تهران- ایرنا- کارنامه فدراسیون وزنه‌برداری در سال ۱۴۰۰ مملو از اتفاقاتی به شماری بود که شکل‌گیری برخی از آنها تاریخ‌سازی و سویه دیگر عملکرد آن انتقاداتی بود که هنوز پایان آن مشخص نیست.

به گزارش ایرنا، فدراسیون وزنه‌برداری ایران در سال ۱۴۰۰ تحولات مختلفی را تجربه کرد که برخی از آنان تاریخ‌سازی و برخی دیگر ناکامی محض بود. در ابتدای این سال تیم‌های ملی وزنه‌برداری مردان و زنان ایران به مسابقات قهرمانی آسیا اعزام شد اما نتایج پولادمردان چشمگیر نبود و در نهایت به مقام چهارم قاره کهن رسیدند. دختران وزنه‌بردار ایران نیز در سال ۱۴۰۰ یکی از دوران‌های تاریخی خود را تجربه کردند و مدال نقره علی داودی در این سال می‌توانست مرحمی بر زخم‌ ناکامی‌ها  در مسیر حذف بزرگان ایران از المپیک توکیو باشد. همچنین کسب سکوی نایب قهرمانی جهان در آذرماه برای علی مرادی خوش یمن نبود و بعد از بازگشت این مدیر کهنه‌کار از تاشکند حکم بازنشستگی او در رسانه‌ها منتشر شد.

در زیر نگاهی گذرا به اتفاقات وزنه‌برداری در سال ۱۴۰۰ خورشیدی خواهیم داشت.

روزگار تلخ رستم و سهراب وزنه‌برداری در سرزمین ازبک‌ها

تیم ملی وزنه‌برداری زنان و مردان ایران روزهای آخر فروردین سال ۱۴۰۰ به آوردگاه ازبکستان اعزام شد تا در مسابقات قهرمانی قاره کهن شرکت کند. این مسابقات یکی از گزینشی‌های المپیک با درجه طلایی بود و می‌توانست میان‌بری برای رستم و سهراب وزنه‌برداری ایران باشد. اما اتفاقاتی در تاشکند رخ داد که در نهایت موجب شد، آنان تقریبا دست خالی ازبکستان را ترک کنند. در آن مسابقات کیانوش رستمی در دسته ۸۹ کیلوگرم و سهراب مرادی در دسته ۹۶ کیلوگرم به روی تخته رفتند. رستمی موفق شد مدال طلای مجموع این دسته را از آن خود کند و مرادی نیز به مدال نقره مجموع دسته ۹۶ کیلوگرم رسید. اما کسب این عناوین نمی‌توانست مسیر توکیو را برای آنان هموار کند.

رستمی برای کسب عنوان برترین وزنه‌بردار قاره کهن باید حداقل وزنه ۳۹۵ کیلوگرمی را مهار می‌کرد تا امتیازاتش بالاتر از رسول‌بیک‌اف قرقیزستانی قرار گیرد. اما او در تاشکند با روزهای اوج خود فاصله داشت و تنها موفق به ثبت مجموع ۳۷۳ کیلوگرم شد و با وجود کسب مدال طلا نتوانست امتیاز لازم را برای المپیکی شدن از آن خود کند. رستمی در حرکت یک‌ضرب رقابت‌های دسته ۸۹ کیلوگرم قهرمانی آسیا ۱۶۷ کیلوگرم و در دوضرب موفق به مهار ۲۰۶ کیلوگرم شد.

ناکامی رستمی در رسیدن به حدنصاب لازم برای المپیک توکیو موجب شد تا کادر فنی، تمرکز خود را بر روی سهراب مرادی در دسته ۹۶ کیلوگرم بگذارد. مرادی برای رسیدن به عنوان برترین وزنه‌بردار قاره کهن در دسته ۹۶ کیلوگرم باید ۳۹۹ کیلوگرم را در مجموع مهار می‌کرد. اما ملی‌پوش اصفهانی وزنه‌برداری ایران که بعد از ماه‌ها برروی تخته گام گذاشته بود ناموفق عمل کرد و در نهایت با کسب مدال نقره این دسته به کار خود پایان داد. وی در مجموع ۳۸۴ کیلوگرم را مهار کرد و نتوانست حد نصاب لازم را کسب کند.

