استان‌ها- ایرنا- نظام آموزشی کشور به عنوان مهمترین رکن تعلیم و تربیت از آسیب‌های کرونایی در امان نماند و هرچند مجالی برای اقدامات زیربنایی و بازسازی مدارس فراهم و در به کارگیری شیوه‌های آموزشی تحول ایجاد کرد اما هنوز کارهای بر زمین مانده زیادی وجود دارد.

کرونا صرف نظر از تمامی مسائل و چالش هایی که در مورد نحوه آموزش و فعالیت مدارس به وجود آورد امکان بهره‌گیری از فناوری و فضای مجازی را برای دانش‌آموزان و معلمان فراهم کرد، تجربه ای که در آینده می‌توان با اندکی پردازش و مدیریت صحیح از آن به عنوان آموزش مکمل استفاده کرد.

باید توجه داشت که مشکلات وزارت آموزش و پرورش چندوجهی است به گونه‌ای که یک بخش آن به زیرساخت‌ها و فرسوده بودن فضاهای آموزشی و بخش دیگر به موضوع افت تحصیلی و بازماندگان از تحصیل باز می‌گردد، مسائلی که هر یک در جای خود نیاز به واکاوی، طرح موضوع و پیدا کردن راه‌حل برای برون رفت از چالش‌ها دارد.

مسوولان وزارت آموزش و پرورش معتقدند که یکی از راه های حل مشکلات این وزارتخانه تعامل با بقیه دستگاه‌ها و سازمان‌ها و استفاده از ظرفیت نهادهایی همچون شوراهای اسلامی شهر است، همچنین برای جبران کمبود سرانه فضای آموزشی در نقاط مختلف کشور به ویژه مناطق محروم و کم‌برخوردار باید سرعت احداث مدارس بیشتر شود.

همچنین آنچه این روزها بار دیگر مورد تاکید و توجه مسوولان و فرهنگیان قرار گرفته طرح رتبه‌بندی معلمان است، طرحی که اکنون دولت سیزدهم برای تصویب به مجلس شورای اسلامی سپرده و استقرار نظام پرداخت حقوق فرهنگیان بر مبنای صلاحیت، شایستگی و تجربه آنها از جمله دستاوردهای آن خواهد بود.

هرچند مسائلی که وزارت آموزش و پرورش با آن دست و پنجه نرم می‌کند را نمی‌توان به طور کامل به صفر رساند اما برداشتن حتی یک گام کوچک اعم از مدرسه‌سازی، ایجاد فضای امن و آرام برای تحصیل دانش‌آموزان و توجه به نیازهای جسمی و روحی روانی آن‌ها، در اولویت قرار دادن وضعیت معیشتی و اقتصادی فرهنگیان و برقراری عدالت آموزشی تاثیر و بازتاب‌های اجتماعی گسترده‌ای دارد که نباید از آن غافل شد.

متولیان امر آموزش هم با علم به این موضوعات یکی از مهمترین برنامه‌هایی که در فراغت چندین ماهه دانش‌آموزان از حضور در مدارس به دلیل شیوع ویرس کرونا در پیش گرفتند، بازسازی حیاط مدرسه، نقاشی دیوارها و بازسازی کلاس‌های درس بود تا بچه‌ها پس از این مدت طولانی و با تصمیم نهایی مبنی بر حضوری شدن کلاس‌ها، آموزش را در فضایی شاد و آرام آغاز کنند، اقداماتی که هر چند به دلیل کمبود اعتبارات به طور کامل محقق نشده اما همین میزان اندک نیز حال و هوای مدارس را متحول کرده است.

از خبرهای خوب متولیان آموزشی کشور برای سال تحصیلی جدید اینکه ۵۳ میلیارد تومان اعتبار امسال برای سرویس ایاب و ذهاب دانش‌آموزان استثنایی اختصاص یافت و ۵۸ طرح همزمان با شروع تحصیلی در آموزش و پرورش استثنایی افتتاح یا کلنگ زنی و ۱۰ مرکز جامع خدمات تشخیصی، توانبخشی و آموزشی دانش‌آموزان استثنایی در کشور راه‌اندازی شد.

تحویل بیش از ۹ هزار و ۵۰۰ کلاس درس در قالب ۲ هزار و ۵۰۰ پروژه عمرانی در سال جاری و تخصیص اعتبارات سازمان نوسازی در سال ۱۴۰۰ براساس اولویت به تکمیل پروژه‌های نیمه تمام، ۲ هزار و ۳۵۰ میلیارد تومان پروژه‌های نیمه تمام ملی استانی، ۷۰۰ میلیارد تومان پروژه‌های نیازمند به تخریب و بازسازی، تخصیص ۳۰۰ میلیارد تومان برای کمک به تجهیزات کلاسی و آموزش مجازی،  ۴۶۵ میلیارد تومان برای تجهیز سرویس بهداشتی و اختصاص ۱۸۰ میلیارد تومان برای ایجاد فضای آموزشی در سیستان و بلوچستان ۱۸۰ میلیارد تومان، ۱۰۰ میلیارد تومان برای تجهیزات گرمایشی و سرمایشی، ۵۰ میلیارد تومان برای احداث مراکز و دانشگاه فرهنگیان و ۶ میلیارد تومان برای مدارس خارج از کشور از دیگر اقداماتی است که به منظور گذراندن یک سال تحصیلی پربار و با کیفیت انجام شده و یا در حال انجام است.

هرچند مسائلی که وزارت آموزش و پرورش با آن دست و پنجه نرم می‌کند را نمی‌توان به طور کامل به صفر رساند اما برداشتن حتی یک گام کوچک اعم از مدرسه‌سازی، ایجاد فضای امن و آرام برای تحصیل دانش‌آموزان و توجه به نیازهای جسمی و روحی روانی آن‌ها، در اولویت قرار دادن وضعیت معیشتی و اقتصادی فرهنگیان و برقراری عدالت آموزشی تاثیر و بازتاب‌های اجتماعی گسترده‌ای دارد که نباید از آن غافل شد.

در رابطه با دغدغه دلسوزان نظام آموزشی مبنی بر افت تحصیلی دانش‌آموزان و بازماندن تعدادی از آن‌ها از آموزش به ویژه در دوران کرونایی نیز مسوولان این اطمینان را داده‌اند که از همین روزهای آغازین درس و مدرسه کار شناسایی بازماندگان از تحصیل را پیگیری می‌کنند و به منظور برابری در دسترسی به امکانات آموزشی بدون هرگونه تبعیض و در نظر گرفتن جنسیت، قومیت، طبقه اجتماعی و اقتصادی همانند گذشته عمل خواهند کرد تا هیچ کودک و نوجوانی حتی در دورترین نقطه کشور از تحصیل بازنماند.

برقراری عدالت و دسترسی تمامی دانش‌آموزان به امکانات مورد نیاز برای تحصیل اعم از آموزش‌های حضوری و مجازی موضوعی است که رییس‌جمهوری نیز در آیین آغاز سال تحصیلی جدید به آن اشاره و تاکید کرد: هیچ کس نباید به علت فقر از آموزش باز بماند و باید با شناخت دقیق، گام‌های اساسی برای تحول آموزش و پرورش براساس سند تحول مصوب‌ به عنوان سند بالادستی برداشته شود.

