به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا محمد حسن طالبیان امروز (یکشنبه، ۲۶ اردیبهشت) در گردهمایی بین المللی مجازی با عنوان تخت جمشید: دیروز، امروز و فردا که با حضور متخصصان و پژوهشگران حوزه های مربوطه برگزار شد با اشاره به اهمیت رشته های مختلف علمی در موضوع پژوهش و حفاظت از آثار تاریخی گفت: موضوع پژوهش و حفاظت و معرفی آثار تاریخی باید در کنار یکدیگر باشند؛ تا نتایج خوبی حاصل شود.
وی در خصوص پروژه حفاظت و مرمت میراث فرهنگی چغازنبیل گفت: پس از پایان جنگ تحمیلی و وقوع باران های زیاد در آن منطقه، این اثر تاریخی دچار آسیب‌های زیادی شده بود که نیازمند به کارگیری از رشته‌های مختلف برای حفاظت و مرمت آن بودیم. که پس از این بکارگیری به هدف مورد نظر رسیدیم.
طالبیان در بخشی دیگر از سخنانش درباره این رشته ها گفت: بکارگیری دانش در حوزه آب و خاک، آزمایشگاه های تخصصی و رشته ای همچون مهندسی عمران، زبان شناسی برای حفاظت و مرمت آثار تاریخی مهم و البته ضروری است.
وی با تاکید بر لزوم به کارگیری از چند رشته علمی نیازمند برای حفاظت و مرمت، گفت: به کار یری حفاظت و پژوهش در کنار یکدیگر آثار تاریخی را معنا می دهد، هم اکنون حدود ۱۴۷ پایگاه ملی و بین المللی در کشور وجود دارد. توجه به میراث ملموس و منظر فرهنگی آثار تاریخی برای حفاظت از این آثار حائز اهمیت است.
معاون وزیر میراث فرهنگی و گردشگری از ضرورت توجه بیشتر به حوزه مستندسازی و ارتباط با جامعه در مرمت و احیای بناهای تاریخی خبر داد و گفت: ارتباط بیشتر با جامعه و انتشارات اخبار برآمده از کاوش های میراث فرهنگی ضرورت است. تعاملات پیوسته با جامعه و دیگر دستگاه های اجرایی کشور بستر توسعه گردشگری و در ادامه توسعه پایدار را مهیا می‌کند.
طالبیان گفت: این امر یعنی آگاهی و شناخت مردم از اهمیت بناهای تاریخی سبب شده حریم آثار تاریخی کمتر دستخوش تخریب و دست خوردگی قرار بگیرد و این شناخت بیشتر جامعه و تعاملات گسترده تر سبب توسعه پایدار کشور خواهد شد.
وی با اشاره به اینکه به روز جهانی موزه نزدیک می‌شویم، گفت: برنامه ای برای روز سه شنبه (۲۸ اردیبهشت) در کاخ گلستان برگزار می شود.
کشف بقایای اجساد انسانی و حیوانی در آب راه تخت جمشید
همچنین در این مراسم علی اسدی باستان شناس و عضو دانشگاه هنر شیراز در خصوص کاوش روی آب راه های تخت جمشید گفت: بر اساس اطلاعات تاریخی تخت جمشید سده چهارم پیش از میلاد مسیح و به دلیل حمله اسکندر تخریب و آب راه های آن نیز مدفون شد.
وی در ادامه با بیان اینکه از دهه ۱۳۸۰ خورشیدی شناسایی این آبراهه آغاز شد گفت: با شروع کاوش ها بخشی از آب راه ها آغاز شد و عملیات بازگشایی آب راه ها برای جمع آوری آب های سطحی در سال های بعد انجام شد.
اسدی از کشف بقایای اجساد انسانی و حیوان در هنگام کاوش ها خبر داد و گفت: کشف ۱۵ بقایای جسد انسانی و دو جانور تاکنون از این کاوش ها کشف شده است.
اسدی درباره دلیل وجود اجساد در این آبراه گفت: با توجه به نحوه قرار گرفتن این بقایا به نظر می رسد، این انسان ها و حیوان از محوطه بالایی پرت شدند و اجسادشان با آب وجود در این آب راه ها به این بخش ها رسیده است
این باستان شناس با اشاره به اینکه تاکنون چهار فصل کاوش در آبراه های تخت جمشید انجام گرفته مهمترین و اصلی ترین هدف از این کاوش ها را حفاظت بهتر و جمع آوری آب های سطحی محوطه تخت جمشید در این آبراه عنوان کرد و گفت: علاوه بر اهداف حفاظتی نتایج پژوهشی قابل توجهی نیز این کاوش‌ها کسب شده است.
