شهرکرد- ایرنا- بخشی از گردش مالی کشاورزی چهارمحال و بختیاری مربوط به دامداری است که بروز پدیده خشکسالی و کمبود نهاده‌های دامی، دامداران این استان‌ها را سال‌هاست با مشکل مواجه کرده است.

اکنون کارشناسان عقیده دارند، تشدید خشکسالی‌های افزون‌بر یک دهه گذشته در چهارمحال و بختیاری باعث شده است تا ۱۰۰ درصد مساحت این استان درگیر خشکسالی شدید تا خفیف شود.

وضعیت خشکسالی چهارمحال و بختیاری در سال آبی ۱۴۰۰ – ۱۳۹۹ نسبت به سال قبل از آن شدیدتر و تمامی مناطق این استان درگیر خشکسالی شده، به‌ طوری که حدود ۲۰ درصد مساحت استان درگیر خشکسالی بسیار شدید، ۳۰ درصد خشکسالی شدید و بیش از ۲۳ درصد دچار خشکسالی متوسط است.

کاهش ۴۰ درصدی میانگین بارش‌های این استان در سال آبی جاری، سبب شده تا چهارمحال و بختیاری پس از استان کرمانشاه در ردیف دومین استان خشک کشور قرار گیرد.

مردم چهارمحال و بختیاری در سال‌جاری علاوه بر گذراندن تابستانی گرم و سخت، با کاهش شدید منابع آب پایدار به‌ویژه منابع آب زیرزمینی مواجه شدند.

در کنار مشکلات ناشی از بروز پدیده خشکسالی در چهارمحال و بختیاری، کمبود، گرانی و مشکل در حمل خوراک و نهاده‌های دامی مشکلات فراوانی را برای دامداران این استان ایجاد کرده است به‌طوری که تولیدکنندگان این بخش مجبورند به‌منظور کاهش قسمتی از مشکلات خود نسبت به فروش و یا کشتار دام‌های مولد اقدام کنند.

توزیع نهاده‌های دامی در چهارمحال و بختیاری تسریع شود

یکی از دامداران چهارمحال و بختیاری گفت: اکنون توزیع خوراک و نهاده‌های دامی در استان روند کُندی دارد و براساس سرانه هر دام و زمان توزیع باید تسریع شود.

هادی قاسمی نافچی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا تاکید کرد: در چهارمحال و بختیاری، به‌عنوان  یکی از استان‌های دامپروری کشور، با توجه به کاهش بارندگی و خشکسالی‌های سال‌های اخیر، مراتع موجود دیگر پاسخ‌گوی نیاز دام‌ها نیست.

وی سیستمی شدن اختصاص و توزیع خوراک و نهاده‌های دامی بین دامداران را ضروری دانست و افزود: دامدار مجبور است حواله خوراک و نهاده‌های دامی را با هر قیمتی تهیه و بهای آن را به‌صورت نقد بپردازد و سپس منتظر تحویل سهمیه خود باشد که گاهی اوقات تا ۲ ماه به‌طول می‌انجامد.

وی یادآور شد: در سال‌های گذشته سهمیه خوراک و نهاده‌های دامی براساس فهرست مایه‌کوبی اختصاص می‌یافت اما امسال برای گرفتن این سهمیه باید نسبت به پلاک‌کوبی دام‌ها اقدام شود.

این دامدار اظهار داشت: به‌همین منظور باید برای پلاک‌کوبی هر راس گوسفند ۵۰ هزار ریال پرداخت شود که برای دامدار گران و هزینه‌بَر است.

وی قیمت گوشت بره  گوسفند در سال‌های گذشته را ۴۵۰ هزار ریال به‌ازای هر کیلوگرم دانست و گفت: در سال‌های قبل قیمت هر کیلوگرم جو ۱۹ هزار ریال، کاه ۶ تا هفت هزار ریال و یونجه ۲۰ هزار ریال بود.

قاسمی تاکید کرد: این در حالی است که امسال قیمت هر کیلوگرم بره تنها ۲۰ درصد افزایش داشته اما قیمت هر کیلوگرم جو آزاد با افزون‌بر ۲۳۰ درصد رشد به ۶۳ هزار ریال آزاد، کاه با بیش از ۴۷۰ درصد افزایش به ۴۰ هزار ریال و یونجه با ۱۵۰ درصد رشد به ۵۰ هزار ریال رسیده است.

