حزب کمونیست چین در نخستین روز ماه ژوئیه، صدمین سال تاسیس خود را جشن خواهد گرفت. صد سالی که طی آن، حزب کمونیست چین با رویکردی متحدانه ضمن راهبری تمامی اقوام کشور چین، استقلال قومی، رهایی ملی و ایجاد کشوری غنی و قدرتمند و ملتی سعادتمند را در تلاشی بی وقفه و خستگی ناپذیر محقق نموده و برای تثبیت صلح و توسعه جهانی به تلاش های مثبت خود ادامه داده و صفحاتی درخشان را بر کتاب تاریخ حک نموده است. مرور راه صد ساله ای که حزب کمونیست چین طی کرده، ضمن درک اوضاع و احوال کشور چین در ایام معاصر، موجبات بررسی دقیق اسرار توفیق مدل چینی توسعه را فراهم آورده و به درک مبانی و مواضع چین در عرصه سیاست خارجی کمکی شایان خواهد کرد.
نجات از مهلکه و اقدام جهت حیات، تحقق استقلال ملی و رهایی ملت
حزب کمونیست چین در بحبوحه خطراتی که ملت چین را تهدید می کرد تاسیس شد. تاریخ معاصر چین از ایام جنگ تریاک در سال ۱۸۴۰ میلادی آغاز می شود. روزگاری که از آن پس به دلیل ناتوانی حاکمان فئودال در به روزرسانی خویش و فسادی که موجب ناکارآمدی آن ها شده بود، همزمان با تجاوزات سهمگین قدرت های بزرگ، چین گام به گام به یک جامعه نیمه استعماری و نیمه فئودالی مبدل می گشت و تحت انواع ظلم ها و ستم ها برای مدتی با خطر جدی انقراض ملی مواجه شده بود. در چنین دورانی، ملت چین و تعداد بی شماری از مردمانی با آرمان های متعالی، نبردی جان فرسا و خستگی ناپذیر را در پیش گرفتند. طبقه حاکمان فئودال جنبشی با هدف قدرتمند سازی خویش را با بهره گیری از امکانات مدرن کشورهای غربی در پیش گرفتند، از سوی دیگر طبقه کشاورزان، قیام تای پینگ و جنبش مشت زن ها را آغاز کردند و در ادامه جریانات دیگر روندهای مختلفی را شکل دادند اما در نهایت تمام این تحرکات به شکست انجامیدند. در چنین اوضاع و ایامی که ملت چین با معضلات بی شمار داخلی و مشکلات خارجی دست و پنجه نرم می کرد و بحران اجتماعی بی سابقه ای در جریان بود، حزب کمونیست چین در ژوئیه ۱۹۲۱ و در نتیجه ادغام جنبش های کارگری کشور چین با مکتب مارکسیسم لنینیسم پا به عرصه وجود نهاد.
از سال ۱۹۲۱ تا سال ۱۹۴۹، حزب کمونیست چین برای اجرای صلح و ثبات در کشور و تحقق کار و زندگی ایمن و شاداب مردم چین، به مدت ۲۸ سال به مبارزات مسلحانه پرداخت و در این دوران ازخودگذشتی های عظیمی را نیز به منصه ظهور گذاشت تا اینکه در نخستین روز اکتبر سال ۱۹۴۹ جمهوری خلق چین تاسیس شد. ایجاد چین جدید، در واقع به منزله پیروزی انقلاب دموکراتیک جدید خیل عظیم مردم چین به رهبری حزب کمونیست علیه امپریالیسم و فئودالیسم بود. این پیروزی به گونه ای رقم خورد که به طور کامل تاریخ قدیمی چین که شامل نیمه استعماری و نیمه فئودالی بود را به پایان رسانید، این پیروزی در حقیقیت نقطه پایانی بر وضعیت پراکندگی و افتراقی که چین از آن رنج می برد نهاد. این پیروزی به واقع معاهدات نابرابر تحمیل شده از سوی قدرت های بزرگ به چین و تمامی امتیازات ویژه امپریالیستی برآمده از آن ها را ملغی کرد و از آن پس ملت چین به حاکمان حقیقی کشور و جامعه خویش مبدل شدند و جهش عظیمی در تبدیل چین از حکومت چند هزارساله خودکامگان فئودال به سمت مردمسالاری محقق گشت.
