به‌گزارش خبرنگار تئاتر ایرنا؛ ورود به دهه نخست اسفندماه در کنار میزبانی تماشاخانه‌ها با ظرفیت ۵۰ درصدی نه‌تنها باعث عدم اقبال گروه‌های نمایشی و مخاطبان عرصه تئاتر از این آثار نشد که درست در نقطه مقابل با سیل استقبال هنرمندان تئاتر و دوستداران این عرصه یکی از متفاوت‌ترین ایام برگزاری و برپایی اجراهای عمومی را در سایه همزیستی با ویروس کرونا طی دو سال اخیر رقم زده‌است.
همچنین بعد از خوابیدن تب و تاب چهلمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر، برگزاری دومین جایزه سرو در راستای تقدیر از هنرمندان عرصه تئاتر انقلاب، مقاومت و دفاع مقدس برگ زرین دیگری در راستای پاسداشت از هنرمندانی که تلاش کردند به واسطه آثار خود طی یک دهه اخیر در عرصه‌های مختلف برگ‌های زرین تاریخ انقلابی و حماسه‌ساز کشورمان را در قالب هنر نمایش به مخاطبان ارائه کنند از دیگر اتفاقاتی بود که گرمابخش دهه نخست اسفندماه به‌شمار می‌رفت.
در کنار همه اینها پشت سر گذاشتن روزهای پایانی سال و قرنی که در آن زیست می‌کنیم و قرار گرفتن در آستانه بهار ۱۴۰۱ و ورود به قرن پانزدهم هجری خورشیدی همسو شده با برگزاری جشنواره‌های باقی‌مانده از رخدادهای هنرهای نمایشی کشورمان که در روزهای پایانی سال شاهد برپایی آنها نیز خواهیم بود.
در خلال این رخداد و رویدادها البته بودند اخبار دیگری که فراز و فرودهای تئاتر کشور را دربر می‌گرفت. آنچه در ادامه این گزارش می‌آید مرور مهمترین اخبار حوزه هنرهای نمایشی از ۹ تا ۱۲ اسفند ماه ۱۴۰۰ خورشیدی است.
معرفی برگزیدگان دومین جایزه «سرو»
مراسم اهدای جوایز دومین دوره جایزه سرو ویژه تجلیل از فعالان تئاتر مقاومت شامگاه ۹ اسفند در تالار مهر حوزه هنری برگزار شد.
این مراسم با حضور سیدمحمد یاشارنادری رئیس بنیاد فرهنگی روایت، علیرضا نادعلی سخنگوی شورای اسلامی شهر تهران، حمید نیلی مدیرعامل انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس، سیدوحید فخرموسوی رئیس شورای نظارت و ارزشیابی اداره‌کل هنرهای نمایشی، شهرام کرمی، جهانگیر الماسی، فرهاد قائمیان، ایوب آقاخانی، ناصر آویژه، محسن سلیمانی، لیلی عاج، سیروس همتی و رضا صمدپور همراه بود.
توحید معصومی دبیر این جشنواره در سخنان کوتاهی گفت: تا کنون‌غیر از جشنواره تئاتر مقاومت در هیچ محفل و رویدادی از فعالان تئاتر دفاع مقدس تجلیل و قدردانی نشده بود و این جایزه با این نگاه شکل گرفت. دوره اول جایزه به آثار صحنه‌ای و خیابانی اختصاص داشت و دوره دوم جایزه را ویژه تئاتر تلویزیونی و آثار مکتوب نظیر نمایشنامه، پژوهش و پایان‌نامه برگزار کردیم.
در ادامه معرفی برگزیدگان و اهدای جوایز نفرات برتر بخش‌های مختلف این رویداد به به شرح ذیل صورت گرفت:
سعید نوروزی از کرمانشاه در بخش پایان‌نامه با نگارش دفاع مقدس و تئاتر در کرمانشاه تقدیر شد. علیرضا پارسی از گیلان در بخش کتاب پژوهشی به خاطر نگارش کتاب صحنه در قاب هشت به عنوان نفر برتر معرفی شد.
