گرچه برآیند گفته های متولیان امر طی این روزها در ارتباط با دیر خاموش شدن شعله های سوزان آتش در جنگل ها و مراتع مناطق مختلف کهگیلویه و بویراحمد از کوههای نارک و خامی گرفته تا دامنه های دنای سرافراز نشانگر بضاعت کم امکاناتی است که منطقی و در عین حال امری روشن و غیرقابل انکار است اما آنچه در شرایط موجود امکاناتی می تواند در جلوگیری از این آتش سوزی ها موثر واقع شود، بازنگری در نحوه عمل امدادگران برای کنترل و مهار آتش با بهره گیری از تجربیات گذشتگان و نیز بهره مندی بیشتر از امکانات نوین در این حوزه است.
سرعت عمل و تقویت همکاری های بین بخشی
بدون شک سرعت عمل بالا و تقویت همکاری های بین بخشی و توجه به آموزش هابی ابتدایی اطفای حریق حتی با ابزارهای سنتی به نوبه خود می تواند در مهار زودهنگام آتش سوزی ها و در نهایت به کم کردن میزان خسارت ها موثر واقع شود چیزی که در گذشته های نه چندان دور حتی نیروهای مردمی آموزش ندیده با ابزاری ساده چون شاخه های درختان درخصوص مهار آتش های بزرگ نیز موفق عمل می کردند.
گرچه استاندار کهگیلویه و بویراحمد در تازه ترین گفته های خود بر کاستی های امکاناتی این استان در مقابله با حجم بالای آتش سوزی های رخ داده شده صحه گذاشته و از تقویت زیرساخت های اطفای حریق در قالب ایجاد آشیانه استقرار بالگرد ،افزایش دمنده ها و راه اندازی استخرهای آب برای تامین آب مورد نیاز بالگردهای آبپاش در شرایط اضطراری و نیز آموزش نیروهای امدادی متناسب با ماموریت های محوله سخن به میان آورده که جای امیدواری است ولی تا رسیدن به وضع مطلوب ، در ظرف زمانی موجود قطعا باید بر سرعت عمل بالا با امکانات حداقلی متمرکز شد.
استاندار کهگیلویه و بویراحمد با اشاره به آتش سوزی‌های اخیر از تقویت زیرساخت های لازم برای سرعت بخشی به مهار آتش در استان خبر داد و گفت: بمنظور تامین آب مورد نیاز بالگردهای اطفای حریق جنگل‌ها و مراتع در شهرستان های مختلف تعداد هشت استخر آب ایجاد می‌شود.
حسین کلانتری در نشست اخیر مدیریت بحران شهرستان گچساران اظهار داشت: اعتبار مورد نیاز این زیرساخت های مهم اطفای حریق در عرصه های طبیعی کهگیلویه و بویراحمد از محل بودجه مدیریت بحران تامین خواهد شد.
وی با اشاره به تلاش های شبانه روزی همه دستگاه های اجرایی و طبیعت دوستان برای خاموش کردن آتش جنگل های گچساران در چند روز اخیر تاکید کرد: ایجاد استخرهای تامین آب بالگردهای اطفای حریق نیازی است که به کاهش زمان خاموش کردن آتش و کم کردن خسارت به عرصه های طبیعی کمک می کند.
اخذ مجوز آشیانه استقرار بالگرد و افزایش دستگاههای دمنده
استاندار کهگیلویه و بویراحمد تصریح کرد: اخذ مجوز آشیانه استقرار بالگرد و همچنین گرفتن مجوز بالگرد ملکی اورژانس در استان از تلاش های به ثمرنشسته مسئولان است که امیدواریم بتواند زمینه مدیریت بهتر بحران زمان حوادث در استان را فراهم کند.
وی تاکید کرد: استفاده بهینه از ظرفیت جوامع محلی و پایگاه های بسیج از دیگر برنامه های دولت برای کاهش خسارت آتش سوزی ها در جنگل ها و مراتع کهگیلویه و بویراحمد است.
کلانتری به افزایش هفت برابری تعداد دستگاه های دمنده و تجهیزات انفرادی اطفای حریق عرصه های طبیعی در کهگیلویه وبویراحمد طی ۲ ساله گذشته اشاره کرد و ابراز داشت: تلاش های گسترده ای برای کاهش خسارت های آتش سوزی در عرصه های طبیعی استان در دولت دوازدهم انجام شده که نباید نادیده گرفته شود.
حسگرهای هوشمند گامی در جهت سرعت بخشی به روند اطلاع و اطفای آتش سوزی ها
مدیرکل حفاظت محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد با اشاره به ضرورت سرعت بخشی به روند اطلاع رسانی و آگاهی بموقع از رخ دادن آتش سوزی ها، از طرح نصب حسگرهای هوشمند برای اطلاع رسانی سریع از وقوع آتش سوزی در جنگل ها و مراتع این استان خبر داد و آن را از برنامه های در دست اجرای این اداره کل دانست که با مشارکت پارک علم و فن آوری استان قرار است که انجام شود.
