سرپرست اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان شمالی به خبرنگار ایرنا گفت: ارزیاب سازمان یونسکو در سفر به استان های مختلف کشور به منظور بررسی پرونده ثبت جهانی کاروانسراهای ایران به خراسان شمالی آمده است.
علی مستوفیان اظهار داشت: رباط قلی در سنخواست شهرستان جاجرم یکی از ۵۶ کاروانسرا در کشور است که پرونده آن به منظور ثبت جهانی در دست بررسی است.
وی خاطرنشان کرد: ایران هر سال سهمیه برای ارائه پرونده در شورای ثبت جهانی یونسکو دارد که اکنون یکی از پرونده ها، کاروانسراهای ایران است، این آثار تاریخی، مجموعه ای از بناها با ویژگی ها و ارزش های تاریخی هستند که در ۲۴ استان کشور قرار دارند.
وی افزود: کاروانسرای رباط قلی در خراسان شمالی شرایط خوبی به لحاظ شرایط ثبت جهانی دارد در سال های گذشته اقدامات خوبی برای مرمت بنای رباط قلی انجام شده است، عرصه و حریم بنا تعیین شده و مشخص است باتوجه به اینکه این بنا در عرصه منابع طبیعی قرار دارد، مداخلات و تعارض در آن وجود ندارد مشکلی به لحاظ تعرض ایجاد نشده است.
سرپرست اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان شمالی افزود: مرمت آثار تاریخی امری مستمر است و مرمت رباط قلی هم تدام داشته و در دست انجام است.
وی خاطرنشان کرد: اهمیت ثبت جهانی آثار تاریخی و یا آثار طبیعی در جذب گردشگر و رونق صنعت گردشگری است، گردشگران خارجی و داخلی برای انتخاب مقصر سفر، آثار جهانی را در اولویت قرار می دهند از این رو ثبت جهانی اثر در توسعه گردشگری تاثیر دارد.
سرپرست اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان شمالی گفت: در صورتی که پرونده مزبور ثبت جهانی شود، رباط قلی، نخستین اثر باستانی از خراسان شمالی که ثبت جهانی می شود.
به گزارش ایرنا، پیش از این، موسیقی بخشی های خراسان شمالی به عنوان میراث فرهنگی ناملوس و نیز جنگل هیرکانی و زیست کره کپه داغ به عنوان میراث طبیعی ثبت جهانی شده است.
رباط قلی مربوط به دوره تیموریان - دوره صفوی و در شهرستان جاجرم، شهر سنخواست، بین روستاهای قلی و گازان واقع شده است. این اثر در تاریخ ۲۵ آذر ۱۳۷۵ با شماره ثبت ۱۸۰۶ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
رباط قلی در فاصله چهار کیلومتری جاده آسفالته سنخواست قرار دارد، این کاروان سرا یادگاری از راه ارتباطی معتبر بین خراسان بزررگ و استرآباد است.
ساخت این کاروانسرا را به امیر علیشیر نوائی وزیر سلطان حسن بایقرا نسبت می‌دهند (کلنل ییت سفر نامه خراسان و سیستان صفحه ۳۵۹).
این رباط به شکل مستطیل است که به صورت شرقی غربی ساخته شده است. سنگهای الوان به کار گرفته شده در این بنا به رنگ های متنوع سبز، قرمز، بنفش و کبود با ملات و گچ می باشد.
ضلع شرقی که درب ورودی در آن تعبیه شده است دو برج زوایای شمالی و جنوبی دارد که برج شمالی ۷۰ درصد سالم است برج جنوبی تخریب شده است. محوطه رباط حدود ۲۴ متر طول و ۱۶ متر پهنا دارد. حیاط کاروانسرا در هر ضلع دارای ایوانی بوده است.
تا کنون ۷۴۳ اثر خراسان شمالی در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است که از این تعداد، ۵۲۳ اثر تاریخی، ۵۴ اثر طبیعی، ۱۰۹ اثر ناملموس، ۲۵ اثر منقول تاریخی و ۳۲ پرونده میراث ناملموس نیز با به‌صورت مشترک در حیطه خراسان ثبت شده است.
استان خراسان شمالی با داشتن هزار و ۲۰۰ اثر تاریخی شناسایی شده در شمال شرق کشور قرار دارد.