به‌گزارش خبرنگار تئاتر ایرنا دومین روز از فصل اجراهای آثار نمایشی چهلمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر در شرایطی روز دوشنبه (۱۸ بهمن‌ماه ۱۴۰۰) سپری شد که گویا وقوع اتفاقات و گاه حاشیه‌های پررنگ‌تر از متن به اصلی جدایی‌ناپذیر از برگزاری رویدادها و جشنواره‌های فرهنگی و هنری در کشورمان بدل شده‌است.
جشنواره‌ای که بر خلاف دوره پیشین با وجود میزبانی از میهمانان خارجی، بیش از هر لحظه‌ای مورد رصد جامعه هنرمندان داخلی و بین‌المللی قرار می‌گیرد و گاه عدم توجه به رعایت و انجام نکات ساده‌ای در آن می‌تواند رد خاطره‌ای نه چندان زیبا در ذهن میهمانانش از خود به جای بگذارد.
عدم تمیزی و نظافت چهره بیرونی تئاترشهر
محوطه بیرونی مجموعه تئاترشهر به‌عنوان فضایی برای اجرای آثار تئاتر خیابانی جشنواره تئاتر فجر در گام چهلم از یک‌سو و از سوی دیگر به‌عنوان ویترین قلب تپنده تئاتر ایران (مجموعه تئاترشهر) تا پیش‌از برگزاری جشنواره درگیر حواشی چون حضور دست‌فروشان در دو طرف پیاده‌راه این مجموعه و برهم زدن نظم عمومی و امنیت روانی این منطقه بود.
همچنین از سویی دیگر وجود اراذل و اوباشی که در بوستان دانشجو در مجاورت این مجموعه هنری و ثبت شده به عنوان یکی از میراث ملی کشورمان با درگیری و نزاع حاشیه‌های تلخ دیگری را به این مجموع تحمیل می‌کردند، پیش‌از اینها از مباحث مهمی بود که قبل از آغاز جشنواره بخشی از دغدغه مسئولان و برگزارکنندگان این رویداد را به خود اختصاص داده بود.
حال باوجود گذشت دو روز از آغاز این رویداد، هنوز هم وقتی به اطراف مجموعه تئاترشهر به‌ویژه صندلی‌ها و محل نشستن مخاطبان برای رسیدن زمان تماشای آثار نمایشی نگاه می‌کنیم با تصاویر نه‌چندان خوشایندی مواجه می‌شویم!
تصاویری که نشان می‌دهد شهرداری منطقه ۱۱ در کنار عزم و اراده‌ای که برای سامان دادن به دست‌فروشان پیاده‌راه اطراف مجموعه تئاترشهر داشته که الحق جای تقدیر و تشکر داشته و دارد؛ می‌توانست تنها با صرف چند ساعت پیش‌از آغاز جشنواره با شستشوی فضای پیرامونی، دیواره‌های مجموعه تئاترشهر و صندلی و محیط اطراف مجموعه تئاترشهر، این میزبان و آوردگاه مهم تئاتر ایران را با نمایی متفاوت‌تر از آنچه که امروز شاهد هستیم به مخاطبان، دوستداران و هنرمندان عرصه تئاتر کشور نشان داده و در کنار آن شمایلی متفاوت از قلب تپنده تئاتر ایران را به مهمانان خارجی این رویداد معرفی کند
اصرار فامیل و دوستان اعضای یک نمایش برای ورود به سالن بدون بلیت!
هرچند انتشار گزارش روز نخست حاشیه‌های جشنواره تئاتر فجر در گام چهلم در خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) مبنی‌بر پذیرش ظرفیت بیش از ۳۰ درصدی مخاطبان در سالن اصلی مجموعه تئاترشهر موجب شد تا مسئولان این مجموعه نمایشی برای پذیرش مخاطبان در تمامی تالارهای اقماری آن در روز دوم، تام و تمام رعایت‌کننده ظرفیت ۳۰ درصد باشند؛ اما این اتفاق در دیگر تالارها و تماشاخانه‌های میزبان جشنواره چهلم هنوز هم برای مسئولان و مدیران آن سالن‌ها، حاشیه و دردسری جدی به شمار می‌رود.
