به گزارش ایرنا، رادیو «دابانگا» سودان روز دوشنبه از آخرین تحولات این کشور گزارش کرد که نیروهای نظامی و امنیتی سودان به دستگیری غیرنظامیان از جمله مقام‌های غیرنظامی، فعالان سیاسی، مدافعان حقوق بشر، اعضای کمیته‌های مقاومت و دیگر افراد ادامه می دهند، چرا که اعتراض‌های گسترده و پویش های نافرمانی مدنی علیه کودتا ادامه دارد.
مرکز آفریقایی مطالعات عدالت و صلح (ACJPS) مستقر در نیویورک که در زمینه نظارت و ارتقای احترام به حقوق بشر و اصلاحات قانونی در سودان فعالیت دارد، در گزارشی با ابراز نگرانی شدید نسبت به مردم ساکن در سودان ضمن محکومیت بازداشت‌های خودسرانه خاطرنشان کرده که نظامیان و نیروهای امنیتی سودان تهدید کرده‌اند که علیه بازداشت‌شدگان اتهام‌های جنایی مطرح خواهند کرد.
تعلیق تحصیل در دانشگاه خارطوم
رادیو دابانگا همچنین گزارش کرد که شورای روسای دانشگاه خارطوم که معتبرترین دانشگاه سودان محسوب می شود در بیانیه‌ای با رد کودتای نظامی و محکومیت حملات نیروهای حکومت نظامی علیه دانشجویان، تعلیق تحصیل در تمام دانشکده‌های این دانشگاه را برای مدت نامعلومی اعلام کرد. طبق این بیانیه که در پی نشست اضطراری شورای روسای دانشگاه خارطوم صادر شد، روسای دانشگاه حملات نیروهای امنیتی سودان به دانشجویان را محکوم کردند.
اعضای شورای روسای دانشگاه خارطوم به اتفاق آرا به معاونت حقوقی دستور دادند که با مستندات کامل از تخلفات آشکار علیه دانشجویان و دانشگاه، پیگرد کیفری را علیه افرادی که در اعمال تعرض به دانشجویان و دانشگاه دست داشته‌اند، آغاز و به این موضوع رسیدگی کند.
بن‌بست تلاش‌ها برای گفت و گوی رهبران نظامی و غیر نظامی
همزمان با تحولات جاری در سودان تلاش‌های منطقه‌ای و بین المللی برای میانجیگری در حل و فصل بحران این کشور که همزمان با کنار گذاشته شدن دولت از قدرت توسط ارتش در ۲۵ اکتبر گذشته آغاز و به تهدیدی برای بی‌ثباتی بیشتر در شاخ آفریقا تبدیل شده، بی‌نتیجه ماند؛ هیات میانجی اعزامی از سوی دولت سودان جنوبی به خارطوم آمد تا میان عبدالفتاح البرهان فرمانده ارتش و عبدالله حمدوک نخست وزیر برکنار شده دیداری ترتیب دهد که این تلاش‌ها با شکست مواجه شد. این هیات صبح جمعه پایتخت سودان را ترک کرد.
انجمن مشاغل حرفه‌ای سودان که رهبری قیام علیه رژیم «عمر البشیر» را نیز بر عهده داشت، اواخر روز جمعه گفته بود که ابتکارات میانجیگری، بحران کشور را تشدید می‌کند. این انجمن متعهد شد که به اعتراض‌ها تا تشکیل یک دولت غیرنظامی کامل ادامه دهد تا روند انتقالی را که پس از سقوط رژیم بشیر آغاز شد، رهبری کند.
جنبش مردمی معترضان سودان هم از جامعه بین‌المللی خواسته بود تا فشار بر رهبران ارتش را افزایش دهد تا آنچه را که به عنوان تشدید تنش ناگوار توصیف می کنند، متوقف کند.
اتحادیه اتاق‌های شغلی سودان هم جمعه گذشته اعلام کرده بود نیروهای انقلابی به همراه گروه‌های مخالف پرچم مخالفت را بلند کردند. مذاکره با نیروهای نظامی مورد بحث نیست. چانه‌زنی نخواهد شدو مشارکت مورد بحث نخواهد بود.
پس از انتشار خبرهایی در ارتباط با تنش‌های شکل گرفته در روز پنجشنبه و بامداد جمعه و تقسیم قدرت میان دو ساختار نظامی و مدنی در سودان خبرهایی انتشار یافت که امید همگان به دستیابی به توافق را از بین برد.
شورای حقوق بشر سازمان ملل در ژنو روز شنبه با صدور قطعنامه ای خواستار بازگشت فوری دولت غیرنظامی برکنار شده در سودان شد و جنبش مردمی معترضان سودان از جامعه بین‌المللی خواست تا فشار بر رهبران ارتش را افزایش دهد تا آنچه را که به عنوان تشدید تنش ناگوار توصیف می کنند، متوقف کند.
این شورا همچنین تسلط یافتن ارتش بر قدرت در سودان و نقض حقوق بشر در این کشور را محکوم کرده و از کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل خواسته بود تا به منظور پیگیری اوضاع یک کارشناس حقوقی تعیین کند.
میشل باشله کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل هم نسبت به اقدام‌های اتخاذ شده از سوی ارتش سودان ابراز نگرانی و اقدام‌های یاد شده را در تضاد با حقوق بشر و توافق‌های به عمل آمده در خصوص مرحله انتقالی خواند.
در دو روز گذشته، معترضان به کودتای نظامی در سودان، با رد ابتکارات بین‌المللی برای بازگشت به توافق تقسیم قدرت با ارتش، دست به اعتراض زدند؛ اعتصاب‌ها به درگیری میان معترضان و پلیس منجر شد.
