مجموعه سوارکاری گنبدکاووس در زمان احداث در سال ۱۳۵۲ با برخورداری از مساحت ۴۰۰ هکتاری از بزرگترین مجموعه‌های اسبدوانی خاورمیانه به شمار می رفت اما با واگذاری بخش هایی از آن برای احداث دانشگاه، مرکز تحقیقات کشاورزی و استادیوم ورزشی، در حال حاضر فقط ۱۶۰ هکتار آن شامل ۱۱۵ هکتار اراضی زراعی و ۴۵ هکتار محیط برگزاری مسابقات و جایگاه نگهداری اسب‌ها باقی مانده است.
توسعه این مجموعه ورزشی و رفع کمبودها و مشکلات آن به‌ویژه در سال‌های اخیر تا حدودی مورد توجه مسوولان محلی قرار گرفته است اما به گفته مدیران هیات سوارکاری گنبدکاووس، عوامل برگزاری مسابقات و مالکان و مربیان اسبدوانی، اجاره یکساله و کم توجهی به رفع مشکلات و نارسایی های فراوان آن، سبب می شود تا چند سال آینده اثری از این مجموعه و برگزاری مسابقات اسبدوانی گنبدکاووس باقی نماند.
موضوع اجاره یا واگذاری اماکن ورزشی دولتی به بخش خصوصی در راستای اصل ۴۴ قانون اساسی و اجرای ماده ماده ۸۸ قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت، مصوب سال ۸۱ درحال اجرا است که به گفته اقدامی نادرست بوده و نیازمند اصلاح است.
واگذاری یکساله فضاهای ورزشی از جمله مجموعه‌های سوارکاری به بخش خصوصی یا هیات‌های ورزشی توسط شرکت توسعه و نگهداری اماکن ورزشی سبب شده تا مقوله حفظ و نگهداری فضاهای ورزشی یا ایجاد برخی امکانات رفاهی در فضاهای ورزشی کمتر مورد توجه اجاره کنندگان قرار بگیرد؛ نکته‌ای که رییس فدراسیون سوارکاری ۲۱ مهرماه پارسال در بازدید از مجموعه سوارکاری گنبدکاووس به آن اشاره کرد و با انتقاد از این رویه و غیر اصولی دانستن آن اظهار داشت که اجاره یکساله باعث ویرانی مجموعه‌های سوارکاری کشور شده است.
مسعود خلیلی در گفت و گو با ایرنا، اولویت فدراسیون سوارکاری را ساماندهی وضعیت فضاهای مختص به سوارکاری کشور دانست و افزود: برای مجموعه‌های سوارکاری یا دولت باید متولی باشد و هزینه لازم را برای حفظ و نگهداری مناسب اختصاص دهد و یا این مجموعه‌ها به صورت اجاره سه تا پنج ساله به شخصیت‌های حقوقی مانند شرکت‌های سهامی با سرمایه‌گذاری مالکان اسب‌ها واگذار شود.
وی اضافه کرد: در حال حاضر ۱۸ مجموعه سوارکاری با انجام مزایده به صورت سالانه به بخش خصوصی اجاره داده شده که به دلیل نبود مدیریت ثابت هر ساله شاهد ویرانی بخش‌هایی از آنها هستیم.
خلیلی با بیان اینکه بخش خصوصی سرمایه زیادی را در حوزه سوارکاری هزینه کرده و نیاز است زیرساخت‌ها متناسب با این سرمایه‌گذاری در کشور آماده و ساخته شود، تصریح کرد: یکی از موارد ضروری در این بخش ساماندهی سه مجموعه سوارکاری گنبدکاووس، آق‌قلا و بندرترکمن در گلستان است تا از وضعیت کنونی نجات یافته و ظاهری برازنده علاقه‌مندان ورزش و اهالی این استان دوستدار اسب داشته باشد.
اصرار شرکت توسعه و نگهداری اماکن ورزشی برای اجاره یکساله مجموعه سوارکاری گنبدکاووس امسال با افزایش بیش از ۲ برابری اجاره بها نسبت به سال قبل ادامه یافت که این موضوع اعتراض هیات سوارکاری، نماینده مربیان و مالکان و رییس اداره ورزش و جوانان این شهر را به همراه داشت.
این افراد در نشست خبری خواستار اصلاح شیوه واگذاری یکساله مجموعه و واگذاری سه تا پنج ساله آن از سوی شرکت توسعه و نگهداری اماکن ورزشی شدند.
رییس هیات سوارکاری گنبدکاووس در این نشست ضمن ارائه گزارشی از نحوه برگزاری مسابقات اسبدوانی پاییزه – زمستانه امسال این شهرستان گفت: تاکنون ۱۹ هفته این رخداد ورزشی در ۳۷ روز کاری با رعایت کامل شیوه نامه های بهداشتی مقابله با کرونا و بدون حضور تماشاگران برگزار شده است.
