«اسخت اورازبای» روز دوشنبه در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی ایرنا اظهار کرد: جمهوری اسلامی ایران جزو نخستین کشورهای دنیا بود که بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و اعلام استقلال، قزاقستان را به رسمیت شناخت. این در حافظه ما وجود دارد و آن را فراموش نخواهیم کرد.
وی افزود: این نشان می‌دهد ایران کشوری نزدیک نه فقط از حیث جغرافیایی بلکه به دلیل دقت بسیار زیاد به مسائلی است که در کشورهای همسایه می‌گذرد. گویی ایران می‌دانست این کشورها به زودی مستقل می‌شوند و بعد از اینکه به طور رسمی استقلال اعلام شد ایران آمادگی کامل داشت و بلافاصله آن را به رسمیت شناخت.
سفیر قزاقستان در تهران با اشاره به عضویت ایران در سازمان همکاری‌های شانگهای و هم‌افزایی کشورهای منطقه گفت: عضویت ایران در شانگهای برای همه منطقه سودمند خواهد بود. ایران از نظر اقتصادی کشوری قوی است و حضور ایران حتما در مبادلات تجاری اقتصادی و همکاری برنامه‌های اقتصادی در منطقه حوزه شانگهای بسیار موثر و با توجه به جمعیت بالای اعضا، برای همه کشورها و خود ایران مفید خواهد بود.
اورازبای با اشاره به نشست ماه آتی سازمان همکاری شانگهای در قزاقستان گفت: در سازمان شانگهای این مکانیسم وجود دارد که نشست روسای جمهور عضو این سازمان، سالانه یک بار در کشوری که رییس دوره ای است، برگزار می‌شود. غیر از این، نخست وزیران یا روسای دولت هم در نشست‌های سالانه برنامه‌های خود را هماهنگ می کنند.
برای معاون اول رییس جمهوری دعوتنامه ارسال کردیم
وی افزود: ایران قبلا عضو ناظر بود و امسال برای نخستین بار می‌خواهد به عنوان عضو ثابت در نشست حضور یابد. ۴۰ روز دیگر (آذرماه) این نشست در قزاقستان برگزار می‌شود که برای معاون اول رییس‌جمهوری اسلامی ایران هم دعوتنامه فرستادیم.
سفیر قزاقستان درباره سطح روابط تجاری ایران و قزاقستان گفت: دو مشکل اساسی کرونا و تحریم پیش روی مبادلات تجاری بین دو کشور وجود دارد اما به رغم این موانع تجارتمان با ایران روز به روز افزایش می‌دهیم.
وی همچنین درباره تراتزیت کالا بین دو کشور هم گفت: در بحث ترانزیت مبادلات کالا بین دو کشور باید از طریق کشور ثالث انجام شود که در این زمینه مشکلاتی از سوی این کشورها برای تردد کامیون‌ها ایجاد می شود. از راه آبی هم با وجود همسایه آبی بودن با شمال ایران، متاسفانه دریای خزر و بنادر امیرآباد، انزلی و گرگان ظرفیت محدودی برای انتقال بار دارند.
اورازبای درعین حال خاطرنشان کرد: با اینهمه حجم مبادلات دو کشو 230 میلیون دلار است که این حجم با توجه به ظرفیت دو کشور بسیار ناچیز است و در شان دو کشور نیست. در عین حال مهم این است که نیت دو کشور افزایش تعاملات است. حضور ۳۰ تاجر بزرگ قزاقستان در ایران نشان دهنده اراده تجارت دو کشور است. موانع در آینده نزدیک قابل برطرف شدن است و ما تلاش می‌کنیم مبادلات افزایش یابد.
سفیر قزاقستان با اشاره به تحریم‌های یکجانبه آمریکا علیه ایران گفت: تحریم‌ها مبادلات تجاری را تحت تاثیر قرار داده است با این حال می‌توانیم برخی کالاها مانند محصولات کشاورزی را مبادله کنیم. ضمن اینکه روابط ورزشی، فرهنگی و سیاسی با ایران برقرار است.
