به گزارش ایرنا، نهال انقلاب اسلامی که با نثار خون بهترین فرزندان ایران رشد کرده بود، سرانجام در ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ به بار نشست و با پیروزی انقلاب اسلامی زمینه مهمترین همه‌پرسی تاریخ ایران زمین، برای تعیین نوع حکومت، فراهم شد.
مردم در حالی که خود را برای بهار طبعیت و انقلاب آماده می‌کردند، دشمنان از همان اوایل قسمنامه دشمنی خود را با تجزیه‌طلبی آغاز کردند.
عده‌ای از ضد انقلاب‌ها و تجزیه‌طلبان با شعارهای فریبنده سعی داشتند تا استقرار انقلاب را با شکست مواجه کنند که البته با هوشیاری مردم موفق به این کار نشدند.
اولین حضور
در اولین نوروز بعد از انقلاب و در ۱۰ فروردین ۱۳۵۸ رفراندوم تعیین نظام سیاسی ایران در سراسر کشور برگزار شد.
روزنامه اطلاعات گزارش داد: «میلیون‌ها ایرانی برای تعیین نوع حکومت کشور پای صندوق رای رفتند و رای خود را به صندوق ریختند.» این روزنامه در صفحه اول خود با تیتر درشت نوشت: «ملت ایران به امام پاسخ آری داد.» «استقبال مردم برای شرکت در رفراندم در تاریخ ایران بی سابقه بود.» این روزنامه به نقل از رییس ستاد برگزاری رفراندوم نوشت: « رای مردم ۹۸ درصد آری بود.»
اما در مناطق بحرانی کشور از جمله کردستان و ترکمن صحرا انتخابات با اخلال‌هایی روبرو شد.
به نوشته روزنامه کیهان در سقز نیمی از حوزه‌های رای گیری در حالی که مردم این شهر به دنبال درخواست امام جمعه آماده رای دادن بودند، مورد حمله افراد ناشناس قرار گرفتند و تعداد زیادی از صندوق‌ها و ورقه‌های رفراندوم به سرقت رفت.
امام جمعه وقت سقز که قبلاً رای دادن را مشروط به اعلام نظر شخص امام کرده بود، طی اعلامیه‌ای از مردم خواست که به جمهوری اسلامی رای بدهند.
در پی صدور این اعلامیه، مردم برای دادن رای به پای صندوق‌ها رفتند ولی هنگام ظهر عده‌ای ناشناس به حوزه رای‌گیری در مسجد جامع و چند نقطه دیگر حمله کردند و صندوق‌های محتوی رای و کارت‌های پر نشده رفراندوم را ربودند.
روز فرقان
بعضی از گروهک های منافق، می‌خواستند کلمه «اسلامی» را از «جمهوری اسلامی» حذف کنند. آنان در روزنامه ها و اعلامیه های خیابانی، برای عملی شدن این هدف، تلاش فراوانی کردند اما امام امت در پیامی کوتاه، نقشه آنان را برملا کرده و فرمودند: وقتی رفراندوم شد، رأی من حکومت جمهوری اسلامی است. هرکس تبعیت از اسلام دارد، باید جمهوری اسلامی را برگزیند.
امام خمینی در پایان نخستین روز رفراندوم، طی پیامی که از رادیو و تلویزیون پخش شد با تاکید مجدد بر رای به جمهوری اسلامی، تمدید زمان درگیری در صورت ازدحام مردم در مراکز رای گیری را اعلام کردند. در این پیام آمده است: "بسم الله الرحمن الرحیم؛ در محلی که شهدای قم در آنجا جان خودشان را برای اسلام و جمهوری اسلامی از دست دادند و برای اینکه آنها را شاد ملت ایران را دلگرم کنم، به جمهوری اسلامی ایران رای دادم. من امیدوارم که همه ملت اسلام، همه ملت ایران موفق با باشند و ملت ما رای به جمهوری اسلامی بدهند.
جمهوری اسلامی برای ما سرنوشت آزاد، خوشبختی و استقلال هدیه می آورد. دشمنان اسلام می خواهند اخلال کنند. در این امر ملت ما باید پافشاری کنند و رای خودشان را به جمهوری اسلامی بدهند."
الگوی جهانی از نهضت مردم‌سالار
فرمانده سپاه بیت‌المقدس کردستان با بیان اینکه روز ۱۲ فروردین در تاریخ ملت ایران یک روز ماندگار، باشکوه و عزت آفرین است، اظهار داشت: ۱۲ فروردین روزی است که مردم پس از سرنگونی نظام شاهنشاهی، با حضور حماسی خود در انتخابات، با رای قاطع بیش از ۹۸ درصد به استقرار نظام جمهوری اسلامی رای آری دادند.
