به گزارش خبرگزاری فرانسه، اداره دارو و غذای آمریکا (اف.دی.ای) تزریق واکسن کرونای شرکت دارویی «جانسون اند جانسون» را به دلیل نگرانی از بروز لخته های خونی متوقف کرد. سازمان دارویی اروپا نیز اعلام کرد که بطور مستقل بررسی واکسن جانسون اند جانسون را با توجه به انتشار گزارش های ایجاد لخته های خون آغاز کرده است.
این سازمان اروپایی هفته پیش اعلام کرده بود لخته های غیرمعمول خونی که پس از تزریق واکسن کرونای آسترازنکا ایجاد می شوند باید در فهرست عارضه جانبی بسیار نادر این واکسن قرار گیرند. این سازمان با این وجود تاکید کرد که فواید تزریق واکسن آسترازنکا در پیشگیری از کووید-۱۹ بر خطرات ناشی از تزریق این واکسن بیشتر است.
این لخته های خونی در رگ های مغز - به نام «ترومبوز سینوس وریدی مغزی» CVST - و همچنین شکم و عروق ایجاد می شوند. بروز این لخته های خونی هم از لحاظ محلی که در بدن بروز می کنند و همچنین به دلیل همراه بودن آنها با کاهش سطح پلاک های خونی غیر معمول هستند. پلاکت های خون به لخته شدن خون کمک می کنند، اما موضوع متناقضی که در اینجا مشاهده می شود؛ بروز لخته های خونی همراه با کاهش سطح پلاکت های خونی است؛ به این معنی که بیمار هم دچار خونریزی شده و هم لخته خونی در بدن وی تشکیل می شود.
طبق اعلام سازمان دارویی اروپا ، از روز ۴ آوریل، ۲۲۲ مورد از این ترومبوزهای غیرمعمول از ۳۴ میلیون تزریق واکسن آسترازنکا در منطقه اقتصادی اروپا (اتحادیه اروپا ، ایسلند ، نروژ ، لیختن اشتاین) و انگلیس وجود داشت و تا ۲۲ مارس ۱۸ نفر بر اثر تزریق این واکسن جان خود را از دست دادند. بیشتر موارد گزارش شده در زنان زیر ۶۰ سال در دو هفته واکسیناسیون بوده است.
در آمریکا که بیش از ۶.۸ میلیون واکسن کرونای تک دوزه شرکت دارویی جانسون اند جانسون تزریق شده است. مقامات بهداشتی روز سه شنبه تزریق این واکسن را به دلیل بررسی ۶ مورد گزارش شده «ترومبوز سینوس وریدی مغزی» CVST که با سطح پایین پلاکت خون همراه بود، متوقف کردند. آنها اعلام کردند که تمامی این موارد را زنان ۱۸ تا ۴۸ ساله تشکیل می دادند و یک مورد نیز جان خود را از دست داد.
دلایل مشکوک
هر دو این واکسن ها - و همچنین واکسن کرونای روسی «اسپوتنیک V » بر اساس روشی ساخته شده اند که به «ناقل ویروسی» معروف است.
این واکسن ها از یک آدنوویروس ایجادکننده سرماخوردگی استفاده می کنند که به گونه ای اصلاح شده اند که نمی توانند تکثیر شود. این آدنوویروس دستورالعمل های ژنتیکی را به سلول های انسانی منتقل می کند و به آنها می گوید پروتئین ویروس کرونا ایجاد کنند. این کار سیستم ایمنی بدن را برای مقابله با ویروس زنده کرونا آماده می کند.
شرکت دارویی آسترازنکا برای ساخت واکسن کرونای خود یک آدنو ویروس شامپانزه و شرکت دارویی جانسون اند جانسون یک آدنو ویروس انسانی را انتخاب کرد.
«النور رایلی»، استاد ایمونولوژی دانشگاه ادینبورگ گفت: در حالی که تاکنون ارتباط سببی میان برخی واکسیناسیون های کووید-۱۹، ناهنجاری های پلاکت و بروز لخته های خونی تأیید نشده است ، اما گمانه زنی هایی در حال افزایش است مبنی بر اینکه ممکن است این موارد نادر توسط مولفه آدنو ویروس واکسن های آسترازنکا و جانسون اند جانسون ایجاد شده باشند.
اگرچه هنوز هیچ چیز ثابت نشده است، اما «پیتر مارکس» از اداره غذا و داروی آمریکا گفت: «علت احتمالی» لخته شدن خون می تواند یک واکنش غیرمعمول نسبت به واکسن ها باشد.
اداره غذا و داروی آمریکا همچنین اعلام کرده است: اگرچه در شرایط عادی از داروی ضد انعقادی «هپارین» برای درمان این لخته های خونی استفاده می شود، اما در این حالت تجویز هپارین ممکن است خطرناک باشد.
این موضوع ممکن است به این دلیل باشد که این اختلال شبیه یک واکنش نادر به خود هپارین است که در آن بدن در واکنش به این ماده رقیق کننده خون، آنتی بادی تشکیل می دهد و به نوبه خود باعث ایجاد پلاکت برای تشکیل لخته های خطرناک خونی می شود.
پیش از این گروهی از محققان آلمانی و اتریشی در ماه مارس این واکنش ایمنی نسبت به هپارین را به تزریق واکسن کرونای آسترازنکا مرتبط دانستند. سازمان دارویی اروپا این موضوع را یک توضیح «قابل قبول» خواند، اما در عین حال خواستار تحقیقات بیشتر در این زمینه شد.