گلایه های مردم از گوارا نبودن آب در این شهرستان ۳۰۰ هزار نفری همیشه وجود داشت و مردم دلخوش به رسیدن آب سد شیرین دره به استان بودند اما با وجود این که هم اکنون آب این سد در شبکه توزیع آب بجنورد جریان دارد اما باز هم طعم و مزه آب در نظر برخی از شهروندان مناسب و گوارا نیست.
شهروندان بجنورد می گویند که تغییر گاه و بیگاه مزه و رنگ و بوی آب و به ویژه بوی تند ماهی که در آب آشامیدنی شبکه توزیع آب احساس می شود آن ها را مجبور به خرید آب معدنی و یا آب تصفیه کرده است که تحمیل هزینه ای اضافی به آن هاست.
آب آشامیدنی بو می دهد
یک شهروند بجنوردی کیفیت آب را نامناسب توصیف کرد و در مورد عللی که منجر به این نتیجه گیری شده است نیز گفت: آب آشامدنی شهر مزه و بوی نامطبوعی دارد و بوی خاصی که آشامیدن آن را به سختی ممکن می کند و از دیگر سو آشامیدن آن موجب سنگینی معده می شود.
حمید افضلی که در محدوده خیابان فردوسی سکونت دارد افزود: آب گوارا نیست و بوی بد آن حتی با جوشاندن آب نیز از بین نمی رود.
یکی دیگر از شهروندان که در شهرک امام خمینی (ره) سکونت دارد در این مورد گفت: کیفیت آب در این شهرک در نوسان است اما در مجموع نمی توان از آب شیر به عنوان آب آشامیدنی استفاده کرد و حتی برای پخت و پز نیز املاح آب بسیار زیاد تر از حد طبیعی و نرمال است به طوری که اطراف قابلمه و کتری و سماور جرم می گیرد.
وی اظهار داشت: برای تامین آب مجبوریم یا از شیرهای آب مجموعه تفریحی و گردشگری «بش قارداش» آب آشامیدنی برداشت کنیم و یا آب تصفیه شده بخریم که این امر برای همه ممکن نیست.
یکی از ساکنان خیابان طالقانی نیز در مورد مزه و طعم آب گفت: آب محل ما آنطور که می گویند از سد شیرین دره تامین می شود اما بوی ماهی می دهد و این بو بر طعم غذاها نیز اثر دارد و حتی نمی شود با آن چای دم کرد.
آب تصفیه فقط برای چای
هنگامی که صحبت از آب آشامیدنی سالم و گوارا می شود عده ای معتقدند باید از آب تصفیه شده استفاده کرد و برخی گمان می کنند آب های معدنی که در فروشگاه ها به فروش می رسد برای مصرف مناسب تر است اما جالب است بدانیم که برخی کارشناسان برخلاف این نظرات می گویند آب بجنورد هیچ مشکلی برای آشامیدن ندارد.
آنها معتقدند این آب از استاندارد های مناسب برای نوشیدن برخوردار است و طعم و مزه آن به دلیل ذائقه افراد مورد انتقاد قرار می گیرد.
در این باره یک کارشناس بهداشت محیط که در زمینه آب مطالعه دارد گفت: آب آشـامیدنی علاوه بر تامین آب مـورد نیـاز بـدن در برگیرنـده امـلاح و عناصر معدنی و ضروری بـرای بـدن اسـت کـه کمبـود یـا افزایش پاره ای از آنها منجر به ایجـاد مشـکلات و بیمـاری های مختلفی می شود.
ضحی علیمی افزود: به عنوان مثال می توان بـه کـاهش و افزایش فلوئور اشاره کرد که به ترتیـب باعـث پوسـیدگی دندان و اسکلروزیس خواهد شد؛ بنابراین اسـتاندارد بودن کیفیت آب آشـامیدنی مـی توانـد نقـش مـؤثری در بهداشت و سلامت انسان به عهده داشته باشـد.
وی خاطرنشان کرد: بـه همـین دلیل یکی از وظـایف اصـلی مسـئولان تهیـه و توزیـع آب شرب، کنتـرل کیفیـت آن اسـت و برهمین اساس آب آشـامیدنی باید عـلاوه بـر اینکـه از نظـر ظـاهری شـفاف، زلال و عـاری ازکدورت باشد، از نظر کیفیت شیمیایی و میکروبـی نیـز در حـد مطلـوبی باشـد.
وی افزود: براساس استانداردهای ملی ایران حداکثر مطلوب سختی کل بر حسب کربنات کلسیم ۲۰۰ میلی گرم بر لیتر است اما بودن جامدات محلول آب نیز سبب ایجاد مزه شوری در آب می شود و بر همین اساس تمایل مصرف کنندگان را بـه مصرف چنین آب هایی کاهش می دهد.