منابع خبری یکشنبه شب از برگزاری تظاهرات شبانه مردم سودان در خارطوم علیه کودتای نظامی در این کشور خبر دادند. تظاهر کنندگان با اعتراض به کودتای اخیر در این کشور خواستار تشکیل یک دولت غیرنظامی شدند.
معترضان که بنابه دعوت اتحادیه اتاق‌های شغلی سودان در روزهای یکشنبه و دوشنبه در ساعات دیر وقت شب برای ترتیب تظاهرات در یکی از جاده‌های پر رفت و آمد و شلوغ خارطوم پایتخت سودان گردهم آمدند، با مداخله شدید و رفتار خشونت‌آمیز پلیس مواجه شدند.
همچنین به گفته گروه‌های دموکراسی‌خواه سودانی قطع مکرر اینترنت و ارتباطات تلفنی که در پی کودتای ۲۵ اکتبر همواره با قطعی همراه بوده، معترضان را با محدودیت‌هایی مواجه کرد. یکی از ساکنان خارطوم به رویترز گفته به دلیل عدم دسترسی به اینترنت، اطلاعی از کارزار نافرمانی مدنی و بست‌نشینی نداشته است.
بازداشت معلمان معترض
نیروهای امنیتی یکشنبه شب با گلوله‌های گاز اشک آور به اعتراض‌کنندگان پاسخ دادند و بیش از یکصد نفر را که بیشتر معلم بودند بازداشت کردند.
بر اساس اعلام انجمن مشاغل حرفه ای سودانی که رهبری قیام علیه البشیر را بر عهده داشت، معلمان و کارکنان آموزش و پرورش در مقابل وزارت آموزش و پرورش در منطقه بحری خارطوم اعتراض کردند. تظاهرات‌کنندگان لاستیک‌های اتومبیل را به آتش کشیده و راه‌ها را با سنگ مسدود کردند.
به گفته «معز هادرا» وکیل مدافع کارکنان و معلمان، نیروهای امنیتی برای متفرق کردن معترضان از گاز اشک آور استفاده و دست کم ۱۱۳ نفر را که بیشتر آنها معلم بودند، دستگیر کردند.
ارتش سودان که به دنبال کودتای ۲۵ اکتبر قدرت را در این کشور به دست گرفته، ضمن انحلال دولت انتقالی تاکنون ده‌ها مقام و سیاستمدار غیر نظامی را دستگیر کرد. این کودتا با انتقادهای بین المللی و اعتراض‌های گسترده در خیابان های خارطوم و دیگر نقاط کشور مواجه شده است.
«عبدالفتاح البرهان» فرمانده ارتش سودان هفته گذشته از معرفی نخست وزیر این کشور در هفته جاری خبر داده بود. «عبدالله حمدوک» نخست وزیر برکنار شده هم که همچنان در حبس خانگی به سر می‌برد، خواستار پایان دادن به کودتا قبل از برگزاری هر گونه مذاکره شد.
گزارش‌ها از سودان که از سال ۲۰۱۹ و پس از سقوط حکومت «عمر البشیر» وارد یک چرخه کشمکش قدرت میان نظامیان و سیاستمداران غیرنظامی شده حاکی است که مذاکرات درباره حل بحران این کشور به بن بست رسیده است.
از سوی دیگر هیات نمایندگان ارشد اتحادیه عرب برای میانجیگری در بحران سودان به خارطوم سفر کردند. این هیات روز یکشنبه در دیدار با فرمانده ارتش سودان، بر اهمیت گفت‌وگو و انتقال دمکراتیک قدرت تاکید کرد اما فرمانده ارتش سودان گفت که در هیچ دولتی که پس از دوره انتقالی تشکیل شود، شرکت نخواهد کرد.
البرهان در گفت و گو با الجزیره تاکید کرده که هرگز در هیچ یک از کابینه‌هایی که پس از دوره انتقالی تشکیل شوند، شرکت نخواهد کرد. همچنین با شانه خالی کردن از مسوولیت ارتش سودان در کشتار معترضان گفت: ارتش سودان شهروندان را به قتل نمی‌رساند و کمیته‌های تحقیقات برای افشای آنچه رخ داده وجود دارند.
او گفته اعتراض مسالمت‌آمیز حقی قانونی است اما هرگز اجازه تحریک به آشوب را نخواهد داد. البرهان البته همچنان اصرار دارد که اقدام‌های ۲۵ اکتبر ارتش کودتا نیست و مذاکرات با گروه‌های سیاسی مختلف برای تشکیل دولت مدنی و مستقل درحال انجام است.
او تاکید کرده که هرگز تصمیماتی را که ۲۵ اکتبر گرفته بود، لغو نخواهد کرد و قدردان تلاش‌های جامعه جهانی برای حمایت از دوره انتقالی است.
به نوشته الجزیره، به دنبال کودتا، قدرت‌های غربی نیز کمک‌های اقتصادی خود به سودان را متوقف کرده‌اند و می‌گویند آزادسازی ده‌ها میلیارد دلار قرض خارجی، منوط به بازگشت به گذار دموکراتیک است.
در این سوی ماجرا هم محمد حمدان داگالو فرمانده نیروهای واکنش سریع در دفاع از رخدادهای اخیر سودان و تصمیم‌های فرمانده ارتش گفته تصمیمات ۲۵ اکتبر به دلیل لغزش‌ها و موانع به وجود آمده در اصلاحات و سلطه گروه کوچکی بر حکومت گرفته شد. او در عین حال تاکید کرده که ما به تحول دموکراسی و برگزاری انتخابات ۲۰۲۳ و تشکیل دولت مدنی مستقل پایبند هستیم.