تهران- ایرنا- سالی که گذشت شاهد رویدادهای جوی زیادی در حوزه نجومی کشور بودیم که از جمله آنها خورشید گرفتگی و ماه گرفتگی قابل مشاهده از آسمان ایران، همچنین چند بارش شهابی، رصد چشمگیرترین جسم در آسمان و مقارنه‌های مهم در تقویم سال ۱۳۹۹ بود.

در این گزارش به ارائه مهمترین رویدادهای نجومی سال ۱۳۹۹ پرداخته ایم که به شرح زیر هستند. 

مهترین بارش‌های شهابی 

مهمترین بارش‌های شهابی امسال، بارش شهابی برساووشی و جوزایی بودند که در مرداد و آذر ماه ۱۳۹۹ رخ دادند. اما بارش‌های شلیاقی، عوّایی، برساووشی، ثوری، جباری، اسدی، جوزایی، ربعی نیز جز بارش‌هایی بودند که در سال گذشته رخ دادند.

مریخ بعد از یک سال به مقابله رسید

بهترین زمان برای رصد سیاره‌های بیرونی زمانی است که در مقابله قرار داشته باشند زیرا در این وضعیت همزمان با غروب خورشید طلوع می‌کنند. همه سیارات خارجی سالی یک بار در مقابله قرار می‌گیرند به غیر از مریخ که یک سال در میان به مقابله می‌رسد و در سال ۱۳۹۹ مریخ به مقابله رسید.

سیاره مشتری در ۲۴ تیرماه، پلوتو در ۲۵ تیر، زحل در ۳۰ تیر، نپتون در ۲۱ شهریور، مریخ در ۲۲ مهر و اورانوس در ۱۰ آبان ماه به مقابله رسیدند که قابل رؤیت بود.

رصد چشمگیرترین جسم سماوی در آسمان 

در سال گذشته، سیاره زهره دو بار به حداکثر کشیدگی ‌رسید. در اوایل بهار سال ۱۳۹۹ آسمان شامگاهی در سلطه زهره درخشان شد. در اواخر تابستان و اوایل پاییز نیز زهره به آسمان سحرگاهی کوچ کرد و آنجا هیچ جرم آسمانی به درخشندگی زهره نبود. زمانی که زهره در حداکثر کشیدگی قرار دارد بهترین زمان برای جستن آن در آسمان روز است.

۱۶ و ۱۷ تیرماه ۱۳۹۹،  سیاره زهره، به میان ستاره‌های خوشه پروین رفت. در سال ۱۳۹۰ نیز زهره همین کار را کرده بود و در ۱۴۰۶ نیز دوباره همسایه ستاره‌های خوشه پروین خواهد شد.

۵ گرفت در سال ۱۳۹۹

سال گذشته پنج گرفت (خورشید و ماه) رخ داد که شامل دو خورشیدگرفتگی و سه ماه‌گرفتگی بود. از این گرفت ها، یک خورشیدگرفتگی و یک ماه‌گرفتگی از ایران قابل مشاهده بود.

ماه گرفتگی ۱۶ خرداد به صورت نیم‌سایه‌ای بود و از ایران قابل مشاهده بود.  همچنین اول تیرماه ۱۳۹۹ ، خورشیدگرفتگی حلقوی رخ داد که از ایران به صورت جزئی مشاهده شد.

مقارنه بزرگ سیاره‌های مشتری و کیوان در روز اول دی ماه ۹۹ 

اول دی ماه ۱۳۹۹ سیاره های مشتری و زحل با جدایی ۶ ثانیه کمانی مقارنه داشتند که این مقارنه، سیاره با سیاره بود. این رویداد نجومی  یعنی هم نشینی مشتری و کیوان بسیار خاص بود زیرا هر ۲۰ سال و یا بطور دقیق تر هر ۱۹.۶ سال هم نشینی سیارات برجیس و کیوان رخ می دهد، اما در هم نشینی به شدت نزدیک برجیس و کیوان (مقارنه بزرگ) شرایط به گونه ای بود که این اجرام با چشم غیرمسلح از یکدیگر قابل تفکیک نبودند؛ کمترین فاصله این دو جرم در ساعت ۱۶:۵۲ دقیقه عصر دوشنبه اول دی ماه ۹۹ ایجاد شد. 

مقارنه‌های نزدیک در سال ۱۳۹۹

همچنین مقارنه سیاره با ستاره نورانی در تاریخ ۱۴ مهر ۱۳۹۹ رخ داد که در جریان آن سیاره زهره و ستاره «قلب‌الاسد» با جدایی ۵ ثانیه کمانی هم نشین هم شدندن. در سال ۱۳۹۹ تعداد اختفای سیاره در پس ماه نیز رخ داد که هیچکدام از ایران قابل مشاهده نبودند.