بخش مقاله دو برگزیده داشت که طی آن مقاله فهم نظری تئاتر دفاع مقدس در گفتمان تئاتر مقاومت اثر علی روئین و تئاتر کاربردی و بازسازی شرایط جنگ در مناطق عملیاتی اثر سیدحسین فدایی‌حسین به عنوان نفرات برتر معرفی شدند.
رتبه های اول تا سوم بخش نمایشنامه به ترتیب به دایک نوشته هیوا ربانی، مجموعه تریلوژی‌های جنگ نوشته ایوب آقاخانی، قصه‌ای از دل خاک نوشته محمد تیموری و کجایی ابراهیم نوشته لیلی عاج تعلق گرفت.
سپس برگزیدگان بخش تئاتر تلویزیونی دومین جایزه «سرو» به شرح ذیل معرفی شدند:
طراحی صحنه:
قدرانی: رعنا بهلولی زنجانی برای نگاه اربیل
برگزیده: آناهیتا جواهرچی برای دغدغه‌های پرچین...
تصویربرداری:
قدردانی: علی جعفری برای کشتن کابوس‌ها
برگزیده: محمدعلی خیاطان و محمود نوروزی برای دغدغه‌های پرچین...
بازیگری زن:
قدردانی: محدثه رضایی برای کشتن کابوس‌ها
بازیگری مرد:
قدردانی: محسن سلیمانی فارسانی برای دغدغه‌های پرچین...
برگزیده: جهانگیر الماسی برای دغدغه‌های پرچین...
الماسی در این بخش از مراسم گفت: امیدوارم سال‌های سال از جوانان برای توجه به تاریخ این مرز و بوم توسط نسل قبلی قدردانی شود.
کارگردانی هنری:
قدردانی: حبیب نریمانی برای کشتن کابوس‌ها
برگزیده: مهرداد رایانی‌مخصوص برای دغدغه‌های پرچین...
رایانی مخصوص در این بخش گفت: من ۵ تله‌تئاتر کار کردم که ۴ تای آنها دفاع مقدسی بود. سال ۹۳ به ایران آمدم، خیلی‌ها به من گفتند چرا رفتی و خیلی‌ها به گفتند چرا برگشتی. در این سال‌ها من را با شمشیر زدند. مدام به کوه می‌روم تا زخم‌های خود را ترمیم کنم و اینجا می‌گویم که من می‌مانم و نمی‌روم.
کارگردانی تلویزیونی:
برگزیده: بیژن صمصامی برای سکوت و دغدغه‌های پرچین...
نمایشنامه‌نویسی:
قدردانی: مهدی ایوبی برای حریر بر زمینه سرب
برگزیده: مهرداد رایانی مخصوص برای سکوت
جایزه ویژه هیأت داوران:
صابر محمدی کارگردان و تهیه‌کننده مجموعه تئاتر تلویزیونی چه سفرها کرده‌ایم از سیمای اردبیل
«نامورنامه»؛ رونمایی از نسخه رادیویی نقالی از شاهنامه فردوسی
برای نخستین بار، نسخه رادیویی– نمایشی شاهنامه تولید و طی مراسمی با حضور محسن سوهانی مدیرکل هنرهای نمایشی رادیو و رادیو نمایش و عوامل این برنامه از آن رونمایی شد.
سوهانی در این مراسم گفت: اهمیت ایرانی بودن در چیست؟ و ما چطور می‌توانیم هویت ایرانی و اصالت فرهنگیمان را به نسل جوان و فرزندان خود منتقل کنیم؟ باید بگویم که ابوالقاسم فردوسی، حکیم تمام عیار ایرانی کار را بر ما آسان کرده است. یعنی در یک دوره از تاریخ که از چند جهت تحت تهدید بودیم، خاکمان اشغال شده بود، زبان فارسی با خطر زوال مواجه و تمام عناصر هویتیمان در حال از بین رفتن بود، فردوسی همتی کرد و به تعبیر خودش از نظم، کاخی بلند آراست که تا سال‌های سال توانست فرهنگ و هویت ملی ما را حفظ کند و به امروز برساند.
