سایت دفع زباله قشم در محدودهای به مساحت ۱۰۰ هکتار در ۱۵ کیلومتری غرب این شهر قرار دارد. روزانه بر ۵۰ تُن زباله در شهر قشم و حدود ۳۰ تن زباله در شهر درگهان و روستاهای اطراف این ۲ شهر تولید میشود که تمام این زبالهها توسط ۱۴ دستگاه پرس مکانیزه و هشت دستگاه پیکاپ به سایت دفن زباله قشم منتقل می شود.
گزارشها حاکی از آن است که درحال حاضر پسماندهای عفونی مطبها و آزمایشگاههای خصوصی بدون طی شدن روند بی خطر شدن و همراه با سایر پسماندها و زبالههای شهری و روستایی جمعآوری و امحا میشود.
این در حالی است که در این شهرستان افراد محرومی که از طریق بازیافت زبالهها از مخازن پسماند، ارتزاق میکنند و ریختن پسماندهای عفونی در این مخزنها، ضریب خطر ابتلای این افراد به بیماریهای مختلف و انتشار آن در جامعه نیز افزایش مییابد.
همچنین در جزیره قشم تعداد بسیاری زیادی از حیوانات مختلف از جمله سگهای ولگرد، گربه و روباه وجود دارد که در کنار دیگر حیوانات موذی به سراغ مخازن دفع زباله میروند. علاوه بر آن تردد این حیوانات به سایت دفع زباله خطر انتقال بیماریهای عفونی ناشی از پسماندهای عفونی را بیشتر میکند.
مدیر شبکه بهداشت: جمعآوری پسماندهای عفونی بر عهده منطقه آزاد قشم است
مدیر شبکه بهداشت قشم در این باره گفت: جمعآوری پسماندهای عفونی و دفع آن در همه نقاط کشور بر عهده شهرداری و دهیاریهاست و در منطقه آزاد قشم نیز این امر بر عهده مدیریت امور شهری و روستایی سازمان این منطقه است و شبکه بهداشت در این مورد نقش نظارتی دارد.
حمیدرضا بهزادی افزود: بیخطرسازی پسماندهای مراکز بهداشتی دولتی در بیمارستان پیامبر اعظم(ص) این شهر انجام میشود و مشکلی از این بابت وجود ندارد.
وی ادامه داد: مشکل اساسی در دفع پسماندهای بخش خصوصی از جمله مطبها و آزمایشگاههاست که باید برای آن برنامهریزی کرد.
مدیر شبکه بهداشت تصریح کرد: پزشکان فعال در شهرستان قشم این آمادگی را دارند که ضمن عقد قرارداد با یک شرکت خصوصی برای بیخطرسازی پسماندهای عفونی مراکز اقدام شود.
وی افزود: تا کنون چندین بار برای انعقاد قرارداد مذکور با بخش خصوصی پیش رفتیم اما در نهایت این مساله بلاتکلیف باقی ماند.
بهزادی ادامه داد: چنانچه مستندات و گزارشی در ارتباط با بیخطرسازی نشدن زبالههای مراکز دولتی قشم وجود دارد، باید به شبکه بهداشت قشم منتقل شود تا اقدام مناسب انجام گیرد.
خرابی دستگاه اتوکلاو بیمارستان قشم علت بیخطر نشدن پسماندهای مراکز دولتی
رییس اداره حفاظت از محیط زیست قشم نیز گفت: در مدت کوتاهی که دستگاه اوتوکلاو بیمارستان پیامبر اعظم(ص) قشم خراب شده بود، امکان بیخطرسازی پسماندهای مراکز دولتی وجود نداشت.
صادق رستمی افزود: البته این مشکل رفع شده و در حال حاضر روزانه این فرایند انجام میشود.
وی ادامه داد: بر اساس قانون مدیریت پسماند، تولیدکنندههای پسماندهای عفونی از جمله درمانگاهها، بیمارستانها، مراکز درمانی، آزمایشگاهها و مطبها باید نسبت به بیخطرسازی زبالههای عفونی اقدام کنند.
رییس اداره حفاظت از محیط زیست قشم تصریح کرد: پس از بیخطرسازی پسماندهای عفونی و تبدیل آن به زباله عادی دهیاریها و شهرداریها باید نسبت به امحاء آن اقدام کنند.
