نمایش قصه شهرزاد به روایت سنمار براساس قصه‌های هزارویک‌شب و با نگاهی به نمایشنامه مجلس قربانی سنمار اثر بهرام بیضایی، به نویسندگی و کارگردانی حامد شیخی از ۱۷ شهریور ساعت ۱۸:۳۰ در پردیس تئاتر شهرزاد به صحنه رفته است.
تاریخ زیست شهرزاد قصه‌گو و سنمار معمار در دو زمان کاملا متفاوت است
شیخی در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی ایرنا درباره مضمون و محتوای نمایشنامه قصه شهرزاد به روایت سنمار گفت مهم‌ترین محتوا و رویکرد اصلی این اثر نقدی است که من یا هر پژوهش‌گری در حوزه مطالعات ادبی در مواجهه با تاریخ زیست شهرزاد و سنمار و دخل و تصرف‌ها در قصه‌های هزارویک‌شب داشته و داریم.
وی ادامه داد: قصه شهرزاد به روایت سنمار با روایتی از سنمار معمار آغاز و در ادامه قصه شهرزاد از زبان او گفته می‌شود. درحقیقت داستان روایت شده در این اثر سال‌ها پس‌از مرگ شهرزاد اتفاق می‌افتد، در حالی که داستان سنمار معمار را از زبان شهرزاد در قصه‌های هزارویک‌شب می‌شنویم.
خلق نمایش شهرزاد به روایت سنمار؛ پاسخ به سوالی در دوران دانشجویی
شیخی در پاسخ به این پرسش که انتقاد را براساس چه رویکردی بر مجموعه هزارویک‌شب وارد می‌کند یادآور شد: در سال‌های دانشجویی، در نمایش مجلس قربانی سنمار به قلم بهرام بیضایی و کارگردانی محمدرضا حسینی ایفای نقش می‌کردم. در پایان آن اثر به قلم بهرام بیضایی شاهد هستیم که سنمار معمار قصه شهرزاد را برای نعمان بازگو می‌کند.
هم‌زمان با این مواجهه سوال برای من پیش‌آمد زمانی‌که در قصه‌های هزارویک‌شب، با قصه سنمار مواجه می‌شوی این دو رخداد و رویداد نمی‌تواند از نظر تاریخی با یکدیگر سنخیتی داشته باشند. بعد از تحقیق متوجه شدم در قصه‌های هزارویک‌شب بیش‌ازحد طی تاریخ دخل‌وتصرف شده و قصه‌هایی که اتفاق، وقوع، حادثه یا تاریخ آن‌ها پس‌از شهرزاد بوده نیز راه به قصه‌های هزارویک‌شب باز کردند.
کارگردان نمایش برای لیلا تصریح کرد: همین موضوع من را بر آن داشت بیاندیشم زمانی که قصه شهرزاد از زبان سنمار روایت می‌شود نمی‌تواند از نظر تاریخی با توجه به زیست این دو شخصیت در دو زمان متفاوت با یکدیگر ارتباط و سنخیتی داشته باشد.
این دسته از دخل‌وتصرفات در ادبیات ما کم نیست. اما هنوز فقدان کار پژوهشی روی چنین آسیب‌هایی یک تراژدی غم‌انگیز به حساب می‌آید. به همین سبب تصمیم گرفتم این نمایشنامه را به رشته تحریر درآورم و حتی انتخاب پردیس تئاتر شهرزاد برای اجرای این اثر در ارتباط مستقیم با قصه و روایت این نمایشنامه بود.
هنرمندان تئاتر و تماشاخانه شیوه‌نامه‌های بهداشتی را کامل رعایت می‌کنند
شیخی با ابراز خوشحالی از باز شدن مجدد تالارهای نمایشی و تقدیر از تماشاخانه‌هایی که حتی پیش‌از اعلام رسمی آغاز فعالیت‌های نمایشی با رعایت حداکثری شیوه‌نامه‌های بهداشتی تلاش می‌کردند چراغ تئاتر را روشن نگه دارند یادآور شد: آن‌چنان که در دوران این ویروس مرگ‌بار همواره گفته‌شده در کنار سلامت جسمی، هر فرد نیازمند التیام بخشیدن به سلامت روحی خود نیز هست. هنر و به‌ویژه هنر زنده‌ای چون تئاتر که با نفس مخاطب در ارتباط است نقشی بی‌بدیل در تقویت روحیه و سلامت روح و جسم هر مخاطبی دارد.
