تهران – ایرنا – یکشنبه این هفته با کشته شدن دهها معترض مخالف کودتای نظامیان در میانمار روز سیاهی در تاریخ این کشور ثبت شد، اما پرسش این است که تحولات به سمت احیای دموکراسی نیم بند، ادامه سرکوب یا حتی جنگ داخلی خواهد رفت؟

به گزارش ایرنا، با وجود درگیریهای هفته های اخیر که بطور فزاینده ای به کشتار مردم معترض در میانمار انجامیده است اما یک ماه و نیم بعد از کودتای اول فوریه (۱۳ بهمن)، جنبش اعتراضی سراسری در شهرهای مختلف این کشور ۵۴ میلیون نفری همچنان ادامه دارد و به فلج شدن اقتصاد و فعالیتهای دولتی منجر شده است.

در روزهای آغازین این هفته سرکوب اعتراضات در میانمار شدت گرفت و سربازان ارتش و نیروهای پلیس میانمار روز یکشنبه دستکم ۵۱ تن از معترضان به کودتای نظامی در این کشور جنوب آسیا را به قتل رساندند.

موج خشونت و کشتار آغازین این هفته از اواخر وقت جمعه شب شروع شد. زمانی که گروهی از معترضان در بیرون یک پاسگاه پلیس در شهر یانگون تجمع کردند و خواستار آزادی چند تن از بازداشت شدگان شدند. پلیس به روی معترضان آتش گشود و دو تن کشته شدند. کشتار معترضان در روز شنبه هم ادامه یافت و چهار تن دیگر در یانگون ، سه تن در شهرک "پیای" و یک نفر هم در شهرک "چونک" در شمال یانگون کشته شدند. در روز شنبه پنج  تن هم در شهر "ماندالای" دومین شهر بزرگ میانمار کشته شدند.

درگیریها در روز یکشنبه شدت گرفت و در منطقه کارگرنشین "هلانگتایا" که صحنه شدیدترین درگیری ها بوده و ۳۴ تن از کشته شدگان روز یکشنبه در این منطقه شهر یانگون بودند، یکشنبه شب حکومت نظامی اعلام شد و نیروهای نظامی مسئولیت امنیتی را از نیروهای پلیس گرفتند.

در جریان درگیری های روز یکشنبه در منطقه صنعتی شهر یانگون چند کارخانه تاسیس شده با سرمایه گذاری چین دچار آتش سوزی شد که این مساله واکنش سفارت چین را به دنبال داشت و در بیانیه ای از حاکمان میانمار خواست که قاطعانه فعالیتهای خرابکاری و تروریستی را متوقف کند. سفارت چین اعلام کرد بسیاری از کارکنان چینی این کارخانه ها گرفتار شده یا مجروح شده اند. علت آتش سوزی ها مشخص نشده اما برخی منابع می گویند که تظاهرکنندگان ناشناس عامل این اقدام بوده اند. روزنامه چینی "گلوبال تایمز" گزارش داده که در این حملات ۳۷ میلیون دلار خسارت وارد شده و دو تن کارکنان چینی زخمی شده اند. بر اثر این آتش سوزی ها شماری از کارگران کارخانجات نساجی و پوشاک هم بیکار شده اند و مشکلات اقتصادی و معیشتی هم تشدید خواهد شد. 

اوایل وقت دوشنبه پیش از شروع مجدد اعتراضات دهها تن از معترضان در جنوب میانمار با برگزاری مراسم و روشن کردن شمع یاد کشته شدگان را گرامی داشتند و همچنین خواستار پایان حکومت نظامیان و بازگشت دولت منتخب غیرنظامی شدند.

گزارش رویترز حاکی است که روز دوشنبه دستکم ۲۰ تن به ضرب گلوله نیروهای امنیتی کشته شدند و شمار کشته شدگان روز یکشنبه هم ۷۴ تن بوده است. اعضای خانواده های کشته شدگان روزهای اخیر امروز شب گذشته (دوشنبه شب) هم با نادیده گرفتن مقررات منع آمد و رفت در مناطقی تجمع کرده و به یاد کشته شدگان شمع روشن کردند.

ادامه اعتراضات و سرکوبها در حالی است که ساماندهی تظاهرات و همچنین پوشش تصویری اعتراضات توسط شهروند-خبرنگاران به علت قطع اینترنت موبایل دشوار شده، هر چند هنوز ارتباط اینترنتی از طریق غیرموبایل امکان پذیر است. قطع خدمات اینترنت موجب به تاخیر افتادن جلسه استماع برای محاکمه "آنگ سان سوچی" رئیس برکنار شده دولت شد که قرار بود از طریق ویدئو کنفرانس برگزار شود .

میانمار از زمان کودتای ۱۳ بهمن در شرایط فوق العاده سراسری بوده است و رهبران ارتش مسئولیت تمام امور دولتی را در دست دارند اما اعلام حکومت نظامی گسترده در شهر یانگون نشانه ای از عزم رهبران نظامی برای اداره گسترده تر امور امنیتی با سربازان ارتش بجای نیروهای پلیس است.

