تهران- ایرنا- رییس سازمان آموزش‌وپرورش استثنایی گفت: یکی از مستمرترین، فراگیرترین و مؤثرترین برنامه‌های آموزش‌وپرورش، برنامه سنجش آمادگی تحصیلی و جسمانی نوآموزان بدو ورود به دبستان و پیش‌دبستان است که در سال گذشته و باوجود شیوع کووید ۱۹، نزدیک به ۹۹ درصد از نوآموزان تحت پوشش قرار گرفتند.

به گزارش روز دوشنبه ایرنا از  سازمان آموزش‌وپرورش استثنایی، سید جواد حسینی با بیان اینکه یکی از مهم‌ترین چالش‌های پیش روی نظام آموزشی موضوع دانش‌آموزان دارای مشکلات یادگیری است، افزود: باتوجه‌به اهمیت راهبردی توجه به موضوع مشکلات یادگیری در نظام آموزشی، اکنون ۷۸۳ مرکز مشکلات یادگیری در کشور فعال است ولی ضروری است، رؤسای ادارات آموزش‌وپرورش نسبت به توسعه متناسب و متوازن مراکز آموزشی و توان‌بخشی مشکلات ویژه یادگیری متناسب با چشم‌انداز حاصل از آمایش جمعیت‌شناختی و بر اساس آیین‌نامه و دستورالعمل‌های موجود، توجه ویژه‌ای داشته باشند.

وی گفت: گزینش، جذب، آموزش و نگهداشت نیروی انسانی کارآمد و متخصص بر اساس معیارهای تعریف شده در شیوه‌نامه‌های سازمان آموزش‌وپرورش استثنایی به‌عنوان یک نقطه عطف در ارتقای کیفیت مراکز مشکلات ویژه یادگیری است و ارتباط مدارس دوره اول و دوم ابتدایی با مراکز آموزشی و توان‌بخشی مشکلات ویژه یادگیری به‌منظور ارائه آموزش‌های لازم به معلمان و افزایش سطح آگاهی آنان در خصوص دانش‌آموزان دارای مشکلات یادگیری باید به صورت سازماندهی شده و منسجم تقویت شود.

وی تصریح کرد: تخصیص فضای مناسب آموزشی به مراکز مشکلات ویژه یادگیری و عدم جابه‌جایی فضای تخصیص‌یافته بدون هماهنگی با سازمان و تقویت تجهیزات فنی این مراکز از جمله مواردی است که باید مدنظر رؤسای مناطق قرار گیرد.

معاون وزیر آموزش و پرورش خواستار اهتمام ویژه رؤسای مناطق در اجرای طرح آزمایشی غربالگری و مداخله بهنگام نوآموزان در معرض مشکلات یادگیری شد و افزود: این طرح در صورت موفقیت سن مداخله مبتنی بر توان‌بخشی شناختی را کاهش می‌دهد و از بسیاری از مشکلات روان‌شناختی ناشی از مشکلات یادگیری در مدرسه پیشگیری می‌کند.

 رییس سازمان آموزش‌وپرورش استثنایی با تاکید ویژه بر جذب دانش‌آموزان با نیازهای ویژه در مناطق روستایی و صعب‌العبور اظهار داشت: نظر به تاکید سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش بر توسعه عملیاتی عدالت آموزشی پذیرش و جذب دانش‌آموزان با نیازهای ویژه در مناطق روستایی و صعب‌العبور و همچنین تلاش برای جذب دانش‌آموزان با نیازهای ویژه بازمانده از تحصیل و ترک تحصیل باید مدنظر قرار گیرد.

حسینی توجه به آموزش‌های حرفه‌ای و شغلی را نقطه عطف آموزش دانش‌آموزان با نیازهای ویژه بیان کرد و گفت: هدف نظام آموزشی آموزش‌وپرورش استثنایی رسیدن دانش‌آموزان با نیازهای ویژه به کفایت و استقلال اقتصادی و فردی است. این نگاه کلان در درون خود علاوه بر نکات اجتماعی، اخلاقی و فرهنگی، دارای ابعاد امنیتی و آسیب‌شناختی ویژه‌ای است و آموزش‌های شغلی و حرفه‌ای گام نهایی و سرنوشت‌ساز برای رسیدن به این آرمان مهم هستند.

وی خاطرناشن کرد: در این مسیر باید تلاش شود در فرایند تخصیص کد رشته‌های فنی حرفه‌ای و کاردانش با سرعت عمل اقدام شود و برگزاری نمایشگاه‌های مشترک دست‌ساخته دانش‌آموزان استثنایی و عادی در راستای معرفی هرچه بهتر این دانش‌آموزان به دانش‌آموزان عادی در دستور کار قرار گیرد.

