به گزارش خبرنگار ایرنا؛ شورای حل اختلاف، نهادی مردمی که ترویج فرهنگ صلح و سازش میان مردم از جمله یکی از مهمترین وظایف آن است باوجود گذشت ۱۸ سال از تاسیس آن هنوز در میان بخشی از مردم ناشناخته است اما نقش موثر و تاثیرگذار آن در عدم ورود خیلی از پرونده ها به دادسراها در طول سالیان فعالیت شورا برکسی پوشیده نیست.
برقراری صلح و سازش در میان مردم از اهداف تشکیل شورای حل اختلاف بود و این موضوع در گذشته در قالب ریش سفیدی در جامعه ما انجام می‌شد و در سال‌های اخیر با تزریق نیروهای جوان، تحصیل کرده و پرانرژی شوراها نقش موثرتری در راستای اهداف و وظایف خود ایفا می‌کنند.
در استان کرمانشاه نیز مانند سایر استان‌های کشور نقش این شورا در حل و فصل دعاوی موثر بوده و اقدامات بسیار خوبی در راستای صلح و سازش بخصوص در پرونده‌های قتل انجام شده و نام کرمانشاه را به عنوان استانی برتر در این زمینه در کشور زبانزد کرده است.
بخش زیادی از مراجعه‌کنندگان به شعبات شورای حل اختلاف نیز تاثیرگذاری این نهاد مردمی را در ایجاد صلح و سازش به عینه دیده‌اند و معتقدند که رسیدگی به پرونده‌ها در کمترین زمان، اخلاق خوب، تکریم ارباب رجوع و تلاش برای رفع مشکلات یکی از مهمترین ویژگی‌های اعضای شوراهای حل اختلاف است.
فعالیت شوراهای حل اختلاف در کرمانشاه با ۸۰۰ نیرو
براساس آنچه «جبار تجری» رییس شوراهای حل اختلاف استان کرمانشاه به خبرنگار ایرنا اعلام کرد در ۹ ماه سپری شده از سال جاری با وجود ۱۲ هزار و ۶۵۱ فقره موجودی پرونده در فرودین ۱۳۹۹ و تعداد ۷۸ هزار و ۷۵۰ پرونده وارده از این تعداد ۸۰ هزار و ۱۱۴ پرونده مختومه شد.
به گفته وی، سازش در پرونده‌های حقوقی بالای ۳۰ درصد و در پرونده‌های کیفری بیش از ۷۰ درصد بوده و مابقی هم منتهی به صدور رای شده است.
رییس شوراهای حل اختلاف استان کرمانشاه در ادامه با بیان اینکه نزدیک به ۸۰۰ نفر نیرو در شوراهای حل اختلاف استان مشغول به خدمت هستند، گفت: از نظر علمی بیش از ۹۰ درصد این نیروها مدرک لیسانس و بالاتر دارند و تمام آنها توسط هسته گزینش دادگستری مورد گزینش قرار گرفته‌اند.
در یک سال و نیم اخیر شیوع کرونا بر روند رسیدگی به پرونده‌ها نیز تاثیر گذاشته و محدودیت‌هایی ایجاد کرده و مراجعان با ماسک و رعایت پروتکل‌های بهداشتی وارد شعبات می‌شوند.
یکی از شعباتی که به حُسن اخلاق، تکریم ارباب رجوع و رسیدگی فوری و همراه با دلسوزی شهرت دارد، شعبه ۴۲ مستقر در مجتمع شهید «قاسم سلیمانی» (دادسرا) شهر کرمانشاه است که مراجعه کنندگان از مجموعه عوامل آن رضایت دارند و در جریان بازرسی بازرسان مرکز توسعه حل اختلاف کشور نیز به عنوان شعبه نمونه شناخته شده و رییس آن به نمایندگی از سایر اعضا مورد تقدیر قرار گرفته است.
