به گزارش ایرنا، خبر پیدا کردند که قرار است در حوالی روستا سدی ساخته شود. نگرانی از تغییر محل زندگی و زیر آب رفتن زمین‌ها برایشان سخت بود، تصورش را نمی‌کردند که روزی باید خانه‌شان را ترک کنند و جایی دیگر را برای سکونت انتخاب کنند.
این وضعیت برایشان قابل هضم نبود اما برنامه‌ریزی برای ساخت سد در آنجا جدی بود و اعتراضشان راه به جایی نبرد. شاید قضیه برایشان حکم آمپول برای بچه‌ای داشت که با وجود داشتن درد، منجر به حفظ سلامتی و بقای عمرشان می‌شد اما اوایل چنین تصوری نداشتند.
بهرحال بحث ساخت سد پیگیری شد و بابت زیرآب رفتن زمین و خانه‌ها، مبلغ نسبتا خوبی به اهالی پرداخت شد. سال‌ها بعد سد آبگیری و به بهره‌برداری رسید. حالا اهالی روستای باقل آباد حاشیه سد آزاد(۴۰ کیلومتری غرب سنندج) تا حدودی راضی‌اند، چراکه وجود سد باعث شده که از آب پایدار برای شرب و اراضی کشاورزی آبی بهره‌مند شوند، هرچند دوری از محل سکونت قبلی و فراموش کردن آن هنوز برایشان سخت است.
حالا سد آزاد جور خیلی چیزها را می‌کشد. قرار است به واسطه این سد چهار هزار و ۳۰۰ هکتار از باغات پایاب سیراب و آب آن از طریق لوله به تصفیه‌خانه سنندج انتقال یابد و مشکل طعم و بوی آب شرب سنندج برای همیشه برطرف تا برکات آن برای مردم مناطق مختلف استان بیشتر آشکار شود.
همین چند روز پیش بود که سامانه انتقال آب سد آزاد به سد قوچم دهگلان هم در قالب پویش #هرهفته الف_ب_ایران با دستور وزیر نیرو به بهره‌برداری رسید. البته این تنها یکی از سدهای استان بوده که با احداث و بهره‌برداری از آن، فواید زیادی عاید مردم منطقه شده است.
بهرحال احداث سد فارغ از مشکلاتی که ممکن است برای ساکنان روستاهای اطراف به واسطه زیرآب بردن روستا یا زمین‌های کشاورزی ایجاد کند، تاثیرات مثبتی نیز از جمله در زمینه آبرسانی پایدار، تامین آب برای اراضی دیم و در نتیجه اشتغالزایی دارد.
در حال حاضر با احتساب سدهای ژاوه، آزاد، شهید کاظمی بوکان، تلوار زنجان، گاوشان کرمانشاه، و قوچم ۱۸ سد در کردستان وجود دارد و از این میان، سدهای قشلاق، سنگ سیاه، بانه، زریوار، آزاد، شهید کاظمی بوکان، تلوار و گاوشان در حال بهره برداری و مابقی سدها در دست اجرا است.
سرمایه‌گذاری ۱۰ هزار و ۲۸۱ میلیارد ریالی در حوزه سدسازی
در استان کردستان قبل از شروع دولت تدبیر و امید تمام سدهای زیرنظر شرکت آب منطقه‌ای دارای ردیف اجرایی بوده و عملیات اجرایی آن آغاز شده است اما در دولت تدبیر و امید به ویژه طی سالهای ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۷ اعتبارات جهشی از محل صندوق توسعه ملی به پروژه های استان تزریق شده و این موضوع تسریع در اتمام و آبگیری و بهره برداری از آن را میسر کرده است.
طی فعالیت دولت تدبیر و امید سدهای چراغ ویس، رمشت و زیویه آبگیری شده و سد عباس آباد به بهره برداری رسیده و هدف از اجرای این سدها تامین آب سالم و پایدار در بخشهای شرب، صنعت و کشاورزی است.
سد چراغ ویس برای مصرف شرب با حجم ۸۷ میلیون متر مکعب و سد زیویه مصرف کشاورزی و با حجم ۱۶ میلیون متر مکعب آبگیری شده و سد عباس آباد به منظور مصرف شرب با حجم ۱۴ میلیون متر مکعب به بهره‌برداری رسیده است.
سد چراغ ویس با هسته رسی در فاصله ۱۷ کیلومتری جنوب غربی شهرستان سقز در استان کردستان واقع شده است.
با احتساب تمام منابع تأمین اعتبار در طول فعالیت دولت‌های یازدهم و دوازدهم، ۱۰ هزار و ۲۸۱ میلیارد ریال در زمینه سدسازی در کردستان سرمایه گذاری شده است.