علیمی افزود: ذائقه مردم به استاندارد و بهداشتی بودن آب توجه ندارد و آبی را می پذیرد که سبکی آن بیشتر و یا به عبارتی املاح کمتری داشته باشد و برهمین اساس این روزها در بیشتر خانه ها دستگاه های تصفیه آب نصب می شود که قادر به جداسازی تقریبا ۹۰ تا ۹۵ درصد امـلاح آب است در حالی که نبود املاح در آب برای سلامتی مردم مشکل ساز خواهد بود.
وی افزود: آب بجنورد ممکن است املاح داشته باشد اما به لحاط بهداشتی و میکربی پایش می شود و این در حالی است که دستگاه های تصفیه خانگی نیز در صورت تمیز نشدن فیلتر و مراقب نبودن ممکن است به میکرب آلوده شوند.
وی خاطرنشان کرد: در هر حال باید دانست که آب آشامیدنی بجنورد از هر لحاظ سالم و اگر املاح آن بیشتر از معمول است در عوض استاندارد، بهداشتی، و فاقد بار میکربی و سالم است اما آب تصفیه فقط برای دم کردن چای و استحمام مناسب است.
وی تاکید کرد: اگر از آب تصفیه استفاده می کنید حتما در کنار آن آب آشامیدنی شهر را نیز استفاده کنید و از دیگر سو اگر دستگاه تصفیه آب در خانه دارید نسب به پاکیزگی و بهداشت آن حساس باشید و مرتب برای تمیز کردن فیلتر و صافی آن اقدام کنید تا هم دستگاه عمر طولانی تری داشته باشد و هم آبی که به دست شما می رسد میکرب نداشته باشد.
نیازی به دستگاه های تصفیه آب نیست
سرپرست مرکز بهداشت بجنورد نیز با تاکید بر این که کارشناسان بهداشتی آب آشامیدنی مرکز استان را روزانه پایش می کنند اظهار داشت: آب بجنورد بهداشتی و استاندارد است و به همین دلیل نیازی به استفاده از دستگاه تصفیه آب نیست.
دکتر ابراهیم بازخانه ای داشت: نمونه برداری از آب بجنورد در تمامی مناطق و محله های مختلف و حتی از شیرهای برداشت انجام می شود و تاکنون موردی که منجر به اخطار شود مشاهده نشده است.
سرپرست مرکز بهداشت شهرستان بجنورد در مورد مقدار مجاز نیترات آب نیز اظهار داشت: در پایش آب میزان نیترات نیز آزمایش می شود و اگر نیرات از ۵۰ میلی گرم در لیتر بیشتر باشد مشکل ایجاد می کند و به همین دلیل ۲ چاه عمیق آهکی بجنورد در باقر خان به علت وجودنیترات و احتمال نشست فاضلاب بسته شده است و با وجود پیگیری زیاد برای استفاده از آن در هنگام کمبود آب در بجنورد اجازه استفاده از آن ها داده نشد.
وی گفت: با وجود این که آب بجنورد خوب است اما برخی از مردم این شهرستان با توجه به ذائقه ای که دارند تمایل به استفاده از آب تصفیه شده و یا خرید آب از مراکز تصفیه آب دارند.
وی با بیان این که سنگینی آب آشامیدنی باید زیر ۲۰۰ باشد گفت: منظور از سنگینی آب مقدار املاح موجود در آب است که به میلی گرم در لیتر برآور می شود و از این بابت سختی آب بجنورد متعادل است درحالی که سختی آب تصفیه شده به زیر ۱۰۰ می رسد و برای آشامیدن مناسب نیست و فقط برای تهیه چای خوب است.
پایش مستمر مراکز فروش آب تصفیه
وی با بیان این که مراکز فروش آب تصفیه شده هر هفته به لحاظ کیفی و کمی پایش می شوند اظهار داشت: این نمونه ها به آزمایشگاه می روند و اگر بار میکربی داشته باشند به سرعت برای خارج شدن آن از مدار مصرف اقدام می شود پس شهروندان از این بایت نگرانی نداشته باشند.
بازخانه ای از پلمب ۲ مرکز فروش آب تصفیه شده در سال گذشته خبر داد و افزود: در بجنورد ۲۰ مرکز فروش آب تصفیه شده فعالیت می کنند که به طور مرتب به لحاظ یون ها، املاح، میکرب و ویروس پایش می شوند و چون موضوع سلامت مردم مطرح است به پایش این مراکز حساس هستیم و به همین دلیل مراکز نیز رعایت می کنند و امسال تا کنون موردی که منجر به پلمب شود مشاهده نشده است.