امیرحسین حریری مدیر مجموعه تالار مولوی یکی از افرادی بود که نسبت‌به این مسئله واکنش نشان داد. هر چند او تاکید کرده بود که اجازه حضور بیش از ظرفیت ۳۰ درصدی به تماشاگران برای ورود به تالار مولوی را نداده‌است؛ اما از افرادی گله‌مند بود که در قالب افراد فامیل، اقوام و یا دوستان اعضای گروه نمایش پروژه عکس‌العمل به کارگردانی یوسف باپیری بدون تهیه بلیت درخواست حضور در سالن را داشتند و ازدحام آن‌ها مقابل در سالن اصلی تالار مولوی اختلالی در روند میزبانی این تالار از نمایش نامبرده با خود به‌همراه داشت.
جولان کرونا در شهر و مخاطبانی که به آن بی توجه هستند
اگر ملاک مواجهه جشنواره تئاتر فجر با کرونا را در دوره سی‌ونهم(۱۳۹۹) جستجو کنیم، مسئولان و متولیان برگزاری این رویداد هم‌زمان با اجرای نمایش‌های بخش تئاتر خیابانی برای رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی، صندلی‌هایی را به فاصله‌ای یک‌ونیم متر از یکدیگر در محل اجرای آثار تئاتر خیابانی در پهنه فرهنگی رودکی و همچنین محوطه بیرونی مجموعه تئاترشهر تدارک دیده بودند. آن اقدام خود دالی برای رعایت هرچه بیشتر فاصله‌گذاری در دوران شیوع ویروس کرونا در سال ۱۳۹۹ توسط مخاطبان بود.
اتفاقی که در جشنواره چهلم شاهد آن نیستیم! و شوربختانه آنکه عموم مخاطبان و دوستداران هنر نمایشی نیز برای دیدن و لذت بردن از آثار تئاتر خیابانی بدون رعایت کردن فاصله‌گذاری اجتماعی به این مهم اقدام می‌کنند. آن‌هم در شرایطی که تهران همسو با دیگر استان‌های کشور درگیر پیک ششم کرونا شده و رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی بیش‌از هر زمانی به‌عنوان یک اولویت به‌نظر می‌رسد
لازم است تا مسئولان تمهیدی اندیشیده تا بار دیگر با قرار دادن صندلی و یا ضابطانی برای رعایت و تذکار به مخاطبان جهت رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی در راستای امنیت و سلامت آن‌ها و البته هنرمندانی که در این رویداد حضور دارند اجازه ندهند تا خاطره و اتفاق تلخی به ردی سیاه بر پیکره بوم سپید و درخشان چهلمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر وارد شود.
اعجاز تئاتر در جذب مخاطبان ناآشنا به این هنر
همواره در صحبت هنرمندان، مدیران، مسئولان و دست‌اندرکاران عرصه هنرهای نمایشی گفته شده‌است که گونه تئاتر خیابانی به‌عنوان فراگیرترین گونه هنرهای نمایشی؛ بیشترین اقبال، استقبال، دامنه اثرگذاری و جریان پذیری بر مخاطبان را داراست. اتفاقی که هم‌زمان با اجراهای هنرمندان بخش تئاتر خیابانی چهلمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر می‌توان آن را رصد کرد.
در کنار عموم این مخاطبان که بخشی از آن‌ها از طرف‌داران پروپاقرص هنر نمایش به‌ویژه در حوزه تئاتر خیابانی هستند؛ می‌توان مخاطبان متفاوتی را در خلال اجرای آثار نمایشی این بخش رصد کرد. از کودکان کار تا کسانی که کمتر می‌توان آن‌ها را در دیگر ایام سال به‌عنوان مخاطبان آثار تئاتری به خاطر آورد و یا در دیدگان ثبت کرد
این یکی دیگر از مهم‌ترین برگ‌های درخشان عرصه هنرهای نمایشی کشورمان، خاصه در گونه تئاتر خیابانی است که می‌تواند علاوه‌بر معرفی این هنر به سهم بیشتری از مردم، دامنه تاثیرگذاری تئاتر این هنر زنده، پویا و جریان‌ساز بر جامعه را بیش‌از پیش به رُخ بکشد.
ارائه روایتی از قلب شاهنامه فردوسی با چاشنی بلغاری!