حسینی خواستار تلاش مستمر و هدفمند در مسیر تلفیق و فراگیرسازی شد و گفت: سیاست کلیدی سازمان آموزش‌وپرورش استثنایی تدوین برنامه‌های راهبردی و منسجم برای تلفیق و فراتر از آن درگیرسازی آموزش‌وپرورش دانش‌آموزان استثنایی و دانش‌آموزان عادی است و برای اجرای این برنامه در شیوه‌نامه آموزش‌های تلفیقی فراگیر، اقدامات هدفمند بسیاری پیش‌بینی‌شده است که یکی از اقدامات ضروری در راستای اجرای شیوه‌نامه آموزش‌های تلفیقی فراگیر، مناسب‌سازی فضاهای آموزشی مدارس پذیرا است.

مناسب سازی فضای آموزشی ۳۲ مدرسه در ۳۲ مرکز استان 

وی تاکید کرد: سازمان آموزش‌وپرورش استثنایی در ۳۲ مرکز استان اقدام به مناسب‌سازی فضای آموزشی ۳۲ مدرسه پذیرا با عنوان مدرسه الگو کرده است. پیشنهاد می‌ شود ادارات آموزش‌وپرورش بر اساس استانداردهای اجرا شده در مدارس الگو، مناسب‌سازی حداقل پنج عنوان شامل رمپ، هند ریل، سرویس بهداشتی، آبخوری و حذف سکوی کلاس درس به طور گسترده و یکسان در دستور کار قرار دهند.

 رییس سازمان آموزش‌وپرورش استثنایی با بیان اینکه دومین اقدام ضروری در حوزه مدارس تلفیقی فراگیر، آموزش پرسنل مدارس الگو است، گفت: دوره‌های آموزش مدیران و معاونان مدارس الگو تا پایان سال ۱۴۰۰ هر ماه اجرا می‌شود و ادارات آموزش‌وپرورش نسبت به اطلاع‌رسانی به مدیران و معاونان جهت شرکت در این دوره‌ها، سازمان را همراهی کنند.

 وی افزود: از آنجایی ‌که سازمان آموزش‌وپرورش استثنایی در نظر دارد در سال ۱۴۰۰، بیش از ۴ هزار معلم پذیرا را با توجه‌ به سهمیه استانی آموزش دهد، همراهی و تسهیل و ترغیب معلمان در شرکت در این دوره‌ها ضروری است.

ارائه خدمات توان بخشی به بیش از ۸۰ درصد نوآموزان و دانش آموزان با نیازهای ویژه

معاون وزیر آموزش و پرورش در باره ارایه مستمر و رهگیری خدمات توان‌بخشی در بستر فنآوری اظهار داشت: به باور سازمان آموزش‌وپرورش استثنایی، توان‌بخشی بستر آموزش است. در سال ۱۳۹۹، خدمات توان‌بخشی داخل و خارج از مدرسه به بیش از ۸۰ درصد نوآموزان و دانش‌آموزان با نیازهای ویژه واجد شرایط دریافت این خدمات ارائه شده است، درحالی که در سال ۱۳۹۸، نزدیک به ۷۳ درصد از دانش‌آموزان با نیازهای ویژه واجد شرایط، این خدمات را دریافت کرده‌اند.

وی افزود: در این مسیر، بیش از ۱۰ میلیارد تومان سرانه خدمات و تجهیزات توان‌بخشی در دو سال اخیر به دانش‌آموزان نیازمند دریافت خدمات پرداخت شده است.

 حسینی تصریح کرد: چشم‌انداز سازمان برای سال جاری، ارائه خدمات برای ۱۰۰ درصد دانش‌آموزان با نیازهای ویژه واجد شرایط است و به منظور دستیابی به این هدف، سامانه جامع توان‌بخشی و مشاوره و مددکاری جهت انجام خدمات در بستر فناوری اطلاعات و ارتباطات راه‌اندازی شده است.

رییس سازمان آموزش‌وپرورش استثنایی با تاکید بر ارائه خدمات توان‌بخشی به صورت یکپارچه و استاندارد گفت: در سال‌های ۹۸ و ۹۹، به‌منظور ارائه خدمات یکپارچه و استاندارد توان‌بخشی، نیروهای توان‌بخشی و مشاوره به میزان ۸ هزار نفرساعت آموزش‌های تخصصی را دریافت کرده‌اند.

وی گفت: بااین‌حال، یکی از چالش‌های ارائه خدمات توان‌بخشی، حضور نیافتن نیروهای توان‌بخشی در تمامی مناطق آموزشی کشور است که برای حل این مسئله، پروتکل‌های کاردرمانی و گفتاردرمانی طراحی و تدوین شده است و از این طریق فرایند ارائه این خدمات  به صورت یکپارچه در مدارس استثنایی سراسر کشور امکان‌پذیر شده است. همچنین در کنار این پروتکل‌ها، کتاب‌هایی در زمینه راهکارهای توان‌بخشی برای آشنایی معلمان دانش‌آموزان جسمی حرکتی و اوتیسم نیز تألیف و تدوین شده است.