بهروز نیازی افزود: درآمد مجموعه سوارکاری گنبدکاووس از محل برگزاری مسابقات امسال و اجاره اراضی زراعی ۱۰۲ میلیارد ریال بود درحالی که در این مدت ۱۰۳ میلیارد ریال برای برگزاری کورس و مقدمات آن هزینه شد.
وی اضافه کرد: نیمی از درآمدهای مجموعه سوارکاری گنبدکاووس یعنی افزون بر ۵۳ میلیارد ریال برای پرداخت جوایز به مالکان، مربیان و چابکسواران اسب‌های برتر ، حدود ۲۰ میلیارد ریال برای پرداخت هزینه آزمایش دوپینگ اسب‌ها و بقیه صرف هزینه‌های جاری مجموعه، حقوق ۱۴ نفر پرسنل ثابت، عوامل اجرایی مسابقات و انتظامات شده است.
نیازی با انتقاد از نحوه تعیین اجاره و واگذاری یکساله مجموعه اسبدوانی گنبدکاووس به هیات سوارکاری این شهرستان از سوی شرکت توسعه و نگهداری اماکن ورزشی کشور گفت: درحالی که کارشناسی اولیه اجاره سال ۹۹ این مجموعه پنج میلیارد ریال بود این رقم با چند بار تغییر به هفت میلیارد و ۴۰۰ میلیون ریال تغییر کرد.
وی بیان کرد: به تازگی شرکت توسعه و نگهداری اماکن ورزشی مجموعه سوارکاری گنبدکاووس را با مبلغ پایه ۱۹ میلیارد ریال به مزایده گذاشت که این رقم در شرایط شیوع کرونا و برگزاری مسابقات بدون حضور تماشاگر به عنوان یکی از منابع اصلی درآمد، بالا و غیرکارشناسی است.
رییس هیات سوارکاری گنبدکاووس ادامه داد: قرار دادن مجموعه سوارکاری گنبدکاووس در لیست مزایده امسال در حالی صورت گرفته که چند ماه پیش در نشستی برخی مسوولان گلستان و شهرستان با مدیرعامل شرکت توسعه و نگهداری اماکن ورزشی قرار شد این مجموعه در قالب اجاره سه تا پنج ساله در اختیار هیات قرار گیرد اما به این تصمیم و توافق عمل نشد.
نیازی گفت: درمقابل این واگذاری مقرر گردیده بود برخی طرح‌های عمرانی در مجموعه اسبدوانی گنبدکاووس از محل اجاره سالانه و بخشی از درآمدهای آن اجرا شود که در این ارتباط چهار طرح توجیهی برای انجام اقدامات عمرانی به شرکت توسعه و نگهداری اماکن ورزشی ارسال شد.
وی بابیان اینکه بخش‌های مختلف مجموعه بزرگ سوارکاری گنبدکاووس نیاز به بازسازی، مرمت و توسعه فضای ساختمانی دارد، افزود: شرکت توسعه و نگهداری اماکن ورزشی کشور به عنوان متولی این مجموعه باید با اختصاص اعتبارات لازم برای انجام بازسازی و مرمت این مجموعه اقدام کند و یا با افزایش مدت اجاره از یک به سه تا پنج سال اجازه مرمت و بازسازی این مکان را از محل درآمدها یا جذب سرمایه‌گذار بدهد.
نیازی اضافه کرد: شرکت توسعه نه تنها به وظایف خود در قبال مجموعه سوارکاری گنبدکاووس عمل نمی‌کند بلکه بر خلاف قرارداد، حقوق پرسنل این مجموعه را نیز پرداخت نکرد و هیات سوارکاری به عنوان مستاجر در شرایط سخت کرونایی و کاهش شدید درآمد حقوق پرسنل را پرداخت کرد.
همچنین دیگر عضو هیات سوارکاری گنبدکاووس نیز گفت: پس از شیوع کرونا و براساس مصوبه هیات دولت، اجاره بهای ۶ ماه اماکن ورزشی دولتی بخشوده شد اما شرکت توسعه و نگهداری اماکن ورزشی نه تنها اجاره مجموعه اسبدوانی این شهرستان را نبخشید بلکه اقدام به افزایش بیش از ۲ برابری آن درسال جاری کرد.
حسام محمدی افزود: از سال ۹۵ که مجموعه اسبدوانی گنبدکاووس به صورت اجاره سالانه به این هیات واگذار شد تاکنون برخی اقدامات عمرانی از محل درآمدهای برگزاری مسابقات اسبدوانی در مجموعه انجام شده و حتی حدود ۱۷ میلیارد ریال بدهی معوقه پرسنل و حق بیمه آنها پرداخت گردید.
