موسی جاودان روز یکشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: این جای تاسف دارد که نبود مطالبه‌گری در هرمزگان تبدیل به فرهنگ شده و قشر دانشجویی که همیشه در تمام عرصه‌ها پیشگام بوده، اکنون به علت فشارهای سیاسی، اقتصادی و اجتماعی دیگر انگیزه و انرژی لازم برای مطالبه گری و پیگیری امور مربوط به صنف خود را حتی از دست داده لذا فضای خاموش و بی‌روحی بر دانشگاه‌ها حاکم است.
عضو شورای پیشگیری از وقوع جرم دادگستری هرمزگان با اشاره به وضعیت آموزش عالی در هرمزگان، اشاره کرد: این فرهنگ حتی در آموزش عالی هرمزگان هم بسیار ضعیف است که با یک مثال به خوبی می‌توان آن را اثابت کرد.
جاودان اضافه کرد: برای مثال، نظام آموزش عالی اینگونه‌ای طراحی شده که دانشجو دوره‌های عملی مانند کاربینی، کارورزی، کارآموزی، فعالیت‌های آزمایشگاهی، پروژه، طرح، پایان نامه و رساله بگذارنند و فلسفه آنها هم آماده ساختن دانشجویان برای عرصه‌های بعدی کار و زندگی است؛ چراکه دانشگاه به مثابه آزمایشگاه زندگی است.
وی یاد آور شد: دانشجویان در برخی از مؤسسات و مراکز اموزش عالی دوره‌های کاربینی، کارورزی و پایان‌نامه اش را به دیگران سفارش می‌دهد و مبلغی می‌پردازند تا کار را آماده کنند و اسفناک‌تر آنکه نمره عالی هم می‌گیرند.
مدیر سابق دفتر نظارت و ارزیابی دانشگاه هرمزگان تأکید کرد: وقتی از این دانشجو سوال شود دوره کار بینی یا کار ورزی را کجا گذارنده یا از وی بخواهند انشائی راجع به آن بنویسند ناتوان است، لذا، خود دانشجو در این آسیب نقش و سهم بالایی دارد.
عضو هیات علمی دانشگاه هرمزگان بیان کرد: این دانشجو پس از اتمام تحصیلات خود باید بتواند یک مسأله را از جامعه حل کند، اما فرد تحصیل کرده بیکار جویای کاری است که مهارت بلد نیست! این یعنی؛ یک آسیب اجتماعی که خود در این مسأله نقش بسزایی دارد که به نظر من این دانشجو باید از مؤسسه محل تحصیل مطالبه کند و بپرسد با توجه به هزینه بالایی که برای دوره کار ورزی پرداخت کرده‌ام کجا باید آن را بگذرانم؟
جاودان افزود: دانشجو برای درس عملی شهریه بالایی پرداخت کرده است و نمره‌اش هم بدون اینکه چیزی بلد و دوره‌ای گذارنده باشد و کیفیت لازم را داشته باشد ثبت می‌شود، در برخی موارد دانشجوی ادبیات فارسی قادر به نوشتن درست یک نامه اداری نیست.
این پژوهشگر عرصه تصریح کرد: این را با نگاهی به سطح شهر بندرعباس می‌توان به صورت ملموس مشاهده کرد، به عنوان مثال شرکت گاز خیابان‌ها، کوچه‌ها و جلوی منازل مردم را تخریب و رها کرده است و این وضعیت خودروهای مردم را متحمل خرابی و خسارت می‌کند و هزینه بالایی بر آنها تحمیل می‌شود ، کسی هم پاسخگو نیست.
دانشجویان دانشگاه هرمزگان ازخدمات بهداشتی برخوردار نیستند
وی در بخش دیگری از سخنان خود اشاره کرد: دانشگاه هرمزگان سال‌ها قبل در ۱۰ کیلومتری شرق بندرعباس و در جایی که از خدمات بهداشتی و درمانی بسیار دور است احداث کرده‌اند، با این موقعیت جغرافیایی نامناسب چنانچه دانشجویی نیازمند خدماتی اورژانسی برای مداوای آنی باشد دسترسی فوری ندارد.
