وقتی یک روز پس از زمین لرزه۶.۴ و۶.۳ ریشتری به منطقه رفته بودیم خانه‌ها خراب، مردم نگران و اندوهگین اما امیدوار بودند، اهالی گیشان غربی می‌گفتند حضور مسوولان مایه دلگرمی شان است؛ ولی سوم آذر که به آنجا رفتیم شرایط را متفاوت یافتیم و دیدیم که ماشین آلات سنگین مشغول کار هستند و نیروهای هلال احمر که موکت آورده بودند با لبخند گفتند این‌ها را از پایگاه آب شیرین آورده‌ایم تا توسط شورای روستا بین اهالی تقسیم شود.
ماشین آلات سنگین اعم از لودر، بیل مکانیکی، جرثقیل و کمپرسی های حمل بار درحال جا به جا کردن نخاله ها و جمع آوری باقیمانده آوار برداری بودند، پیمانکار بنیاد مسکن در حال آمارماتور بندی و کارشناس فنی این بنیاد درحال نظارت و اندازه گیری دقیق عملیات اجرایی بود و بدون اینکه نامش را بگوید به خبرنگار ایرنا گفت: هم اکنون ۱۰ پیمانکار در گیشان غربی مشغول فعالیت هستند.
عکاس ایرنا درحال ثبت تصاویر برای ماندن در حافظه تاریخی هرمزگان هر لحظه جایی را در قاب دوربین ثبت می‌کرد، گاهی تخلیه موکت‌ها توسط هلال احمر، دقیقه‌ای بعد بار زدن چشمه‌های سرویس بهداشتی سیار، لحظه‌ای دیگر آرماتور بندی، کمی جلوتر هم آوار برداری منازل تخریب شده مردم توسط بیل‌های مکانیکی و ریختن آنها در کامیون‌های سنگین و گیشانی‌های سکنا یافته در چادرهای جمعیت هلال احمر، با لباسی یکدست سفید.
رییس شورای گیشان غربی مشغول گفت و گو با رییس ایرنا هرمزگان بود و بابت اطلاع رسانی انجام شده در خصوص زمین لرزه و آثار آن برای روستای خود تشکر می‌کرد و می‌گفت: این اطلاع رسانی دقیق موجب شده مسوولان توجه بیشتری به این روستا و مردم آن داشته باشند و گزارش های منتشره از اینجا در روحیه اهالی تاثیر مثبتی برجای گذاشته است.
مجید مرادی ادامه داد: پس از ان گزارش رسیدگی به روستا بیشتر شده و اکنون چادر، پتو، موکت، منبع آب ، سوخت، چراغ نفتی و سایر اقلام مورد نیاز از سوی هلال احمر در اختیار شورا قرار گرفته تا بین اهالی توزیع کند و اکنون هم موکت آورده‌اند که براساس نیاز توزیع می‌شود.
وی افزود: آب معدنی هم آورده و در بین اهالی توزیع شده است اما مساله خشک شدن چشمه روستا مایه نگرانی است، اگر آب نباشد زحمت‌های بسیاری که مسوولان برای بازسازی روستا کشیده‌اند و می‌کشند بر باد می‌رود، درختان خرما خشک خواهند شد و دیگر اهالی منبع درآمدی و آبی برای رفع تشنگی و پرورش گاو و گوسفند نخواهند داشت و ناگزیر از مهاجرت خواهند شد.
مسوولان قول اتمام احداث منازل تا سه ماه آینده را داده‌اند
رییس شورای گیشان غربی به خبرنگار ایرنا گفت: بنیاد مسکن در ۲ جبهه شامل آوار برداری و پی‌ریزی ساختمان‌ها فعالیت خود را از چند روز قبل در این منطقه آغاز کرده و همانطور که قابل مشاهده است پیمانکاران و کارشناسان فنی آن در حال کار و تلاش هستند که از آنان و همینطور جمعیت هلال احمر، سپاه پاسداران، نیروهای جهادی و شرکت نفت ستاره خلیج فارس بابت تلاشی که برای خدمات دهی به اهالی دارند سپاسگزاریم.
