به گزارش امروز (یکشنبه) ایرنا، بحران اوکراین امروز در حالی وارد چهارمین روز خود شده که جهان عرب (به غیر از لبنان که اقدام روسیه را محکوم کرد) در سکوت مطلق در قبال عملیات نظامی ویژه روسیه در اوکراین به سر می‌برد.
تا به امروز به غیر از لبنان هیچ کشور عربی در قبال تحولات اخیر اوکراین موضعگیری نکرده است و پس از لبنان، مشاور سیاسی رئیس امارات نیز امروز در توئیتی خواهان دنبال کردن دیپلماسی و مذاکره برای رسیدن به یک راه حل سیاسی در بحران اوکراین شد.
«انور قرقاش» مشاور سیاسی رئیس امارات امروز (یکشنبه) در توئیتی نوشت: موضع امارات در مورد اصول اساسی سازمان ملل متحد، قوانین بین المللی، حاکمیت کشورها و رد راه حل های نظامی مستحکم است. ما معتقدیم که صف بندی و موضعگیری تنها منجر به خشونت بیشتر خواهد شد.
وی افزود: در بحران اوکراین، اولویت‌های ما تشویق همه طرف‌ها به اتخاذ دیپلماسی و مذاکره برای یافتن راه‌حلی سیاسی است که به این بحران پایان دهد.
یکی از دلایل این سکوت مطلق کشورهای عربی، سیاست سنتی ایالات متحده آمریکا در قبال شرکایش است که سر بزنگاه پشت متحدانش را خالی می‌کند که تحولات افغانستان و اوکراین گواه بر صدق این ادعاست.
متحدان آمریکا به خصوص در منطقه خلیج فارس که پس از 7 سال همچنان درگیر جنگ در یمن هستند، اکنون بیش از هر کس دیگری می‌دانند که تکیه بر آمریکا با توجه به سیاست سنتی این کشور، به تنهایی نمی تواند آنها را در برابر تهدیدات امنیتی بیمه کند.
اتکای دولت قبلی افغانستان به ریاست "اشرف غنی" و دولت فعلی اوکراین به ریاست "ولودیمر زلنسکی" به غرب و آمریکا، نمونه عینی و درس عبرتی برای کشورهای عربی و دیگر کشورهاست که روی آمریکا حساب باز نکنند.
«ما نه به جنگ با روسیه می‌رویم و نه برای جنگ در اوکراین نیرو می‌فرستیم، این جدیدترین اظهارات سخنگوی کاخ سفید در خصوص تحولات اوکراین است که خود به اندازه کافی گویای میزان حمایت آمریکا از متحدانش هست!»
از طرفی، تعاملات نظامی و امنیتی و اقتصادی کشورهای عربی با روسیه طی سال‌های اخیر باعث شده تا آنها از هرگونه موضعگیری و اظهارنظر درباره تحولات اوکراین خودداری کنند.
طبق آمارهای رسمی، تجارت بین روسیه و کشورهای شورای همکاری خلیج فارس در سال ۲۰۲۱ به رقم پنج میلیارد دلار به ویژه با امارات و عربستان رسیده است.
اکثر کشورهای شورای همکاری خلیج فارس، به‌عنوان بازیگران اصلی در بازار انرژی، روابط شراکتی تولیدی با روسیه دارند. ریاض و مسکو ائتلاف اوپک پلاس را رهبری و تولید را به شدت کنترل می‌کنند تا از بازار حمایت صورت گیرد.
در این پیوند، «الن والد» پژوهشگر اندیشکده شورای آتلانتیک به خبرگزاری فرانسه می گوید، «کشورهای عربی که عضو اوپک هستند از نظر دیپلماتیک در وضعیت دشواری قرار دارند، زیرا حفظ ائتلاف اوپک پلاس که تولید را کنترل می‌کند به وضوح در راس ملاحظات آنها قرار دارد.»
وی گفت: «کشورهای عربی خلیج فارس از آسیب رسیدن به این روابط می‌ترسند و به دنبال حفظ مشارکت روسیه در اوپک پلاس هستند. اگر روسیه از این ائتلاف خارج شود احتمالا توافق از بین خواهد رفت.»
الن والد اضافه کرد: «ساکت ماندن در قبال اقدام روسیه در اوکراین احتمالا بهترین کار در حال حاضر است، اما این موضع اگر از سوی رهبران غربی برای واکنش تحت فشار قرار گیرد، ممکن است غیرقابل دفاع شود».
آبان ماه گذشته بود که یک مقام شرکت دولتی فناوری‌های پیشرفته روسیه (روس تخ) از انتقال جنگنده رادارگریز «چک میت» به عنوان پیشرفته ترین جنگنده شرکت سوخو به امارات متحده عربی برای شرکت در نمایشگاه هوایی دبی خبر داد و گفت که جنگنده چک میت با یک فروند هواپیمای ترابری آن-124 برای شرکت در نمایشگاه هوایی دبی به امارات منتقل شد.
امارات حتی در رای گیری روز جمعه شورای امنیت سازمان ملل متحد درباره قطعنامه پیشنهادی مشترک ایالات متحده و آلبانی که از مسکو می‌خواست نیروی خود را از اوکراین خارج کند، در کنار چین و هند رای ممتنع داد؛ هر چند روسیه این قطعنامه را وتو کرد.
کویت و قطر از زمان حمله روسیه به اوکراین تنها خشونت را محکوم کرده‌اند و انتقادی را متوجه روسیه نکرده‌اند. عربستان، عمان و بحرین نیز تاکنون سکوت اختیار کرده‌اند، اما این موضعگیری برای عربستان سعودی که طی سال‌های اخیر روابط پرتنشی با ایالات متحده در رابطه با مسئله قتل جمال خاشقجی روزنامه‌نگار سعودی و مسایل حقوق بشری، توافقنامه‌های تسلیحاتی و درگیری در یمن تجربه کرده است، سخت‌تر است.