رییس مرکز مشاوره دانشگاه هرمزگان اشاره کرد: این مشکل در پیامی به استاندار هرمزگان منتقل و تاکید شد دانشگاه هرمزگان هیچگونه امکانات و خدمات بهداشتی درمانی ندارد و اگر دانشجوی دچار بیماری و مشکل شود آسیب می‌بیند و حتی جان شخص در خطر خواهد افتاد، بنابراین به مسوولان بهداشتی درمانی دستور دهید نسبت به وضعیت بهداشتی درمانی دانشگاه هرمزگان رسیدگی لازم را داشته باشند.
عضو شورای پیشگیری از وقوع جرم دادگستری با بیان اینکه ضرورت است مناطق محروم مورد توجه قرار گیرند، اظهار کرد: چنانچه خدمات درمانی در دانشگاه هرمزگان داده نشود ممکن است با خطرات جانی مواجه شویم، اما تا کنون به این هشدارها توجه نشده است.
جاودان یادآورشد: علاج واقعه قبل از وقوع است اما کسی در این هرمزگان پاسخگو نیست، دانشگاه علوم پزشکی و مسوول اورژانس آن می‌گویند دانشگاه هرمزگان خارج از شهر قرار گرفته و به همین دلیل امکان خدمات دهی وجود ندارد، بنابراین قبل از هر اقدامی باید از مسووان بخواهید دانشگاه مذکور به عنوان حوزه شهری اعلام شود .
این روانشاس تربیتی تاکید کرد: پیگیری اعلام شدن دانشگاه هرمزگان به عنوان یک نقطه شهری بسیاری زمان‌بر است، این چنین کارهای فرسایشی شده، پیگیری‌ها بی‌نتیجه می‌ماند و تنها توان انسان را تحلیل می‌برد.
نبود فرهنگ مطالبه گری در هرمزگان، دانشگاه هرمزگان را به خارج شهر منتقل کرد
رییس مرکز مشاوره دانشگاه هرمزگان با بیان اینکه پاسخگو نبودن مسوولان مساله بسیار مهمی است، یادآور شد: بزرگترین دانشگاه یک استان که دانشگاه جامع یا مادر محسوب می‌شود با نزدیک به پنج هزار دانشجو و ۷۰۰ عضو هیات علمی، مدرس و کارمند در ۱۰ کیلومتری شهر واقع شده است و اینکه در همان زمان احداث آن هیچکس نپرسید آیا موقعیت در نظر گرفته شده برای دانشگاه مناسب هست، بدلیل نبود فرهنگ مطالبه‌گری است.
جاودان اشاره کرد: هیچکس از آن گروه یا افراد انتقاد نکرد چرا این تصمیم برای دانشگاه گرفته شده است؟ چه کسی در آن زمان این تصمیم را گرفته؟ آیا محل احداث دانشگاه هرمزگان را با سازمان و یا دانشگاه دیگری جابه‌جا شده است؟
وی افزود: اکنون والدین دانشجویان و دانش آموختگان و هر شهروندی با دانشگاه سر و کار داشته باشد چگونه باید خود را به دانشگاه هرمزگان که نه تنها خارج از شهر بلکه در چنین فاصله‌ای قرار گرفته برساند لذا تنها به سختی و صرف هزینه بالا می‌توان وسیله نقلیه برای رفت و آمد به آنجا تهیه کرد که شاید این در توان دانشجویان و خانواده هایشان نباشد.
رییس مرکز مشاوره دانشگاه هرمزگان ادامه داد: دانشگاه و دانشجو بخش مهمی از سرمایه‌های انسانی و اجتماعی هستند که باید در دل جامعه باشند اما اکنون در نقطه مجزا و دور افتاده هستند، دانشجویان هم متناسب با شرایط زندگی، سنی و تحصیلی شان نیاز به امکانات رفاهی، تفریحی، ورزشی، گردشی و فضای سبز دارند که اکنون کمبود این امکانات می‌تواند منجر به کاهش سرزندگی و شادکامی دانشجویان شود.
