وضعیت کرونایی شهرها همچنان در حال قرمز تر شدن است و تا پنجم آبان ماه، ۲۲ شهر با وضعیت قرمز، ۱۲۸ شهر با وضعیت نارنجی و ۲۱۵ شهر با وضعیت زرد کرونا داشتیم و تعداد شهرهای با وضعیت آبی به ۸۳ شهر کاهش یافته است. البته این وضعیت در هشتم آبان ماه، در شهرهای با وضعیت قرمز کرونا روی عدد ۲۲ ثابت ماند و شهرهای نارنجی به ۱۱۴ و شهرهای زرد به ۲۰۱ کاهش یافت و شهرهای آبی به ۱۱۱ مورد افزایش پیدا کرد.
در عین حال، نمودارهای بستری کرونایی در برخی استان‌ها اندکی صعود را نشان می‌دهد. به نظر می‌رسد وضعیت بستری کرونایی در استان هایی مانند ایلام، خراسان جنوبی، خراسان رضوی، کردستان، مازندران و یزد اندکی در حال صعودی شدن است.
پیک ششم رخ داده است
ماجرای ادامه دار کرونا نشان داد که این بیماری را نمی‌توان به طور صد درصد پیش بینی کرد و حتی تحلیل های اپیدمیولوژیک در برخی موارد چندان درست از آب در نیامده است. تنها نکته‌ای که ویروس کرونا به طور قطع به آن پای بند است، رفتار اجتماعی مردم و تصمیم‌های مسوولان است.
احمد مهری، اپیدمیولوژیست و کارشناس بهداشت عمومی درباره وقوع خیز ششم کرونا به خبرنگار ایرنا گفت: اینکه بخواهیم بگوییم پیک ششم رخ می‌دهد، قطعا رخ داده است. موارد ابتلای مشکوک و سرپایی در اکثر استان‌ها روند افزایشی دارد. اتفاقی که دور از ذهن نبود، زیرا ماهیت این اپیدمی این گونه است. پیک ششم قطعا رخ داده است. موارد ابتلای مشکوک و سرپایی در اکثر استان ها روند افزایشی دارد. اتفاقی که دور از ذهن نبود، زیرا ماهیت این اپیدمی همین است.
وی ادامه داد: نکته نگران کننده این مساله، فاصله زمانی بین رخداد پیک پنجم با پیک ششم است. فاصله یک ماهه بسیار کم است و انتظار داشتیم فاصله دو پیک بیشتر باشد تا سیستم بهداشت و درمان بتواند خود را بازسازی کند، اما در عمل این اتفاق نیفتاد.
عبور از خیز ششم با واکسیناسیون و رعایت پروتکل ها
واردات گسترده واکسن کرونا در دولت سیزدهم و حمایت های همه ارکان دولت در این زمینه، منجر به تسریع واکسیناسیون کووید ۱۹ در کشور شد. تا جایی که بیش از ۳۳ میلیون نفر تاکنون دو دوز واکسن کرونا را تزریق کرده و حتی تزریق دوز یادآور یا بوستر هم آغاز شده و بیش از ۸۱ هزار نفر در کشور، دوز سوم واکسن را نیز زده‌اند.
در حالی‌که ۱۳۸ میلیون و ۴۶۸ هزار و ۲۰۶ دوز واکسن کرونا تا ششم آبان ماه وارد کشور شده، تا روز جمعه هفتم آبان ماه، ۸۵ میلیون و ۳۶۹ هزار و ۹۱۷ دوز واکسن در نوبت‌های اول و دوم و سوم تزریق شده است.
مهری درباره اهمیت واکسیناسیون اظهار کرد: باور داریم مردم از رعایت پروتکل‌های بهداشتی خسته شدند، اما چه کنیم که این اپیدمی در کنار افزایش ایمنی جامعه، تا حدی دست از سر ما بر خواهد داشت. واکسیناسیون گسترده می‌تواند پیک ششم را آرام‌تر کند و یقینا خطر افزایش بستری و مرگ و میر در پیک ششم را کاهش می‌دهد.
این اپیدمیولوژیست با اشاره به برخی تبلیغات ضد واکسن که در تجمعات مختلف در هفته‌های اخیر رخ داده، بیان کرد: متاسفانه با وجود واردات مناسب واکسن، برخی تبلیغات غلط اجازه نداده که پوشش کامل واکسیناسیون رقم بخورد. بر اساس داده‌های اپیدمیولوژیک مبتنی بر سویه دلتا کرونا، ما نیاز به واکسینه شدند ۸۰ درصدی مردم داریم. در غیر این صورت، پیک ششم کرونا باز هم به افزایش موارد بستری و فوت منجر می‌شود.