مرادی ادامه داد: عملیات آوار برداری، آرماتور بندی و بتن ریزی درحال انجام است و عملیات بتن ریزی حدود ۶ خانه انجام شده است و طبق قولی که داده‌اند تا ۳ ماه دیگر اهالی گیشان غربی دارای خانه برای سکونت می‌شوند که تا آن زمان باید در چادرهای هلال احمر سکنا داشته باشند.
وی اشاره کرد: سرعت عملیات عمرانی در گیشان غربی بسیار بیشتر از سایر روستاهاست و آنها نیز خسارت‌های سنگینی دیده‌اند که نیاز به یاری مسوولان دارند و ۲ چشمه سرویس بهداشتی که بر روی کامیون بار زده شده به روستای ذرتو ارسال شد.
درحال حاضر تمرکز سازندگی در روستای گیشان غربی است که بیشترین خسارت دیده است و بیشتر ماشین آلات دراین روستا درحال کار هستند.
ما پس از تهیه ازگزارش ازاین روستا راهی ذرتو شدیم که در روز دوم پس از زمین لرزه با همکارم، نادر ناصری، عکاس خبرگزاری جمهوری اسلامی برای تهیه گزارش به آنجا رفته بودیم، رفتیم تا ببینیم اکنون شرایط چگونه است.
ورودی روستا مانند گذشته نا ایمن بود و خودرو بایستی به صورت ۹۰ درجه بزرگراه را قطع می‌کرد تا بتوان وارد جاده روستا شد؛ در جایی از جاده حاجی آباد بندرعباس هم که نوشته امامزاده شاه گیلان و اگر کسی اهل منطقه نباشد نمی‌تواند مسیر روستا را بیابد.
یادم هست روز اولی که به گیشان رفته و از آنجا به قصد ذرتو خارج شده بودیم نتوانستیم مسیر را پیدا کنیم، از طرفی هم پس لرزه‌ای به بزرگی چهار و ۲ دهم ریشتر رخ داده بود و گرد و خاک فضای جاده را پوشانده بود و تنها در فاصله ۲ تا چهار متری جلوی خودرو را می‌شد دید، خودروهای سنگین هم بی توجه به این وضعیت و با سرعت می‌آمدند و بوق می‌زدند.
همین شرایط باعث شده بود روز دوم هم با سختی و تماس‌های بسیار ورودی روستا را که جلوی رستورانی بود و به پایین می‌رفت بیابیم، در آن روز هم پس لرزه رخ داد و گاز و خاک با فشار در بالای کوه به هوا برخواست که به دلیل ضد نور بودن روستا در آن ساعت‌ها امکان تهیه فیلم و عکس از آن فراهم نشد.
چهار چادری که هلال احمر برای اهالی این روستا اختصاص داده بود در آن روز پایین کوه و جایی که به نظر می‌رسید شاید محل عبور آب در زمان بارندگی باشد برپا شده بود و امروز جایگاه چادرها تغییر کرده بود، البته خود روستا بر دامنه کوه قرار گرفته است و اکنون مخزن آب در اختیارشان قرار داده بودند و چشمه‌های سرویس بهداشتی هم به مقصد رسیده بودند و بایستی آب آنها وصل می‌شد تا قابل استفاده شوند.
تعداد چادرها بیشتر شده و به طور تقریبی می‌توان گفت به هر خانواده یک چادر رسیده بود، دختر جوانی در وسط محوطه و اردوگاه موقتی که برایشان مهیا کرده بودند درحال شستن ظرف در کنار مخزن سفید رنگ آب بود که نمی‌خواست تصویرش ثبت شود.
خانمی در کنار چادری ایستاده بود، پدر و مادری مسن، یکی در درون چادر و دیگری در کنار در چادر نشسته بودند و ما را تماشا می‌کردند، یکی می‌گفت امروز پای کارگری در خانه کنار اردوگاه شکست که اوژانس وی را منتقل کرد.