 آیت الله سید ابراهیم رئیسی این مطلب را هم بیان کرد که جایگاه محوری و نقش اساسی مدارس اقتضا می‌کند که همه نهادهای کشور در عرصه‌های مختلف رسانه، اقتصاد، فرهنگ و غیره به آموزش و پرورش کمک کنند و همه دستگاه‌ها موظف هستند در خدمت مدرسه باشند چرا که هزینه کردن در آموزش و پرورش بزرگترین سرمایه‌گذاری است و پیشرفت کشور در پرتو آموزش و پرورش و مهارت آموزی است.

اما در کنار تمامی این تلاش‌ها باید اذعان داشت که مدیریت و ساماندهی برنامه‌ها و اهداف وزارتخانه عریض و طویلی همچون آموزش و پرورش با دارا بودن حدود ۱۵ میلیون دانش‌آموز و بیش از یک میلیون فرهنگی کار ساده‌ای نیست و سختی‌ها و مشکلات خاص خود را دارد که در ادامه به برخی از مهمترین آن‌ها در استان‌های مختلف اشاره می‌شود تا دولتمردان و متولیان امور آموزشی ضمن اطلاع بیشتر از مسائل، چاره اندیشی کنند چرا که توجه به نسل نوجوان و جوان همان سنگ زیرین آسیابی است که اگر به درستی و با مدیریت درست، تربیت شود، موجب حرکت چرخ‌های توسعه‌ای کشور در مسیر اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی خواهد شد.
 

بیش از ۲۸۵ هزار دانش‌آموز در استان یزد سال تحصیلی جدید را آغاز کردند

مسوولان نظام آموزشی در تعدادی از استان‌ها از کمبودهای زیرساختی گفته‌اند، از جمله در استان یزد اعلام شده است که در سال تحصیلی جاری با کمبود پنج هزار و ۵۵۰ کلاس درس و کمبود حدود چهارهزار معلم مواجه هستند که ۲۴۰ مورد آن مربوط به مرکز استان و بیشترین کمبودهای فضای آموزشی هم مربوط به حاشیه شهرهاست و این کمبود معلم را با استفاده از دانشجو معلمان، معلمان بازنشسته و خرید خدمات آموزشی جبران کرده‌اند تا مشکلی برای دانش‌آموزان به وجود نیاید.

از دیگر مشکلات استان یزد این است که در چند سال اخیر در استان حدود ۶ هزار واحد مسکونی از سوی انبوه‌سازان استان ساخته شده اما در این مدت حتی یک باب مدرسه‌ نیز متناسب با توسعه ساخت و ساز مسکن، احداث نشده است، این در حالی است که طبق قانون باید به ازای ساخت هر ۲۰۰ واحد مسکونی یک باب فضای آموزشی و در مجموع باید ۳۰ مدرسه در استان ساخته می‌شد.

یکی از مهمترین چالش‌های این استان بازماندن یک هزار و ۵۰۰ دانش‌آموز ابتدایی از تحصیل در سال تحصیلی گذشته به دلیل ترس خانواده‌ها از کرونا بود که در این راستا نسبت به شناسایی و جذب آنها به تحصیل اقدام شد و همچنان شناسایی دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل و ترک تحصیل به صورت هفتگی در سراسر استان ادامه دارد تا برای بازگشت آنان به مدرسه اقدام شود.

استان البرز حدود ۵۰۰ هزار دانش‌آموز دارد

بر اساس آخرین اطلاعات هشت استان زیر خط متوسط سرانه فضاهای آموزشی و پرورشی کشور قرار دارند که یکی از این استان‌ها، البرز است.

به منظور بالابردن این سرانه اقدامات بسیاری در این استان انجام شده و اکنون نیز ۶۰ پروژه به کمک خیرین در حال ساخت است که مسوولان امیدوار به کمک‌های دولتی برای اتمام این پروژه‌ها هستند.

یکی دیگر از مشکلات نظام آموزشی در استان البرز که البته گریبانگیر تمامی استان‌های کشور است تاثیر مخرب کرونا بر فرآیند آموزش طی ۲ سال گذشته بوده است.

افت و ترک تحصیل دانش‌آموزان، چاقی به علت کم‌تحرکی، سخت شدن فرآیند یادگیری به دلیل ارتباط نداشتن مستقیم با معلم، ضعف مهارت‌های فردی و گروهی و پایین آمدن اعتماد به نفس دانش‌آموزان به سبب حضور در جمع هم‌کلاسی‌ها و دسترسی نداشتن تعدادی از دانش‌آموزان به وسایل آموزش مجازی از جمله آسیب‌ها و مشکلات ناشی از آموزش مجازی و لغو آموزش‌های حضوری در مدارس است که هر چند در این رابطه آموزش و پرورش با تهیه درسنامه تا حدود زیادی این مشکل را به ویژه برای ارایه آموزش تحصیلی دانش‌آموزان در مناطق دورافتاده یا افرادی که به وسایل آموزش مجازی دسترسی نداشتند، مرتفع کرد و خیران و سازمان‌های مردم نهاد هم با خرید تبلت و گوشی تلفن همراه به کمک آموزش و پرورش آمدند اما همچنان بسیاری از مشکلات باقی مانده است.

اکنون حدود ۱۶۷ هزار دانش‌آموز دراستان کهگیلویه و بویراحمد مشغول به تحصیل هستند

در توضیح وضعیت فضای آموزشی استان کهگیلویه و بویراحمد هم باید گفت که برای جبران کمبودها همزمان با سراسر کشور طرح ملی «آجر به آجر» به منظور ساخت و بازسازی فضاهای آموزشی و تهیه تجهیزات آموزشی مورد نیاز مدارس در حال اجراست.

همچنین همزمان با آغاز سال تحصیلی جدید تعداد ۱۲۳ کلاس درس از سوی اداره‌کل نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس در اختیار آموزش و پرورش قرار گرفته و ۲۵ کلاس درس نیز در آبان‌ماه آماده واگذاری است.

بر اساس اعلام مسوولان استان کهگیلویه و بویراحمد، ۷۶۲ کلاس درس در این استان به مقاوم‌سازی نیاز دارد و ۳۹۶ کلاس درس نیز تخریبی است که باید بازسازی شود اما در عین حال سرانه دانش‌آموزی در مدارس این استان ۸.۲ درصد است که نسبت به متوسط کشور که تقریبا ۵.۲ است، سرانه آموزشی نسبتا خوبی دارد.

استانداردسازی وسایل گرمایشی ۱۰ هزار و ۳۷ کلاس درس، ایزوگام ۴۱ هزار متر مربع در مدارس، ایجاد ۸۰ چشمه سرویس بهداشتی از دیگر کارهایی است که طی یک سال گذشته تاکنون برای دانش‌آموزان استان انجام شده است و سال جاری ۱۱ میلیارد تومان اعتبار از سازمان نوسازی کشور دریافت شده که کارهای مناقصه برای احداث سرویس‌های بهداشتی در مدارسی که فاقد سرویس بهداشتی هستند، در دست انجام است.

سال گذشته ۱۷۴ کلاس درس توسط سازمان نوسازی مدارس کهگیلویه و بویراحمد تحویل آموزش و پرورش استان داده شد و در ۶ ماهه نخست امسال نیز تا اوایل آبان‌ماه ۱۱۰ کلاس درس تحویل آموزش و پرورش می‌شود.

هم اینک ۸۵ فضای آموزشی با زیربنای ۱۰۵ هزار و ۳۹۳ مترمربع با یک هزار و ۲۰۰ میلیارد ریال در مناطق مختلف کهگیلویه و بویراحمد در حال ساخت است که پس از تکمیل و بهره‌برداری از این تعداد فضای آموزشی، ۴۴۳ کلاس درس به مدارس این استان افزوده می‌شود.

