بیرجند - ایرنا - روزهای پایانی پاییز در حالی سپری می‌شود که بارش‌های خراسان جنوبی از ابتدای مهر امسال تاکنون نسبت به میانگین دوره‌های مشابه بلندمدت حدود ۳۷ درصد کاهش داشته و میزان بارش‌ها در زمستان سال جاری نزدیک به نرمال پیش‌بینی شده است.

به گزارش روز یکشنبه ایرنا براساس ایستگاه‌های مبنا از ابتدای سال آبی ۱۴۰۱-۱۴۰۰ (ابتدای مهر ماه تاکنون) میانگین کل بارش‌های استان خراسان جنوبی حدود هشت میلیمتر بوده است که این میزان بارندگی نسبت به میانگین دوره‌های مشابه بلندمدت حدود ۳۷ درصد کاهش داشته و حتی در مقایسه با بارش‌های مدت مشابه سال گذشته که خشک‌ترین سال آبی نیم قرن اخیر اعلام شد، ۵۸ درصد کاهش را نشان می‌دهد.

سال آبی - زراعی در ایران از اول مهر هر سال شروع می‌شود و پایان شهریور سال بعد به اتمام می‌رسد.

سال آبی گذشته (اول مهر ۱۳۹۹ تا پایان شهریور ۱۴۰۰) در خراسان جنوبی با ۵۷ درصد کاهش بارندگی نسبت به دوره مشابه قبل به پایان رسید.

براساس محاسبات انجام شده به روش هم باران از داده‌های ۱۷ ایستگاه مبنای باران سنجی در سطح استان، متوسط ریزش‌های جوی در سال آبی ۱۴۰۰-۱۳۹۹ نسبت به بارندگی‌های سال آبی قبل، ۵۷ درصد و نسبت به متوسط درازمدت (۱۱۵ میلیمتر) ۳۵ درصد کاهش داشته است.

پاییز خشک و آغاز سال آبی سخت

روند کاهش نزولات آسمانی در خراسان جنوبی ادامه دارد و به گفته مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان جنوبی، شروع یک پاییز خشک پس از سال گذشته که خشک‌ترین سال آبی ۵۰ سال اخیر بود؛ افزایش کسری مخزن و خالی بودن ۸۰ درصد سدهای استان، حاکی از سال آبی بسیار سخت پیش‌روی استان است.

سعید سروری افزود: وابسته بودن بیش از ۹۹.۵ درصد مصارف آب در خراسان جنوبی به منابع آب زیرزمینی و افزایش برداشت بیش از حد توان آبخوان‌ها موجب شده دشت‌های استان نیز در وضع نامطلوبی قرار گیرند به طوری که در حال حاضر از ۳۵ دشت مطالعاتی استان، ۲۶ دشت، ممنوعه و ممنوعه بحرانی هستند.

وی گفت: یکی از راهکارهایی که در این شرایط بحرانیِ منابع آبی می‌تواند در ثبات و پایداری منابع آبی مؤثر باشد اجرای طرح سازگاری با کم‌آبی استان است که در آن نقش همه دستگاه‌های اجرایی برای رسیدن به این هدف مشخص شده است؛ اگرچه بخشی از مدیریت منابع آبی برعهده مسئولان و دستگاه‌های اجرایی است اما همراهی مردم و کشاورزان در مصرف صحیح آب می‌تواند برای حفظ منابع موجود بسیار مؤثر باشد.

۲۰ درصد حجم مخازن سدها آب ذخیره دارد

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان جنوبی بیان کرد: اکنون از حجم  ۵۸.۵ میلیون مترمکعبی مخازن سدهای استان فقط ۱۱ میلیون مترمکعب آب ذخیره شده، وجود دارد یعنی حدود ۲۰ درصد حجم کل مخازن که نسبت به مدت مشابه پارسال ۳۷ درصد کاهش را نشان می‌دهد.

وی با اشاره به افزایش کسری مخازن استان به ۱۲۵ میلیون مترمکعب در سال آبی ۱۴۰۰-۱۳۹۹ گفت: با توجه به سال خشک گذشته و کمبود بارندگی‌ها و رواناب‌ها، استفاده از منابع آب زیرزمینی افزایش یافت به طوریکه کسری مخزن آبخوان‌های استان در سال آبی ۱۴۰۰-۱۳۹۹ به ۱۲۵ میلیون مترمکعب رسید که نسبت به سال گذشته (۱۳۹۹-۱۳۹۸) ۲۵ درصد افزایش داشت.

سروری اظهار داشت: از طرفی همزمان با افزایش کسری مخزن شاهد افت سطح آب زیرزمینی بودیم که در پارسال متوسط افت سطح آب زیرزمینی استان ۲۵ سانتیمتر بود.

پیش‌بینی بارش نرمال در زمستان

اما رییس گروه پیش‌بینی و صدور پیش‌آگاهی‌های جوی اداره کل هواشناسی خراسان جنوبی ۲۴ آذر امسال به خبرنگار ایرنا گفت: میزان بارندگی از ابتدای سال آبی جاری (اول مهر امسال) تاکنون در این استان به ۸.۲ میلیمتر رسید و سال آبی - زراعی گذشته در این مدت ۲۵ میلیمتر بارش گزارش شده بود.

جواد نخعی افزود: بارش‌های سال آبی جاری نسبت به میانگین بلندمدت حدود ۳۸ درصد کاهش داشته‌ است.

وی گفت: طبق آخرین نقشه‌های هواشناسی که اوایل آذر امسال به دست آمده میزان بارش‌ها در زمستان سال جاری نزدیک به نرمال خواهد بود اما به‌طور حتم کاهش بارندگی و خشکسالی متوالی در منطقه را جبران نخواهد کرد.