شبکه تلویزیونی دولتی میانمار روز دوشنبه اعلام کرد که حاکمان نظامی در بخشهای زیادی از شهر یانگون بزرگترین شهر این کشور حکومت نظامی اعلام کرده اند و بنا به گزارشهای برخی منابع مستقل از جمله "صدای دموکراتیک برمه" ، در خشونتها و سرکوبهای روز دوشنبه هم دستکم هشت معترض در چهار منطقه میانمار کشته شدند. این درحالی است که بنا بر آمار سازمان ملل، از زمان آغاز کودتا تا کنون دستکم ۱۳۸ تن کشته شده اند و تنها در اوایل این هفته دستکم ۵۶ تن کشته شده اند.

آنتونیو گوترش دبیر کل سازمان ملل روز دوشنبه مطابق معمول با صدور بیانیه ای ضمن محکوم ساختن سرکوب ها و ابراز حیرت از کشته شدن دهها معترض در میانمار گفت: کشتن معترضان، بازداشتهای خودسرانه و شکنجه های گزارش شده زندانیان ناقض حقوق بشر و مغایر با درخواستهای شورای امنیت سازمان ملل است.

گوترش از اعضای جامعه بین المللی خواست که بطور جمعی و همچنین دوجانبه برای کمک به پایان دادن به سرکوبها در میانمار تلاش کنند. "کریستین شرانر برگنر"  نماینده ویژه سازمان ملل در امور میانمار هم روز یکشنبه گفت که از طریق تماسهایی در میانمار بطور شخصی روایتهای ناگواری از قتل و شکنجه دریافت کرده است.

"تام اندروز" گزارشگر ویژه میانمار هم روز دوشنبه با بیان اینکه از گزارشهای قتل معترضان به دست نیروهای امنیتی میانمار خشمگین و اندوهناک شده است افزود: رهبران نظامی میانمار به قدرت تعلق ندارند بلکه جای آنان پشت میله های زندان است.

در بحبوحه اعتراضات و خشونتها ، درخواست یک راهبه بنام "خواهر آن روزا نوتانگ" ۴۵ ساله از نیروهای امنیتی برای خودداری از زدن و دستگیر کردن معترضان خبرساز شده و برخی رسانه ها از او با عنوان نماد مقاومت مردمی در میانمار یاد کرده اند. این راهبه هفته گذشته در جریان تجمعات در شهر "میتکیانا" در کف خیابان خواستار خویشتنداری نیروهای امنیتی شده و با رسانه انگلیسی اسکای نیوز هم گفتگو کرده است. بنا به گزارشها ، دقایقی بعد از این درخواست ، گاز اشک آور شلیک شد و شلیک گلوله ها آغاز شد. این راهبه پیش از این هم روز ۲۸ فوریه در همین شهر خود را بین مردم و نیروهای امنیتی قرار داده بود.

از سوی دیگر، "مان وین خانگ تان" یکی از رهبران دولت غیرنظامی خودخوانده در میانمار که در خفا اعلام موجودیت کرده ، از طریق پخش زنده ویدئویی در فیسبوک از شورشیانی که در چند دهه گذشته با ارتش میانمار در نبرد بوده اند خواست که به اعتراضات بپیوندند.

وی که پیش از کودتا رئیس مجلس علیای پارلمان میانمار بوده مدعی شد از طریق "زوم" با  رهبران گروههای قومی مسلح در شمال کشور گفتگو کرده است. او که خود از قوم "کارن" است گفت: "اقلیتهای قومی میانمار در دهه های گذشته انواع سرکوب را تحمل کرده اند و این انقلاب فرصتی است که در کنار هم تلاش کنیم" .

ارتش میانمار که در مدت زیادی از ۶۰ سال گذشته حاکم بر این کشور بوده اما در یک دهه گذشته تا حدی قدرت را به غیرنظامیان داده بود ، همواره با گروههای قومی در نبرد بوده و در سال ۲۰۱۷ کارزار پاکسازی قومی را علیه اقلیت مسلمان روهینگیا در غرب کشور اجرا کرد و هزاران تن را به قتل رساند و ۷۰۰ هزار نفر را مجبور به مهاجرت به بنگلادش کرد .

اکنون ارتش میانمار تاکتیک سرکوب نظامی را به خیابانهای شهرهای مختلف کشانده اما مشخص نیست که تحرکات سیاسی مخفیانه برای کشاندن گروههای مسلح قومی به نبرد با ارتش منجر به پیشبرد خواستهای دموکراتیک مردم شود یا بهانه ای برای سرکوب بیشتر اقلیتها از جمله مسلمانان ایجاد کند یا حتی آتش جنگ داخلی را در این کشور روشن سازد.

این در حالی است که تظاهرکنندگان هم در یک هفته گذشته در واکنش به تشدید سرکوبها رویکرد تهاجمی تری را در دفاع از خود در پیش گرفته اند و از جمله با آتش زدن لاستیک اقدام به راه بندان می کنند و در حد توان خود با حملات نیروهای امنیتی مقابله می کنند.