استقلال در جستجوی مسیر توسعه متناسب با شرایط کشور
پس از تاسیس جمهوری خلق چین، برای تغییر چهره کشوری که در اثر فقر مادی و فرهنگی دچار انحطاط شده بود، حزب کمونیست نسبت به ایجاد یک ساختار سوسیالیستی کاملا جدید اقدام کرد و در قالب آن، ساختار صنعتی مستقل و نسبتاً کامل و در عین حال ساختاری ملی را جهت اقتصاد کشور ساماندهی نمود. بر مبنای جمع بندی دو دسته از تجربیات مثبت و منفی، سیر عظیم اصلاحات و درهای باز و رهاسازی بزرگی که منجر به توسعه نیروی تولید می شد را کلید زد. حزب با آرمان احیای ملت از سویی و در مواجهه با تحولات جهانی از دیگر سو، نسبت به تقویت و مستحکم سازی آرمان ها و باورهای خود اقدام نمود و با حفظ عزم راهبردی خویش، حول محور توسعه سوسیالیسم با ویژگی های چینی، گام های لازم جهت بهینه سازی کلیت این طرح و تمرکز بر موقعیت های راهبردی را برداشته و همزمان به راهبری ملت چین در مسیر برخواستن تا رسیدن به منزلگاه سعادت و غنی شدن و قوت گرفتن و تحقق جهش عظیم خود پرداخت.
امروز توسعه چین، این کشور را به دومین اقتصاد بزرگ دنیا، نخستین کشور بزرگ صنعتی، بزرگترین کشور فعال در عرصه تجارت و تبادل کالا، نخستین کشور بزرگ دارای ذخایر ارزی و بزرگترین کشور پذیرنده سرمایه های خارجی تبدیل کرده است. امروز میزان نقش چین در رشد اقتصاد جهانی به حدود ۳۰ درصد رسیده است. قدرت اقتصادی، قدرت علمی و فناوری و مجموع قدرت ملی چین به مرحله ای جدید وارد شده است.
اینکه پاپوشی مناسب پا باشد را فرد خود پس از پوشیدن آن درخواهد یافت. اینکه مسیر توسعه یک کشور متناسب با شرایط اوست یا نه، مسئله ای است که مردم همان کشور بیشترین حق را برای اظهار نظر درباره اش دارند. حزب کمونیست چین با راهبری ملت چین از رهگذر دشواری ها و مشقت های بسیار، مسیر توسعه متناسب با شرایط کشور خود را یافته، و بر حق ملت هر کشور برای انتخاب مسیر توسعه خویش تاکید داشته و با هر گونه تحمیل نظر به دیگران یا دخالت در امور داخلی دیگر کشورها مخالفت می نماید.
مردم در راس امور، پایداری بر وعده صد ساله
تلاش برای تحقق سعادت مردم چین و احیای ملت چین، پیمان نخستین تمام اعضای حزب کمونیست چین است. خدمت با تمام جان و دل به ملت، هدف و غایت اساسی حزب کمونیست چین است. در هر زمانی از این صد سال، اعضای حزب کمونیست چین مبارزات دشوار و طاقت فرسای بسیاری را برای منافع ملت به جان خریده اند. از رهگذر ۲۸ سال نبرد انقلابی، چین جدید را بنا کردند تا مردم چین حاکم بر خانه خودشان باشند؛ از رهگذر ۳۰ سال ایجاد سوسیالیسم چینی برای توسعه سوسیالیستی، برای زندگی سعادتمند ملت و برای بازیابی عظمت ملت چین، بنیان های اقتصادی و سیاسی کشور را مستحکم نمودند؛ همچنین از رهگذر بیش از ۴۰ سال اصلاحات و درهای باز، با پیشگامی در مسیر سوسیالیسم با ویژگی های چینی، ارتقای مداوم و بی وقفه ابعاد مختلف این تئوری در دستور قرار گرفته و نهایتا چین به دومین اقتصاد دنیا مبدل شده است و در همین فرآیند، ملت چین به مرحله جامعه نسبتا مرفه دست یافته و به تحقق رویای چین و احیای عظمت ملت چین روز به روز نزدیکتر شده است.