برای آگاهی بیشتر از فعالیت‌های این شعبه و دلایل برگزیده شدن به عنوان شعبه برتر به سراغ «نوشین صفری کرمانشاهی» رییس شعبه ۴۲ شورای حل اختلاف شهر کرمانشاه مستقر در دادسرا رفتیم تا از وی در ارتباط با فعالیت‌های شورا مطلع شویم.
رسیدگی به پرونده‌ها در فضایی آرام و صمیمی
رییس شعبه قاطع اما مهربان است که فضایی دوستانه را برای حل مشکلات مردم ایجاد کرده و شورای حل اختلاف را به مامن و پناهگاهی مطمئن برای مراجعه‌کنندگان تبدیل کرده و این موضوع او را رییس نمونه کرده و بازرسان قوه قضاییه از او تقدیر کردند.
راهروهای شورا مملو از آدم‌هایی است که برای رفع مشکلاتشان به اینجا آمده‌اند؛ همه توقع دارند که در کمترین زمان ممکن به پرونده‌شان رسیدگی شود اما حجم پرونده زیاد و تعداد اعضای شعبات کم است اما همین تعداد کم با صبوری به مراجعه‌کنندگان مشاوره می‌دهند و برای ختم به خیر شدن پرونده هایشان تلاش می‌کنند.
فضا شباهت کمتری به دادگاه دارد، آرام، صمیمی و دوستانه است، رییس شعبه با دقت پرونده‌ها را بررسی می کند و با آرامش و دوستانه با شاکی و متشاکی صحبت می‌کند؛ تلاش او برای صلح و سازش قابل تقدیر است او می‌کوشد طرفین را به آرامش دعوت کند و آنها نیز که این صداقت و صمیمیت را در لحن رییس و اعضای شعبه می‌بینند بیشتر با آنها همراه می‌شوند و این رمز موفقیت این شعبه است.
در خلال کار و شلوغی محل کار؛ خانم صفری به سوالات ما هم پاسخ می‌دهد و می‌گوید در روز به حدود هفت پرونده در این شعبه رسیدگی می‌کنیم و تلاش ما هم رسیدن به صلح و سازش و عدم ارجاع آن به دادسرا است.
وی می‌گوید ما تا سه ماه براساس قانون فرصت داریم به پرونده‌های ورودی رسیدگی کنیم اما تلاش ما مختومه کردن در ظرف یک هفته است چون معتقدیم مردم مشکلات زیادی دارند و با کوله باری از امید به ما مراجعه می کنند از این رو بنده و همکاران تمام توان، انرژی و تجربه و دانش خود را به کار می‌گیریم که پرونده ها به صلح و سازش منتهی شود.
خانم صفری که ریاست شعبه ۴۴ شورای حل اختلاف مستقر در دادسرا است، هفت سال سابقه فعالیت در شورا را در رده‌های مختلف دارد. او کارشناسی ارشد حقوق جزا است و در شعبات مختلف شورا به عنوان عضو خدمت کرده است. او می‌گوید: پرونده‌های کیفری را برای صلح و سازش به این شعبه ارجاع می‌دهند؛ شعبه‌ای که اعضای آن تحصیل کرده رشته حقوق هستند و دانش، تجربه و مهارت را به کار می‌بندند تا در میان مراجعه‌کنندگان صلح و سازش و آشتی برقرار کنند. ترک انفاق، ضرب و جرح، توهین و افترا، خیانت در امانت جزو وظایف این شعبه است که با صبر و حوصله در پی رفع اختلاف هستند.
وی شورای حل اختلاف را به مثابه سرعت‌گیری می‌داند که قبل از ارجاع پرونده به دادیاری برای صلح و سازش تلاش می‌کند و می‌گوید: تمام تلاش بنده و همکاران ایجاد صلح و سازش است و همه تجارب، دانش و مهارت خود را در این راه به کار می‌بندیم اگرچه کار سختی است و نیاز به حمایت‌های بیشتری داریم.
