تالاب بینالمللی چغاخور با وسعت ۲ هزار و ۴۳۰ هکتاری که محدوده آبی آن به هزار و ۵۰۰ هکتار میرسد، در دامنه کوههای برآفتاب و کلار بخش بلداجی شهرستان بروجن واقع شده است. این تالاب پس از آنکه در سال ۸۷ به عنوان منطقه شکار ممنوع اعلام شد در سال ۸۹ به فهرست تالابهای بینالمللی کشور پیوست و جزو تالابهای کنوانسیون رامسر نیز قرار گرفت.
چشمانداز کمنظیر، قرار گرفتن در زمره هشت تالاب مهم کشور، پذیرایی از پرندگان مهاجر در فصول مختلف، زیستگاه گونههای خاص آبزی و قرار گرفتن در نزدیکی شهر بلداجی یکی از عمدهترین مراکز تولیدکننده گز ایران و همچنین مجاورت با امامزاده حمزه علی موجب شده است تا تالاب چغاخور و حاشیه آن به عنوان یکی از زیباترین مقاصد گردشگری چهارمحال و بختیاری مطرح شود اما آنچه چهره این نگین فیروزهای را برای دوستداران طبیعت ناخوشایند میکند، رها شدن زبالهها در گوشه و کنار این تالاب است، زبالههایی که علاوه بر ایجاد تصویری نامطلوب میتواند اثرات مخرب زیستمحیطی را نیز برجای بگذارند.
پس از بررسیهای صورت گرفته، اینک مسوولان دستگاههای اجرایی تصمیم گرفتهاند با رفع مشکلات سایت جدید دفن زباله در بخش بلداجی بر جمعآوری صحیح زبالهها در شهرهای گردشگرپذیر و روستاهای اطراف تالاب چغاخور، نظارت و کنترل بهتری داشته باشند، سایتی که اختلاف نظر بر سر جاده دسترسی به آن، اندکی کار را سخت کرده و کارگروه مدیریت تالابهای چهارمحال و بختیاری یافتن راه حل برای رفع این اختلاف نظر را به شکلی جدیتر در دستور کار قرار داده است.
ضرورت ایجاد جاده جایگزین برای دسترسی به سایت جدید دفن زباله
شهردار بلداجی در آخرین نشست کارگروه مدیریت تالابهای چهارمحال و بختیاری با بیان اینکه سایت قدیمی دفن زباله از سال ۶۲ فعال است و زبالههای حاشیه تالاب چغاخور در این سایت تخلیه میشود، گفت: سازمان جهادکشاورزی استان پس از آنکه طرح واگذاری مجتمعهای دامپروری و شهرک گلخانهای را در اراضی قرار گرفته در اطراف جاده دسترسی به سایت دفن زباله دنبال کرد، در سال ۸۳ متعهد به ایجاد جاده جایگزین برای دسترسی به محل دفن زباله شد.
رسول خوشکام افزود: جادههای جایگزین پیشنهادی از سوی جهادکشاورزی در زمان بارندگی قابل عبور نخواهد بود و نمیتوان از آن برای حمل زباله به سایت استفاده کرد از این رو لازم است این سازمان برای ایجاد جاده جدید بررسی بیشتری داشته باشد.
وی تصریح کرد: مجتمعهای کشاورزی پس از بهرهبرداری نیاز به جمعآوری زباله دارند که با همین خودروهای حمل فعلی انجام خواهد شد و از طرفی دیگر نیز این خودروها در محلههای شهری کار جمعآوری زباله را انجام میدهد و اگر بحث آلودگی مطرح میشود باید اولویتهای بهداشتی را در مناطق مسکونی بیش از هر منطقهای در نظر گرفت که تاکنون مشکلی در این رابطه وجود نداشته است.