تفکر انتقاد و دگر اندیشی در کشورهای پیشرفته تقویت می‌شود
این روانشناس تربیتی در بخش دیگری از سخنان خود بیان کرد: امروزه یکی از مهمترین مهارت‌هایی که در مدارس و دانشگاه های جوامع پیشرفته مورد توجه قرار گرفته، تفکر انتقادی و دگر اندیشی است تا افراد بتوانند به کارآفرینی، نوآوری و خلاقیت دست یابند.
عضو شورای پیشگیری از وقوع جرم دادگستری افزود: جوامعی که در انتقاد ممنوع و منتقد مؤاخذه شود، جایی برای ظهور و بروز تفکر خلاق باقی نمی‌ماند و بدتر از همه اینکه بسیاری از والدین ناآگاه و خانواده‌های ناآگاه که می بایست در دوره شکل گیری اراده فرزند آن را تقویت کند تا بتواند در دوره های بعدی زندگی نگاهی نو به مسیر زندگی خویش داشته باشد و در ارتباط با دیگران ساده لوحانه فکر نکند سعی می کنند فرزندان مطیع و به اصطلاح خود سربه‌زیر تربیت کنند.
رییس سابق دانشگاه علمی کاربردی هرمزگان بیان کرد: اینجا ترس از انتقاد، نوآوری و مخالفت در وجود فرد شکل می‌گیرد و زمانی که وارد جامعه بزرگتر مانند مدرسه می‌شود نه تنها جرأت انتقاد ندارد، بلکه کار ناصحیح و نسنجیده منابع قدرت را نیز تأیید می‌کند، وقتی رفتار ناصحیح با نبود فرهنگ انتقاد تأیید شد کسی هم درصدد اصلاح رفتار ناصحیح خود بر نمی‌آید، تا جایی که نقد و دگر اندیشی در برخی مواقع به جای تأیید و تقویت، جرم تلقی می‌شود، در نتیجه دانشجو جرأت انتقاد از استاد، معلم و مدیر را ندارد و حق خود را مطالبه نمی‌کند.
استاندار از منتقدان به عنوان مشاور استفاده کند
وی تأکید کرد: اگر رییس جمهور، وزیر و استاندار یک نفر از منتقدان و افراد دارای اصول فکری متفاوت را به عنوان مشاور بپذیرند و به کارگیرند به فهم بهتر خود از وضعیت و اینکه در زیر پوست جامعه و شهر چه اتفاقاتی رخ می‌دهد کمک کرده‌اند، اما در اعلب موارد مشاوران همفکر، تمام اطلاعاتی که به مسوولان بالا دست می‌دهند همه چیز را خوب جلوه می‌دهند و می‌گویند امور به بهترین نحو ممکن پیش می‌رود.
عضو هیات علمی دانشگاه هرمزگان خاطر نشان کرد: اکنون نبود فرهنگ مطالبه گری در همه جای جامعه به چشم می خورد که می‌تواند پیامد ناگواری برای مردم این سرزمین متمدن و کهن داشته باشد؛ اما در سالیان گذشته اینچنین فضای بی تفاوتی در جامعه دیده نشده بود که یکی از دلایل آن است که عموم مسوولان می‌گویند می‌شود، خواهد شد و پیگیر هستیم و یا جلسه ای در این راستا با حضور مسوولان برگزار شد.
رفع آسیب اجتماعی بیکاری نیازمند رشد فرهنگ مطالبه گری و پاسخگویی است
عضو هیأت علمی دانشگاه هرمزگان تأکید کرد: رسانه باید فرهنگ مطالبه گری و پاسخگویی را تقویت کنند و حکمرانان هم اگر می‌خواهند جامعه را آباد و تقویت کنند و آسیب‌های اجتماعی کمتری به وجود آید، می بایست فرهنگ نقد و یادآوری آن از سوی رسانه ها را تقویت سازند.