او می‌گوید به کار خود افتخار می‌کنیم و با جان و دل برای رفع اختلاف میان مراجعه‌کنندگان می‌کوشیم و پرونده‌ای را که مختومه می‌کنیم اشک شوق می‌ریزیم و از اینکه مشکل کسی در شعبه حل نشود از ته دل ناراحت می‌شویم.
وی اعضای شوراهای حل اختلاف را افرادی پرتلاش، کوشا، فعال و کم توقع و صبور می‌داند و از مسوولان می‌خواهد بیشتر به فکر این اعضا باشند و به مشکلات کاری آنها در زمینه حقوق و پاداش رسیدگی کنند.
وی در عین حال از آقای تجری رییس شورای حل اختلاف کرمانشاه نیز به واسطه حمایت‌های بی‌دریغش از اعضای شورا قدردانی می‌کند و اظهار داشت: در سال‌های اخیر وضعیت اعضا نسبت به گذشته بهتر شده اما انتظارات بیش از این است چرا که شوراهای حل اختلاف ظرفیت بسیار خوبی برای دستگاه قضایی در راستای کاهش حجم پرونده های ورودی به محاکم قضایی است و باید بیشتر از این شورا حمایت شود.
۷۰درصد پرونده ها منجر به سازش می‌شود
او می‌گوید که بیش از ۷۰ درصد پرونده‌های ورودی به این شعبه منجر به صلح و سازش می‌شود و معتقد است که مشاوره دادن، گفت و گو و اجازه دادن به مراجعه‌کنندگان برای بیان اظهاراتشان راهکار موثری است که ما در شعبه ۴۲ معتقدیم که گفت و گو می‌تواند معجزه کند و به صلح و سازش کمک کند.
وی معتقد است جای خالی یک روانشناس در ترکیب اعضای فعلی شعبات شورای حل اختلاف که همگی تحصیلکرده رشته حقوق هستند خالی است و می‌گوید اگر یک روانشناس به مجموعه اضافه شود به عملکرد بهتر شعبه کمک می‌کند.
شعبات حل اختلاف از پنج عضو شامل رییس، دبیر و ۲ عضو تشکیل شده و این تیم پنج نفره در طول ساعات کاری محل رجوع افراد بسیاری هستند به طوریکه رییس شعبه ۴۲ می‌گوید روزانه حدود هفت پرونده به ما ارجاع داده می‌شود که با حوصله و صبر پرونده‌ها را بررسی و گوش به صحبت‌های آنها مراجعان می‌دهیم و تلاش می کنیم طرفین از صلح و سازش راضی باشند و با رضایت کامل از شورا خارج شوند چرا که عدم رضایت یکی از آنها می‌تواند باب پرونده دیگری را در دستگاه قضایی باز کند.
وی می‌گوید: ما به عنوان عضو خانواده متشاکیان و شاکیان در کنار آنها قرار می‌گیرم و از آنها می‌خواهیم حرف بزنند. او می‌گوید با وجود تلاش اعضای شورای احل اختلاف، یک سوم پرونده های ما به دادسرا برای تصمیم گیری ارجاع داده می‌شود.
شورا در جایگاه مشورتی باقی بماند
رییس شعبه ۴۲ شورای حل اختلاف کرمانشاه در ادامه می‌گوید براساس تجاربی که در این سال‌ها در شوراهای حل اختلاف کسب کرده‌ام، به نظرم شوراها در جایگاه مشورتی باقی بمانند بیشتر می توانند تاثیرگذار باشند و بیشتر برای صلح و سازش تلاش کنند و صدور رای را برای دادسرا بگذارند.