از دیگر اتفاقات جالب و حاشیه‌ساز در روز دوم جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر در گام چهلم به اجرای نمایش داستان زال به کارگردانی النا پانایوتووا بر اساس اقتباس و روایتی از شاهنامه فردوسی باز می‌گشت که توسط هنرمندان تئاتر بلغارستان در تماشاخانه سنگلج به صحنه رفت.
این نمایش علاوه‌بر آنکه میزبان نیکولینا کونوا سفیر بلغارستان در ایران و محمدعلی کیانی مدیرکل همکاری‌های فرهنگی و امور ایرانیان خارج از کشور سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و کاردار پیشین ایران در کشور بلغارستان بود؛ از یک‌سو به هنرمندان تئاتر کشورمان این پهلو را می‌زد که جور کم‌کاری آن‌ها در تولید آثار نمایشی با استناد به متون فاخر، سترگ و عمیق ادبیات کشورمان که دامنه و گستره مخاطبان آن فارغ از مرزهای ایران‌زمین سراسر جهان را درنوردیده؛ حال گروهی از کشور بلغارستان با اقتباس از داستانی از شاهنامه فردوسی قدرت این حماسه بزرگ ایرانی را به رُخ مخاطبان داخل کشورمان می‌کشاند.
بخشی دیگر از جذابیت حاشیه‌گون این اجرا به صحبت‌های سفیر بلغارستان به‌عنوان یکی از مخاطبان این آثار برمی‌گشت جایی‌که او اشاره کرد هنر تئاتر در آستانه ۱۲۵ سالگی آغاز روابط فرهنگی و دیپلماتیک ایران و بلغارستان می‌تواند مهم‌ترین پل ارتباطی برای توسعه روابط این دو کشور باشد.
نکته حائز اهمیت دیگر که از زبان کاردار پیشین ایران در بلغارستان عنوان شد به این نکته باز می‌گشت که وی در کنار اشاره به ریشه‌های مشترک فرهنگی و حضور دو هزار لغت فارسی در زبان بلغاری گفت «بسیاری از مردمان بلغارستان ریشه خود را از مردمان خراسان ایران می‌دانند» که این بخش از صحبت‌های کاردار پیشین ایران در تماشاخانه سنگلج با تشویق مخاطبان ایرانی و لبخند توام از رضایت و تأیید صحبت‌های وی توسط گروه اجرایی و مهمانان این اجرا در تماشاخانه سنگلج همراه بود.
رکورد گرفتن ۲۵۰ تست کرونا تنها در یک روز
در نهایت آخرین حاشیه‌ای پررنگ‌تر از متن روز دوم جشنواره تئاتر فجر به رکوردشکنی گروه پزشکان و پرستارانی برمی‌گردد که به شکل ثابت در مجموعه تئاترشهر برای گرفتن تست کرونا و واکسیناسیون هنرمندان، اعضای ستاد اجرایی و کارمندان این مجموعه جهت میزبانی هرچه بهتر و ایمن‌تر از مخاطبان آثار حاضر در تالارهای اقماری مجموعه تئاتر شهر با خود به همراه داشت.
تنها طی روز نخست و براساس آمار منتشرشده از بیش از ۲۵۰ هنرمند، عوامل ستاد اجرایی جشنواره و کارمندان مجموعه تئاتر شهر تست کرونا گرفته شد و دراین‌میان تمامی مخاطبان نیز برای ورود به تالارهای نمایشی مورد تب‌سنجی قرار گرفته و نمایندگان بهداشت در مقابل در ورودی تمامی تالارها الزام رعایت نکات ایمنی سلامت و شیوه‌نامه‌های بهداشتی مخاطبان را برعهده داشتند.
چهلمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر به دبیری حسین مسافرآستانه برای نخستین بار در طول حیاتش افتتاحیه خود را روز ۱۵ بهمن ماه در یزد پشت سر گذاشت. جشنواره چهلم با میزبانی از ۱۰۹ گروه نمایشی از سراسر کشور و هفت کشور مهمان (تاجیکستان به عنوان مهمان ویژه جشنواره) تا ۲۶ بهمن ماه در ۱۰ بخش (۶ بخش اجرایی و چهار بخش نمایشگاهی و اسنادی) برگزار خواهد شد.