هاشمی با یادآوری اینکه آگاهی به موقع از بروز آتش سوزی به مهار آتش و کاهش خسارت ها کمک خواهد کرد، اظهار داشت: در نخستین گام حسگرهای هوشمند در پارک ملی دنا نصب می شود.
به گفته هاشمی تجهیزات مورد نیاز این حسگرها تامین شده که پس از هماهنگی لازم با کارشناسان مربوطه جهت جانمایی ، نصب و مورد بهره برداری قرار خواهند گرفت .
وی اضافه کرد: تعداد دستگاه های دمنده اطفای حریق استان که ۲ سال پیش ۱۲ مورد بود هم اکنون با پیگیری های انجام گرفته به ۶۰ دستگاه رسیده است.
قطعا ایجاد این زیرساخت اطلاع رسانی در سرعت بخشی به روند اطلاع یابی و بالا بردن سرعت عمل متولیان امور به نوبه خود سهمی ارزشمند را خواهد داشت .
نقش رسانه ها در مقابله با آتش سوزی ها
نقش رسانه ها علاوه بر فرهنگسازی در زمینه های مختلف و در اطلاع رسانی بموقع از رویدادهای انجام گرفته و یا در حال انجام از جمله آتش سوزی ها نیز به نوبه خود بر کسی پوشیده نیست و حداقل کاری که این روند اطلاع رسانی دارد این هست که با آگاهی بموقع متولیان امر زمینه ورود هر چه زودتر نیروهای امدادی در عرصه مورد نظر را فراهم می سازد و این چیزی است که از نگاه مسئولان هم پوشیده نمانده چنانکه استاندار کهگیلویه و بویراحمد از این نقش موثر رسانه ها نیز سخن گفته است.
کلانتری با تاکید بر اینکه از انتقادهای عالمانه و سازنده رسانه ها در جهت بهبود بخشی به شرایط موجود استقبال می کنیم ، به تلاش رسانه های ارتباط جمعی در همه موارد به ویژه زمان آتش سوزی در جنگل ها اشاره کرده و اظهارداشته که مسئولان پوشش خوب اخبار رویدادهای استان و انتقادهای سازنده فعالان رسانه ای استان را ارزشمند می دانند.
نگاه خوب و انتقاد پذیری استاندار و دیگر مسئولان استانی به نقش رسانه ها بدون تردید موجب حضور قوی تر و با انگیزه تر و در عین حال دلسوزانه تر اهالی رسانه در پرداختن بیشتر به مسائل و رویدادهای استانی می شود و زمینه تحلیل های رسانه ای در این فضای تعاملی دوسویه را برای مشورت گیری متولیان امر فراهم خواهد ساخت.
انجام ۷۰سورتی پرواز برفراز جنگل های گچساران
مدیرکل مدیریت بحران استانداری کهگیلویه و بویراحمد نیز گفت: در عملیات اطفای حریق جنگل های گچساران که ۶ روز به طول انجامید ۷۰ سورتی پرواز برای اعزام ۵۰۰ نفر به محل آتش سوزی انجام گرفت.
محمد محمدی اضافه کرد: با وجود بکارگیری همه تجهیزات و امکانات اما باد، صخره ای بودن منطقه و ارتفاع زیاد محل آتش سوزی باعث طولانی شدن زمان اطفای حریق شد.
به عنوان خبرنگاری که لحظه به لحظه در جریان اقدامات مسئولانه و شبانه روزی متولیان امر برای خاموش و یا دور کردن کردن زبانه های آتش از قامت کهنه بلوط های سرسبز کوه نارک و خامی و با آگاهی از سخت گذر بودن و وزش باد که به نفع آتش بی رحم، زمان خریده می شد ، بودم ، اما اگر به روند اقدامات انجام شده در طول ۶روز اتش سوزی بنگریم بخوبی می بینیم که روز به روز به نیروها و امکاناتی چون بالگردها افزوده شده است که این تزریق تدریجی امکانات انسانی و غیر انسانی هر چند خود یک نقطه قوت بوده اما همین امکان رسانی مقطعی فرصت بیشتری را ناخودآگاه به دامنه دار شدن آتش سوزی ها می داده است .
به گفته مدیرکل مدیریت بحران استانداری یکی از اقدامات خوب در جریان مهار آتش سوزی ۶روزه انجام تعداد ۷۰سورتی پرواز بوده که طی آن ۵۰۰نیرو به ارتفاعات اعزام شده است ، ولی آنچه پیداست اگر با یک سرعت عمل بیشتر و هماهنگی بهتر بین‌بخشی زمان اعزام این تعداد نیرو هلی برد شده کاهش می یافت، قطعا امدادگران زودتر به پایان خط آتش و پایش منطقه می رسیدند که نتیجه اش جلوگیری از آسیب بیشتر به جنگل ها و مراتع بود.