رییس سابق دانشگاه جامع علمی کاربردی هرمزگان افزود: اگر همچنان فرهنگ مطالبه‌گری و پاسخگویی در این استان جایگاه خود را بدست نیاورد آسیب‌ها با سرعت بیشتری افزایش می‌یابد.
جاودان تصریح کرد: بیکاری دانش آموختگان دانشگاهی یک معظل و آسیب جدی است که برای رفع آن باید اجازه دهند فرهنگ پرسشگری، دگر اندیشی، مطالبه گری و نوآوری و خلاقیت رشد کند.
پایبندی نسبت به شعارها و حرف‌ها وجود داشته باشد
این روانشناسی تربیتی ادامه داد: این با حرف، شعار و اینکه بگوییم آزادی بیان را تقویت می‌کنیم و از سوی دیگر افراد را سرکوب کرد رخ نمی‌دهد، دوگانه گفتار و رفتار هم خود آسیب زدن به اعتماد مردم است.
جاودان عنوان کرد: هر دولتی قبل از روی کار آمدن حرف‌ها و شعارهای خوب می‌دهد و پس از روی کار آمدن از آنها عبور می‌کند و اتفاق خاصی رخ نمی‌دهد، باید بررسی شود چرا به شعارهایی که می‌دهیم پایبندی نداریم و بسیار زود به پستو فرستاده می شوند؟ آیا این شعارها تنها برای کسب رأی مردم سر می دهیم؟
رشد رشته‌های دانشگاهی از عوامل آسیب زا در هرمزگان است
مدیر سابق دفتر نظارت و ارزیابی دانشگاه هرمزگان در بخش دیگری از سخنان خود ابراز کرد: رشد نامتوازن آموزش عالی در توزیع رشته ها یکی دیگر از عوامل آسیب زا در هرمزگان محسوب می شود، نزدیک به ۴۵ هزار دانشجو، ۴۶ دانشگاه و مؤسسه آموزشی عالی در این استان وجود دارد.
وی ادامه داد: برخی از این مراکز آموزش عالی امکانات و تجهیزاتی حتی در حد و اندازه یک هنرستان و دبیرستان مجهز ندارند که همین می‌تواند انگیزه و انرژی دانشجو برای ادامه مسیر علمی را بگیرد یا آن را زیر تاثیر قرار دهد.
این پژوهشگر عرصه اجتماعی گفت: برخی از دانشگاه ها براحتی مجوز پذیرش دانشجو در رشته‌های دوره‌های کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی را دریافت می‌کنند و اما همین مجوز به دانشگاه جامع دولتی داده نمی‌شود و اعلام می‌کنند براساس ضوابط باید فلان تعداد عضو هیأت علمی و این ویژگی ها برای مثال، چند استاد تمام و چند دانشیار برای دریافت مجوز داشته باشید.
وی ادامه داد: بدین ترتیب همان فردی که در فلان مؤسسه پایان‌نامه خود را خریداری کرده می‌گوید تحصیل کرده بیکار دارای فلان مدرک هستم و جامعه برایم شغل فراهم نکرده است و این یعنی؛ امور را متوازن و پابه‌پای هم جلو نمی‌بریم، مانند همان خانواده‌ای که بیش از توان و تمکن خود فرزند بدنیا می‌آورد که آسیب پذیری فرزندان در چنین شرایطی عادی است.
رییس سابق دانشگاه جامع علمی کاربردی هرمزگان بیان کرد: چهار سال قبل با توجه به نیاز به رشته آب شیرین کن، تلاش کردیم تا به طور محدود این رشته در دانشگاه علمی کاربردی دایر شود تا پس از راه اندازی آب شیرین کن‌ها استان نیروی متخصص در اختیار داشته باشد، اما با وجود پیگیری‌های فراوان و طولانی با آن موافقت نشد.
