به گزارش خبرنگار بهداشت و سلامت ایرنا، ۲۱ سپتامبر (۳۰ شهریور) روز جهانی آلزایمر نامگذاری شده است، در دنیا ۵۵ میلیون نفر و در ایران به گفته وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی حدود یک میلیون نفر به آلزایمر مبتلا هستند و هنوز این بیماری ناشناخته های بسیاری دارد که باعث می شود درمان آن را به تاخیر بیاندازد و کیفیت زندگی را بهبود نبخشد.
در حال حاضر هیچ شیوه اثبات شده‌ای برای پیشگیری از ابتلا به آلزایمر وجود ندارد، اما تحقیقات در این زمینه همچنان ادامه دارد.
دانشمندان معتقدند که آلزایمر در بیشتر افراد در اثر تلفیقی از عوامل مانند وراثت، سبک زندگی وعوامل محیطی رخ می‌دهد و به تدریج مغز را تحت تاثیر قرار می‌دهد و بروز آلزایمردر کمتر از پنج درصد افراد ناشی از یک تغییر ژنتیکی خاص است که منجر به پیشرفت بیماری می‌شود.
هرچند دلایل ابتلا به آلزایمر هنوز به طور دقیق مشخص نشده، اما تاثیر آن بر مغز به وضوح مشخص است و این بیماری موجب آسیب دیدن و مرگ سلول‌های مغزی می‌شود. اتصالات بین سلولی در مغزی که مبتلا به آلزایمر شده بسیار کمتر از مغز سالم است.
محدود شدن حافظه
احمد موسوی روانپزشک در این زمینه به خبرنگار ایرنا می گوید: از دست دادن حافظه و توان استدلال و یادگیری از بارزترین نشانه های آلزایمر است، اختلال حافظه معمولا به تدریج ایجاد می شود و پیشرفت می‌کند. در ابتدا اختلال حافظه به وقایع جدید محدود می‌شود ولی به تدریج خاطرات قدیمی هم آسیب می‌بینند. بیمار پاسخ سوالی را که چند لحظه قبل پرسیده فراموش می‌کند و مجددا همان سوال را می‌پرسد. وسایلش را گم می‌کند و نمی‌داند کجا گذاشته است. در خرید و پرداخت پول دچار مشکل می‌شود و نمی‌تواند پولش را مدیریت کند. به تدریج در شناخت دوستان و آشنایان نیز مشکل پیدا می کند.
وی اظهار می دارد: بتدریج مشکل مسیر یابی پیدا شده و اگر تنها از منزل بیرون برود ممکن است برنگردد، متاسفانه در موارد شدیدتر حتی در تشخیص اتاق خواب، آشپزخانه، دستشویی و حمام در منزل خودش هم مشکل پیدا می‌کند.
فراموشی متوسط علایم اولیه آلزایمر
موسوی می افزاید: نشانه‌های آلزایمر در مراحل ابتدایی فراموشی متوسط است و در مراحل نهایی باعث می‌شود بیمار نتواند با محیط پیرامونش ارتباط برقرار کند و امورات زندگی را انجام دهد. پس از تشخیص بیماری آلزایمر به طور متوسط ۴ تا ۸ سال بیمار زنده خواهد ماند اما با درمان صحیح و دیگر عوامل بیمار می‌تواند تا ۲۰ سال پس از تشخیص بیماری زنده بماند.
وی ادامه می دهد: اغلب افراد مبتلا به این بیماری، پس از ۶۵ سالگی تشخیص داده می شوند. در صورت تشخیص پیش از این سن، معمولا از آن با عنوان آلزایمر زود هنگام نام برده می شود. هیچ درمانی برای آلزایمر وجود ندارد اما درمان هایی وجود دارد که می تواند پیشرفت بیماری را آهسته کند.
این روانپزشک تصریح می کند: بسیاری از بیماران مبتلا به آلزایمر، به ویژه در مرحله متوسط یا میانی آن، علاوه بر نشانه های اختلال شناختی، به نشانه های روانی و رفتاری از جمله افسردگی، اضطراب، بی خوابی، توهم، سوء ظن، بی قراری و پرخاشگری گرفتار می شوند و بروز این نشانه ها مراقبت از بیمار را دشوارتر می کند و بر اعضای خانواده که با تاثیر منفی بیماری بر شخصیت و عواطف بیمار مواجه می شوند، فشاری مضاعف وارد می کند، این نشانه ها ممکن است با مداخلاتی مانند اطمینان بخشی، تغییر محیط یا رفع دلایلی مانند تب و درد تسکین یابند، اما گاهی این گونه مداخلات موثر نیست و تجویز دارو ضرورت پیدا می کند.
شیوع آلزایمر همراه با رشد سریع جمعیت سالمند
معصومه صالحی مدیرعامل انجمن آلزایمر ایران نیز در این زمینه می گوید: شیوع بیماری آلزایمر در کشورهای در حال توسعه با توجه به رشد سریع جمعیت سالمند بیشتر از جوامع دیگر است و در ایران هم با رشد سریع تعداد این قشر در جامعه، احتمال ابتلا به دمانس افزایش بیشتری خواهد داشت، روند آسیب مغز در بیماری آلزایمر از حافظه کوتاه مدت شروع می شود و سپس با درگیر شدن قسمت های مختلف مغز، طیف وسیعی از علائم متفاوت ایجاد می‌شود.
وی، اختلالات شناختی، ضعف در حافظه و فراموش کردن مطالب، اختلال در زبان، اختلال در تفکر، ناتوانی در قضاوت و استدلال، اختلال در جهت یابی و آگاهی به زمان و مکان، کاهش توجه و تمرکز، آشفتگی و بی ثباتی خلق و تحریک پذیری، ترس و اضطراب و افسردگی، از دست دادن لذت ها و علایق گذشته، ضعف تدریجی عواطف، شکاکی، سوءظن، بدبینی و بی اعتمادی، بی خوابی و آشفتگی خواب، تغییر تدریجی شخصیت فرد مبتلا، مخفی و انبار کردن وسایل یا خوراکی ها، کاهش تعادل فیزیکی و مهارت های حرکتی و هماهنگی میان آنها در راه رفتن، غذاخوردن، لباس پوشیدن، استحمام، بروز رفتارهای ناپسند را از علایم آلزایمر بیان می کند.
صالحی اظهار می دارد: آلزایمر یک بیماری پیش رونده و تحلیل برنده است و طول دوره بیماری از سه تا ۲۰ سال متغیر بوده و علائم بیماری به تدریج ظاهر می شوند و یکی از مشکلات عمده سلامتی است که با بالارفتن سن رواج پیدا می کند.
وی ادامه می دهد: در واقع آلزایمر یک نوع اختلال عملکردی مغز است که به تدریج توانایی های ذهنی بیمار تحلیل می رود، بارزترین تظاهر زوال عقل اختلال حافظه است و اختلال حافظه معمولا به تدریج ایجاد شده و پیشرفت می کند. در ابتدا اختلال حافظه به وقایع و آموخته های اخیر محدود می شود ولی به تدریج خاطرات قدیمی آسیب می بینند.
وی خاطرنشان می کند: این بیماری یکی از مشکلات عمده سلامتی است که با بالا رفتن سن رواج پیدا می کند، باید با پیروی از سبک زندگی سالم بتوان از ابتلا به آلزایمر در پیری جلوگیری کرد.