به گزارش روز چهارشنبه ایرنا، کارشناسان در پاکستان معتقدند که تداوم اختلافات پاکستان با آمریکا بر سر افغانستان، افزایش اختلافات میان کابل و اسلامآباد و بازی جدید سرزنش میان پاکستان و هند مبنی بر اینکه هر کدام یکدیگر را به تخریب تلاشهای صلح در خاک افغانستان متهم میکنند، چالشهای جدیتر را برای سیاست خارجی دولت عمران خان به وجود آورده است.
این درحالی است که رهبران سیاسی و نظامی پاکستان ضمن اعلام برائت از بحرانهای منطقهای مانند افغانستان و تکرار بر عدم برداشتن گامهای اشتباه گذشته، خود را مصمم به تغییر نگاه استراتژیک جغرافیایی به سمت منابع ژئو اقتصادی میدانند.
اما تداوم اختلافات با هند به رغم آتش بس پایدار از مرزهای مشترک با پاکستان از ماه فوریه امسال و موج جدید اتهام و سرزنش میان کابل و اسلامآباد باعث شده تا نگرانیهای جدیتری متوجه دولتمردان پاکستانی برای دستیابی به اهداف سیاست خارجی خود در منطقه باشد.
ناکامی آمریکا در افغانستان از نگاه پاکستان
اختلافات ناتمام اسلامآباد با واشنگتن بر سر سیاستهای منطقهای آمریکا به ویژه افغانستان همزمان با خروج نظامی از این کشور و تشدید خشونتها پررنگتر شد.
پاکستانیها، آمریکا را مسوول خروج غیرمسوولانه از افغانستان میدانند که پیامدهای آن متوجه همسایگان از جمله پاکستان است. آنان نگران موج جدید پناهجویان از افغانستان به پاکستان هستند و بارها از واشنگتن و دولت کابل خواستهاند تا مراقب اوضاع کنونی افغانستان باشند.
«عمران خان» نخست وزیر پاکستان به تازگی طی گفت وگو با شبکه آمریکایی «پی بیاس» گفت که آشتی ملی تنها مسیر برون رفت افغانستان از بحران کنونی است درحالی که آمریکا به رغم ۲۰ سال حضور در این کشور، نتوانست با راهکار نظامی بر بحران افغانستان غلبه کند.
وی تاکید کرد که پاکستان قاطعانه شریک تلاشهای صلح خواهد بود اما به هیچ منازعهای ملحق نشده و معتقد به هیچ راهکار نظامی در افغانستان نیست.
نگرانیهای این روزهای مقامات پاکستانی ناشی از تشدید بحران افغانستان و پیامدهای مستقیم آن بر پاکستان است، مشکلاتی که ممکن است بحران پناهجویان به سمت مرزها را افزایش و چالشهای جدید امنیتی، اقتصادی و اجتماعی برای همسایگان افغانستان به وجود آورد.
اختلافات سیاسی در داخل پاکستان نیز به عمق چالش پیش روی سیاست خارجی این کشور افزوده است، عدم هماهنگی میان نگاه دولتمردان و دیگر احزاب پاکستانی از جمله اپوزیسیون در بحث تعامل با افغانستان و رقیب سنتی پاکستان یعنی هند باعث ایجاد مانع در مسیر دستیابی به اجماع ملی برای غلبه بر چالشهای سیاست خارجی شده است.
فقدان اجماع ملی، چالشی دیگر برای دولت اسلامآباد
«کامران یوسف» تحلیلگر ارشد پاکستانی طی گزارشی در روزنامه «اکسپرس تریبیون» این کشور نوشت: در اوایل سال جاری رهبران سیاسی و نظامی این کشور در جریان مجمع گفت وگویهای امنیتی اسلامآباد از ایده جدید جهت دستیابی به اهداف اقتصادی در منطقه سخن گفتند. در این راستا پاکستان بیسروصدا با هند وارد مذاکره شد و از طرف دیگر تلاشها برای کمک به حل بحران افغانستان را نیز افزایش داد.
وی افزود: ناآرامیهای ۴۰ ساله افغانستان مانع اصلی توسعه پاکستان است. تحولات چند هفته گذشته نشان داد چالشهای سیاست خارجی برای اسلامآباد بسیار نگران کنندهتر از آنچه که تصور میکند، است. از طرفی دیگر باوجود توافق آتش بس اولیه هنوز تنشها میان پاکستان و هند پابرجا است.
این کارشناس پاکستانی اظهار داشت: دعواهای لفظی دو رقیب سنتی شبه قاره همچنان داغ است. درحالی که پاکستانیها، هند را به ترویج خشونت و تروریسم در کشور خود متهم میکنند و از طرف دیگر اختلافات این دو رقیب جنوب آسیا در بحث افغانستان نیز پوشیده نیست.
ناظران سیاسی در پاکستان میگویند: تنشها با دولت افغانستان همچنان ادامه خواهد یافت و در این وضعیت فعلی آمریکا نیز مایل به فضا دادن به پاکستان برای نقش آفرینی بیشتر در افغانستان نیست. با وجود گذشتن ماهها از آغاز ریاست جمهوری جوبایدن هنوز بین وی و نخست وزیر پاکستان هیچ رابطه مستقیم و یا گفت وگو تلفنی صورت نگرفته است.
براساس این گزارش، مشاور امنیت ملی پاکستان به همراه رئیس سازمان اطلاعات ارتش این کشور به دعوت مقامات آمریکایی هم اکنون در واشنگتن بسر میبرند. این اولین سفر رسمی یک مقام پاکستانی به آمریکا پس از روی کار آمدن دولت جو بایدن به شمار میرود.
به عقیده کارشناسان، اسلامآباد و واشنگتن راه دشواری برای رفع فضای بیاعتمادی میان یکدیگر دارند. از طرف دیگر اختلافات با کابل و دعواهای ناتمام با هند میتواند به چالشهای منطقهای پاکستان بیافزاید.