وی افزود: همچنین برای دفع این پسماندها باید منطقهای جداگانه در سایت دفع زباله اختصاص دادهشود که این مساله هنوز در قشم تحقق نیافته است.
رستمی ادامه داد: ظرفیت دستگاه امحای زبالهی بیمارستان پیامبر اعظم (ص) قشم حدود ۷۰ کیلو است که این ظرفیت نیاز شهرستان را کفاف نمیدهد.
وی تصریح کرد: برای امحای زبالههای عفونی تولید شده در مراکز بخش خصوصی ابتدا باید دستگاه اتوکلاو مجزا تهیه و سپس مکانی مناسب برای آن جانمایی شود.
وی بهای دستگاههای اوتوکلاو را با توجه به ظرفیت آن متفاوت دانست و خاطرنشان کرد: باخرید یک دستگاه اتوکلاو دیگر با ظرفیت ۷۰ کیلو مشکل دفع پسماند شهرستان قشم رفع میشود.
فرماندار: سازمان منطقه آزاد قشم به حل مشکل کمک کند
فرماندار قشم در اینباره گفت: صرفنظر از گزارش مدیریت شبکه بهداشت و به اذعان اداره حفاظت محیط زیست، بیخطرسازی پسماندهای مراکز دولتی شهرستان قشم انجام میشود.
علیرضا نصری افزود: مراکز دیگر بخش خصوصی هزینهای به عنوان آبونمان پرداخت میکنند که با مدیریت آن باید بودجهای برای رفع مشکل تهیه کرد.
وی ادامه داد: همچنین باید با همدلی و همراهی بخشهای مختلف و نیز با کمک منطقه آزاد قشم این مشکل یک بار برای همیشه رفع شود.
فرماندار قشم تصریح کرد: باید توجیهات لازم برای ورود مسوولان منطقه آزاد قشم به ویژه مدیرعامل و معاونت این سازمان ارائه شود.
وی افزود: به نظر میرسد در گذشته اهمیت مساله پسماندهای ویژه برای مسوولان مربوط تبیین نشده است و برای رفع این مساله باید همراهی، همدلی، همکاری و دلسوزی برای بهداشت مردم را جایگزین نگاه وظیفه محور کنیم.
پسماندهای عفونی قشم بیخطرسازی نمیشود
مدیر خدمات و امور شهری و روستایی سازمان منطقه آزاد قشم درباره این موضوع گفت: پسماندهای عفونی باید حداقل هفتهای ۲ بار بی خطرسازی شود که این مساله در حال حاضر رخ نمیدهد.
شاهد ملازم افزود: مستنداتی وجود دارد که نشان میدهد حتی پسماندهای عفونی مراکز دولتی نیز بیخطرسازی نشده است.
وی ادامه داد: در قشم حدود ۱۲۰ درمانگاه، مطب و آزمایشگاه وجود دارد که روزانه در این شهرستان فعالیت میکنند و پسماندهای آن در مخازن زباله شهری با سایر پسماندها مخلوط است.
مدیر خدمات و امور شهری منطقه آزاد قشم تصریح کرد: ضمن آنکه جمعآوری و دفع پسماندهای عفونی پس از بیخطرسازی به عهده این مدیریت است و بیخطرسازی باید توسط شبکه بهداشت انجام شود.
وی افزود: منطقه آزاد قشم میتواند مخازن جداگانه برای دفع پسماندهای عفونی در اختیار شبکه بهداشت قرار دهد تا این پسماندها وارد زبالههای شهری نشود.
پسماندهای ویژه و به خصوص پسماندهای عفونی در صورتی که ساماندهی نشود، خود باعث و منشا بسیاری بیماریها خواهد شد. و این ممکن است به چرخهای معیوب تبدیل شود که مراجعه به بیمارستان برای رفع بیماری، خود باعث شیوع آن بیماری در بین دیگر شهروندان شود.
بنابراین اهمیت موضوع میطلبد که نهادهای دولتی، نیمه دولتی و بخش خصوصی با همفکری و همدلی، نسبت به خرید اتوکلاو و ساماندهی پسماندهای عفونی جهت ارتقاء امنیت بهداشتی جزیره قشم تلاش کنند.