نامناسب بودن وضعیت سرویس های بهداشتی ۲۷۴ مدرسه و فضای آموزشی، وجود ۴۳ فضای آموزشی استیجاری، ۱۱۵ مورد تخریبی، ۱۲ مدرسه سنگی و ۵۰ تخته مدارس چادری در مناطق عشایری و ۴۰ دستگاه کانکس، کمبود معلمان زن به ویژه در مناطق عشایری، کمبود معلم به ویژه در دوره ابتدایی در پی بازنشستگی تعدادی از معلمان و کادر آموزشی، ضعف زیرساخت‌های فناوری ، پایین بودن سرعت اینترنت در بسیاری از مناطق روستایی و نبود اعتبار برای اجرای طرح روستا مرکزی از جمله مشکلات این استان است.

در کنار تمامی این مسائل متولیان نظام آموزشی در استان کهگیلویه و بویراحمد برای جبران عقب افتادگی درسی دانش‌آموزان در حدود ۲ سال قبل برای ارزشیابی آغازین در تمامی مدارس به منظور مشخص کردن نقطه شروع تدریس و جبران عقب ماندگی دانش‌آموزان از مدارس برنامه‌ریزی کرد و محتوای آموزشی تکمیلی تولید و به شهرستان‌ها و مناطق استان ارسال شده است.

آذربایجان غربی امسال با ۶۴۶ هزار دانش‌آموز به استقبال سال تحصیلی رفته است

در کنار تمامی مشکلات آموزش ترکیبی و یا غیرحضوری چالش مهمتری که همواره مانند زخمی بر پیکره این نهاد در ابتدای مهرماه در استان آذربایجان غربی سر باز می‌کند و نقطه ضعفی برای اجرای برنامه‌های ارتقای کمی آموزش محسوب می‌شود، کمبود معلم و فضای آموزشی است، موضوعی که مسئولان نظام آموزشی این استان هم بر آن اشاره دارند و راه چاره را توجه جدی دولت سیزدهم می‌دانند تا این استان از ردیف چهار استان محروم کشور در این زمینه خارج شود.

البته دست‌اندرکاران نظام آموزشی با وجود تمامی مشکلات بیکار ننشسته‌اند و در ابتدای سال تحصیلی جدید با جدیت پیگیر تامین کتب درسی، واکسیناسیون، آماده‌سازی معلمان  و مدارس برای آموزش‌های ترکیبی سنجش نوآموزان بدو ورود به دبستان و تامین نیروی آموزشی بودند تا در ابتدای مهرماه کلاسی بدون معلم نباشد و دانش‌آموزی از چشیدن طعم شیرین تحصیل بازنماند.

ریشه کن کردن کلاس‌های کانکسی، کپری، سه شیفت و غیر استاندارد، افزایش سرانه فضای دانش‌آموزی و کم کردن تراکم کلاسی در شرایطی که این استان با کمبود هشت هزار و ۵۰۰ نیروی انسانی مواجه است و افزایش سهمیه جذب از طریق ماده ۲۸ و اعتبارات عمرانی برای تجهیز مدارس می‌تواند بسیاری از چالش‌ها را برطرف کند.

مرزی بودن استان آذربایجان غربی، درگیری با اشرار و کوهستانی بودن منطقه از جمله دلایلی است که سبب شده آذربایجان غربی در بحث سرانه فضای درسی از استان‌های قعر جدولی محسوب شود به گونه‌ای که براساس اطلاعات موجود سرانه فضای آموزشی در این استان به ازای هر دانش‌آموز در سطح استان ۴.۰۵ متر مربع است در حالی که سرانه فضای آموزشی در کشور ۵.۱۸ مترمربع است و با وجود تمامی اقدامات هنوز  ۴۰۰ مدرسه کانکسی در سطح این استان فعالیت دارد.

ریشه کن کردن کلاس‌های کانکسی، کپری، سه شیفت و غیر استاندارد، افزایش سرانه فضای دانش‌آموزی و کم کردن تراکم کلاسی در شرایطی که این استان با کمبود هشت هزار و ۵۰۰ نیروی انسانی مواجه است و افزایش سهمیه جذب از طریق ماده ۲۸ و اعتبارات عمرانی برای تجهیز مدارس می‌تواند بسیاری از چالش‌ها را برطرف کند.

البته باید در کنار تمامی کاستی‌ها به اقدامات انجام شده در راستای کاهش نرخ ترک تحصیل از ۲.۸۶ درصد در سال تحصیلی گذشته به ۱.۸۰ درصد در سال جاری، افزایش نرخ پوشش تحصیلی از حدود ۷۱ درصد به ۷۲.۱۵ درصد، تجهیز یک هزار و ۸۵۰ روستا به اینترنت هم اشاره کرد که توانسته این استان را تا حدودی به عدالت آموزشی نزدیک کند.

بیش از ۱۴۰ هزار دانش‌آموز در مدارس خراسان رضوی تحصیل می‌کنند
که ۲۱ هزار نفر آنان را اتباع خارجی تشکیل می‌دهند

دست و پنجه نرم کردن با کمبود فضاهای آموزشی و ورزشی و عقب ماندگی اعم از رعایت استانداردهای فضاهای آموزشی، کمبود معلم و درمان‌های موقت برای جبران آن از جمله افزایش ساعت تدریس، به‌کارگیری معلمان بازنشسته، جذب نیروهای حق التدریس و خرید خدمات آموزشی همه و همه از جمله مسائلی است که همزمان با رشد جمعیت و افزایش شمار جمعیت دانش‌آموزی و البته مهاجرت و تجمع دانش‌آموزان در مناطق حاشیه شهرها ظهور و بروز پیدا کرده است، موضوعی که در استان خراسان رضوی به عنوان دومین استان‌ پرجمعیت پس از تهران و با داشتن حدود ۹ درصد جمعیت دانش‌آموزی کشور کاملا نمود دارد.

حضور بیشترین شمار دانش آموزان اتباع خارجی در کشور و نیز پراکندگی بالای جمعیت دانش‌آموزی و در مواردی انباشت حجم بالای دانش‌آموز در مناطقی چون "تبادکان" مشهد، موقعیت و جایگاه تعلیم و تربیت را بیش از پیش حساس کرده است.

درباره وضعیت سیستم آموزشی خراسان رضوی نیز باید گفت که این استان سال ۱۳۹۲ حدود ۹۰ هزار فرهنگی شاغل داشت که ۲۶ هزار نفر از آنها ظرف هشت سال اخیر بازنشسته و یا از فعالیت در عرصه آموزش و پرورش جدا شده‌اند و به شدت دچار کمبود نیروی انسانی است بطوری که بر اساس برآورد رسمی این استان با  کمبود ۵۸۶ هزار ساعت نیروی انسانی فرهنگی در هفته مواجه است.

بر اساس برآورد اداره‌کل آموزش و پرورش خراسان رضوی ۲۴ هزار کلاس درس این استان در آغاز سال جدید تحصیلی معلم ندارند و هر چند تاکنون این کمبود با به کارگیری ۱۶ هزار معلم در قالب حق‌التدریس، اضافه‌کاری، خرید خدمات و به‌کارگیری معاونان مدارس در حوزه آموزش جبران شده اما هنوز برخی مشکلات باقی است.