نامه‌ای بی‌پاسخ

ناکامی کیانوش رستمی در رسیدن به حد نصاب کسب سهمیه، موجب تکاپوی وی در ازبکستان شد. رستمی در صحبتی که طی چند مرحله با «محمد جلود» دبیرکل فدراسیون بین‌المللی وزنه‌برداری داشت، از او درخواست داشت تا در امتیاز گزینشی سوییس تجدیدنظر کند. رستمی در مسابقات گزینشی سوییس که آبان سال ۱۳۹۸ برگزار شد به روی تخته رفت، اما امتیاز آن مسابقات برای وی اعمال نشد. فدراسیون جهانی دلیل این کار را عدم ثبت‌نام رستمی در موعد مقرر عنوان کرده بود.

قول شفاهی جلود به رستمی، موجب شد تا این ورزشکار کرمانشاهی مسوولان فدراسیون را برای درخواست کتبی تحت فشار قرار دهد. فدراسیون نیز با بیان اینکه درخواست تجدید نظر تنها برای رستمی نیست و امتیاز سهراب مرادی باید مورد بررسی قرار گیرد با درخواست کتبی او موافقت کرد. سهراب مرادی که در اوج مصدومیت در سوییس حضور داشت تنها ۹۰ امتیاز کسب کرد و فدراسیون به دنبال جایگزین کردن مسابقات کلمبیا با گزینشی سوییس برای او بود.

پافشاری فدراسیون برای تجدیدنظر در سهمیه مرادی موجب جدال لفظی کیانوش رستمی و مسوولان فدراسیون نیز شد و در نهایت نامه‌ای از سوی رییس فدراسیون امضا و به جلود داده شد، اما تا کنون کسی از سرنوشت و پاسخ آن نامه خبری منتشر نکرده است.

وزنه‌برداری زنان یک گام تا مدال آسیایی

تیم ملی وزنه‌برداری زنان که به همراه مردان ایران به مسابقات قهرمانی آسیا اعزام شده بودند، سومین میدان بزرگ بین‌المللی خود را تجربه کرد. پیش از این تیم زنان در قهرمانی آسیا و قهرمانی ۲۰۱۹ جهان  حضور داشتند. در مسابقات قهرمانی آسیا پوپک بسطامی، الناز باجلانی، سیده‌الهام حسینی، فروغ عباسی و فاطمه یوسفی حضور داشتند. یکی از مهمترین نتایج دختران ایران در ازبکستان توسط الهام حسینی ثبت شد. حسینی در این رقابت‌ها تا آستانه کسب مدال برنز پیش رفت اما مهار نکردن وزنه ۹۹ کیلوگرمی این افتخار تاریخی را از وی سلب کرد. حسینی با کسب عنوان پنجم به کار خود پایان داد.

حسینی که در حرکت نخست یک‌ضرب موفق به مهار وزنه ۹۱ کیلوگرمی شده بود پشت وزنه ۹۹ کیلوگرمی قرار گرفت اما ۲ بار در مهار آن ناموفق بود. آی سلطان تویچیووا از ترکمنستان با رکورد ۹۶ کیلوگرم در یک ضرب موفق به کسب مدال برنز شد. حسینی چند ماه بعد از این مسابقات در رقابت‌های قهرمانی جهان موفق به مهار وزنه ۹۸ کیلوگرمی شد.