معاون وزیر آموزش و پرورش خواستار توجه ویژه به خانواده کودکان با نیازهای ویژه شد و اظهار داشت: خانواده در صورتی خود را شریک و همراه نظام آموزشی بداند می‌تواند ضمن دریافت خدمات، مشارکتی بی نظیر در تحقق اهداف آموزشی ایفا کند.

حسینی با بیان اینکه در مسیر ارائه خدمات به خانواده و همچنین مشارکت افزایی خانواده‌ها گام‌های مبتکرانه‌ای برداشته‌ایم، بیان کرد: تهیه بسته مشارکت خانواده محور با هفت برنامه و با رویکرد مشارکت اولیا و جامعه محلی در برنامه‌های آموزشی، توان‌بخشی و پرورشی دانش‌آموزان با نیازهای ویژه، انعقاد قرارداد با انجمن روانپزشکی کودک و نوجوان ایران برای تهیه بسته فرزندپروری مثبت برای والدین کودکان و نوجوانان استثنایی، انعقاد قرارداد با انجمن مددکاری اجتماعی ایران برای جلب مشارکت نهادها به‌منظور حمایت از خانواده‌های نیازمند دانش‌آموزان استثنایی و تدوین و اجرای برنامه‌های تحولی با موضوعات پارلمان مشورتی اولیا، مدرسه یاری و اولیا همیار معلم نمونه‌ای از این اقدامات است.

وی با بیان اینکه در کنار همه این اقدامات، توسعه مراکز راهنمایی و مشاوره جایگاه ویژه‌ای دارد، گفت: درحالی‌که در سال ۹۸، تنها ۱۰ مرکز مشاوره و راهنمایی دانش‌آموزان با نیازهای ویژه فعال بود، در حال حاضر بیش از ۵۳ مرکز در حال ارائه خدمات هستند و یکی از اقدامات مؤثر مدیران مناطق می‌تواند تلاش برای تأسیس و یا توسعه این مراکز باشد.

حسینی به انتظارات از رؤسای ادارات در حوزه سنجش و تشخیص پرداخت و گفت: یکی از مستمرترین، فراگیرترین و البته مؤثرترین برنامه‌های وزارت آموزش‌وپرورش، برنامه سنجش آمادگی تحصیلی و جسمانی نوآموزان بدو ورود به دبستان و پیش‌دبستانی است که در سال گذشته و باوجود شیوع بیماری کووید ۱۹، نزدیک به ۹۹ درصد از نوآموزان بدو ورود به مدرسه در این طرح تحت پوشش قرار گرفتند.

وی افزود: این یک افتخار بزرگ و اساسی برای مجموعه نظام آموزشی است که با مشارکت و همراهی ادارات مناطق کشور مقدور شد و برای اجرای موفق این برنامه در سال جاری، همراهی و هماهنگی رؤسای ادارات ضروری است.

حسینی تاکید کرد: باتوجه‌به موقعیت ژئوپلیتیک، بوم شناختی و فرهنگی مناطق کشور، رؤسای ادارات برای افزایش مناطق تحت پوشش سنجش و پوشش دانش‌آموزان عشایر و روستایی اهتمام ویژه‌ای داشته باشند.

رییس سازمان آموزش‌وپرورش استثنایی در ادامه به بیان انتظارات از رؤسای  ادارات در حوزه پرورشی و تربیت‌بدنی پرداخت و گفت: برخی از مربیان و دبیران تربیت‌بدنی و مربیان و معاونین پرورشی در سنوات گذشته در مدارس استثنایی فعالیت می‌کردند که با طرح موضوع استقلال ادارات استثنایی، متأسفانه ادارات کل و آموزش‌وپرورش مناطق، در این ایام که زمان سازماندهی نیروی انسانی است بر ساماندهی این همکاران در مدارس عادی تاکید می‌کنند. از این رو ضروری است، مناطق برای تخصیص مربی پرورشی به مدارس استثنایی از سرجمع ساعات پرورشی به‌ازای هر ۱۲ نفر یک ساعت پرورشی با مدارس استثنایی همکاری لازم را داشته باشند.

حسینی با بیان اینکه در حال حاضر  ۴۱ سالن ورزشی مخصوص دانش‌آموزان استثنایی، در حال بهره‌برداری است و ۲۸ سالن ورزشی نیز در حال ساخت است، گفت: ضروری است مناطق محروم در خصوص در اختیار گذاشتن سالن‌های ورزشی، مراکز فرهنگی و تربیتی و همچنین تجهیزات ورزشی برای استفاده دانش‌آموزان با نیازهای ویژه اهتمام بیشتری داشته باشند.