حل مشکلات پیش روی بهرهبرداری از سایت جدید دفن زباله بلداجی نیازمند مدیریت مشترک
مدیر شرکت شهرکهای کشاورزی چهارمحال و بختیاری نیز گفت: برای ایجاد مجتمع گلخانهای بلداجی هزینهای میلیاردی صورت گرفته است و بیش از ۲۷ سرمایهگذار برای راهاندازی آن ورود پیدا کردهاند.
دلشاد جهانبخشی با بیان اینکه این مجتمع پس از ۱۵ سال معطلی و جلب موافقت دستگاههای دولتی مختلف به مراحل تکمیل و بهرهبرداری نزدیک شده است، افزود: مجتمع دامپروری این منطقه نیز از اهمیت ویژهای در ایجاد اشتغال برخوردار است و نمیتوان احداث آن را به دلیل مشکل جاده دسترسی به سایت دفن زباله تعطیل کرد.
وی تصریح کرد: مشکل جاده دسترسی جایگزین و اختلاف میان شهرداری بلداجی و سازمان جهادکشاورزی در این باره بر روند پیشرفت مجتمعهای گلخانهای و دامپروری منطقه سایه انداخته است و لازم است مدیریت مشترکی برای رفع این مسئله شکل بگیرد.
تبعات خطرناک ناشی از انباشت زباله و نخالههای ساختمانی در روستاهای حاشیه تالاب چغاخور جبرانناپذیر است
بخشدار بلداجی گفت: باید برای حل مشکل جاده دسترسی سایت جدید دفن زباله هر چه سریعتر چارهاندیشی شود.
احمد میر افزود: همانگونه که در گذشته و در بازه زمانی محدود، انباشت زباله در این روستاها مشکلاتی را به وجود آورد، این امکان وجود دارد که در صورت طولانی شدن زمان بهرهبرداری از سایت جدید دفن زباله بلداجی، بار دیگر زبالههای روستاها در حاشیه تالاب تخلیه شود و خطرات زیستمحیطی جبرانناپذیری بر جای بگذارد.
وی با بیان اینکه درخواست جابهجایی سایت دفن زباله بلداجی سالها قبل از سوی جهادکشاورزی مطرح شده و این سازمان، ایجاد جاده جایگزین را نیز متعهد شده است، تصریح کرد: حل مشکل جاده و بهرهبرداری از سایت جدید دفن زباله ضرورتی است که باید هر چه سریعتر به نتیجه برسد.
میر در ادامه به جابهجایی نخالههای ساختمانی رها شده در اطراف تالاب چغاخور و مسیلهای منتهی به آن در چندین نوبت با همکاری دهیاریها و اداره کل راهداری و حملونقل جادهای اشاره کرد و اظهار داشت: با این وجود، مشکل نخالهها در این منطقه همچنان پا برجاست و شیرابههای ناشی از آن در فصل بارندگی به تالاب راه پیدا کرده و آبهای زیرزمینی منطقه بلداجی را نیز آلوده میکند.
وی به ایجاد گشتهای شبانه برای جلوگیری از حمل و تخلیه نخالهها در اطراف تالاب اشاره کرد و گفت: عمده این اقدامات در خارج از محدوده روستا انجام میشود و دهیاری از لحاظ قانونی قادر به برخورد با متخلفان نیست که از این رو لازم است دستگاههای قضایی و انتظامی برای حل این مشکل وارد عمل شود.
وی با استناد به مصوبه ستاد مدیریت بحران استان گفت: لایروبی مسیلها برای هدایت مطلوبتر سیلهای احتمالی بر عهده مدیریت آب منطقهای است به همین دلیل انتظار میرود این مجموعه برای تخلیه نخالههای ساختمانی در این مسیرها به طور مرتب اقدام کند.
جهادکشاورزی آماده همکاری با شهرداری بلداجی برای رفع مشکل جاده است
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهادکشاورزی چهارمحال و بختیاری در این باره گفت: طرح موضوع احداث مجتمعهای گلخانهای از حدود سال ۱۳۸۰ در استان مطرح شد که در آن زمان طرح مجتمع بلداجی به دلیل اهمیت چگونگی تامین آب به همراه چندین طرح مجتمع گلخانهای دیگر راکد ماند.