این مردمان محجوب، ساکت، آرام و دوست داشتنی و بی غل و غش و شکرگذار به درگاه الهی کمتر اهل مصاحبه با رسانه‌ها هستند و شاید به همین دلیل بود که خانم و دختر یاد شده تمایلی به مصاحبه نداشتند تا بگویند اسباب و اثاثیه منازل‌شان را هرچه توانسته بودند از درون اتاق‌های منزل خود بیرون آورده و در حیاط گذاشته بودند، یا روزها را در خانه‌ها مراقب وسایل‌شان هستند و شب‌ها را در چادرها سپری می‌کنند، یا اینکه لودر و کامیون‌های سنگین عصر امروز آمده بودند و بدون اینکه آوار برداری کنند برای سوخت گیری رفته بودند و منتظر بازگشتشان هستند.
آنان ورودی روستا را برای آنکه افراد غریبه، به جز نیروهای نهادهای خدماتی و امدادی و مسوولان وارد نشوند بالاستیک بسته‌اند، عده‌ای در چادرهای کنار جاده و عده‌ای دیگر در حیاط منازل‌شان حضور داشتند.
پیرمرد از مسوولان بابت همه فعالیت‌هایشان تشکر کرد
صحبت خود را با همان پیرمرد نشسته درکنار چادر سفید رنگ جمعیت هلال احمر در روستای ذرتوی فین آغاز کردیم و جویای احوالش شدیم، می‌گفت: بیمار شدم و با وجود اینکه عمل کرده‌ام کور شدم و چیزی نمی‌بینم، اینجا شب‌ها سرد است.
پیرمرد با پیراهن خاکستری و عمامه‌ای که بر سر داشت روی ۲ پای بر روی زیر اندازی که در گوشه‌ای از آن بالش قرار داده بودند نشسته و مستقیم جلویش را نگاه می‌کرد بدون آنکه چیزی ببیند و تنها در جواب سئوال حرفی می زد و دیگر هیچ نمی‌گفت.
همسرش هم نشسته در درون چادر نظاره‌گر ما بود، کف چادر در نقطه ای بود که پستی و بلندی زمین و سنگ‌های زیر آن آشکارا نمایان بود و سطح ناصافی برای نشستن داشت،چه برسد برای استراحت و خوابیدن، همسر پیرمرد علت ناهمواری را اینطور توضیح داد که زیر سایر چادرها بلوک قرار دارد اما زیر چادر ما زمین خداست.
تقاضای مصاحبه کردیم که پیرمرد با تامل پذیرفت و گفت: قبل از وقوع زمین‌لرزه اندکی بلندتر از اینجا و زیر کوه سکنی داشتیم که در پی وقوع زمین‌لرزه خانه تکان خورد و برای آنکه بر سرمان آوار نشود به پایین فرار کردیم.
غلام محمدی با همان لهجه شیرین خودش گفت: ساعت‌هایی سپری شد و چادر آوردند که ابتدا در پایین و گودی بود، بعد چادرها را به اینجا آوردند که شرایط را خودتان می‌بیند و نمی دانیم بعد از این چه می‌شود.
با آنکه نا اطمینانی از آینده در کلامش مشخص بود اما امیدوار بود از مسوولان بابت کمک‌هایشان تشکر کرد، وقتی در پایان مصاحبه از وی پرسیدیم اینجا کجاست، همسرش پاسخ داد اینجا ذرتو است.
کمی آن طرف تر، سمت شرق چادر، مادرها با فرزندان‌شان مشغول گفت و گو فعالیت بودند و علت بستن مسیر را با لاستیک را جلوگیری از ورود خودروهای غریبه به روستا عنوان کردند و گفتند هنوز اقدامی در اینجا انجام نشده و منتظر آغاز عملیات آوار برداری هستند.
جلوتر به درون روستا که رفتیم جای قبلی چادرها را دیدیم، هنوز یک چادر مسافرتی از روز اول تا کنون در آنجا باقی مانده بود که در آن را بسته بودند.
کاظم پورعباس یکی از اهالی از درون خانه ترک خورده‌اش بیرون آمد و بعد از خوش آمد گویی گفت: خودرو های سنگین برای آوار برداری به روستا آمدند و اکنون چند ساعتی می‌شود که برای سوخت گیری رفته‌اند و منتظر بازگشتشان هستیم.