لذا با تجربیات بدست آمده در چنین عملیات های امدادی می توان طوری برنامه ریزی و پیش بینی کرد که در صورت آتش سوزی های احتمالی دیگر ، با بسیج بیشتر امکانات پیش بینی شده در یک زمان کمتر ، فرصت خرید زمان از آتش را در هر حادثه ای از جمله جنگل ها و مراتع سلب کرد و اجازه دامنه دارشدن به لهیب آتش و خسارت های بالا را نداد .
برخورد قهری با مسببان احتمالی آتش سوزی ها
اما در کنار راهکارهای لازم برای ممانعت از دامنه دار شدن و مهار این آتش سوزی ها از فرهنگسازی گرفته تا سرعت عمل و افزایش همکارهای بین بخشی و تقویت زیرساخت ها با بهره گیری از امکانات نوین باید از یک مساله هم نیز غافل نشد و اینکه با مسببان عمدی و غیرعمدی به تناسب جرم و تخلف انجام گرفته شده نیز برخورد قضایی لازم انجام گیرد.
و در این ارتباط نماینده ولی فقیه در استان و امام جمعه شهر یاسوج در جمع رسانه ها در محل اتش سوزی های اخیر بر آن تاکید کرده و خواستار شناسایی و اقدام قضایی لازم با مسببان آتش‌سوزی جنگل های گچساران شدند.
حجت‌الاسلام والمسلمین سید نصیر حسینی از دستگاه قضایی خواست مسببان اصلی حادثه آتش‌سوزی منطقه کوه نارک و حفاظت شده خامی شهرستان گچساران را شناسایی و با آنان برخورد قاطع شود.
وی با بیان اینکه آتش سوزی منطقه حفاظت شده خامی و کوه نارک خسارت زیادی به بیت المال وارده کرده است، تصریح کرد: از دستگاه قضا انتظار می رود در اسرع وقت نسبت به شناسایی مسببان این آتش سوزی اقدام کنند.
حجت الاسلام و المسلمین حسینی اظهار داشت: از دستگاههای ذی‌ربط انتظار می رود عوامل دست‌اندرکار که این حریق را به جامعه تحمیل کردند، شناسایی و اگر آتش‌سوزی عمدی بوده با نگاه عمدی و اگر سهوی بوده با نگاه سهوی برخورد شود.
وی تصریح کرد: متاسفانه همه ساله شاهد آتش‌سوزی گسترده ای در عرصه های ملی این استان هستیم و باید در فصل گرما مناطق جنگلی این استان تقسیم‌بندی و برای مهار آتش سوزی در اسرع وقت افرادی برای حفاظت و حراست از جنگل‌ها مشخص شوند.
گرچه اطلاع رسانی از سرانجام کار مسببان سهوی یا عمدی این حوادث امکان جبران خسارت هنگفت وارد شده به طبیعت سرسبز را نخواهد داشت ولی به عنوان یک اقدام بازدارنده البته در کنار کار فرهنگی بیشتر می تواند در کاهش چنین حوادثی مثمر ثمر واقع شود.
هر چند با اعتقاد به انکه سرعت عمل می‌تواند برخی نقیصه های امکاناتی را در هر حادثه ای پوشش دهد ولی اگر به مولفه هایی چون فرهنگسازی ، سرعت عمل ، همکاری بین بخشی ، تقویت امکانات و آموزش نیروهای امدادی و برخورد جدی با مسببان آتش سوزی بخوبی و بموقع توجه شود، بدون شک شاهد کاهش این قبیل آتش سوزی ها و هدر رفت منابع و مهمتر از اینها جلوگیری از صرف هزینه ها و انرژی مردم و متولیان در پرداختن به چنینی مسائلی خواهیم بود .
با این آتش سوزی ۶روزه که به لحاظ طول و ظرف زمانی در نوع خود کم سابقه بوده امسال تعداد هشت فقره آتش سوزی در مناطق کوه خامی، دیل، کوه مشرف به تلخاب شرین، تپه های مشرف به کوی کارکنان و نارک در شهرستان گچساران رخ داد.
بیش از ۳۰۰ هزار هکتار مرتع و ۱۱۵ هزار هکتار جنگل در گچساران وجود دارد.گونه‌های جنگلی بادام، بلوط و بنه بیشترین وسعت جنگل‌های این شهرستان را به خود اختصاص داده‌اند.۹۰ درصد از اراضی شهرستان گچساران را عرصه‌های ملی تشکیل می‌دهد که از این میزان ۷۰ درصد مرتع و جنگل است.