به گزارش ایرنا، حسین شاهینی روز چهارشنبه به رسانه ها افزود: تولید ۱۰ درصد از تولیدات کشاورزی استان سمنان به قنات ها وابسته است و ۵۰ درصد از قنات های فعال استان تا پایان سال ۱۳۹۹ مرمت شد.
وی با اشاره به اینکه هزینه مرمت این قنات ها از محل اعتبارات استانی با انعقاد قرارداد با پیمانکاران تأمین شد، افزود: در طرح کمکهای فنی و اعتباری یا اعتبارات ملی که با مشارکت مالکان قنات عملیات بازسازی و مرمت انجام میشود، در هر کیلومتر تا پایان سال ۱۳۹۹ اعتباری بالغبر چهار میلیارد ریال کمک بلاعوض دولتی پرداختشد.
مدیر آب و خاک و امور فنی و مهندسی سازمان جهاد کشاورزی استان سمنان با اشاره به بهرهوری بالای آب در پاییندست قنات در استان، از ضرورت پدافندی استفاده از قنات ها سخن گفت و خاطرنشان کرد: در هنگام بروز حوادث و بلایای طبیعی و یا حمله مستقیم یا سایبری دشمن به تأسیسات و زیرساختهای شهری و در صورت قطع برق سراسری، تأمین آب شرب و کشاورزی تنها از طریق قنات امکانپذیر است، پس مرمت قنات ها یک ضرورت پدافندی محسوب میشود.
شاهینی با بیان اینکه مرمت و بازسازی قناتهای استان سمنان با هدف حفظ آنها بهعنوان یک میراث فرهنگی و افزایش آبدهی مصارف کشاورزی در دست پیگیری است، صریح کرد: حفظ قنات یعنی حفظ حیات در یک عرصه بیابانی، چرا که باصرفهترین و مطمئنترین و منطقیترین شیوه استحصال آب از طریق قناات است.
وی با اشاره به اینکه مرمت قنات ها در استان سمنان تثبیت منابع آبی را در پی دارد بیان کرد: با توجه به پراکندگی قنات ها در مناطق کویری و وابستگی زندگی جمعیتهای اندک همین مناطق روستایی پراکنده در هر منطقه از استان به آب قنات، جلوگیری از مهاجرت و در نتیجه حفظ و حراست کویر از سوی همین تعداد خانوار کم ساکن مناطق کویری استان از دیگر نتایج مثبت مرمت و احیای قنات ها است که به حفظ و حراست از منابع آبوخاک منجر میشود.
مدیر آب و خاک و امور فنی و مهندسی سازمان جهاد کشاورزی استان سمنان با بیان اینکه در مناطق بیابانی و حاشیه کویر، قنات ها از مهمترین و مناسبترین روشهای تامین آب است، اضافه کرد: در شرایط حاضر به دلیل هزینه و نبود مقنیان حرفهای و همچنین خطرات جانی، احداث قنات جدید کمتر مورد توجه قرار میگیرد، چرا که همیشه در قنات، احتمال ریزش وجود دارد و بیشترین خطر مقنی را تهدید میکند.
شاهینی با اشاره به مهمترین مزایای استفاده از قنات در حوزه کشاورزی افزود: قنات میراث تاریخی و فرهنگی محسوب میشود و استحصال و انتقال آب قنات به انرژی نیازی ندارد، همچنین نقش قنات در تأمین امنیت ملی کشور با توجه به پراکندگی آن و تأثیری که در حفظ جمعیت در جای جای کشور دارد بسیار مهم و غیرقابل انکار است.
وی، «بهرهبرداری متناسب با توان سفره آب زیرزمینی»، «اشتغالزایی در مراحل لایروبی، عملیات اجرایی و بهرهبرداری»، «تقسیم عادلانه آب از طریق تحویل حجمی آن به بهرهبرداران» و «کاهش هدررفت آب براثر تبخیر و نفوذ به دلیل ماهیت زیرزمینی بودن کانالهای انتقال آب» را از دیگر مزایای مرمت و احیای قنوات برشمرد.
شاهینی اضافه کرد: قنات نماد تثبیت و پرورش روحیه مشارکت و تعاون است و نظام اجتماعی و مشارکتی در حفظ و نگهداری و بهرهبرداری قنات، راز ماندگاری این میراث ارزشمند گذشتگان تا امروز است.
قنات سازه آبی سنتی است که جهت بهرهبرداری از آبهای زیرزمینی احداث میشود و مجموعهای از یک یا چند میله و یک کوره یا کورههای زیرزمینی با شیبی کمتر از شیب سطح زمین است که آب موجود در لایه یا لایههای آبدار مناطق مرتفع زمین، رودخانهها، مردابها و برکهها را به کمک نیروی ثقل و بدون استفاده از انرژی، ضمن حفظ تعادل آبهای زیرزمینی، با جریان طبیعی جمعآوری و به محل مصرف میرساند.
در استان سمنان ۷۷۳ رشته قنات شامل ۶۲۷ رشته دایر و ۱۲۶ رشته بایر وجود دارد که بیشتر آن در مناطق خشک و بیابانی استان قرار دارد.