حسین برزگر در گفتوگو با ایرنا افزود: در طی سالها ۸۷ و ۱۳۸۸ پس از جابهجایی حلقههای چاه آب و بررسیهای مجدد طرح، ایجاد مجتمع گلخانهای در شهر بلداجی به تایید رسید اما پس از آنکه عدهای از پذیرندگان طرح به دلایلی همچون ناتوانی مالی از ادامه و اجرای آن انصراف دادند، ایجاد مجتمع در ۲ سال گذشته به شرکت شهرکهای کشاورزی سپرده شد که امید میرود با پایان یافتن اقدامات زیرساختی شرکت گاز در منطقه، به زودی این مجتمع با ظرفیت اشتغالزایی ۲۵۰ نفر در زمینی به وسعت ۱۸ هکتار به بهرهبرداری برسد.
وی با بیان اینکه مجتمع گلخانهای ظرفیت مناسبی در راستای تامین امنیت غذایی و توسعه اشتغال برای منطقه بلداجی به شمار میرود، تصریح کرد: بر اساس توافقی که با شهرداری در سالهای گذشته انجام شد قرار است جاده فعلی که برای حمل زباله استفاده میشود در اختیار گلخانهها و مجتمع دامپروری قرار بگیرد و جهادکشاورزی جاده جدیدی را برای شهرداری ایجاد کند.
برزگر یادآور شد: جهادکشاورزی آماده همکاری با شهرداری است و به زودی این موضوع با همکاری هر ۲ دستگاه حلوفصل خواهد شد.
جاده فعلی برای حمل زباله تا پیش از بهرهبرداری از مجتمعها قابل استفاده است
مدیرکل حفاظت محیطزیست چهارمحال و بختیاری نیز با تاکید بر اینکه موضوع جمعآوری و دفن زباله در هیچ کجا تعطیلبردار نیست، گفت: باید بخشی نگری در این حوزه به ویژه درباره زباله روستاهای حاشیه تالاب بینالمللی چغاخور کنار گذاشته شود و مدیریت پسماند در این منطقه گردشگر پذیر به درستی صورت بگیرد.
شهرام احمدی افزود: طولانی شدن مشکلات حوزه مدیریت پسماند تبعاتی چون رها شدن زباله در مناطق مختلف، از بین رفتن چشمانداز تالاب و بروز بیماریهای مختلف را به همراه دارد از این رو لازم است در اولین فرصت بحث جاده جایگزین برای دسترسی به سایت جدید دفن زباله شهر بلداجی حل شود.
وی تصریح کرد: بر اساس مصوبه کارگروه مدیریت تالابهای چهارمحال و بختیاریی، شهرداری بلداجی و به ویژه سازمان جهادکشاورزی تا زمانی که مجتمعهای دامپروری و گلخانهای این شهر به بهرهبرداری نرسیدهاند، فرصت دارند اختلافنظرهای موجود برای احداث جاده جایگزین را حل کنند و به همین دلیل تا آن زمان همچنان جاده فعلی برای حمل زباله قابل استفاده خواهد بود.
احمدی همچنین درباره رها شدن نخالههای ساختمانی در اطراف تالاب چغاخور و ضرورت آموزشهای همگانی درباره خطرات ناشی از آن نیز گفت: به زودی بحث همکاری هر چه بیشتر دستگاههای انتظامی و قضایی برای برخورد با متخلفان در کارگروه مدیریت پسماند استان مطرح میشود تا بتوان برای حل این مشکل نیز تصمیمگیری کرد.
به گزارش ایرنا، تالاب بینالمللی چغاخور در ۶۰کیلومتری مرکز چهارمحال و بختیاری و در شهرستان بروجن قرار دارد.