سال تحصیلی گذشته ۷۰ هزار دانش‌آموز از اتباع خارجی شامل افغان، عراقی و دیگر ملیت‌ها در مدارس این استان تحصیل کردند و پیش‌بینی می‌شود امسال حداقل پنج هزار نفر به شمار دانش‌آموزان خارجی در مدارس خراسان رضوی افزوده شود که خود نیازمند تامین نیروی انسانی و فضای آموزشی است و این موضوع نیز مشکلات خاص خود را دارد. 

سرانه آموزشی کنونی این استان ۴.۳ مترمربع به ازای هر دانش‌آموز است که در برخی مناطق حاشیه‌نشین خراسان رضوی این رقم به ۲ مترمربع نیز نمی‌رسد به گونه‌ای که وضعیت در شهر مشهد و به ویژه نواحی حاشیه‌ای آن بسیار سخت و خاص است، در مشهد سرانه آموزشی ۲ مترمربع و در حاشیه این شهر کمتر از ۲ مترمربع است.

مشکلات اقتصادی و معیشتی مهمترین عامل ترک تحصیل دانش‌آموزان در این استان است و تلاش‌های فراوانی برای بازگرداندن این افراد به کلاس درس انجام شده است، که البته به دلیل حجم بالای مشکلات معیشتی، این تلاش‌ها چندان اثربخش نبوده است.

پارسال ۴۰ هزار دانش آموز استان خراسان رضوی بازمانده از تحصیل قطعی بودند که با اجرای طرح ضربتی طی آبان و آذرماه، حدود ۱۳ هزار نفر آنان به مدرسه بازگردانده شدند اما مسوولان نظام آموزشی موفق به بازگرداندن ۲۷ هزار نفر آنان به مدرسه نشدند و به نظر می‌رسد حدود ۱۰ درصد دانش آموزان امسال در این استان بازمانده از تحصیل باشند.

به منظور جبران بخشی از کمبود فضاهای آموزشی، در سال تحصیلی جدید ۲۷۶ طرح آموزشی با زیربنای ۱۳۴ هزار مترمربع و هزینه چهار هزار و ۳۵۰ میلیارد ریال در استان خراسان رضوی به بهره‌برداری رسید که با افتتاح آن‌ها هزار و ٣٠ کلاس درس به ظرفیت آموزش و پرورش استان افزوده شد. 

پارسال ۴۰ هزار دانش آموز استان خراسان رضوی بازمانده از تحصیل قطعی بودند که با اجرای طرح ضربتی طی آبان و آذرماه، حدود ۱۳ هزار نفر آنان به مدرسه بازگردانده شدند اما مسوولان نظام آموزشی موفق به بازگرداندن ۲۷ هزار نفر آنان به مدرسه نشدند و به نظر می‌رسد حدود ۱۰ درصد دانش آموزان امسال در این استان بازمانده از تحصیل باشند.

همچنین امسال ۹۹ طرح آموزشی توسط دولت، ۱۱ طرح از سوی خیران نیکوکار و ۱۶۶ طرح با مشارکت دولت و شهروندان نیکوکار به سرانجام رسید اما با توجه به وسعت چهار هزار کیلومتر مربعی استان خراسان رضوی و تعداد بالای دانش‌آموزان که بخشی زیادی از آنها از محرومیت و فقر رنج می‌برند، این حجم از اقدامات پاسخگوی نیازها نیست.

استان قزوین دارای ۲۵۳ هزار دانش‌آموز در مقاطع مختلف تحصیلی است

در تشریح وضعیت آموزشی استان قزوین، مسوولان اعلام کرده‌اند مدرسه‌ای که کاملا کانکسی باشد وجود ندارد اما در برخی نقاط حاشیه‌ای شهر که در کنار فضای اصلی با کمبودهایی مواجه هستند سه کانکس قرار داده شده است که این کانکس‌ها در سال تحصیلی جدید جمع آوری شده تا فضای مناسبی برای دانش آموزان فراهم شود.

 توزیع نیروی انسانی هم شکل گرفته و اکنون هیچ کلاسی بدون معلم نیست هر چند سال گذشته ۷۰ هزار ساعت کمبود نیرو در این استان وجود داشت اما در سال تحصیلی جدید این کمبود به ۵۴ هزار ساعت رسیده که با برنامه‌ریزی از محل اضافه کار معلمان موجود، بهره‌گیری از نیروهای حق التدریس معلمان شاغل و ۱۴۰ نفر خرید خدمات آموزشی، پیمانکاران و بازنشستگان رفع شده است.

همچنین در ادامه تلاش‌ها برای دسترسی دانش‌آموزان به اینترنت با توجه به ارائه آموزش‌ها به صورت مجازی از ۲۷۰ مدرسه‌ای که سال گذشته فاقد اینترنت بودند امسال تنها ۱۰۲ مدرسه از اینترنت بی‌بهره هستند که این مدارس کمتر از ۱۰ دانش‌آموز دارند و کلاس‌های آنها به صورت حضوری دایر شده است.

در سال تحصیلی جدید ۱۶۵ کلاس درس با زیر بنای ۲۰ هزار متر مربع با صرف هزینه حدود ۸۰ میلیارد تومان تحویل آموزش و پرورش این استان شده و ۷۸ پروژه تجهیز و نوسازی مدارس نیز در دست اقدام است.

اکنون ۱۵۵ مدرسه به مقاوم‌سازی و حدود ۶۲ مدرسه نیز  به تخریب و بازسازی با اعتباری بیش از هزار میلیارد تومان نیاز دارد و طبق برنامه‌ریزی صورت گرفته تا سه سال آینده هیچ مدرسه تخریبی و نیازمند مقاوم‌سازی در استان قزوین نباید وجود داشته باشد.

جمعیت دانش‌آموزی خوزستان یک میلیون و ۱۳۰ هزار نفر است

اما درباره وضعیت فضاهای آموزشی استان خوزستان باید گفت که مسوولان قول داده‌اند تا پایان مهرماه ۷۵۰ کلاس درس و تا اواخر سال یک هزار و ۵۰۰ کلاس درس جدید تحویل آموزش و پرورش این استان شود.

البته مجمع خیران استان خوزستان با بیش از ۲ دهه فعالیت در امر مدرسه‌سازی همواره پیشتاز بوده به گونه‌ای که با ارائه کمک ۲ هزار و ۴۰۰ میلیارد ریالی در صدر مشارکت خیران کشور قرار دارد، پارسال از یک هزار و ۳۰۰ کلاس درس ساخته شده در استان ۹۰۰ کلاس با کمک خیران ساخته و این مجمع موفق شد جایگاه ممتاز را در کشور کسب کند.

در مجموع طی ۲ سال گذشته ۲ هزار و ۶۰۰ کلاس درس در خوزستان احداث شده و تا پایان امسال ۲ هزار کلاس درس در استان ساخته خواهد شد.

همچنین خیران مدرسه‌ساز خوزستان از ابتدای امسال تاکنون با کمک ۲ هزار میلیارد ریالی برای ساخت مدرسه، رتبه نخست را در مشارکت خیران در سطح کشور کسب کرده‌اند.

درباره وضعیت تحصیلی دانش آموزان‌استان خوزستان نیز ذکر این آمار ضروری است که پنج هزار و ۲۳ دانش‌آموز در استان از تحصیل بازمانده‌اند که از این تعداد سه هزار و ۴۰۲ دانش‌آموز عادی و استثنایی شناسایی و جذب آموزش شدند و یک هزار و ۶۲۱ دانش‌آموز نیز با وجود تلاش‌های انجام شده شناسایی نشدند.

