به گزارش ایرنا، واکسیناسیون کرونا در ایران از ۲۱ بهمن ۹۹ با اولویت کادر درمان، بخش مراقبت‌های ویژه آغاز شد. اقدامی که به گفته متخصصان حوزه سلامت، تنها راه مقابله با این بیماری همه‌گیر و قطع زنجیره انتقال عفونت کووید۱۹ است و باوجود مشارکت همه شهروندان هم نمی‌تواند رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی را حذف کند.
موضوعی که برخی شهروندان را با تردید برای دریافت واکسن روبه‌رو کرده و علیرغم طرح برخی محدودیت‌ها برای این گروه همچون ممنوعیت استفاده از خدمات عمومی نتوانسته آنان را وادار به مشارکت در این برنامه همگانی کند.
به اعتقاد این جمعیت واکسنی که نمی‌تواند به طور قطع مانع از ابتلا به بیماری و مرگ ومیر شود، مستلزم تکمیل تحقیقات پزشکی بوده و امروز نمی‌توان به آن اعتماد کرد.
به اجبار والدینم واکسن زدم
وحید پسر ۲۷ سالهای که ماه گذشته دز دوم واکسن کرونا را هم تزریق کرد، مخالف دریافت این واکسن است. وی در این باره به خبرنگار ایرنا می‌گوید: «من به اجبار والدینم واکسن زدم. به واکسن کرونا اعتماد ندارم و تاخیر در دریافت واکسنم به دلیل انتظار برای ورود انواع دیگر واکسن کرونا به کشور نبود. برخی از مردم منتظر ورود واکسن‌های وارداتی دیگری هستند، اما من به هیچ کدام از واکسن‌های ساخته شده اطمینان ندارم.»
وی ادامه می‌دهد: «برخی از عوارض واکسن سال‌ها بعد بروز می‌کند، شاید یکی از این عوارض ۱۰ سال بعد نشان داده شد، شاید ویروس کرونا دستکاری بشر برای برخی علل از پیش تعیین شده مانند کاهش جمعیت بود، بنابراین به واکسن ساخته شده برای این بیماری هم اعتماد ندارم و اگر احتمال منع دریافت خدمات عمومی در سالهای آینده مثل ممنوعیت ورود و خروج به کشور و اجبار پدر و مادرم نبود، واکسن نمی‌زدم.»
وحید می‌گوید: «اگر قرار است با تزریق واکسن هم در مقابل این بیماری ایمن نشوم و رعایت ضوابط بهداشتی مقابله با کرونا را ادامه دهم، پس چرا واکسنی را دریافت کنم که به آن اعتماد هم ندارم»
فرضیه‌ای که به گفته پزشکان باعث شیوع مجدد بیماری در جهان شده و با فراهم کردن میزبان جدید برای ویروس مانع از پایان حیات کرونا خواهد شد.
موضوعی که در روزهای گذشته مورد تاکید آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری قرار گرفت و وی با تاکید بر صیانت از سلامت مردم گفت: اقناع افکار عمومی در موفقیت مقابله با کرونا یک ضرورت است و باید بررسی‌ها در زمینه تاثیر واکسیناسیون عمومی بر سلامتی و ابتلاء احتمالی برای افکار عمومی توضیح داده شود تا اشخاصی که بنا به هر دلیلی تاکنون از تزریق واکسن خودداری کرده‌اند، به انجام واکسیناسیون ترغیب شوند. اقناع افکار عمومی در موفقیت مقابله با کرونا یک ضرورت است و باید بررسی‌ها در زمینه تاثیر واکسیناسیون عمومی بر سلامتی و ابتلاء احتمالی برای افکار عمومی توضیح داده شود تا اشخاصی که بنا به هر دلیلی تاکنون از تزریق واکسن خودداری کرده‌اند، به انجام واکسیناسیون ترغیب شوند.
۸۵ درصد قربانیان کرونا از واکسن‌نزده‌ها
اما ترس روانی و مقاومت برای دریافت واکسن کووید۱۹ که علاوه بر تضییع حقوق عمومی به عنوان یک مولفه خطر برای شخص واکسن نزده نیز مطرح می‌شود، به گفته متخصصان حوزه بهداشت و سلامت کشور ۲۰۰ برابر عوارض بیماری و بیش از ۸۰ درصد احتمال مرگ ومیر را افزایش می‌دهد.
بهرام عین‌اللهی، وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ۱۲ آبان اظهار داشت: بیش از ۸۵ درصد قربانیان این بیماری واکسن کرونا را تزریق نکرده و نگرانی از موج ششم هم به دلیل این دسته از جمعیت است.
علیرضا رئیسی، عضو سابق ستاد ملی مقابله با کرونا هم درباره تجارب عوارض این بیماری گفته بود: میزان عوارض شدید کرونا در واکسن نزده‌ها ۲۰۰ تا ۳۰۰ برابر بیش از افرادی است که دو دز واکسن کرونا را تزریق کرده‌اند.
براساس نتایج برخی تحقیقات دانشگاهی هم میزان فوت ناشی از این بیماری به طور قابل‌توجهی کاهش می‌یابد. حسن ابوالقاسمی عضو کمیته علمی مبارزه با کرونا براساس تحقیق یکی از دانشگاه‌های اصفهان گفته بود: یک مطالعه در خصوص اثربخشی واکسن‌های کرونای چینی با جمعیت ۵۴۰ هزار نفر به انجام رسید که براساس آن مشخص شد، این واکسن حدود ۱۲ برابر مرگ ومیر و حدود ۱۱.۵ برابر میزان بستری در بیمارستان‌ها را کاهش می‌دهد.
