ولی جهانی روز چهارشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: بررسی‌ها و مطالعات تخصصی باستان‌شناختی انجام شده در روستای دارستان شهرستان رودبار منجر به شناسایی آثار مذکور و ۳۵ اثر دیگر شده است.
وی آثار یادشده را از عصر آهن تا دوره قاجار عنوان کرد و گفت: پنج آسیاب تاریخی در این روستا با عناوینی نظیر ننه خانم آسیاب، عنایت آسیاب، صفر آسیاب، مشتی قربان آسیاب و میرصالح آسیاب شناسایی شده اند.
معاون میراث فرهنگی گیلان اظهار داشت که در ساخت این آسیاب‌ها از مصالحی نظیر سنگ و ساروج استفاده شده است و معماری و جانمایی این آنها به گونه‌ای بوده که از شیب زمین منطقه به بهترین شکل بهرهبرداری شود.
جهانی افزود: معماری این آسیاب‌ها به طور کلی با آسیاب‌های ساخته شده در مناطق شرقی و غربی گیلان متفاوت می باشد زیرا در سایر مناطق گیلان تلاش شده تا بنای آسیاب در نزدیکی رودخانه‌ها و نقاط هموار گیرد، اما آسیاب‌های روستای دارستان در زمین‌هایی با شیب نزدیک به ۵۰ درجه قرار گرفته و به کمک نهرها آب بوسیله لوله‌های سنگی و از جنس ساروج وارد چرخه آسیاب شده است.
وی اضافه کرد: چهار گورستان، ۱۴محوطه، یک نهر، یک اصله درخت چنار، یک دره و بقایای یک قنات بخش‌هایی از آثار کشف شده است.
جهانی گفت: متأسفانه بخش‌های زیادی از محوطه‌ها باستانی و اراضی روستا دارستان در طرح هادی واقع شده و حفاظت از این محوطه‌ها و اراضی، نیازمند تعامل با سایر دستگاه‌های اجرایی است
یکهزار و ۲۱۸ اثر از گیلان در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده اند.