اگر در هشت سال دفاع مقدس، جوانانی با دست خالی ایستادند و حماسه آفریدند، به این دلیل بود که بخشی از ارزش‌های ما ریشه در فرهنگ پهلوانی شاهنامه دارد. این تعابیر نمادین ارزشی در ناخودآگاه جمعی مردم ایران حضور داشته، نسل به نسل منتقل شده و در بزنگاه‌های مختلف تاریخی ظهور و بروز کرده است. پرورش چنین اسطوره‌هایی لازمه‌اش توجه به میراث ارزشمند غنی ادبیات ملی است که شاهنامه یکی از مهمترین آن هاست
مجموعه نامورنامه، روایت نقالی شاهنامه فردوسی با صدا و خوانش محسن بهرامی و سردبیری و تهیه‌کنندگی ملیحه مرادی‌جعفری توسط اداره کل هنرهای نمایشی رادیو تولید شده است.
لزوم حذف نگاه رقابتی از جشنواره تئاتر کودک و نوجوان
الکا هدایت عضو هیات انتخاب بخش اجرای کودکان و نوجوانان (زیر ۱۸ سال) بیست‌وهفتمین جشنواره بین‌المللی تئاتر کودک و نوجوان گفت: حضور مؤسسات مختلف و متعددی که در شهرهای مختلف ایران و در زمینه آموزش تئاتر به کودکان و نوجوانان فعال هستند، بسیار مهم است. زیرا این مسئله خبر از میزان فعالیت بالای این بخش‌ها در استان‌های مختلف کشور دارد و برای من که سال‌هاست در حوزه آموزش تئاتر فعال و تدریس می‌کنم، مایه افتخار و خرسندی است.
اجرای رقابتی جشنواره، باعث ضربه خوردن و ناراحتی بسیاری از کودکان و نوجوانان می‌شود و می‌تواند ساختار ذهنی آنان را درباره هنر و اساساً حضور در اجتماع دچار خدشه کند، بنابراین امیدوارم که در سال‌های آتی این نگاه که هم اکنون در دنیا نیز به آن توجه می‌شود، مدنظر قرار گیرد
این هنرمند عرصه تئاتر کودک و نوجوان، پیوند نزدیک‌تر هنرمندان تئاتر با نویسندگان را یک راهکار مهم در راستای رشد تئاتر کودک و نوجوان خواند و گفت: متأسفانه ما همچنان در عرصه متن و نمایشنامه‌نویسی با مشکل رو به‌رو هستیم، بنابراین آشتی اهالی تئاتر با دنیای ادبیات کودک و نوجوان یک اتفاق ضروری به نظر می‌رسد، زیرا ما آثار بسیار ارزنده و خوبی در این بخش‌ها داریم که با اقتباس می‌توانند به نمایشنامه‌هایی مناسب برای اجرا تبدیل شوند.
بیست و هفتمین جشنواره بین‌المللی تئاتر کودک و نوجوان همدان، با هدف تقویت مهارت، رشد آگاهی و اعتماد به نفس فرزندان ایران زمین از طریق نمایش، در اردیبهشت سال ۱۴۰۱ به دبیری امیر مشهدی‌عباس و با مشارکت اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان همدان، اداره کل هنرهای نمایشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، انجمن هنرهای نمایشی ایران با شعار تئاتر، پرواز پروانه‌های خیال در شهر تاریخی همدان برگزار می‌شود.
راهیابی مشروط هفت نمایش به جشنواره تئاتر معلولان
هیات انتخاب شانزدهمین جشنواره تئاتر معلولان پس از دیدن آثار متقاضی، هفت اثر را بدون اولویت و به صورت مشروط برای حضور در این جشنواره پذیرفت.
بر این اساس نمایش‌های آشپزخانه فنلاندی‌ها به کارگردانی لقمان بحرانی، خواب برهنه برف به کارگردانی حمید ظریف‌خواه، به صرف عشق به کارگردانی مهرداد محسنی، گندم به کارگردانی طیبه بهزاد، توپ پلاستیکی به کارگردانی سهیل عرب، توان به کارگردانی محمدمهدی حیدری، ترال ستا جوسال به کارگردانی کاظم ارجمندنیا به عنوان آثار منتخب این رویداد برگزیده شدند.