صفری بیشتر پرونده‌های ارجاع داده شده را مربوط به مشکلات اقتصادی دانست و گفت: مسایل اقتصادی بر روی وضعیت خانوارها و روابط دوستانه و کاری افراد تاثیر زیادی گذاشته و منجر به ناررضایتی و شکایت می‌شود و از این رو ما از مردم می خواهیم قبل از انجام هر معامله ای با وکیل مشاوره کنند و از نظرات مشورتی افراد متخصص و با تجربه بهره بگیرند تا به مشکل روبرو نشوند.
وی همچنین از معامله پیش خرید آپارتمان نیز به عنوان یکی از پرشمارترین پرونده ها نام برد و گفت: از مردم می‌خواهیم که قبل از هر معامله با وکیل یا افراد متخصص در این حوزه مشاوره کنند و بعد اقدام به انجام معامله کنند اما متاسفانه برخی از مردم ابتدا معامله را انجام می‌دهند و بعد سراغ وکلا می روند و این به تضییع حق و حقوق آنها، طولانی شدن پرونده و افزایش هزینه‌های آنها منجر می‌شود.
او تصریح کرد که رجوع به وکلا در سال‌های اخیر نسبت به گذشته بهتر شده و اغلب مردم قبل از انجام هر معامله‌ای با وکلا مراجعه و از آنها مشورت می‌گیرند اما باید در این زمینه بیشتر فرهنگ‌سازی شود و از رسانه‌ها هم می‌خواهیم در این زمینه بیشتر تلاش کنند.
شورای حل اختلاف ناشناخته است
وی در ادامه سخنانش با بیان اینکه شوراهای حل اختلاف هنوز در میان مردم ناشناخته است، می‌گوید اغلب مردم جایگاه شورا را نمی‌دانند در حالی که در سال‌های بعد از ایجاد شوراهای حل اختلاف تاثیر بسزایی در کاهش ورود پرونده‌ها به محاکم قضایی داشته است.
وی معرفی اهداف و وظایف شورا را یکی از نیازهای ضروری دانست و از رسانه‌ها خواست در این زمینه فرهنگ‌سازی کنند.
وی تمام تلاش اعضای شوراهای حل اختلاف را صلح و سازش و عدم ورود پرونده به دادسرا دانست و گفت: همکاران بنده در همه شعبات در طول روز توان و انرژی خود را در راستای تحقق این موضوع مهم به کار می بندند و از این رو از تعامل، همکاری، دلسوزی و تلاش آنها برای رفع مشکلات مردم قدردانی می‌کنم.
او با اشاره به اینکه روند بررسی پرونده‌های سبک را به شوراهای حل ختلاف ارجاع می‌دهند، افزود: هر پرونده تا سه ماه در شورا مهلت دارد به صلح و سازش منجر شود و در غیر این صورت به دادسرا ارجاع داده می‌شود.
او با بیان اینکه روزانه حدود هفت پرونده به این شعبه ارجاع داده می‌شود، گفت: تلاش می کنیم ظرف یک هفته پرونده ها را به نتیجه برسانیم.
وی با اشاره به موفقیت شعبه ۴۲ این موفقیت را مرهون کار تیمی و تلاش همه همکاران دانست و گفت: بنده به تنهایی به عنوان رییس شورا نقش کمتری در این موفقیت دارم و معتقدم اگر تلاش دلسوزانه همکارانم نباشد شعبه این موفقیت را کسب نمی‌کرد.
به گفته او، یک سوم این پرونده ها منجر به صلح و سازش می شود و دیگر به دادسرا ورود پیدا نمی‌کند.
وی در پایان سخنانش از تلاش رسانه‌ها و خبرنگاران برای اطلاع رسانی و آگاهی بخشی به مردم و افکار عمومی قدردانی کرد و گفت: جا دارد رسانه ها در زمینه ارتقای سطح دانش و آگاهی های حقوقی در میان مردم تلاش بیشتری کنند تا شاهد کاهش تشکیل پرونده در محاکم قضایی باشیم و مردم هم در امور جاری زندگی خود کمتر با مشکل روبرو شوند.