با توجه به عملیات باقیمانده سدهای استان امکان بهره برداری از سدهای در دست اجرا تا پایان دولت دوازدهم وجود ندارد.
آبرسانی به ۲ شهر کردستان
طی فعالیت دولت تدبیر و امید آبرسانی به ۲ شهر سقز از محل سد چراغ ویس و آبرسانی به بانه از سد عباس آباد به بهره‌برداری رسید.
طرح آبرسانی به شهر سقز از سد چراغ ویس( تصفیه‌خانه شماره ۲ سقز) بهمن ماه سال گذشته با یک هزار میلیارد ریال اعتبار هزینه شده و با حضور معاون آب و آبفای وزیر نیرو بهره‌برداری شد.
هدف از اجرای آن، انتقال و تصفیه آب خام ذخیره شده در پشت دریاچه سد چراغ ویس به میزان ۳۳ میلیون مترمکعب در سال برای تامین آب شرب ۱۴۰ هزار نفری شهر سقز تا افق ۱۴۲۵ است.
این تصفیه‌خانه ظرفیت تصفیه ۶۰۰ لیتر بر ثانیه با فرآیند متعارف در ۲ مدول اجرایی را دارد. احداث خط انتقال آب خام و تصفیه شده به میزان ۳۱.۵ کیلومتر و احداث یک مخزن یک هزار مترمکعبی و ۲ مخزن پنج هزار مترمکعبی با ظرفیت تامین آب یک هزار لیتر در ثانیه از اقدامات انجام شده برای اجرای این طرح است.
سد عباس آباد بانه هم از نوع سنگریزه‌ای با هسته رسی است که کار ساخت آن از سال ۱۳۸۹ کلید خورده و از مصوبات سفر رهبری بود و همزمان با اجرای آن خط انتقال آب به شهر بانه آغاز شد.
این سد که سال ۱۳۹۷ به بهره‌برداری رسید، علاوه بر آبیاری اراضی کشاورزی پایین دست خود، آب مورد نیاز ۱۰۰ روستا، آب شرب شهر بانه را تا افق ۱۴۲۵ و نیاز آبی ۳۰۰ هکتار زمین کشاورزی را تأمین می‌کند.
در حال حاضر برنامه ریزی برای آبرسانی به شهرهای بیجار و یاسوکند از سد سیازاخ، آبرسانی به شهر مریوان از سد گاران و آبرسانی به شهرهای قروه و دهگلان از سد قوچم(تعهدات شرکت توسعه آب و نیروی ایران) در دست اجرا است.
توسعه در سایه بهره‌برداری از سدها
با اجرا و بهره‌برداری از سدها در استانی مانند کردستان که کمتر توسعه یافته است، می‌توان ضمن تامین آب پایدار مورد نیاز شهرها و روستاها، زمینه را برای توسعه بخش کشاورزی و به اشتغالزایی و کاهش بیکاری منجر شود.
کردستان، استانی کوهستانی و اقلیم آن متاثر از توده‌های هوای گرم و مرطوب مدیترانه‌ای است که موجب بارندگی‌هایی در بهار و ریزش برف در زمستان‌ها می‌شود.
میزان بارندگی سالانه استان در شرایط عادی اقلیمی معادل ۴۵۵ میلی‌متر و بیشترین میزان بارندگی سالیانه مربوط به شهرهای مریوان و بانه با حدود ۸۰۰ میلی‌متر و کمترین میزان بارندگی در شرق استان حدود ۴۰۰ میلی‌متر و در قسمت مرکزی یعنی سنندج نزدیک به ۵۰۰ میلی متر است.
از حوضه های آبریز اصلی استان کردستان می‌توان به خلیج فارس و دریای عمان، دریای خزر و دریاچه ارومیه و حوضه‌های آبریز نیز به سفیدرود شامل رودخانه‌های تلوار و قزل اوزن، مرزی غرب شامل رودخانه‌های سیروان و زاب کوچک، کرخه شامل رودخانه رازآور و دریاچه ارومیه شامل رودخانه های زرینه و سیمینه اشاره کرد.
تعداد دشت‌های استان ۹ مورد بوده که پنج دشت آن در نیمه شرقی، ۲ دشت در غرب و ۲ مورد دیگر در جنوب استان واقع شده است و دشت‌های قروه، دهگلان و چهاردولی در شرق استان جزو دشت‌های ممنوعه محسوب می‌شود.
۱۸ سد در کردستان وجود دارد که از این تعداد مدیریت ۱۲ سد در اختیار استان و بهره‌برداری مابقی سدها در اختیار استان‌های همجوار از جمله آذربایجان‌غربی و کرمانشاه قرار دارد.