وی بابیان اینکه اجاره یکساله مجموعه سوارکاری گنبدکاووس امکان انجام اقدامات عمرانی و بهسازی متناسب با شان و جایگاه این مجموعه ورزشی را از مستاجر یا استفاده از سرمایه‌گذار بخش خصوصی سلب کرده است، اضافه کرد: باوجود رایزنی‌ها و توافق انجام شده با مدیرعامل شرکت توسعه و نگهداری اماکن ورزشی مبنی بر واگذاری سه یا پنج ساله این مجموعه اما همچنان آن ها راضی به این کار نشده اند.
محمدی گفت: در مزایده اخیری که برای اجاره چند فضای ورزشی کشور از جمله مجموعه انقلاب تهران برگزار شده، فقط مجموعه سوارکاری گنبدکاووس یکساله ذکر شده و دیگر اماکن ورزشی سه ساله واگذار گردید.
نماینده مالکان و سرکلانتر مجموعه سوارکاری گنبدکاووس نیز در این نشست با انتقاد از رویه شرکت توسعه و نگهداری اماکن ورزشی در اجاره یکساله این مجموعه گفت که این سیاست سبب فراری دادن بخش خصوصی برای سرمایه‌گذاران در این مجموعه شده است.
احمد وجدانی افزود: اجاره یکساله مجموعه اسبدوانی گنبدکاووس بسیاری از فعالان حوزه اسب به خصوص مالکان را ناراضی کرده است چرا که هزینه بالای نگهداری اسب با جوایز پیش بینی شده برای هر کورس همخوانی ندارد.
وی اضافه کرد: درصورتی که اجاره مجموعه سوارکاری گنبدکاووس پنج تا ۱۰ ساله باشد و از ظرفیت بخش خصوصی برای سرمایه‌گذاری استفاده شود بدون تردید نارضایتی مالکان و مربیان برطرف خواهد شد.
همچنین نماینده مربیان مجموعه سوارکاری گنبدکاووس نیز در این نشست گفت: قرارداد یکساله این مجموعه که اکنون اجاره آن برای امسال بیش از دو برابر افزایش پیدا کرده کارشناسی نیست و به ضرر مربیان خواهد بود.
حمید روشنی افزود: با اجاره بهای پیش بینی شده امسال قطعا مربیان و مالکان متضرر خواهند شد زیرا برنده مزایده به دنبال کسب سود بوده و تلاشی برای افزایش جوایز مالکان و مربیان و چابکسواران نخواهد کرد.
رییس اداره ورزش و جوانان گنبدکاووس نیز در این نشست با گلایه از برگزاری مزایده اجاره یکساله مجموعه اسبدوانی گنبدکاووس با قیمت پایه حدود ۱۹ میلیارد ریال گفت که اداره کل ورزش و جوانان گلستان در جریان این مزایده نبود.
حجت الله یوسفی افزود: مجموعه اسبدوانی گنبدکاووس تا قبل از سال ۹۵ که به هیات سوارکاری شهرستان واگذار شود یک مجموعه زیان‌ده بود اما با تلاش افراد متخصص و بومی در هیات سوارکاری و مجموعه اسبدوانی اکنون به سودهی رسیده است.
یوسفی تصریح کرد: مشخص نیست چرا هر وقت مجموعه اسبدوانی گنبدکاووس به سوددهی می‌رسد، عده‌ای به دنبال آسیب زدن به آن هستند درحالی که می‌توان با واگذاری سه تا پنج ساله این مجموعه به بخش خصوصی با اولویت افراد بومی می توان به وضعیت بزرگترین مجموعه سوارکاری کشور سر و سامان داد.
یوسفی بابیان اینکه درصورت توجه به مجموعه اسبدوانی گنبدکاووس این مجموعه قادر به برگزاری مسابقات سوارکاری بین المللی است، اضافه کرد: توسعه گردشگری و راه‌اندازی باشگاههای آموزش سوارکاری از دیگر ظرفیت‌های این مجموعه است که می‌توان از این طریق به فکر سرمایه‌گذاری و ایجاد درآمد و اشتغال بیشتر برای شهرستان بود.
به گزارش ایرنا، توجه به اسب و پرورش آن و همچنین برگزاری مسابقات سوارکاری در استان گلستان بویژه منطقه موسوم به ترکمن صحرا از گذشته‌های دور در بین مردم این دیار مرسوم بوده و ترکمن‌ها از گذشته در بیشتر مراسم‌های ملی، مذهبی و شادی خود بویژه عروسی ها اقدام به برگزاری مسابقات اسبدوانی می‌کردند.
گنبدکاووس با ۳۷۰ هزار نفر جمعیت در شرق استان گلستان واقع است و پرورش اسب و مسابقات سوارکاری علاقه مندان زیادی در این شهرستان بویژه بین ترکمن‌ها دارد.