امروز سطح زندگی مردم چین به طور بی وقفه در حال ارتقاست. اکنون آمار قشر با درآمد متوسط در چین از رقم ۴۰۰ میلیون فراتر رفته و به بزرگترین گروه با درآمد متوسط در جهان تبدیل شده است. اکنون آموزش عالی در چین عمومیت یافته، میزان اشتغال زایی در مناطق شهری و روستایی برای سال های متوالی روندی صعودی داشته و سالانه از ده میلیون فراتر رفته است. ایجاد بزرگترین ساختار بیمه تامین اجتماعی در جهان با پوشش نیازهای پایه درمانی بیش از یک میلیارد و سیصد میلیون نفر و پوشش یک میلیارد نفر تحت مزایای بیمه پایه سالمندان نیز در همین چارچوب قابل ارزیابی است. امروز متوسط سطح امید به زندگی از ۳۵ سالگی در زمان تاسیس جمهوری خلق چین به ۷۷.۳ سالگی ارتقا یافته و سرآنه درآمد ناخالص ملی از ده هزار دلار آمریکا فراتر رفته و در مجموع به میزان درآمد کشورهای با درآمد متوسط به بالا رسیده است.
در سال ۲۰۲۱، چین فقر مطلق را به طور کامل از بین برد و ۱۰ سال زودتر از موعد مقرر، اهداف فقرزدایی مندرج در «برنامه توسعه پایدار ۲۰۳۰ سازمان ملل متحد» را محقق کرد. از زمان اجرای سیاست اصلاحات و درهای باز، بر مبنای معیارهای کنونی سنجش فقر، از ۷۷۰ میلیون نفر از جمعیت روستایی چین فقرزدایی صورت گرفته و بر مبنای استانداردهای سنجش فقر بانک جهانی، میزان فقرزدایی در چین رقمی بالغ بر ۷۰ درصد کل حجم فقرزدایی در جهان را به خود اختصاص داده است.
ترویج صلح و توسعه در جهان
حزب کمونیست چین، حزبی است که همواره سعادت ملت چین را در نظر داشته و تلاش برای امر پیشرفت بشری است. ایفای نقشی بزرگتر و جدیدتر برای بشریت، تعهدی است که حزب کمونیست چین و ملت چین از مدت ها پیش از این به آن متعهد بوده اند. حزب کمونیست و ملت چین از دل دشواری ها به در آمده اند و عمیقا به بهای صلح و ارزش توسعه آگاهند و بر این اساس، پیشبرد صلح و توسعه جهانی را به عنوان وظایف خویش بر می شمارند. از زمان تاسیس جمهوری خلق چین، چین هیچ گاه آغازگر هیچ درگیری یا جنگی نبوده و یک وجب از خاک کشور دیگری را اشغال نکرده است. به عنوان یکی از اعضای دائم شورای امنیت سازمان ملل متحد، چین به گونه ای مثبت حامی نظم جهانی با مرکزیت سازمان ملل متحد بوده و همواره اعمال چندجانبه گرایی حقیقی را در دستور کار خویش داشته است. چین همواره بر حل و فصل سیاسی مسائل مهم جهانی تاکید داشته و تا کنون در بیش از ۳۰ عملیات صلح سازمان ملل متحد مشارکت نموده و به همین دلیل به بزرگترین حامی و اعزام کننده نیرو به عملیات های صلح سازمان ملل در میان اعضای دائم شورای امنیت مبدل شده است. در همین حال چین به منظور ارتقا و پیشبرد امر توسعه، ایجاد مشترک و تحقق کیفی "یک پهنه یک راه" را در پیش گرفته و از این طریق به تزریق انگیزه و قوت به امر توسعه جهانی پرداخته است. برای دوره های طولانی، چین با هدف ترویج امر توسعه در کشورهای در حال توسعه کمک های بلاعوض و انواع وام های با مزایای خاص را ارائه نموده و علاوه بر آن در زمینه ارائه حمایت های علمی – فناوری گسترده، پشتیبانی پرسنلی و فکری جهت گسترش توسعه در این کشورها، پروژه های پرشمار با محوریت توسعه اقتصادی و اجتماعی و بهبود شرایط معیشتی مردم را عملیاتی کرده است.