وی هزینه نگهداری سالانه یک راس میش داشتی و بره آن را ۳۰ تا ۳۵ میلیون ریال برشمرد و افزود: در صورت نداشتن هزینه‌های اضافه و جانبی، بره هر میش داشتی حداکثر ۲۵ میلیون ریال فروخته می‌شود و در نهایت با قیمت‌های کنونی، هر راس میش داشتی سالانه حداقل ۱۰ میلیون ریال هزینه مازاد برای دامدار دارد.

این دامدار چهارمحال و بختیاری تصریح کرد: در سال‌های قبل، برخی از دامداران زندگی و معیشت خانواده را از محل دامداری تامین می‌کردند اما این روزها نه تنها مجبور به تقبل ضرر هستند،  بلکه مجبورند در زمان تهیه آذوقه تا ۶۰ درصد دام‌های خود را برای تامین هزینه‌های خرید خوراک و نهاده‌های دامی بفروشند.

وی یادآور شد: این در حالی است که هم‌اکنون دام‌ها، بره ندارند و در مرحله پروار نیستند اما دامدار مجبور است دام مولد خود را که به‌عنوان یک سرمایه در طول سال‌های متمادی اصلاح‌نژاد کرده، بفروشد تا بتواند خوراک و نهاده‌های دامی ۴۰ درصد بقیه گله خود را آن‌هم فقط تا فرارسیدن بهار تامین کند و سپس منتظر بارندگی بماند تا شاید در آن زمان بتواند بقیه دام‌هایش را نگه دارد.

قاسمی اظهار داشت: در صورت ادامه این روند و کاهش تعداد دام‌های مولد، قیمت گوشت قرمز در آینده‌ای نزدیک با رشد چند برابری مواجه می‌شود.

وی گفت: امسال تاکنون تسهیلات خاصی در قالب یارانه و وام در اختیار دامداران خسارت‌دیده ناشی از نوسانات اقتصادی بازار، خشکسالی‌ها، کمبود آذوقه، خوراک و نهاده‌های دامی پرداخت نشده است.

این دامدار بروز پدیده خشکسالی و گرمای ناشی از آن را باعث افزایش انواع بیماری‌ها بین دام‌ها به‌ خصوص گوسفندان دانست و افزود: در یک سال اخیر قیمت بالای داروهای دامی فشار بسیار زیادی بر دامداران وارد کرده است.

قاسمی تصریح کرد: در این مدت قیمت انواع داروی مرتبط با دام از ۵۰ هزار ریال به افزون‌بر یک میلیون تا ۲ میلیون ریال افزایش داشته است.

کامیون‌ها برای حمل خوراک و نهاده‌های دامی به چهارمحال و بختیاری ترغیب شوند

رییس اتحادیه دامداران ماندگار چهارمحال و بختیاری گفت: کامیون ها برای حمل نهاده‌های دامی به استان ترغیب شوند و از مشوق های حمایتی برخوردار شوند.

کمال مبینی دهکردی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا تاکید کرد: از اردیبهشت‌ماه سال‌جاری تاکنون پول نقد از دامداران چهارمحال و بختیاری دریافت شده است و خوراک و نهاده‌های دامی خریداری شده اما این محموله‌ها هنوز از بنادر شمالی و جنوبی کشور به درون استان حمل نشده است.

وی با اشاره به مشکل جدی در حوزه حمل خوراک و نهاده‌های دامی به چهارمحال و بختیاری افزود: علاوه بر ۲ برابر شدن کرایه‌ها، اما رانندگان به‌ازای حمل هر کیلوگرم بار ۲ هزار ریال مطالبه کرایه مازاد به‌ عنوان پشت بارنامه دارند.

وی یادآور شد: براساس آخرین نشست با مسوولان قرار شد بار مربوط به خوراک و نهاده‌های دامی از سوی کامیون‌های دستگاه‌های اجرایی مانند اداره‌کل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای به استان منتقل شود که این موضوع هنوز محقق، عملیاتی و اجرایی نشده است.

این فعال عرصه صنعت دامداری چهارمحال و بختیاری اظهار داشت:‌ هم‌اکنون دام‌های موجود در دامداری‌های استان گرسنه هستند و دامداران برای زنده نگه‌داشتن دام و چرخه اقتصادی خود به‌ شدت نیازمند خوراک و نهاده‌های دامی هستند.

مبینی از مجموعه جهادکشاورزی چهارمحال و بختیاری برای رفع مشکلات دامداران قدردانی و تاکید کرد: اکنون فقط بخشی از نیازهای دامداری‌ها تامین می‌شود که به‌هیچ عنوان پاسخ‌گوی نیاز یک ماه دامداری نیست و دامداران مجبورند بقیه نیاز دام‌های خود را از طریق بازار آزاد تامین کنند.