بوی تعفن اجساد حیوانات مشام اهالی را آزار می‌دهد
وی می‌گفت یکی از طویله‌ها که بر اثر زمین لرزه بر سر احشام خراب شده باید هر چه سریعتر برداشته و حیوانات آن دفع و دفن شوند، طویله را پیدا کردیم، بنایی بود از جنس سنگ و گل و چوب‌های درخت خرما که دیوارهایش فرو ریخته و سقف بر سر زبان بسته‌ها آوار شده بود.
بوی گند تعفن فضا را پر کرده بود چرا که اجساد از ۲۳ آبان تا امروز در زیر آوار مانده بودند، از صاحب احشام در خصوص امحا اجساد حیوانات پرسیدیم که با نشان دادن طویله گفت: زبان بسته‌ها در زمان زمین لرزه در درون طویله گرفتار شده و از بین رفتند و نتوانستیم با دست آنها را از زیر سنگ و گل و چوب‌ها خارج کرده و در جایی دفن کنیم.
علی محمدی زاده ادامه داد: همین شرایط باعث شده بوی گند تعفن از آن فضا را پر کند و این بوی تند به حدی است که اجازه نمی‌دهد کودکان شب‌ها به آسودگی بخوابند و حیوانات وحشی و مارها را به طویله مخروبه کشیده و شرایط خطرناکی در روستا ایجاد کرده است.
وی اضافه کرد: طویله باید آوار برداری و اجساد حیوانات خارج شوند که این به لودر و کامیون سنگین نیاز دارد و با دست نمی‌توان آوار برداری کرد، به همین دلیل از مسوولان تقاضا داریم عملیات آوار برداری را سریعتر انجام دهند چرا که این بو تعقن مشام اهالی را آزاد می‌دهد.
پنجاه گروه جهادی به کمک زلزله زدگان هرمزگان شتافتند
رییس سازمان بسیج سازندگی هرمزگان گفت: یک هزارو نفر در قالب ۵۰ گروه جهادی به کمک مردم زلزله زده این استان شتافتند و خدمات پزشکی توسط گروه‌های جهادی جامعه پزشکی، کمک به آموزش تحصیلی دانش‌آموزان توسط گروه های جهادی فرهنگی، خدمات فنی جهت کمک به ساخت‌وساز ، ترمیم و آوار برداری از جمله فعالیت‌های این گروه گ‌های جهادی در منطقه زلزله زده است.
سرهنگ یاسین باوقار افزود: تلاش این نیروها کاستن از مشکل‌ها و آلام مردم و کمک به تسریع در روند بازسازی روحی و ساخت و ساز منازل تخریب شده است ولذا کمک بخشی از اعتقاد و منش اسلامی ماست.
ستاداجرایی فرمان امام(ره) هرمزگان تا رفع مشکلات درکنار زلزله زدگان است
مدیرکل ستاد اجرایی فرمان امام (ره) هرمزگان گفت: ستاد اجرایی فرمان امام (ره) و بنیاد احسان متعلق به این ستاد از همان ساعات اولیه زلزله در کنار مردم زلزله زده منطقه فین حضورداشتند و این ماموریت تا رفع مشکلات مردم ادامه دارد.
منوچهر دانشمند افزود: نخستین گام اعزام گروه جهادی ستاداجرایی فرمان امام (ره) به مناطق زلزله زده فین و استقرار در این منطقه برای کمک به امدادرسانی و اسکان اضطراری بود.
وی ادامه داد: در همان ساعت اولیه این زمین لرزه ها بسته های معیشتی، غذای گرم، پتو و همچنین چادر بین مردم توزیع شد.
مدیرکل ستاد اجرایی فرمان امام (ره) هرمزگان اضافه کرد: برای کاهش اضطراب و استرس مردم ناشی از این رخداد، گروه های جهادی پزشکی را در منطقه زلزله زده مستقر کردیم و این گروه خدمات پزشکی خوبی به مردم ارائه دادند.
دانشمند با اشاره به اینکه خدمات به صورت رایگان انجام می شود، خاطرنشان کرد: با توجه به پس لرزه هایی که وجود دارد، تیم درمانی در قالب کاروان سلامت ستاد اجرایی فرمان امام(ره) و بنیاد احسان درمرکز بهداشت فین مستقر شده است و به صورت گردشی درتمام مناطق زلزله زده بخش فین و توابع خدمات رایگان ارائه خواهیم داد.