المپیکی که قسمت نشد

داستان المپیک برای کیانوش رستمی و سهراب مرادی به ازبکستان ختم نشد، بلکه فدراسیون برای رساندن یکی از این ۲ قهرمان نام آنان را برای مسابقات گزینشی المپیک در کلمبیا رد کرد. کیانوش رستمی که امید زیادی به نتیجه نامه محمد جلود داشت از این اعزام کنار کشید، اما سهراب مرادی همچنان به دنبال کسب سهمیه در ینگه دنیا بود. مرادی به همراه محمدحسین برخواه به کلمبیا رفت اما آنچه در آمریکا جنوبی رخ داد، پایانی بر رویای مرد طلایی ایران بود.

سهراب مرادی بیست و چهارم اردیبهشت ماه در کلمبیا به روی تخته رفت، اما تنها موفق به ثبت یک حرکت شد. وی وزنه ۱۷۰ کیلوگرم را مهار کرد اما کتف وی زیر این وزنه دوباره آسیب دید (دَر رفت) تا پاشنه آشیل پهلوان ایران در کلمبیا به مهمترین رقیب او تبدیل شود. مصدومیت کتف موجب شد تا سهراب از مسابقات حرکت دوضرب کنار بکشد و در نهایت سفر سرزمین آفتاب برای وی به رویا تبدیل شود.

مرادی پس از بازگشت به ایران در مصاحبه‌ای ناکامی خود را پذیرفت و اعلام کرد المپیک قسمتش نبود.

یکتا دختر تاریخ‌ساز ایران

پس از ناکامی‌های متوالی وزنه‌برداری ایران در فروردین و اردیبهشت ۱۴۰۰، خردادماه برای وزنه‌برداری دختران ایران یک ماه رویایی بود، ماهی که در آن از پدیده نوجوان کشور رونمایی شد و در نهایت وی توانست با کسب مدال برنز مسابقات قهرمانی جوانان جهان تاریخ‌سازی کند. یکتا جمالی همان دختری بود که با کسب این مدال نام وی مدت‌ها در صدر اخبار ورزشی کشور قرار گرفت. جمالی که با ۱۶ سال سن در مسابقات قهرمانی جهان حضور پیدا کرده بود در رقابت‌های دسته ۸۷ کیلوگرم به روی تخته رفت و با ثبت رکورد ۹۲ کیلوگرم در حرکت یکضرب به مدال برنز رسید.

جمالی همچنین در حرکت دوضرب با مهار ۱۱۶ کیلوگرم به مدال برنز رسید تا در مجموع با مهار ۲۰۸ کیلوگرم به سکوی سوم قهرمانی جوانان جهان برسد. این نخستین مدال و سکوی جهانی دختران ایران بود که توسط دختر اصفهانی وزنه‌برداری فتح شد. جمالی بعد از این مدال به نامی آشنا در ورزش تبدیل شد و در نهایت در رده‌های سنی نوجوانان و بزرگسالان به روی تخته رقابت رفت و رکوردهای خوبی نیز از خود به جای گذاشت.

قرعه شانس به نام هاشمی و داودی

پس از خرداد تاریخی وزنه‌برداری، تیر ماه با تنش‌های زیاد خود از راه رسید تا هیجان انتخاب نمایندگان المپیکی ایران به اوج برسد. علی مرادی در گفت وگو با ایرنا اعلام کرد که فدراسیون بین‌المللی نام علی هاشمی، علی داودی و سهراب مرادی را به عنوان دارندگان شانس کسب سهمیه اعلام کرده و ما باید ۲ نفر را انتخاب کنیم. این آغاز داستانی بود که تا روزهای پایانی سال  کسی نتوانست گره معمای آن را باز کند.

علی هاشمی و علی داودی امتیازات لازم را برای حضور در المپیک کسب کرده بودند و نامشان در جمع هشت نفر برتر قرار داشت. اما سهمیه مرادی با اما و اگرهای زیادی روبرو بود و فدراسیون ریسک آن را نپذیرفت. هاشمی و داودی مسافر توکیو شدند و مرادی نیز به اصفهان برگشت اما این پایان کار نبود بلکه آغاز راهی بود که موجب دلخوری یکی از قهرمانان ملی ایران از فدراسیون شد، قهرمانی که امید زیادی به کسب دومین مدال طلا المپیک داشت اما سرنوشت وی به گونه دیگر نوشته شد.