اما چگونه باید مخالفان واکسن را متقاعد به پذیرش این مسئولیت اجتماعی کرد؟
به گفته صاحبنظران اجتماعی، مولفه‌های تشویقی، آگاهی‌بخشی عمومی درباره فواید واکسن، شرح عوارض، حذف اخبار ضدونقیض، دعوت چهره‌های علمی و گروه‌های مورد پذیرش مردم برای مشارکت در واکسیناسیون عمومی و بعضی از اقدامات تنبیهی همچون پرداخت هزینه برای دریافت خدمات عمومی می‌تواند موجب ترغیب عمومی برای مشارکت در برنامه واکسیناسیون باشد.
مهدی عسکری‌پور روانشناس و مدرس دانشگاهی در این رابطه به خبرنگار اجتماعی ایرنا گفت: گروه‌های مورد پذیرش جامعه و چهره‌های علمی معتبر باید مردم را به مشارکت در برنامه واکسیناسیون سراسری ترغیب کنند.
وی توضیح داد: ممانعت برای دریافت واکسن کووید۱۹ از علل متعددی برخوردار است. برخی گروه‌های جمعیتی معتقدند که واکسن کرونا بر ژن انسان تاثیرات منفی گذاشته و واکسن‌های وارداتی از کشورهای بیگانه اصولا با هدف «از بین بردن بشر» وارد می‌شوند.
عسکری‌پور افزود: برخی از شهروندان هم بدون هیچ گونه منطق علمی با واکسن مخالفت می‌کنند، این دسته از افراد به واکسن بی‌اعتماد بوده و پیشگیری را بهتر از درمان می‌دانند. تزریق واکسن را برای بدن مضر و در حقیقت براساس اصل «پیشگیری بهتر از درمان» خود را بی‌نیاز از واکسن می‌دانند.
وی گفت: این گروه از واکسن فلج اطفال، سرخک و سرخجه هم استفاده نکرده و راه‌اندازی واکسن را برای شماری از سرمایه‌گذاران یک تجارت تلقی می‌کنند و با این باور که تاکنون به بیماری مبتلا نشده‌اند، گاه اجازه دریافت واکسن به خانواده را نیز نمی‌دهند.
این استاد دانشگاه با اشاره به گفت وگو با برخی همکاران در این زمینه خاطرنشان کرد: برخی افراد نیز در مقابل دریافت واکسن چینی مقاومت می‌کنند. این گروه با ذهنیت منفی به برخی محصولات بی‌کیفیت چینی، واکسن ساخت این کشور را هم بی‌کیفیت عنوان می‌کنند.
عسکری‌پور یادآور شد: بعضی از شهروندان هم با اعتقاد به این اصل که «عمر دست خداوند است» از دریافت واکسن خودداری می‌کنند. این دسته از افراد معتقدند که سرنوشت آدمی مقدر و واکسن کرونا نمی‌تواند مانع از مرگ انسان شود.
وی ادامه داد: به گفته این جمعیت، برخی افراد باوجود تزریق واکسن هم به کرونا مبتلا شده و جان‌باخته‌اند، بنابراین واکسن نمی‌تواند مانع از بیماری و مرگ ومیر شود.
سیاست‌های تشویقی و اقناع افکار عمومی، ۲ عامل مهم در ترغیب واکسیناسیون عمومی
این روان درمانگر با اشاره به تاثیر سیاست‌های تشویقی افزود: سیاست‌های تشویقی دولت نظیر پرداخت پاداش و جوایز نقدی هم در این زمینه می‌تواند اثرگذار باشد. فعالان شبکه‌های مجازی، رادیو، تلویزیون، شبکه‌های خانگی می‌توانند در این خصوص با مردم گفت وگو کنند، در رابطه با این بیماری و واکسن‌های موجود شفاف صحبت کنند و از این طریق اعتماد اجتماعی را افزایش دهند.
وی افزود: در این زمینه همچنین می‌توان از گروه‌های مورد پذیرش مردم همچون ورزشکاران، هنرمندان، روحانیون، علما، نویسندگان و پزشکان استفاده کرد. چهره‌های معتبر علمی باید امروز در خصوص تاثیرات واکسن در جامعه صحبت کنند، این عوامل می‌تواند نرخ واکسن‌نزده‌ها را کاهش دهد.
به باور عسکری پور، خدمات عمومی رایگان، کاهش مالیات و قبوض آب و برق هم یکی از عوامل تاثیرگذار در این زمینه است.
مطابق با دستورات دین اسلام حفظ جان واجب است
وی همچنین یادآور شد: شرط عقل و دین حفظ جان است، بنابراین در این رابطه می‌توان از عالمان مذهبی و روحانیت هم کمک گرفت. عمر دست خداوند است، اما از منظر شرعی، حفظ جان از واجبات دین اسلام محسوب می‌شود.
گرچه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ۸ آبان ماه آغاز موج ششم کرونا را در کشور تکذیب و اعلام کرد روند بستری در اکثر استان‌های کشور نزولی است، اما تداوم این روند نزولی در کشور، جلوگیری از بروز خیز ششم و شیوع مجدد بیماری در جامعه مستلزم یک عزم همگانی برای مشارکت در واکسیناسیون سراسری به عنوان یک وظیفه انسانی است.
گزارش از الهام دربان