امسال حدود ۱۰۸ هزار دانش‌آموز در استان ایلام راهی مدرسه شدند

ایلام به لحاظ تراکم فضاهای آموزشی جایگاه قابل قبولی نسبت به متوسطه کشوری دارد به طوری که بیشترین ساخت و ساز مدارس جایگزین مدارس فرسوده و تخریبی بوده است که در این رابطه می‌توان به انعقاد تفاهم‌نامه بین معاون عمرانی وزیر آموزش و پرورش و استاندار ایلام در سال گذشته برای تخریب و بازسازی ۵۹ مدرسه سنگی روستایی تا پایان امسال اشاره کرد و در زمان حاضر بیش از ۶۰ درصد عملیات اجرایی این مدارس انجام شده است.

با وجود تمامی این اقدامات برای رفع بخش عمده‌ای از مشکلات زیرساختی آموزش و پرورش در این استان لازم است برای توسعه و تکمیل فضاهای ورزشی دانش‌آموزی و هوشمندسازی کلاس‌های درس و تکمیل باقیمانده فضاهای آموزشی نیمه تمام اعتبارات مناسب در نظر گرفته شود.

ترک تحصیل دانش‌آموزان به دلایل مختلف از دیگر چالش‌های این استان است که در این رابطه مسوولان کمیته‌ای برای شناسایی دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل و هدایت آن‌ها به مدرسه تشکیل داده و اقدامات لازم را همه ساله انجام می‌دهند که این کار امسال نیز تداوم داشته است تا همگان از آموزش بهره‌مند شوند.

مشکلات ناشی از آموزش مجازی نظیر عدم دسترسی برخی دانش‌آموزان به وسایل آموزشی نظیر تبلت، نبود زیرساخت‌های مخابراتی قوی برای پوشش دهی اینترنت گریبانگیر دانش‌آموزان در استان ایلام به ویژه مناطق دور افتاده و روستایی و به دنبال آن افت تحصیلی برخی از آن‌ها شده است.

برای رفع بخشی از این مشکلات آموزش و پرورش در کنار تلاش برای جلوگیری از اختلال در روند آموزشی دانش‌آموزان، درصدد کسب چاره برآمد که نمونه آن تهیه درسنامه و تحویل به دانش‌آموزان در مناطقی که امکان آموزش مجازی میسر نبود و یا توزیع تبلت بین دانش‌آموزان بی‌بضاعت به همت نهادهای حمایتی نظیر کمیته امداد و بهزیستی بود.

از طرف دیگر با وجود تعطیلی مدارس و عدم حضور فیزیکی دانش‌آموزان در فضاهای آموزشی، این مساله خللی در توسعه و تقویت زیرساخت‌های آموزشی مدارس استان ایجاد نکرد و اداره‌کل نوسازی مدارس در این مدت اقدام‌هایی برای توسعه و بازسازی مدارس انجام داد تا بعد از فراهم شدن زمینه آموزش حضوری دانش‌آموزان این فضاها با کیفیت‌تر از گذشته آماده پذیرایی از آن‌ها باشد.

 طی ۲ سال اخیر ۶۶ مدرسه با ۲۹۳ کلاس درس در مناطق مختلف شهری و روستایی استان ایلام به بهره‌برداری رسیده و یا در آستانه بهره‌برداری است.

همچنین در این مدت یک هزار و ۴۰۵ بخاری نفتی در کلاس‌های درس جمع‌آوری و به سیستم‌های استاندارد مجهز و بخش عظیمی از موتورخانه مدارس سطح  استان از محل اعتبارهای سازمان بهینه‌سازی مصرف سوخت بازسازی شدند و حدود ۱۲۰ میلیارد ریال تجهیزات در مدارس تازه تاسیس و قدیمی خریداری و توزیع شد.

علاوه بر این ۱۰ چمن مصنوعی دانش‌آموزی و چهار سالن ورزشی نیز بهره‌برداری و به سرانه فضاهای ورزشی دانش‌آموزی استان اضافه شده و همچنین پیگیری و تکمیل ۲ سالن ورزشی و ۲ استخر دانش‌آموزی دیگر نیز در دست اقدام است.

۲۷۶ هزار دانش‌آموز در استان مرکزی به تحصیل اشتغال دارند

استان مرکزی نیز با اضافه شدن سه هزار و ۹۹۴ متر مربع با ۳۳ کلاس درس و اعتبار ۱۹۷ میلیارد ریال از محل اعتبارات استانی و مشارکت خیرسازان به سطح فضاهای آموزشی امسال به استقبال سال تحصیلی جدید رفت، این فضاهای آموزشی در شهرستان‌های اراک، زرندیه، شازند، تفرش و فراهان ساخته شده است.

ساخت و تجهیز ۴۹ طرح آموزشی امسال به شرط ابلاغ و تامین اعتبار مورد نیاز نیز در دستور کار قرار دارد که با تکمیل و راه‌اندازی این طرح‌ها، ۲۹۰ کلاس درس به مجموعه فضاهای آموزشی آموزشی استان مرکزی افزوده می‌شود و ۱۴ طرح آموزشی هم با ۹۰ کلاس درس در صورت تامین و ابلاغ اعتبار مورد نیاز تا آبان ماه امسال، آماده تحویل به آموزش و پرورش استان خواهد بود.

علاوه بر این ۲۹ طرح آموزشی با ۱۷۳ کلاس درس در صورت تامین اعتبار تاپایان سال جاری ساخته و بهره‌برداری از آن‌ها آغاز می‌شود و اکنون ساخت ۷۰ فضای آموزشی نیمه‌تمام از سوی خیران فعال است.

بیش از ۶۶۰ هزار دانش آموز در استان کرمان سال تحصیلی جدید را آغاز کردند

استان کرمان هم با توجه به ساخت و سازهای غیراصولی، شکل‌گیری مناطق حاشیه‌ای و مهاجرت گسترده در شهر کرمان همواره با کمبود شدید فضای آموزشی مواجه است که برای رفع کمبودها ساخت ۱۲۰ مدرسه در قالب ۷۲۰ کلاس درس به همت اتاق بازرگانی کرمان در حال پیگیری است که ضمن شکل‌گیری الگویی موثر برای بنگاه‌های اقتصادی و معادن سراسر کشور، تا همیشه در ذهن دانش‌آموزان و فرهنگ دوستان دیار کریمان ماندگار خواهد بود.

با پیگیری آموزش و پرورش و نوسازی و تجهیز مدارس استان کرمان و همکاری اتاق بازرگانی کرمان عملیات تکمیل مجتمع حیات طیبه بعد از هشت سال وقفه با پیش‌بینی و اختصاص اعتباری افزون بر ۷۰ میلیارد تومان و زیربنای ۱۱ هزار و ۷۰۰ مترمربع شامل ۴۸ کلاس درس، سالن ورزشی،سالن آمفی تئاتر، آزمایشگاه، کتابخانه و مسجد ظرفیت پذیرش بیش از یک هزار دانش‌آموز از فروردین ۹۸ آغاز شده است.

آموزش و پرورش کرمان طی سال گذشته در راستای تسریع در امر مدرسه‌سازی هر روز ۲ کلاس درس و هر ماه ۲ مدرسه با حمایت خیران و مشارکت‌های مردمی در کرمان ساخته است و بزودی ۹۵۰ کلاس درس نیز در استان کرمان به بهره‌برداری می‌رسد.