وی با اشاره به مذاکرات برای احیای برجام افزود: از آنجا که هیات مذاکره کننده جدید است، شاید شرایط جدید به وجود بیاید. انتظار داریم مذاکرات شروع شود و این امید وجود دارد به توافق برسند چون توافق به نفع همه طرف‌ها است.
سفیر قزاقستان در تهران در بخش دیگری از اظهارات خود درباره روابط فرهنگی دو کشور گفت: بسیاری از دانشگاه‌های قزاقستان بعد از استقلال کرسی ایران‌شناسی دارند و دانشگاه فارابی دانشکده خاورشناسی و آسیاشناسی دارد و ایران جزو آن است و زبان و فرهنگ ایرانی در آنجا تدریس می‌شود و دانشجویان در آنجا ایران شناس می‌شوند.
وی با اشاره به‌آشنایی خود با ایران اظهار کرد: ایران شناس و به زبان فارسی مسلط هستم. جزو کارکنان و تیم سفارت بودم که در سال ۱۹۹۳ میلادی یعنی ۲۸ سال قبل سفارت قزاقستان را در ایران تاسیس کردیم. الان هم خانواده‌ام از حضور در ایران راضی هستند. تاکنون از شهرهای رشت، ساری تبریز، شیراز و کیش دیدن کردم و قصد دارم به همدان بروم.
این دیپلمات قزاقستانی گفت: ایران یکی از کهن‌ترین و قدیمی‌ترین تمدن‌های دنیا است و کشوری با این میزان تمدن و قدمت به اندازه تعداد انگشتان دست است.
سفیر قزاقستان با بیان اینکه سطح اطلاع‌رسانی دو کشور بزرگ منطقه، همسایه، دوست و برادر نسبت به یکدیگر کم است، گفت: در قزاقستان به ندرت کسی می‌داند در ایران چه می‌گذرد البته افرادی که به ایران سفر کردند کم و بیش ایران را می‌شناسند اما من درباره اقشار مختلف مردم حرف می‌زنم بنابراین در اینجا نقش رسانه‌ها مهم است و رسانه‌های دو کشور می‌توانند مردم را از آنچه در دو کشور می‌گذرد، مطلع کنند.
وی افزود: قبلا تجربه میزبانی از چند رسانه ایرانی را داشتیم و اگر اجلاس یا کنفرانس بین‌المللی باشد سعی می‌کنیم از ایران به قزاقستان خبرنگار اعزام کنیم. چون این امر نه تنها می‌تواند کنفرانس خبری را پوشش دهد بلکه خبرنگاران می‌توانند با مردم و خبرنگاران رسمی قزاقستان تبادل اطلاعات داشته باشند.
سفیر قزاقستان در تهران در پاسخ به سوال ایرنا در خصوص انتخاب ساری بعنوان پایتخت گردشگری در سال 2022 و اینکه آیا برنامه ای برای همکاری شهر توریستی ترکستان با ساری وجود دارد، گفت: ترکستان شهر کوچکی بود که آن را به مرکز استان ارتقا و بودجه آن را افزایش دادیم. اکنون هم علاقه‌مندیم ارتباطاتی با کشورهای همسایه برقرار کنیم و با همین منظور توافقی با سمرقند و بخارا انجام شد.
این دیپلمات قزاقستانی یادآورشد: به دلیل کرونا تعداد پروازها و میزان سفر کم بود که با کنترل کرونا آرام آرام پروازها بیشتر می شود. برنامه ما اتصال ترکستان است شاید این اتصال اصفهان، شیراز یا ساری باشد. اگر استانداری مازندران پیشنهاد کند ما هم علاقه‌مند به اتصال مرکز گردشگری ترکستان با مازندران هستیم.