وی افزود: گرانی خوراک و نهاده‌های دامی، نرخ بالای دارو و افزایش قیمت لوازم و ابزار مورد نیاز دام‌داری‌ها عرصه را بر دامداران تنگ کرده است.

مبینی تصریح کرد: با بروز شرایط سخت کنونی،‌ به‌ازای هر راس دام ماهانه حداقل ۱۰ میلیون ریال خسارت به دامداران وارد می‌شود، به‌ همین علت دامداران مجبورند دام‌های مولد خود را بفروشند تا علاوه بر پیشگیری از خسارت‌های اقتصادی بیشتر، بتوانند بخشی از هزینه مورد نیاز برای تامین خوراک و نهاده‌های دامی از بازار آزاد با قیمت‌های بسیار بالاتر را فراهم کنند.

مبینی هزینه تولید هر کیلوگرم شیر برای دامدار را ۸۲ هزار ریال برشمرد و اظهار داشت: این در حالی است که قیمت اعلام شده برای خرید شیر ۶۴ هزار ریال به‌ازای هر کیلوگرم تعیین شده که البته این مصوبه هنوز اجرایی نشده است و برای دامدار فقط ضرر و زیان به‌ دنبال دارد و کارخانه‌های خریدار شیر دامداری‌ها، از مردادماه تاکنون هزینه خرید شیر به نرخ جدید را به دامداران پرداخت نکرده‌اند.

وی گفت: اگر مسوولان در سطح ملی و استانی برای رفع مشکلات کنونی دامداران و تامین به‌موقع خوراک و نهاده‌های دامی با هدف جلوگیری از کشتار دام‌های مولد اقدامی نکنند، کشور و استان در آینده‌ای نزدیک با مشکل تامین گوشت و شیر مواجه می‌شود.

مبینی تاکید کرد: مصرف گوشت اکنون به‌علت شیوع ویروس کرونا و تعطیلی تالارها، سالن‌های پذیرایی و رستوران‌ها نسبت به گذشته کاهش پیدا کرده است اما در آینده با عادی شدن مصرف و افزایش آن، دولت می‌تواند یارانه واردات گوشت قرمز از برزیل و استرالیا را در اختیار دامداران داخلی قرار دهد تا اشتغال کنونی حفظ شود.

ضرورت حمل به موقع نهاده‌های دامی به استان

معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهادکشاورزی چهارمحال و بختیاری نیز گفت: تمامی کامیون‌های اعزامی از استان به بنادر کشور، اقدام به حمل خوراک و نهاده‌های دامی به این استان نمی‌کنند.

سام مردانی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا تاکید کرد: البته این مشکل مدتی در سراسر کشور شدت یافت اما اکنون شرایط بهتر شده اما به حد مطلوب نرسیده است.

وی افزود: هزینه‌های خرید خوراک و نهاده‌های دامی خریداری شده از سوی دامداران چهارمحال و بختیاری به‌صورت نقد پرداخت شده اما حمل آن با تاخیر یک تا ۲ ماهه همراه است.

مردانی تصریح کرد:‌ وزیر سابق جهادکشاورزی در نامه‌ای به سازمان‌های جهادکشاورزی استان‌ها ابلاغ کرد که تا حد ممکن خوراک دام در اختیار دامداران قرار گیرد تا انحراف کاهش، بازدهی افزایش و پوشش دامداری‌ها بیشتر شود.

وی یادآور شد: برهمین اساس جهادکشاورزی چهارمحال و بختیاری فقط می‌تواند یکی از نیازهای خوراک و یا نهاده‌های دامی را در اختیار دامداران استان قرار دهد.

معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی چهارمحال و بختیاری اظهار داشت: هم‌اکنون ۲ میلیون و ۱۸۶ هزار واحد دامی شامل ۲ میلیون واحد دامی سبک و ۱۸۶ هزار واحد دامی سنگین در استان وجود دارد.

وی گفت: سالانه ۲۸ هزار تن گوشت قرمز در چهارمحال و بختیاری تولید و روانه بازار مصرف داخل و خارج از استان می‌شود.

مردانی تاکید کرد: هم‌اکنون قیمت شیر و گوشت در بازار به تعادل رسیده است و کشتار دام‌های مولد انجام نمی‌شود.

به گزارش ایرنا، گرانی و مشکل در حمل خوراک و نهاده‌های دامی از مهم‌ترین مشکلات دامداران در چهارمحال و بختیاری به‌شمار می‌رود.

چهارمحال و بختیاری ۱۰ شهرستان با ۹۷۹ هزار نفر جمعیت دارد.