روح الله پوراسماعیلی روز شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: با روی کار آمدن دولت سیزدهم و تغییر جهت‌گیری سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، افق های تازه ای برای بهبود شرایط سیاسی ، اقتصادی و حضور کارآمد ایران در منطقه و فرامنطقه گشوده شده است که نتیجه آن افزایش توان اقتصادی و بهبود وضعیت معیشت مردم خواهد بود.
وی همچنین گفت: گسترش همکاری‌های منطقه‌ای و همگرایی هرچه بیشتر با همسایگان در استفاده از ظرفیت های آنان و عضویت در سازمان‌های منطقه‌ای مانند شانگهای از جمله مواضع جدید دولت سیزدهم است که قدم های جدی در این زمینه برداشته شد.
کارشناس مسائل سیاسی ادامه داد: اگرچه یکی از دلایل اعلامی کشورهای عضو جهت رای عدم عضویت دائم ایران در گذشته، قوانین این سازمان برای نبود حق عضویت کشورهایی که تحت تحریم های بین‌المللی قرار دارند بود، ولی علت اصلی آن را می توان در درک و برداشت جدید اعضای اصلی سازمان از سیاست خارجی جمهوری اسلامی دانست که اکنون به مرحله تازه ای رسیده است.
به گفته پور اسماعیلی، با روی کار آمدن دولت سیزدهم و اتخاذ نگاه کاربردی، عملگرایی و واقع نگر به سمت شرق و استفاده از ظرفیت های بسیار مهم آن، اعضای شانگهای را مجاب به پذیرش عضویت دائم ایران در این سازمان کرده است.
وی به اهمیت جایگاه ایران براس سازمان همکاری شانگهای اشاره کرد و گفت: ایران به عنوان پایانه و یک شاهراه اقتصادی و انرژی در منطقه و جهان و نیز موقعیت منحصر به فرد در کریدور شرق به غرب و شمال به جنوب، برای کشورهای گروه شانگهای محسوب می شود.
این کارشناس روابط بین الملل افزود: چین به عنوان قدرت آینده اقتصادی جهان نیازمند احیای جاده ابریشم و ایجاد خط ترانزیتی از طریق ایران به سمت اروپا و نیز آب‌های جنوب به ویژه از بندر چابهار می باشد و کشورهای آسیای مرکزی عضو شانگهای نیز درصدد استفاده از این خط ترانزیتی و اتصال به جنوب هستند که این مسئله جایگاه ویژه ایران را در جغرافیای اقتصادی آسیا برای اعضای سازمان شانگهای اجتناب ناپذیر کرده است.
پور اسماعیلی اظهار داشت: این سازمان، یک سوم خشکی جهان، ۴۲ درصد جمعیت و ۲۵ درصد تولید ناخالص مالی دنیا، ۲۱ درصد ذخایر نفت و ۴۶ درصد ذخایر گاز جهان را در اختیار داشته و حجم اقتصادی آن ۳۲ درصد از حجم اقتصادی اتحادیه اروپا بیشتر است که با این ظرفیت های عظیم می توان گام مهمی در جهت تبادلات اقتصادی اعضا و استفاده از بازارهای یکدیگر و نیز بی اثر کردن و دورزدن تحریم های ظالمانه بین المللی برای ایران برداشت.
وی یکی دیگر از مزایای عضویت دائم ایران را کارکردهای سازمان همکاری شانگهای در مقوله مهم سیاسی و امنیتی دانست و گفت: این عضویت دائم می‌تواند بستر مناسبی برای شکل‌گیری پیمان‌ها و همکاری های امنیتی و نیز کمک به حل بحران های این منطقه به ویژه افغانستان را فراهم آورد.
کارشناس مسائل سیاسی تاکید کرد: جمهوری اسلامی ایران با حضور دائم خود در سازمان شانگهای و دارا بودن اشتراکات فرهنگی و هویتی و همچنین استحکام روابط با متحدان خود به ویژه روسیه و چین می تواند در حل بحران افغانستان، با کمک به تشکیل دولت فراگیر به وسیله فراهم کردن زمینه گفتگوهای افغان_افغان، گام مهمی درصدد تثبیت امنیت مرزهای شرقی و مدیریت تهدید در این موضوع بردارد.
به گفته پور اسماعیلی حضور دائم جمهوری اسلامی ایران در سازمان همکاری شانگهای می تواند در حل بحران افغانستان کمک کند و این امر گام مهمی در تثبیت مرزهای شرقی است.
سازمان همکاری شانگهای در سال ۲۰۰۱ توسط رهبران چین، روسیه، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان و ازبکستان پایه‌گذاری شد و بعدها به ترتیب؛ مغولستان، ایران، پاکستان و هند، به عنوان عضو ناظر به این سازمان ملحق شدند. چارچوب توافقنامه همکاری اقتصادی کشورهای عضو پیمان نخستین‌بار در نشست ۲۳ سپتامبر ۲۰۰۳ تهیه و به امضا رسید.
شهریور ماه امسال به طور رسمی جمهوری اسلامی ایران به عضویت سازمان همکاری های شانگهای پذیرفته شد. این سازمان اکنون با عضویت ایران اکنون ۶ عضو رسمی و سه عضو ناظر دارد