وی یادآور شد: خوشبختانه طی چند وقت اخیر با تسریع روند واکسیناسیون شاهدیم اغلب هنرمندان همانند عموم مردم واکسینه شده‌اند و همین امر آرامش فکری بیشتری را برای مخاطبان به‌همراه می‌آورد که با حضور در تالارهای نمایشی که تمامی آن‌ها رعایت‌کننده تام و تمام شیوه‌نامه‌های بهداشتی هستند و حتی از زمان آغاز شیوع ویروس کرونا و زمانی‌که تالارهای نمایشی به فعالیت خود ادامه می‌دادند حتی یک مورد از ابتلا به کرونا میان مخاطبان منتشر نشده است.
این کارگردان تصریح کرد: همین مسئله باعث شد استقبال مخاطبان از این نمایش روزبه‌روز بیشتر شود. به گونه‌ای که به سبب همین استقبال و پاسخ‌گویی به اقبال مخاطبان بر آن شدیم اجرای این اثر نمایشی را که قراردادمان با پردیس تئاتر شهرزاد تا انتهای شهریور بود تمدید کنیم و تا جمعه پیش‌رو (۹ مهر) با آغوش باز پذیرای مخاطبان و دوستداران هنر نمایش هستیم.
موافق پخش تئاتر در فضای مجازی نیستم
کارگردان نمایش شهرزاد به روایت سنمار با بیان آنکه تمرین‌های اجرای این اثر نمایشی از روزهای پایانی خرداد آغاز شد گفت: تمام تلاش خود را کردیم در اجرای این اثر به خواست و اراده اولیه‌مان یعنی برهم ریختن وحدت زمان و مکان دست پیدا کنیم. به همین سبب مخاطب در مواجهه با این اثر شاهد ادغام اتفاقات، زمان‌ها و مکان‌ها با یکدیگر است. ضمن این‌که در این نمایش برابر یکی از اصول شیوه نمایش‌های ایرانی از شیوه بازی در بازی نیز استفاده شده و فضاهای مختلف با تغییر نور در صحنه رخ می‌دهند.
وی افزود: همچنین فصلی از این نمایش نیز براساس سنت تئاتر بی‌چیز تولید شده و تلاش کردیم در تولید این اثر از شیوه نمایش فاصله‌گذاری برای ارتباط بیشتر با مخاطب بهره ببریم.
شیخی در پایان با تاکید براینکه به هیچ وجه موافق ارائه آثار تئاتر در فضای مجازی نیستم گفت: تئاتر هنری زنده است و بالاترین درجه اثرگذاری خود را بر مخاطب از همین ویژگی وام می‌گیرد. خوشبختانه با بازگشایی مجدد تماشاخانه‌ها شاهد فروکش کردن اقبال مخاطبان تئاتر از فضای مجازی برای دیدن تئاتر هستیم و امیدوارم در سایه استمرار شیب نزولی کرونا و تسریع هرچه بیشتر واکسیناسیون رونق همیشگی به تالارهای نمایشی بازگردد.
نمایش شهرزاد به روایت سنمار به نویسندگی و کارگردانی حامد شیخی با حضور بازیگرانی چون حامد شیخی، ملیکا زاهدی، علی اسدیان، امیرحسین انصاری، امیررضا باباولیان، صادق کاوانلویی، مجتبی جعفری‌پور، نوید نوبخت، محبوبه میرزاخانی، امیر فهادان، غزال شفیعی، نیکی میرصادقی، بهرام مصطفایی، سارا محبی، تداعی سعیدی‌فر، شاهکار هدایت، رویا شیخی، ساغر بهنام و سیمین میرشفیعیان تا روز جمعه 9 مهر، ساعت ۱۸:۳۰ در پردیس تئاتر شهرزاد و با رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی به صحنه می‌رود.