در سه سال اخیر سرانه فضای آموزشی استان  از ۴.۹ متر به ۵.۲۳ متر افزایش یافته که به میانگین کشوری رسیده است و ۱۰ پروژه بزرگ آموزشی و بیش از ۳۰ کلاس درس در استان کرمان در دست احداث است و پروژه حیات طیبه بزودی در سه راه سیلو شهر کرمان افتتاح می‌شود.

آموزش و پرورش کرمان طی سال گذشته در راستای تسریع در امر مدرسه‌سازی هر روز ۲ کلاس درس و هر ماه ۲ مدرسه با حمایت خیران و مشارکت‌های مردمی در کرمان ساخته است و بزودی ۹۵۰ کلاس درس نیز در استان کرمان به بهره‌برداری می‌رسد.

این مطلب را به ظرفیت‌های آموزشی استان کرمان باید اضافه کنیم که ۷۱۰ مدرسه زیر ۱۰ نفر و ۲۵۶ مدرسه زیر پنج نفر در استان کرمان وجود دارد اما هیچکدام بدون معلم نیستند و کرمان تنها استانی است که هزار و ۴۰۰ نیروی آموزشی آماده برای استفاده در سال تحصیلی دارد.

حدود ۱۶۵ هزار دانش‌آموز در خراسان جنوبی به تحصیل اشتغال دارند

کمبود فضای آموزشی یکی از مهمترین مشکلات آموزشی استان خراسان جنوبی از سوی مسوولان عنوان شده است که نیازمند نگاه ویژه ملی و خیران به این حوزه است.

تکمیل و بهره‌برداری از ۲۵ مدرسه استان با ۹۰ درصد پیشرفت فیزیکی نیازمند ۵۰ میلیارد تومان اعتبار است که با تامین آن بخش قابل ملاحظه‌ای از کمبود فضای آموزشی مرتفع می‌شود.

فرسوده بودن فضای آموزشی در بسیاری شهرستان‌ها چالش دیگری است که نظام آموزشی این استان با آن دست و پنجه نرم می‌کند و در نهایت باید گفت که نوسازی تجهیزات، رفع مشکلات در سیستم‌های گرمایشی و سرمایش، آماده‌سازی و به‌روز رسانی امکانات فناوری برای استفاده بهتر از فضای مجازی، به‌کارگیری سرباز معلم برای تمامی شهرستان‌ها، اختصاص سرانه آموزشی ویژه برای تمامی مدارس و نوسازی خودروهای فرسوده حمل و نقل شهرستان‌ها، افزایش سهمیه استخدام و صدور مجوز خرید خدمات از مهمترین نیازهای این استان است که باید برای آنها فکری کرد.

در خصوص شرایط آموزشی این استان هم با توجه به مجازی بودن کلاس‌های درس اقدامات زیربنایی مهمی از سال گذشته آغاز شده و تاکنون یک هزار و ۴۶۳ مدرسه روستایی و شهری به شبکه ملی اطلاعات متصل شده و ۶۳ مدرسه روستایی نیز شهریورماه از اینترنت برخوردار شد.

اکنون بیش از ۸۸۰ هزار دانش‌آموز در مدارس سیستان و بلوچستان مشغول تحصیل هستند

در استان سیستان و بلوچستان نیز با هدف آماده‌سازی فضاهای آموزشی امسال ۴۵ پروژه در قالب ۱۳۶ کلاس درس در هفته دولت و ۱۲۴ پروژه در قالب ۴۲۵ کلاس درس در مهرماه مورد بهره‌برداری قرار خواهد گرفت.

علاوه‌بر تجهیزاتی که از طریق اداره‌کل نوسازی مدارس سیستان و بلوچستان در اختیار ادارات قرار می‌گیرد، آموزش و پرورش استان امسال متفاوت از سال‌های گذشته از محل اعتبارات تملک دارایی و سرمایه‌ای اقدام به خرید تجهیزات در قالب پروژه مهر کرد.

تامین مواد بهداشتی و ضدعفونی شامل ۷۲۲ عدد گالن پنج لیتری مواد ضدعفونی، ۱۹۳ دستگاه پمپ ضدعفونی محیط، ۱۹۳ دستگاه ضدعفونی کننده برقی و خودکار، پنج میلیون عدد ماسک، تامین ۹ هزار و ۵۰۰ بسته بهداشتی و ضدعفونی از دیگر اقداماتی است که در راستای تجهیز مدارس برای رعایت پروتکل‌های بهداشتی در زمان بازگشایی مدارس به انجام رسید.

خرید تجهیزات کامپیوتری به ارزش ۱۸۳ میلیارد ریال، خرید تجهیزات سرمایشی و گرمایشی و تجهیزات هوشمندسازی مدارس حاشیه شهر از محل اعتبارات کاهش آسیب‌های اجتماعی به مبلغ ۲۷ میلیارد ریال، خرید تجهیزات کارگاهی و کامپیوتری برای هنرستان‌های فنی و حرفه‌ای و کاردانش به ارزش هشت میلیارد و ۶۹۹ میلیون ریال، خرید تجهیزات هوشمند سازی مدارس به مبلغ چهار میلیارد ریال، خرید تجهیزات تربیت بدنی برای مدارس استان به مبلغ چهار میلیارد ریال، تامین جیره غذایی مدارس شبانه‌روزی به ارزش ۳۲ میلیارد ریال از دیگر اقدامات همزمان با شروع سال تحصیلی در این استان بود تا دانش‌آموزان از وسایل جدید و تجهیزات مناسب آموزشی استفاده کنند.

اما درباره مشکلات آموزشی این استان نیز باید اشاره شود که این استان در سال تحصیلی جدید با کمبود ۱۲ هزار و ۴۳۴ نفر معلم روبرو است و مسوولان با بهره‌گیری از نیروهای خرید خدمات، حق التدریس، سرباز معلمان و حق التدریس نیروهای شاغل و برون سپاری این کمبود را برطرف کرده‌اند.

در استان سیستان و بلوچستان نیز با هدف آماده‌سازی فضاهای آموزشی امسال ۴۵ پروژه در قالب ۱۳۶ کلاس درس در هفته دولت و ۱۲۴ پروژه در قالب ۴۲۵ کلاس درس در مهرماه مورد بهره‌برداری قرار خواهد گرفت.

پراکندگی‌ جمعیت بیش از سه برابر متوسط کشور، کثرت مراکز جمعیتی با آمار اندک، مناطق مرزی و دورافتاده، فقر اقتصادی خانواده‌ها و پایین بودن نرخ متوسط درآمد خانوار از مهمترین مشکلات است و این استان دارای بیشترین رشد جمعیت دانش‌آموزی (۶ درصد) در مقایسه با کشور است و هر سال ۲۵ تا ۳۰ هزار نفر به جمعیت دانش‌آموزی استان افزوده می‌شود. 
از سال گذشته تا کنون ۲ هزار کلاس درس ساخته شده اما با توجه به افزایش جمعیت دانش‌آموزی امسال آموزش و پرورش با کمبود ۱۸ هزار و ۸۸۲ کلاس درس در این استان مواجه است.

در سال تحصیلی جدید تاکنون ۴۸ هزار و ۲۶۱ بازمانده از تحصیل در این استان شناسایی و اقدامات برای جذب حداکثری آنان به کلاس درس با قوت ادامه دارد،عوامل متعددی در فرآیند بازمانده شدن از تحصیل در سیستان و بلوچستان موثر است که می‌توان به فقر فرهنگی و اقتصادی، کودکان کار، پراکندگی و سخت گذر بودن مناطق و روستاها اشاره کرد.