سیلاب و کدورت آب سد شیرین دره
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب خراسان شمالی نیز گفت: تقریبا آب آشامیدنی تمام نقاط بجنورد از سد شیرین دره تامین می شود و آب این سد از استاندارد های بهداشتی لازم برای آشامیدن برخوردار است.
غلامحسن ساقی افزود: سد شیرین دره در ابتدا با رویکرد تامین آب کشاورزی اجرا شد اما بعدها، تامین آب آشامیدن شهر بجنورد از این سد در دستور کار قرار گرفت ودر عین حال با ت. جه به این که محل برداشت آب از سد شیرین دره در سطح پایین مخزن قرار دارد در زمان ورود سیلاب به مخزن این سد ممکن سطح گل و لای در آب بالا می آید و در سیل مرداد ماه نیز همین امر موجب شد تا آب سد از مدار مصرف مردم خارج شود.
وی خاطرنشان کرد: در سال های ابتدایی، کیفیت آب سد مشکلی نداشت اما با مرور زمان که با ورود سیلاب، رسوب گذاری در مخزن سد زیاد شده، سطح گل و لای در این دریاچه بالا آمده و سطح برداشت آب به گل و لای نزدیک تر شده و مشکل تغییر کیفیت آب رخ داده است ...
ساقی در عین حال تاکید کرد: مشکل کیفیت آب آشامیدنی در هیچ کدام از شهرهای استان وجود ندارد و آب با کیفیت مطلوب وارد شبکه توزیع آب می شود.
وی گفت: ما مدعی نیستیم که تمام آبی که به مشترکان تحویل داده می شود دارای طعم و گوارایی یکسان است اما آب آشامیدنی بجنورد از کیفیت مطلوب و سلامت لازم برخوردار است.
وی به فرسودگی شبکه توزیع آب نیز اشاره کرد و افزود: فرسودگی شبکه ها هم می تواند سبب تغییر کیفیت آب شود و گاه زنگ زدگی لوله ها سبب می شود تا مواد حاصل از زنگ زدگی وارد آب شبکه شود و کیفیت آب را تحت شعاع قرار دهد اما در عین حال بازهم این امر سبب غیر بهداتشی بودن آب آشامیدنی مرکز استان نمی شود.
هر جا مشکلی بود تست می شود
رییس اداره آب و فاضلاب بجنورد نیز با بیان این که آب آشامیدنی بجنورد هیچ مورد خاصی ندارد و علاوه بر بهداشتی بودن گوارا نیز هست افزود: آب بجنورد مرتب پایش می شود و حتی شیرهای آب سطح شهر را نیز نمونه گیری و پایش می کنیم.
منصور درتومی گفت: هر که در هر نقطه شهر که سکونت دارد و مدعی بد مزه و بی کیفیت بودن است به ما اعلام کند تا کارشناسان ما در محل حضور پیدا کنند و آب منازل را پایش نتیجه را اعلام کنند.
وی افزود: آب با کیفیت شیرین دره در شبکه توزیع آب شهر جریان دارد و هم اکنون هیچ مورد خاصی وجود ندارد که مردم از آن استفاده نکنند
شرکت آب و فاضلاب خراسان شمالی بیش از ۲۰۰ هزار مشترک آب در شهرها و ۱۲۱ هزار مشترک آب در روستاها دارد.
شهر بجنورد مرکز استان خراسان شمالی با دارا بودن ۲۲۸ هزار و ۹۳۱ نفر جمعیت در شمالشرق کشور قرار دارد.
در خراسان شمالی هشت سد با توان تنظیم ۲۳۴ میلیون مترمکعب آب در حال بهره برداری است که یکی از آن ها سد شیرین دره است که آب بجنورد را تامین می کند.
مصرف آب در این شهر ۷۰۰ لیتر در ثانیه برآورد شده است
سد شیرین دره در ۶۵ کیلومتری شمال غربی شهر بجنورد قرار دارد.
هدف از ساخت این سد کنترل و مهار سیلابها، تامین آب آشامیدنی موردنیاز شهر بجنورد، تامین آب مورد نیاز صنایع و زمینهای کشاورزی است. عملیات ساخت این سد در سال ۱۳۷۵ هجری شمسی آغاز شد و در فروردین ۱۳۸۴ به پایان رسید.
این سد با ۶۵ میلیون و ۸۰۰ هزار متر مکعب آب بزرگترین سد استان خراسان شمالی است.
آب سد شیرین‌دره پس از عبور از ۴۸ کیلومتر خط لوله و ۷۴۰ متر اختلاف ارتفاع توسط ۴ ایستگاه پمپاژ قوی و همچنین طی فرایند تصفیه در پیشرفته‌ترین تصفیه خانه آب کشور، وارد شبکه آب شرب شهر بجنورد می شود.