بلدند یا برخی به زبان های دیگر مثلا فرانسه آشنایی دارند و به کشورهای دیگر رفت و آمد می کنند. رفت و آمد مردم ایران به روسیه کم است و به زبان روسی نیز آشنایی ندارند.
وی ادامه داد: هیچ شبکه تلویزیونی که در ایران به زبان روسی سخن بگوید و با این زبان قابلیت های جمهوری اسلامی ایران را مطرح کند، وجود ندارد. لذا وقتی در روسیه با مقامهای این کشور دیدار می کنیم، می گویند که از ایران شناخت ندارند.
سفیر کشورمان گفت: واقعا مردم روسیه نسبت به ایران شناخت ندارند و امیدواریم شبکه تلویزیونی روسی در ایران افتتاح شود.
جلالی تصریح کرد: حدود ۵۰۰ میلیون نفر جمعیت در کشورهای منطقه بزبان روسی سخن می گویند و یا اینکه زبان روسی زبان دوم آنها است و این کشورها در همسایگی ما قرار دارند.
وی ادامه داد: در روسیه نیز بطور متقابل هیچ کانال تلویزیونی فارسی زبان وجود ندارد که این کشور را به ملت ایران معرفی کند. لذا هیچ شناخت متقابلی در این خصوص وجود ندارد.
جلالی گفت: یا اینکه روسیه در زمینه هنرهای مختلف حرف برای گفتن دارد ولی اگر به شبکه های تلویزیون ایران نگاه کنید عمدتا فیلم های غربی پخش می شود. ما نمی گوییم که روسها توانشان در فیلمسازی همانند برخی کشورهای غربی است اما اینها هم فیلم می سازند. اما یک بار هم نمی بینید که شبکه های تلویزیونی ایرانی فیلم روسی پخش بکنند.
وی یادآور شد: در روسیه نیز بطور متقابل وضع همین طور است که فیلم ایرانی از شبکه های روسی پخش نمی شود. اینها شناخت متقابل ایجاد نمی کند. اگر می خواهیم روابط پایدار بماند در حوزه فرهنگی و شناساندن ایران به روسها و روسیه به ایرانی ها باید تلاش بکنیم.
سفیر ایران گفت: شناخت مردم روسیه از ایران آنقدر ضعیف است که بعضی وقت ها در اینجا بین ایران و عراق نمی توانند تفاوت قائل شوند و این نشان می دهد که در این بخش ضعیف عمل کردیم.
وی ادامه داد:رفت و آمدها بین فارسی زبانان و معدود ایرانشناسان و دانشگاه ها بین ایران و روسیه ناکافی بوده است هرچند که این رفت و آمدها در حد خود بسیار اهمیت دارد اما این روابط فراگیر نیست.