مدیر کل آموزش و پرورش سیستان و بلوچستان، توسعه مدارس شبانه‌روزی را از اولویت‌های آموزش و پرورش استان عنوان کرد و گفت: طرح ایجاد ۹۲ مدرسه شبانه‌روزی و ساخت ۳۰ هنرستان از جمله طرح‌های توسعه فضاهای آموزشی و مهارتی در سیستان و بلوچستان است. 
به گفته رخشانی، تعداد مدارس شبانه‌روزی استان از ۱۶۵ مدرسه در سال تحصیلی ۹۳_۹۲ هم اکنون به ۲۳۳ مدرسه رسیده است.

۴۰۶ هزار دانش‌آموز هرمزگانی به تحصیل اشتغال دارند

درباره نیازهای آموزشی استان هرمزگان هم باید گفت که دانش‌آموزان کم بضاعت این استان همچنان با کمبود امکانات به ویژه برای آموزش‌های مجازی مواجه هستند و با وجود اینکه سال قبل بیش از چهار هزار دستگاه تبلت در اختیار آن‌ها قرار گرفت اما بسیاری از دانش‌آموزان در مناطق شهری و روستایی از تلفن‌های همراه والدین خود برای ارتباط با شبکه شاد استفاده می‌کنند و حتی برخی هم با یک تبلت، به صورت ۲ و سه نفره به تحصیل می‌پردازند، به طوری که هنوز بسیاری از این دانش‌آموزان همین شرایط را هم ندارند.

البته تاکنون حرکت‌هایی هم صورت گرفته و از سوی سازمان‌ها، نهادها و افراد خیر اقدام به خرید تبلت برای دانش‌آموزان نیازمند هرمزگان کرده‌اند اما به صورت کامل این مشکل برطرف نشده و بسیاری از دانش‌آموزان امسال هم ابزار ارتباطی در اختیار ندارند.

بر اساس آخرین آمار ۱۲ هزار و ۵۰۰ نفر از این دانش‌آموزان کم‌بضاعت و نیازمند استان به اینترنت دسترسی دارند اما تبلت برای تحصیل غیرحضوری و آموزش مجازی ندارند همچنین هفت هزار و ۵۰۰ نفر از این دانش‌آموزان نیز به اینترنت دسترسی ندارند و باتوجه به اینکه در روستاها و در مدرسه‌های کم جمعیت درس می‌خوانند لذا مسوولان و خیران تلاش می‌کنند کلاس‌های آن‌ها به صورت دوره‌ای و حضوری برگزار شود.

همچنین با ساخت مدرسه‌های جدید در استان، تعداد مدارس کانکسی از بیش از ۴۰۰ مدرسه به ۹۴ مدرسه کاهش یافته است که از این تعداد نیز در کنار ۳۰ مدرسه کانکسی، مدرسه‌های نوساز در حال ساخت است و جمع آوری مدارس کانکسی در هرمزگان به سرعت در حال انجام است.

یکی دیگر از چالش‌های آموزشی این استان، شناسایی تارکان تحصیل و بازماندگان از تحصیل است.

امسال ۵۱۹ هزار و ۹۷۱ دانش‌آموز مازندرانی مشغول به تحصیل شدند

مروری بر وضعیت آموزشی استان مازندران نیز نشان می‌دهد که با وجود اقدامات مطلوب انجام شده در سال تحصیلی گذشته، همچنان پنج هزار دانش‌آموز این استان سال تحصیلی جدید را بدون تجهیزات آموزشی هوشمند شروع کرده‌اند البته این آمار سال قبل ۴۰ هزار نفر بود که با همکاری و هم افزایی خیران و دستگاه‌های اجرایی و بانک‌ها برای ۳۵ هزار نفر این تجهیزات تامین شد.

البته مسوولان استان اعلام کرده‌اند که با همراهی خیران و نهادهای حمایتی تلاش می‌شود در ماه‌های آینده مشکل تجهیزات هوشمند برای این دانش آموزان هم رفع  شود.

در ادامه اقدامات برای بهره‌مندی تمامی دانش‌آموزان از آموزش‌های مجازی یک هزار و ۸۶۸ مدرسه روستایی و عشایری مازندران در ماه‌های گذشته به اینترنت رایگان به مدت ۲ سال متصل شده‌اند.

همچنین مشکل کمبود معلم این استان در سال تحصیلی جدید با اضافه شدن یک هزار و ۵۹ معلم جدید و ۱۳۸ نیروی حق التدریس از مهرماه به جمع کادر آموزشی مرتفع شده است.

امسال برای خرید تجهیزات آموزشی و وسایل ورزشی نیز ۱۲۰ میلیارد ریال اعتبار هزینه و این کالاها با اولویت مناطق محروم و کم برخودار در بین مدارس مازندران توزیع شد.

در خصوص وضعیت مدارس استثنایی این استان نیز ذکر این نکته ضروری است که از مجموع ۵۱ مدرسه استثنایی دولتی در مازندران ۳۸ مدرسه و از ۲۴ مرکز مشکلات ویژه یادگیری نیز ۲۲ مرکز بالای ۳۰ سال قدمت داشته و نیازمند مرمت و بازسازی هستند.

همچنین مشکل کمبود معلم این استان در سال تحصیلی جدید با اضافه شدن یک هزار و ۵۹ معلم جدید و ۱۳۸ نیروی حق التدریس از مهرماه به جمع کادر آموزشی مرتفع شده است.

اکنون ساخت پنج مدرسه ویژه دانش‌آموزان استثنایی در شهرهای زیرآب، بابلسر، چمستان، مرزن‌آباد و بابل در دست اقدام است و عملیات اجرایی برای ساخت یک مدرسه در رامسر نیز آغاز شده است.

بیش از ۲ میلیون دانش‌آموز در استان تهران تحصیل می‌کنند

اما در خصوص وضعیت آموزشی پایتخت که شاید بسیاری از مردم اینگونه می اندیشند که از امکانات و رفاهیات بیشتری برخوردار هستند باید گفت که شرایط به لحاظ فضاهای آموزشی و تجهیزات به هیچ وجه مناسب نیست به گونه ای که بر اساس آخرین آمار از ۲ هزار و ۵۰۰ مدرسه دولتی این کلانشهر ۸۲۷ مدرسه ناایمن است و به عبارتی یک سوم فضاهای آموزشی شهر تهران از نظر سازه‌ای سست و ناایمن هستند.

میانگین سرانه فضای آموزشی به ازای هر دانش‌آموز در استان تهران ۴.۲ متر مربع و در شهر تهران، ۳.۶ متر مربع و در بعضی از مناطق مرکزی کمتر از ۲ مترمربع است حال آنکه استاندارد ملی سرانه فضای آموزشی در کشور به ازای هر دانش‌آموز ۸.۳ مترمربع و میانگین کشوری ۵.۲ مترمربع است.

استان تهران از لحاظ فضای آموزشی جزو استان‌های محروم است و بعد از استان‌های سیستان و بلوچستان و البرز قرار دارد و میانگین کشوری تراکم جمعیت دانش‌آموزی در کلاس‌های درس ۲۴ و در تهران ۳۲ نفر است.

به منظور رفع تراکم جمعیت دانش‌آموزی این استان به حدود یک هزار و ۵۰۰ مدرسه جدید نیاز است که در مجموع برای احداث این مدارس باید ۱۵ هزار میلیارد تومان اعتبار تامین شود البته اکنون برخی از فضاهای آموزش و پرورش استانداردهای آموزشی را ندارند یا در موقعیت‌های خاص تجاری قرار دارند.