فرهاد عزیزی، مدیر کل پایگاه های میراث فرهنگی کشور در این گردهمایی بین المللی مجازی با اشاره به وجود پایگاه میراث در ایران گفت: قدمت کاوش این پایگاه‌ها در ایران مانند تخت جمشید، شوش و هگمتانه به صد سال می رسد.
وی گفت: در ابتدای دهه هفتاد بخشی از آثار بسیار شاخص تاریخی تحت عنوان پروژه های بزرگ بر اساس اهداف کلان سازمان و مدیریت متمرکز شروع به فعالیت کردند که در آغاز شامل ۱۰ پروژه بزرگ بود و از سال ،۱۳۷۴ ۱۰ محور فرهنگی تاریخی و ۲۰ پروژه بزرگ دیگر نیز به این مجموعه اضافه و طبقه‌بندی جدید منطبق با کنوانسیون ۱۹۷۲ اضافه شد.
عزیزی گفت: پایگاه‌های میراث جهانی شامل مواردی هستند که در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده اند. در حال حاضر ۲۴ اثر شاخص ملی به ثبت جهانی رسیده که بیشتر آنها از میان پایگاه های ملی آماده سازی و ثبت شده است که در ۱۷ استان کشور پراکنده اند.
مدیرکل پایگاه های میراث فرهنگی درباره اهداف پایگاه ها گفت: حفاظت مرمت و صیانت از آثار پایگاه‌های میراث ملی و جهانی منطبق با معیارها، همسان سازی کیفی پایگاه های ثبت جهانی، تعامل با مراکز علمی فرهنگی و تخصصی در سطح بین‌المللی، دستیابی به استانداردهای مناسب علمی و پژوهشی ایجاد و آماده سازی و تکمیل زیرساخت‌ها و خدمات مورد نیاز گردشگران همچنین مشارکت مردمی در احیای ارزش های فرهنگی اقتصادی آثار به ارتقای مسئولیت اجتماعی جوامع محلی از جمله اهداف پایگاه هاست.
این کارشناس حوزه میراث فرهنگی در خصوص وضعیت آثار میراث جهانی گفت: اکنون ۱۱هزار و ۲۱ اثر ثبت‌شده وجود دارد که ۳۶ اثر آن فرامرزی است و ۵۳ اثر در معرض خطر قرار دارد. از میان آثار ثبت شده ۸۶۹ اثر فرهنگی بین ۱۶۷ کشور پراکنده است.
عزیزی با اشاره به جایگاه ایران در میان سایر کشورهای جهان از منظر تعداد آثار ثبت شده در فهرست میراث جهانی گفت: ایران در جایگاه دهم قرار دارد و به ترتیب ایتالیا، چین، اسپانیا آلمان، فرانسه، هند، مکزیک، بریتانیا و روسیه بیشترین آثار ثبت شده در فهرست میراث جهانی را دارند.
تعداد آثار ثبت شده جهانی ایران ۲۴ اثر است؛ ۲۲ اثر آن فرهنگی و دو اثر طبیعی است.
عزیزی در خصوص ضرورت نیاز به مدیریت میراث فرهنگی گفت: فراگیر شدن مفهوم میراث فرهنگی از جمله این موارد است. گسترش مفاهیم میراث فرهنگی شامل انواع گوناگونی از آثار تاریخی و باستانی گروهی از بناها و محوطه های تعریف شده است، نیز گستره وسیعی از گونه‌های متنوع میراث فرهنگی شامل مراکز شهری محوطه‌های باستان‌شناختی میراث صنعتی منظرهای فرهنگی و راه های میراثی شناسایی شده را در برمی‌گیرد.
وی در خصوص افزایش کارکردهای میراث فرهنگی گفت: اندیشیدن به کارکردهای جدید و نقش های نوین و بهره برداری از میراث فرهنگی، علاقه مردم به مشارکت و نقش آفرینی در موضوع میراث فرهنگی و افزایش محدودی مکان هایی میراثی از جامعه افزایش کارکردهای میراث فرهنگی می تواند باشد.