چین در مواجهه با فراگیری ناگهانی کووید ۱۹ ، تحت رهبری حزب نه تنها در وهله نخست فراگیری ویروس در خاک خود را تحت کنترل درآورد بلکه با تمام توان به یاری روند جهانی مبارزه با فراگیری ویروس پرداخت. چین در شرایط خطیری که محدودیت های بسیاری را ایجاد می کرد و در وضعیت نیاز مبرم داخلی، نسبت به ارسال محموله های کمکی واکسن کووید ۱۹ برای بیش از ۸۰ کشور شامل کشورهای در حال توسعه با نیاز فوری اقدام نموده و علاوه بر آن به صادرات واکسن به ۴۳ کشور پرداخت؛ چین در حال حاضر به ارسال محموله های شامل اقلام کمکی مبارزه با کرونا به بیش از ۱۵۰ کشور و ۱۳ سازمان بین المللی پرداخته و برای سراسر جهان بیش از ۲۸۰ میلیارد ماسک، ۳ میلیارد و چهارصد میلیون قطعه لباس محافظ و بیش از ۴ میلیارد کیت تشخیص کرونا عرضه کرده است؛ چین همچنین طی سه سال آینده نسبت به ارائه کمک های بین المللی به ارزش ۳ میلیارد دلار برای حمایت از مبارزه کشورهای در حال توسعه با فراگیری ویروس کرونا و احیای شرایط اقتصادی آن ها ختصاص خواهد داد.
چین به طور همه جانبه جامعه نسبتا مرفهی را ساخته و اهداف تلاشگرانه در چارچوب برنامه صد ساله نخست خود را محقق کرده است و از پس آن به حرکت در مسیر تحقق همه جانبه مدرنیزاسیون کشور در قالب سوسیالیسم و ورود به عرصه اهداف تلاشگرانه برنامه صد ساله دوم یعنی صد ساله تاسیس جمهوری خلق چین خواهد پرداخت. چین به دورانی جدید از توسعه خود وارد شده و از همین رهگذر فرصت های جدید را در اختیار توسعه تمام کشورهای جهان از جمله ایران قرار خواهد داد.
شی جین پینگ، دبیرکل حزب کمونیست چین بیان داشته اند که تمام آنچه که حزب کمونیست چین انجام می دهد با هدف تامین سعادت مردم چینی و احیای ملت چین و توسعه و صلح بشری است. در برابر آینده، فارغ از اینکه تحولات چه سمت و سویی بیابند، جدای از اینکه مسائل بین الملل چگونه تغییر و تحول یابند، چین همواره در همان جایگاه و سمت صحیح تاریخی خویش خواهد ایستاد و به عنوان یک بنیانگر صلح جهانی و ترویج گر توسعه در جهان و حامی نظم بین الملل، برای ارتقای رفاه مشترک بشر و توسعه جامعه بشری با سرنوشت مشترک به ایفای نقش بزرگتر خویش خواهد پرداخت.