نکته قابل تامل دیگر اینکه برخی فکر می‌کنند فقط با تزریق یک دوز واکسن کرونا می‌تواند ایمنی مناسبی در برابر کووید ۱۹ داشت، اما متخصصان می‌گویند که افراد باید هر دو دوز واکسن کرونا را تزریق کنند و دو هفته بعد از تزریق دوز دوم، ایمنی مناسبی در برابر ویروس کرونا خواهند داشت.
بابک عشرتی، متخصص اپیدمیولوژی نیز در این زمینه اظهار داشت: موارد بستری به علت کرونا در برخی استان‌ها در حال افزایش است و این موضوع، نگرانی‌هایی را برای وقوع خیز ششم کرونا ایجاد کرده است. ویروس کرونا خیلی سریع جهش پیدا کرده و عفونت زایی در جهش‌های کرونا افزایش پیدا می‌کند. به طور مثال این موضوع در سویه دلتا مشاهده شد.
وی ادامه داد: البته اگر پوشش واکسیناسیون بالاتر برود، اولا ابتلا و موارد شدید بیماری کاهش یافته و ثانیا به خاطر ایمنی جمعی که اتفاق می‌افتد، خطر سرعت جهش ویروس و سویه‌های جدید نیز کاهش پیدا می‌کند. بنابراین باید پوشش واکسیناسیون هرچه سریع‌تر بالاتر برود. پس همه باید تشویق به تزریق هر دو دوز واکسن کرونا شوند.
برای مقابله با خیز ششم چه کنیم؟
چه بخواهیم و چه نخواهیم، خیز ششم کرونا در کشور اتفاق می‌افتد. تنها اقدامی که می‌توان در برابر آن انجام داد، تصمیم گیری‌های مناسب و به موقع است. اینکه برخی صحبت‌ها مبنی بر پایان کرونا یا جشن گرفتن برای واکسیناسیون مطرح شود، قدر مسلم منجر به خوش خیالی جامعه و کنار گذاشتن ماسک خواهد شد و نتایج زیان باری به دنبال خواهد داشت.
بنابراین نباید به واسطه اقدامات تبلیغاتی از مسیر اطلاع رسانی فاصله گرفت و به جای آموزش عمومی، تبدیل به دستگاه های تبلیغاتی شد که ذهن جامعه را دچار آشفتگی کرده و به سمت عدم رعایت پروتکل‌های بهداشتی سوق داد.در شرایطی که وقوع خیز ششم محتمل است، حضور کارکنان در محل کار، بازگشایی نصف و نیمه مدارس و کاهش توجه به فاصله گذاری های فیزیکی، احساس خطر را بیشتر کرده است.
عاطفه عابدینی، رییس کارگروه درمان و بازتوانی قرارگاه عملیاتی ستاد ملی مقابله با کرونا در این زمینه به خبرنگار ایرنا گفت: احتمال وقوع خیز ششم کرونا در کشور وجود دارد، زیرا در کشورهایی مانند انگلستان، علاوه بر اینکه تجربه شیوع سویه دلتا را داشت، سویه دلتا پلاس نیز شایع شده است. افراد پرخطر در کشور ما ابتدا واکسینه شدند و برای دوز یادآور چندان سخت گرفته نشده است و باید به این نکته نیز توجه کرد.
وی ادامه داد: همچنین برخی صحبت‌ها مبنی بر جشن گرفتن برای پایان کرونا یا راحت کردن خیال مردم به دلیل واکسینه شدن، نادرست است. به طور مثال در انگلستان درباره دلایل شکست گفته شده که از واکسن آسترازنکا بیش از حد استفاده کردند یا رعایت پروتکل‌های بهداشتی را خیلی زود کنار گذاشتند و همه سبد واکسن را از یک نوع واکسن استفاده کردند.
عابدینی اظهار کرد: نکته مهم دیگر اینکه حتی از خیز پنجم به طور کامل خارج نشدیم و شروع خیز ششم در حال ادغام با خیز پنجم است و اگر زودتر به فکر نباشیم، اتفاقات خوبی رخ نمی‌دهد.
در شرایطی که وقوع خیز ششم محتمل است، حضور صد درصدی کارکنان در محل کار، بازگشایی نصف و نیمه مدارس و کاهش توجه به فاصله گذاری‌های فیزیکی، احساس خطر را بیشتر کرده است.
با همه این شرایط، همچنان تشویق به واکسیناسیون و رعایت پروتکل‌های بهداشتی باید در اولویت باشد. اقدامات مناسب شهرداری تهران در نصب بنرهایی که علاوه بر تزریق واکسن، به رعایت پروتکل‌های بهداشتی نیز تشویق می‌کنند، از جمله اقدامات مناسبی است که می‌تواند هر لحظه به جامعه یادآوری کند که کرونا تمام نشده و قرار نیست فعلا برای پایان آن جشن بگیریم.