شانزدهمین جشنواره تئاتر معلولان طی روزهای ۱۷ تا ۲۰ اسفندماه ۱۴۰۰ به میزبانی بوشهر برگزار می‌شود.
معرفی هیات داوران جشنواره نمایشنامه‌خوانی و نمایشنامه‌نویسی رضوی
سیدحسین فدایی‌حسین دبیر علمی و تخصصی نخستین جشنواره سراسری نمایشنامه‌خوانی و نمایشنامه‌نویسی رضوی ۱۴۰۰ با عنوان زیارت، منوچهر اکبرلو، مهرداد رایانی‌مخصوص و شهرام کرمی را به عنوان داوران جشنواره نمایشنامه‌خوانی و نمایشنامه‌نویسی رضوی معرفی کرد.
در بخش نمایشنامه‌نویسی ۵۹ اثر حضور دارند که هیئت داوران در بخش‌های نمایشنامه‌های بزرگسال و کودک و نوجوان و عروسکی انتخاب‌های خود را اعلام خواهند کرد. در بخش نمایشنامه‌خوانی نیز از بین ۲۹ اثر رسیده به جشنواره از سراسر کشور، ۱۱ اثر منتخب مورد داوری قرار خواهند گرفت و این داوری از طریق تماشای فیلم آثار ارسالی انجام خواهد شد
مرحله نهایی نخستین جشنواره سراسری نمایشنامه‌خوانی و نمایشنامه‌نویسی رضوی (۱۴۰۰) با عنوان زیارت از ۲۲ الی ۲۵ اسفندماه به میزبانی شهر قم برگزار خواهد شد.
«زیر نگاه کلاغ‌ها»؛ رمان جدید یک نمایشنامه‌نویس
رمان زیر نگاه کلاغ‌ها نوشته حمید امجد از نمایشنامه‌نویسان خوب و شناخته شده کشورمان به تازگی توسط انتشارات نیلا منتشر و راهی بازار نشر شده است.
حمید امجد نمایشنامه نویس و کارگردان تئاتر، متولد سال ۱۳۴۷ است. او آثاری در حوزه نمایشنامه، فیلمنامه، ترجمه نمایشنامه، داستان، داستان کوتاه و رمان دارد و پیش از این، رمان کوچه درختی را منتشر کرده است.
این کتاب در ۱۳ فصل، ۱۶۸ صفحه، شمارگان ۲ هزار و ۲۰۰ نسخه منتشر شده است.
«آریتمی» نوفل‌لوشاتو
نمایش آریتمی به کارگردانی فردین رحمانپور و تهیه‌کنندگی امین اسعدی از ۱۱ اسفند ماه در عمارت نوفل‌لوشاتو به صحنه رفت.
در خلاصه این اثر که با نویسندگی مشترک فردین رحمانپور و محمد کرمی نوشته شده، آمده است: آریتمی به معنای نامنظم بودن است، می‌خواهم همانند نقاش ذهن نامنظمم را برایتان نقاشی کنم. زمان حضور غیرواقع در صحنه فرا رسیده بود، لازم بود زندگی نه آنچنان که در واقعیت اتفاق می‌افتد بلکه آنطور که به شکلی مبهم در رویاها، دیده‌ها و لحظات اعتلای روحیمان احساس می‌کنیم تصویر شود. ذهن به صورت سیالی از خود آگاهی نیز به تصویر کشیده شده، جایی که ادراک حواس و پدیده فکری همواره در حال تغییر هستند.
بازیگران این نمایش ۷۰ دقیقه‌ای فرزاد احدی، مانا افکار، علی اکباتانی، الهه جامی، پوریا صفایی زاده، حنا فتح‌الهی، امیرحسین قلندری، حامد کریوند، سمانه مرادی و مرتضی یعقوب‌پور هستند.