سردار سیدصادق حسینی افزود: جمهوری اسلامی ایران به رهبری حضرت امام خمینی رحمت الله علیه، یک الگوی جهانی از یک نهضت مردم سالاری دینی است که به دنیای استکبار و استبداد، نه گفتند.
وی اضافه کرد: مردم عزیز و انقلابی ایران پس از چهار دهه که به انقلاب و نظام جمهوری اسلامی رای آری دادند به آن پایبند بوده و برای حفظ نظام، هشت سال جانانه در برابر تهاجم استکبار جهانی ایستادگی و از آن دفاع کردند و خون دادند و پای عزت و شرف و انقلابی که خود به آن رای داده‌اند ایستادند و این ایستادگی هنوز هم ادامه دارد.
نور امید در دل مستضعفان جهان
رییس مجمع نمایندگان کردستان در مجلس شورای اسلامی هم گفت: ۱۲ فروردین، سند آزادی و استقلال‌خواهی ملت آزاده ایران است که برای دستیابی به آرمان‌های مقدس خود با استقامتی خستگی‌ناپذیر و به برکت خون شهیدان، نور امید را در دل محرومان و مستضعفان جهان برافروخت.
محسن فتحی اظهار داشت: ۱۲ فروردین نماد و تجلی نقش و حضور مردم انقلابی ایران اسلامی در تعیین سرنوشت خود و روز تثبیت انقلاب اسلامی است که مردم کشورمان با عزمی تاریخی، حماسه‌ای بزرگ را در سال ۱۳۵۸ رقم زدند.
وی با تاکید بر اهمیت اتحاد و یکدلی در همه جوامع به ویژه جامعه اسلامی، اضافه کرد: یکی از مواردی که انقلاب اسلامی ایران را به پیروزی رساند، اتحاد، انسجام و با هم بودن مردم بود، بنابراین برای تداوم انقلاب نیز باید وحدت و همدلی در جامعه تقویت شود.
نماینده مردم سنندج، کامیاران و دیواندره در مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: با گذشت چهار دهه از عمر با برکت و افتخارآمیز نظام جمهوری اسلامی، امروز با قاطعیت می‌توان قضاوت کرد که انقلاب اسلامی بر اساس اهداف، آرمان‌ها و مطالبات خود، ماهیت قدرت‌های جهانی را به چالش کشیده است.
وی به انتخابات آتی ریاست جمهوری و شوراهای اسلامی شهر و روستا نیز اشاره کرد و گفت: امروز هر سخنی که مایه یاس و ناامیدی مردم شود محکوم و در راستای حرکت دشمنان خواهد بود، لذا باید تلاش کنیم با ایجاد نشاط در جامعه زمینه مشارکت بیشتر مردم را در انتخابات فراهم کنیم.
همبستگی تاریخی
نماینده مردم قروه و دهگلان در مجلس شورای اسلامی هم ۱۲ فروردین را یادآور اتحاد و همبستگی تاریخی و پرشکوه ملت نام برد و گفت: ملت قهرمان در این روز به پاخاسته و برای استقرار نظام مردم سالاری دینی و حاکمیت مردم بر سرنوشت خویش در همه پرسی تاریخی سال ۱۳۵۸ به تدبیر بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی مشارکت فعال و شورانگیز داشتند.
پرویز اوسطی افزود: امروز ملت مسلمان در سایه منویات و رهبری داهیانه مقام معظم رهبری ( مد ظله العالی )، مسیر اقتدار، شکوه، استقلال و پیشرفت را عزتمندانه طی می کند و در برابر خدعه‌ها، تهدیدها و تحریم های ظالمانه بدخواهانِ نظام جمهوری اسلامی، ذره ای از آرمان‌های انقلاب اسلامی و شهیدان گلگون کفن و والامقام عقب نمی‌نشیند.
ارزش رأی مردم
در نظام جمهوری اسلامی، به رأی و نظر یکایک مردم ارج گذاشته می شود و حاکمانِ برخاسته از میان مردم مسلمان، در جهت تحقق آرمان های اسلامی کوشش می کنند.
برنامه های حیات بخش اسلام را فرا روی خود قرار می دهند و اینگونه، شرع و مردم، هر ۲ در ساختن جمهوری اسلامی سهیم می شوند، و نظامی مردمی را براساس آموزش های دینی، بنیان می گذارند.
سال‌ها از آزمون بزرگ ملت ایران می‌گذرد و پایبندی به اصل جمهوری اسلامی میراثی گرانبها بوده که نسل به نسل به فرزندان انقلاب رسیده است و حالا آنها آماده آزمونی دیگر در خرداد ۱۴۰۰ می‌شوند.
در روز ۱۲ فروردین سال ۱۳۵۸ نتیجه همه پرسی رای به نظام جمهوری اسلامی که با رای آری بیش از ۹۸ درصد مردم همراه بود اعلام شد و از آن زمان به بعد این روز به نام روز جمهوری اسلامی نام گرفت.