«ولی کالجی» در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی ایرنا با اشاره به حضور رییس جمهوری در اجلاس سازمان همکاری شانگهای و عضویت ایران در این سازمان اظهار کرد: گروه شانگهای ۱۹۹۶ تاسیس شد و ۲۰۰۱ به سازمان همکاری شانگهای تغییر نام داد. بنابراین نزدیک به ۲۰ از سال از ایجاد این سازمان می‌گذرد. ایران همراه با هند و پاکسان در تیر ۸۵ به عنوان عضو ناظر در این سازمان پذیرفته شد.
وی افزود: در تماس‌های تلفنی که روسای جمهوری چین و روسیه با رییس جمهوری ایران برای تبریک انتخاب او داشتند و در مورد عضویت دائم ایران در سازمان همکاری شانگهای قول مساعد داده بودند.
این پژوهشگر مسائل آسیای مرکزی و قفقاز با بیان اینکه سازمان همکاری شانگهای یک سازمان اقتصادی نیست، اضافه کرد: ماهیت این سازمان دفاعی-امنیتی است که در اساسنامه آن مقابله با تروریسم، تجزیه طلبی و ثبات امنیتی و جلوگیری از اقدامات اهریمنی و شیطانی بر علیه کشورهای عضو ذکر شده است.
کالجی اظهار کرد: همکاری های اقتصادی، علمی، فنی و آموزشی در حاشیه مسائل امنیتی و دفاعی قرار می‌گیرد. البته واضح است که امنیت اقتصادی کشورهای عضو بی ارتباط با امنیت عمومی و نظامی اعضای این سازمان نیست.
وی خاطرنشان کرد: بعد از اینکه در سال ۵۸ از سنتو خارج شدیم و به جنبش عدم تعهد پیوستیم، این نخستین تجربه ما بعد از حدود چهل سال در پیوستن به یک سازمان منطقه‌ای است.
پژوهشگر مرکز بررسی های استراتژیک ریاست‌جمهوری با اشاره به اینکه در کنار همکاری‌های امنیتی-نظامی می‌توانیم همکاری های اقتصادی با اعضای سازمان همکاری شانگهای داشته باشیم، تاکید کرد: توسعه همکاری در ترانزیت، انرژی و بازرگانی از اهم مسائلی است که جای کار و همکاری دارد.
کالجی درباره مزیت‌های نظامی و امنیتی عضویت در سازمان شانگهای و تاثیر سند ۲۵ ساله ایران با چین و ۲۰ ساله با روسیه گفت: برخی فکر می‌کنند امضای اسناد اقتصادی ۲۵ ساله و ۲۰ ساله بین ایران و دو کشور چین و روسیه بر عضویت در سازمان مقدم است. به طوری که گویی عضویت ایران زیر سایه این اسناد است. در حالی که عضویت موضوعی مهم تر و استراتژیک‌تری است و سند همکاری دو جانبه می‌تواند تحت الشعاع و متاثر از عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای باشد.
وی عنوان کرد: این بحث هم وجود دارد که آیا این دو سند مقدمات عضویت ایران را فراهم کرده است؟ یا اینکه عضویت ایران در این سازمان دو سند همکاری ایران با چین و روسیه را معنا می‌بخشد و قوی می‌کند. گذر زمان و انتشار متن کامل این اسناد در آینده ارزیابی دقیق‌تری به ما می‌دهد و روشن می کند در این دوره، کدام یک مقدم بر دیگری است.
این کارشناس مسائل آسیای مرکزی و قفقاز با اشاره به اتفاقات اخیر در افغانستان گفت: با توجه به ماهیت امنیتی-نظامی سازمان همکاری شانگهای مهمترین مسئله این دوره از اجلاس، تمرکز بر موضوع افغانستان بود. با توجه به عضویت افغانستان در این سازمان، مهم است که ببینیم طالبان در افغانستان چگونه عمل خواهند کرد. البته ممکن است کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای در موضوع افغانستان بر حسب و اساس منافع ملی خود، مواضع مستقل داشته باشند.
کالجی اظهار کرد: همه کشورهای عضو اعم از اصلی و ناظر به نوعی همسایه افغانستان هستند و مسئله دولت کنونی، حال و آینده این کشور و رویکرد دولت مستقر در افغانستان از نظر امنیتی برای همه اعضا مهم و دارای اولویت ویژه است، لذا افغانستان مهمترین و اولویت‌دارترین موضوع اجلاس سازمان همکاری شانگهای بوده است.