استان تهران از لحاظ فضای آموزشی جزو استان‌های محروم است و بعد از استان‌های سیستان و بلوچستان و البرز قرار دارد و میانگین کشوری تراکم جمعیت دانش‌آموزی در کلاس‌های درس ۲۴ و در تهران ۳۲ نفر است.

وضعیت آموزشی دیگر استان‌ها به روایت آمار

فضاهای آموزشی استان خراسان شمالی نیز در سال تحصیلی جدید با تغییراتی همراه بوده است به طوری که ۶۷ کلاس درس خیرساز با ۶ هزار و ۳۶۰ مترمربع زیربنا و با هزینه ۲۶۱ میلیارد ریال اضافه شده است، همچنین ۱۱۵ کلاس درس با زیربنای ۲۷ هزار مترمربع و با استفاده از اعتبارات دولتی تکمیل و تحویل آموزش و پرورش شده است.

علاوه بر این امسال ۲۴ پروژه توسط اداره نوسازی مدارس با زیربنای ۱۱ هزار و ۳۳۷ متر مربع و اعتبار ۲۴۱ میلیارد ریال اعتبار در شهرستان های مختلف استان تکمیل و بهره برداری شد که با تحویل آنها به آموزش و پرورش میزان بهره مندی دانش آموزان استان از فضای درسی مطلوب افزایش چشمگیری یافته است.

سرانه فضای آموزشی نیز در این استان ۵.۳ و در کشور ۵.۲ مترمربع است.

استان خراسان شمالی سال تحصیلی جدید را با بیش از ۱۸۰ هزار دانش آموز آغاز کرده است.

دانش آموزان ۲۱ مدرسه با ۱۰۴ کلاس درس در استان کرمانشاه هم سال تحصیلی جدید را در کلاس های نوساز آغاز کردند و مسوولان آموزشی این استان هم از خرید هشت میلیارد تومان تجهیزات و امکانات مورد نیاز مدارس و ادارات آموزش و پرورش استان برای سال تحصیلی ۱۴۰۰ خبر دادند.

برای اصلاح سیستم گرمایشی مدارس کرمانشاه ۳۰ میلیارد تومان هزینه شده است اما این استان برای تجهیز بهتر کلاس‌ها و بازسازی مدارس به  ۲۰ میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد.

حدود ۳۳۵ هزار دانش آموز در استان کرمانشاه تحصیل می کنند.   

در استان کردستان هم به دلیل دوری راه و  دسترسی نداشتن برخی از دانش آموزان به اینترنت یا گوشی هوشمند در مناطق دورافتاده، یکی از راهکارها برای برون رفت از این چالش ها را فراهم کردن زمینه استفاده حداکثری دانش آموزان از آموزش های مجازی دانسته و از دولت سیزدهم می خواهند منابع اعتباری ویژه برای تهیه ابزارهای آموزشی هوشمند مانند تبلت دانش آموزی در اختیار آموزش و پرورش قرار گیرد و  توانمندسازی نیروی انسانی و آموزش آنان در خصوص تهیه محتوای الکترونیکی در اولویت قرار گیرد.

استان کردستان ۳۰۰ هزار دانش آموز و ۲۵ هزار فرهنگی دارد و همچنین سه هزار و ۸۰۰ واحد آموزشی برای آموزش  این تعداد دانش آموز وجود دارد.

در لارستان نیز مسوولان برای تامین نیروی انسانی و معلم در پایه های مختلف تحصیلی ، توجه واهمیت به آراستگی فضای فیزیکی مدرسه و کلاس، تمهیدات لازم برای تهیه ملزومات بهداشتی درسطح مدارس و کلاس های درس در راستای سلامتی دانش آموزان ومعلمان شامل مواد ضدعفونی سطوح  و دست، مایع شوینده و ماسک از جمله اقدامات مهم آموزش و پرورش لارستان در سال تحصیلی جدید اقدامات لازم را انجام دادند.
تمهیدات لازم برای استمرار آموزش درفضای مجازی  و آماده کردن زیرساخت های اینترنتی و شناسایی مناطق و مدارس مشکل دار ، پیگیری وضعیت دانش آموزان مدارس کمترتوسعه یافته ازلحاظ تامین  دستگاه هوشمند تبلت یا گوشی با کمک خیرین ونیک اندیشان، برنامه ریزی برای توانمندسازی معلمان در زمینه تهیه ،تدوین وتولید محتوای آموزشی و همچنین  ارتقای سطح سوادرسانه ای اولیای دانش آموزان از دیگر اقدام ها و تدابیر اندیشیده شده در این شهرستان بوده تا دانش آموزان با آرامش خاطر به آموزش های مجازی و در صورت مناسب بودن شرایط به آموزش های حضوری بپردازند.

حدود ۲۲ هزار نفر سال تحصیلی ۱۴۰۱- ۱۴۰۰ را در شهرستان لارستان آغاز کردند.

مسوولان نظام آموزشی در برخی استان ها از جمله اصفهان هم اعلام کرده اند که کمبود معلم ندارند و همه کلاس‌ها با بهره گیری از معلمان بازنشسته، برون سپاری و استخدام نیروهای جدید دارای معلم هستند و جای نگرانی و دغدغه برای دانش آموزان و خانواده‌ها وجود ندارد.

البته در رابطه با ساخت و ساز مدارس حدود ۲۷ درصد مدارس این استان نیازمند بازسازی است که با همکاری خیران و اعتبارات ملی و استانی، عملیات بازسازی آن ها در حال انجام است.

برای شروع سال تحصیلی در مرحله اول ۶۵ طرح با ۲۸۱ باب کلاس با زیربنای ۵۰ هزار و ۵۹۱ مترمربع آماده شد و در مرحله دوم نیز ۵۵ طرح با ۲۸۸ باب کلاس در زیربنای ۴۸ هزار و ۹۴۰ مترمربع در دستور کار اداره کل نوسازی و تجهیز مدارس قرار گرفته است.

از شروع طرح تخریب و بازسازی مدارس تاکنون ۲ هزار و ۷۷۷ باب کلاس از محل اعتبارات مربوطه، به ادارت آموزش و پرورش تحویل شده است و ۴۶۵ باب مدرسه نیز در حال اجراست.

درباره افزایش فضاهای آموزشی در استان های مختلف می توان به اقدامات وزارت آموزش و پرورش در استان مرکزی اشاره کرد که در این رابطه سه هزار و ۹۹۴ متر مربع شامل ۳۳ کلاس درس با اعتبار ۱۹۷ میلیارد ریال از محل اعتبارات استانی و مشارکت خیران امسال به سطح فضاهای آموزشی این استان در شهرستان‌های اراک، زرندیه، شازند، تفرش و فراهان افزوده‌ شد و ساخت و تجهیز ۴۹ طرح آموزشی نیز به شرط ابلاغ و تامین اعتبار مورد نیاز در دستور کار قرار دارد که با تکمیل و راه‌اندازی این طرح‌ها، ۲۹۰ کلاس درس به مجموعه فضاهای آموزشی آموزشی استان مرکزی افزوده می‌شود.

ذکر این نکته ضروری است که تعداد دانش‌آموزان درج شده برای هر استان بر اساس آمار ادارات‌کل آموزش و پرورش است و به دلیل تداوم شناسایی و ثبت‌نام بازماندگان از تحصیل این آمار در روزهای آینده با تغییراتی همراه خواهد بود.