داستان چگونگی کسب سهمیه مرادی به معمایی تبدیل شد که در آخر حل آن راحت بود اما راحتی حل این پازل به کشور ساموآ در آفریقا بستگی داشت. نماینده این کشور دیرتر از آنچه انتظار می‌رفت از حضور در المپیک توکیو انصراف داد تا مرادی شانسی برای کسب سهمیه نداشته باشد.

جهانفکریان و سهمیه‌ای که نصیبش نشد

تصمیم مسوولان کشور آفریقایی برای اعزام نکردن ورزشکاران خود به المپیک یک اتفاق تاریخی دیگر برای وزنه‌برداری ایران رقم زد. با حذف نماینده زنان ساموآ از جدول گزینشی المپیک، پریسا جهانفکریان موفق به حدنصاب ورودی برای رسیدن به توکیو شد اما کسی از وزنه‌بردار ملی‌پوش ایرانی خبری در دست نداشت. او مدت‌ها بود زندگی مشترک را آغاز و تصور حضور در المپیک برایش رویا شده بود. رویای جهانفکریان تعبیر شد و وی می توانست در کاروان اعزامی ایران باشد.

اعزام جهانفکریان به توکیو کار محالی بود وی نه آمادگی لازم را داشت و نه تست دوپینگ داده بود. فدراسیون با اعزام این دختر موافقت کرد اما فدراسیون پزشکی ورزشی بعد از ملاحظه پرونده پزشکی حکم به مصدومیت داد تا تاریخ‌سازی کامل نشد. بعد از آن جنگ لفظی این ورزشکار با فدراسیون شروع و هر کدام دیگری را متهم به کم‌کاری کردند. 

سهمیه‌ای که نوشدارو بود

تصمیم مسوولان ساموا موجب شد تا جدول دسته ۹۶ کیلوگرم نیز دچار تغییرات شود. تغییراتی که نتیجه آن روز اعلام استارت لیست مسابقات مشخص شد. پو چن چن تایوانی نامش در لیست دسته ۹۶ کیلوگرم رقابت‌های وزنه‌برداری المپیک بود. ملی‌پوش چین‌تاپیه‌ای در حالی جواز حضور در المپیک را کسب کرد که در جدول پایین‌تر از سهراب مرادی قرار داشت. بعد از این اتفاق بود که مشخص شد که فدراسیون با حذف مرادی عملا نام وی را از شانس‌های اعزام خارج کرده و این موجب شد تا نماینده تایوان در جمع هشت نفر برتر دسته قرار گیرد.

انتقاد زیادی از فدراسیون شد اما واقعیتی که وجود داشت در زمان اعلام سهمیه‌ها سهراب مرادی هیچ شانسی برای حضور در سرزمین آفتاب نداشت و فدراسیون نیز مجبور به اعزام علی هاشمی به توکیو شد. این داستان ریشه اختلافاتی شد که تا آخرین‌ روزهای سال ۱۴۰۰ ادامه داشت و باید منتظر تبعات آن در سال منتهی به بازی‌های آسیایی ۲۰۲۲ هانگژو باشیم.

بازگشت هیجان فوق سنگین به ایران

اعزام علی داودی و علی هاشمی با المپیک توکیو موجب شد تا برخی شانس این ۲ را برای کسب مدال کم بدانند. علی هاشمی در دسته ۱۰۹ کیلوگرم به روی تخته رفت و با وجود تلاش فراوان موفق نشد که مجموع رکورد را به نام خود ثبت کند. هاشمی با مهار ۱۸۴ کیلوگرم در جایگاه پنجم یکضرب قرار گرفت اما در حرکت دوضرب نتوانست وزنه ۲۲۸ کیلوگرم را دادند که وی در مهار آن ناموفق بود و در نهایت نتوانست جایگاهی را در مجموع این دسته کسب کند.