زمینه حضور دانشجویان در محیط‌های کسب و کار و فضاهای اجتماعی و صنعتی فراهم شود
عضو هیات علمی دانشگاه هرمزگان اظهار داشت: بایستی زمینه حضور دانشجو و دانش آموخته رشته صنعت، کشاورزی، علوم تربیتی و روانشناسی یا حقوق در محیط واقعی فراهم شود تا در آینده بتواند کار آفرینی و اشتغال داشته باشد اما وقتی این زمینه لازم فراهم نمی‌شود مسأله بیکاری و آسیب‌های اجتماعی بوجود می‌آید.
جاودان یادآور شد: هرمزگان دارای شرایط دریایی است اما رشته‌های دریایی نسبت به سایر رشته‌ها گسترش گسترش نیافته‌اند اما رشته‌های علوم انسانی بیش از حد در دانشگاه‌ها تاسیس شده‌اند چرا که شاید تصور می‌کنند این رشته‌ها به جز کلاس و مدرس چیز دیگری نیاز ندارد، در حالی که بسیاری از دروس این رشته‌ها نیاز به محیط میدانی جهت درک بهتر و عمیق دارند.
طرح آمایش سرزمین در هرمزگان مغفول مانده است
وی در بخش دیگری از سخنان خود خاطر نشان کرد: طرح آمایش سرزمین که با هزینه فراوان و صرف وقت استادان دانشگاه هرمزگان و سایر دانشگاه‌های استان و کشور تهیه و تدوین شده و در آن به قطب بندی دانشگاه‌ها اشاره شده بسیار مغفول مانده است.
جاودان یادآور شد: برای طرح آمایش سرزمین اطلاعات فراوانی در بخش مختلف با کمک نزدیک به ۱۰۰ عضو هیات علمی متخصص از هرمزگان و سایر دانشگاه‌ها جمع‌آوری شده است تا به کمک این اطلاعات میدانی بتوان بدرستی تصمیم گیری کرد از جمله در حوزه کشاورزی، دریایی، معدن، صنعت فولاد، کشتیرانی، آلومینیوم، دامداری، گردشگری و سایر بخش‌ها، اطلاعات همه حوزه‌ها هم کامل و جامع است.
عضو هیات علمی دانشگاه هرمزگان با بیان اینکه خلائی که وجود دارد این است که فرصت لازم در اختیار دانشگاه قرار داده نمی‌شود، اظهار کرد: همچنین خلاء بزرگی بین طرح آمایش سرزمین، مختصصان و افراد مطلع در صحنه اجرا و نیازها وجود دارد، که همه سازمان ها و نهاد باید در رفع آن بکوشند و به کمک هم این حلقه ها زنجیر به یکدیگر متصل شوند.
وی گفت: جهادکشاورزی و دانشگاه هرمزگان می‌توانند به هم متصل شده و در آسیب شناسی تولید محصولات کشاورزی تبادل تجربه کنند که نتیجه آن می‌تواند به کشاورزان، نخلداران و باغداران همین استان کمک کند.
مدرس دانشگاه هرمزگان تاکید کرد: هرساله تعداد زیادی جوان در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا از دانشگاه‌های هرمزگان دانش آموخته می شوند، چه اشکالی دارد جهادکشاورزی این‌ها را شناسایی و به شوراها و دهیارهای هر منطقه معرفی کند تا یک روز در هفته به کشاورزان، نخلداران و باغداران خدمات مشاوره‌ای بدهند.
جاودان اشاره کرد: این کار می تواند یک معامله برد-برد باشد، زیرا؛ از یک طرف دانش آموخته دانشگاه احساسی خوبی از آن خواهد داشت و از طرف دیگر باعث افزایش راندمان و کیفیت محصول‌ها خواهد شد، لیکن فاصله بزرگی بین حلقه‌های این زنجیره وجود دارد.
وی ادامه داد: کشاورز، مغازه دار، معلم و اغلب افراد جامعه ناراضی هستند، علت آن است که جامعه مانند زنجیر پیوسته است و اگر یک قطعه از این زنجیر آسیب ببیند همه زنجیر آسیب می‌بیند، به عبارتی ساده‌تر وقتی دانش آموخته آسیب ببیند سایر اعضای جامعه هم آسیب می‌بینند لذا استاندار از جهاد کشاورزی بپرسد که آیا به دانشگاه مراجعه کرده و نتیجه گرفته است یا خیر، این کار می‌تواند منجر به بهبودی این ارتباط شود.