افزون بر ۵۰ واحد مسکونی زلزله زدگان هرمزگان آواربرداری شده است
مدیرکل بنیاد مسکن انقلاب اسلامی هرمزگان گفت: تاکنون افزون بر ۵۰ واحد مسکونی زلزله زدگان بخش فین و سیاهوی بندرعباس آوار برداری انجام شده و همزمان عملیات اجرایی آن نیز شروع شده است.
شهریار نوری زاده افزود: درحال حاضر ۶ نقطه از مناطق سانحه دیده بخش فین و سیاهو ماشین الات راهسازی برای آواربرداری مستقر هستند و حدود ۲۰ اکیپ اجرایی نیز در این مناطق جهت شروع عملیات واحدهای مسکونی حضور دارند.
وی بیان داشت: باتوجه به اینکه پرداخت تسهیلات و مصوب شدن در دولت و ابلاغ به بانک ها یک پروسه خاصی را لازم دارد لذا رییس بنیاد مسکن انقلاب اسلامی کشوربه فوریت دستور دادند از محل حساب ۱۰۰ مصالح مورد نیاز را تهیه که هم اکنون مصالح در حال رسیدن به روستاهاست.
مدیرکل بنیاد مسکن انقلاب اسلامی هرمزگان اظهارداشت: بنیاد مسکن انقلاب اسلامی از همان دقایق اولیه وقوع زلزله در منطقه فین با تمامی امکانات حضور پیدا کرد که امیدواریم بتوانیم با برنامه ریزی دقیق در یک پروسه اندکی این واحدهای زلزله زده را به بهره‌برداری برسانیم.
آغاز مرحله بازسازی خانه‌های ویران شده اهالی منطقه زلزله زده هرمزگان در بخش‌های فین و مرکزی بندرعباس مردم را نسبت به آینده امیدوار کرده است و شاید این زمین لرزه نعمتی بود که محرومیت در ثروتمندترین نقطه این استان و شاید کشور به چشم مسوولان آید.
زمین لرزه فرصتی شد تا مسوولان کشور و هرمزگان رهای از سر و صداها و اختلاف‌های سیاسی به روستاهایی سفر کنند که شاید حتی از وجودشان اطلاعی نداشتند و یا اگر بودند کمتر به آنها توجه می‌کردند.
روستاهایی با خانه‌های از جنس سنگ و گل و چوب درخت خرما، با ساکنانی دارای عزت نفس بسیار، آرام و محروم و دارای بنیه اقتصادی بسیار بسیار ضعیف در قلب استانی که واژه‌های بسیاری در ستایش فرصت‌های اقتصادی‌اش سر داده می‌شود.
مسوولان هر چند اکنون درحال ساخت و ساز خانه‌های تخریب شده اهالی هستند اما نباید بازسازی وضعیت اقتصادی آنان را نیز با استفاده از ظرفیت‌های محلی و بهره‌گیری از اعضای هیات‌های علمی دانشگاه در این مسیر فراموش کنند در غیر این صورت شاید خانه‌ای ساخته شود اما محرومیت‌ها و فقر اقتصادی همچنان باقی خواهد ماند و آسیب های اجتماعی در پی خواهد داشت.
زمین لرزه ۶.۴ ریشتری حدود ساعت ۱۵ و ۳۷ دقیقه روز یکشنبه ۲۳ آبان ماه ۱۴۰۰ بخش فین هرمزگان را به لرزه درآورد، این لرزه پس لرزه‌های متعددی به دنبال داشت،شدت این زمین لرزه به حدی بود که در سایر استان‌های همجوار از جمله فارس و کرمان نیز احساس شد.برخی منازل بخش فین بر اثر این زمین لرزه بین ۲۰ تا ۱۰۰ درصد تخریب شدند.
زمین لرزه ای که در نزدیکی زمین و در عمق ۱۵ کیلومتری ثبت شد، قدرت این دو زمین لرزه آنقدر بالا بود که علاوه بر استان های همجوار هرمزگان در برخی از کشورهای همسایه از جمله امارات و عربستان نیز احساس شد و تاکنون بیش از ۹۰ مصدوم و ۲ فوتی داشته است.