شرایط جامعه قابلیت بهبود بخشیدن دارد
عضو هیات علمی دانشگاه هرمزگان تصریح کرد: می‌توان جامعه را به شرط آنکه در زمان رسیدن به مسوولیت از خود بپرسیم برای بهبود شرایط چه کاری می‌توانم انجام دهم و مسئولیت پذیرفته و برای بهتر شدن شرایط تلاش کنیم بهبود بخشید. اما تعجب‌آور است که فرد خونسرد، بی‌خیال و بی‌تفاوتی را که به مردم اهمیتی نمی‌دهد و انتقادها برایش مهم نیست به عنوان مسوول بر مسند کارها قرار می‌دهند.
دانشجویان را در راستای کمک به مردم به کار گیرند
این مدرس دانشگاه اشاره کرد: هرمزگان نزدیک به ۴۵ هزار دانشجو دارد که هر کدام از آنان می‌توانند برای مشاوره در روستا، کمک به اجرای طرح‌ها و مردم و همچنین دانش افزایی میدانی خود مورد استفاده قرار گیرند چرا که این افراد در چهار سال آینده دانش آموخته می‌شوند، آیا هرمزگان آمادگی پذیرش این افراد را در حوزه‌های مختلف شغلی دارد؟ بدون شک ندارد.
قانونگذار و دولت باید تسهیلی برای حضور دانشجویان در محیط کار قرار دهد
وی افزود: قانونگذار و دولت باید تسهیلی برای حضور دانشجویان در محیط کار قرار دهد و بین مؤسسه، شرکت و بنگاه خصوصی که نگاه مثبتی به پذیرش دانشجو دارند با بنگاه‌هایی که این نگاه را ندارند تمیز قایل باشد و به گروه اول امتیاز بدهد.
وی پیشنهاد داد: مسوولان برای کمک به افزایش کیفیت آموزش‌های دانشگاهی می‌توانند در زمان اعطای تسهیلات یا عقد قرارداد با گنجاندن یک بند در قرارداد زمینه حضور دانشجویان در عرصه عمل و محیط واقعی کار را فراهم سازند و سرمایه گذاران و صاحبان صنایع را با پذیرفتن آنان تشویق کنند تا این افراد بتوانند دوره کار بینی، کار ورزی و دوره‌های علمی خود را در صحنه اجرایی اجرا کرده و تجربه کسب کنند.
حرف‌های متخصصان از سوی مسوولان شنیده شود
این مدرس دانشگاه ابراز کرد: در آینده با چالش‌های بسیار روبه‌رو می‌شویم که باید راهکار جلوگیری و برون رفت از آنها را بدانیم و برای این منظور بایستی متخصصان، مطلعان، اهل تحقیق و نخبگان بکار گرفته شوند و حرف‌هایشان شنیده شود امروز می دانید که کشوری که از نظر آبی بسیار ضعیف‌تر از ایران است به اندازه ما با چالش روبه‌رو نیست زیرا نظر متخصصان، مطلعان و نخبگان، افراد با تجربه و دلسوز را پرسیده، شنیده‌اند و بکار گرفته‌اندزیرا مسوولان آن کشور درست و بدون هیجان مدیریت و مطالبه‌گری کرده و پاسخگو بوده‌اند.
دخالت افراد غیر دانشگاهی در امور دانشگاه آسیب است
به گفته عضو شورای پیشگیری از وقوع جرم دادگستری خاطر نشان کرد: شورایی به عنوان مدیریت آموزش عالی استان شکل گرفته که مسوولان امر توجه چندانی به آن ندارند، علت این است که افراد غیر دانشگاهی در مواردی در امور دانشگاه دخالت می‌کنند چرا که دخالت افراد غیر دانشگاهی در امور دانشگاه هم نوعی آسیب است.