ناکامی هاشمی موجی از ناامیدی را در بین دوستداران وزنه‌برداری ایجاد کرد اما این اتفاق تنها ۲۴ ساعت به طول انجامید زیرا حضور علی داودی در رقابت های دسته فوق سنگین موجب بازگشت هیجان این دسته به ایران شد. داودی در آن رقابت‌ها توانست در حضور بزرگان این دسته مدال نقره را از آن خود کند و به هشت سال غیبت ایران در سکوی این دسته پایان دهد. علی داودی این مدال را در سن ۲۲ سالگی کسب کرد تا خود را به عنوان یکی از ستارگان شاخص این دسته معرفی کند.

قهر قهرمانان

مردادماه با مدال نقره المپیک علی داودی به پایان رسید و تیم ملی وزنه‌برداری باید برای مسابقات قهرمانی جهان آماده می‌شد. کادر فنی و فدراسیون برای حضور مقتدر در این رقابت‌ها ۱۸ وززنه‌بردار را به اردوی تیم ملی دعوت کرد. اما بسیاری از چهره‌های شاخص وزنه‌برداری ایران از حضور در این اردو انصراف دادند و برخی نیز به حالت قهر در این اردو حضور پیدا نکردند. علی داودی، علی هاشمی، علی میری، کیانوش رستمی، کیا قدمی و سهراب مرادی هر کدام به بهانه‌ای در اردو حضور پیدا نکردند.

در این بین تنها علی داودی بود که با اجازه کادر فنی در اردو حضور نداشت و اعلام کرد برای حضور مقتدر در بازی‌های آسیایی نیاز به استراحت ذهنی دارد. بیشتر قهر قهرمانان بر محور کیانوش رستمی و سهراب مرادی در جریان بود و این ۲ قهرمان همچنان از حضور نیافتن در المپیک دلخور بودند. حتی اعلام شد زمانی که سهراب مرادی برای تست دوپینگ در فدراسیون حاضر شده با تصمیم خود به سالن وزنه‌برداری رفت و دور از دیگر اعضای تیم ملی به تمرین پرداخت.

اولتیماتوم علی مرادی

بعد از حضور نیافتن شماری از ملی‌پوشان وزنه‌برداری در اردوی تیم ملی، علی مرادی رییس فدراسیون قاطعانه اعلام کرد نظم و قوانین بر هر عنوانی ارجحیت دارد و اگر قرار باشد ورزشکاری به ازبکستان اعزام شود باید در اردو حضور داشته باشد. برخی تصور داشتند که این اولتیماتوم برای ترساندن ملی‌پوشان است اما علی مرادی به همراه محمدحسین برخواه بر روی حرف خود مانده و در نهایت نام این ۶ نفر از لیست اعزام به پیکارهای جهانی خط خورد.

خط خوردن نام بزرگانی مانند رستمی و مرادی از لیست تیم ملی موجب انتقادات زیادی از فدراسیون شد اما مرادی با بیان اینکه قانون سرلوحه کار فدراسیون است اعلام کرد: درب فدراسیون بر روی تمام ستاره‌های وزنه‌برداری باز است اما هیچ کسی بالاتر از قانون نیست و همه در برابر تصمیمات فدراسیون یکسان هستند.

تور زیارتی جده و سکوی جهانی زنان

فراز و نشیب‌های وزنه‌برداری در مهرماه ۱۴۰۰ روند متفاوتی به خود گرفت تا جایی که برای نخستین بار یکی از سکوهای تیمی جهان به دختران ایرانی رسید. تیم ملی دختران و پسران نوجوان ایران  به مسابقات قهرمانی نوجوانان جهان در جده اعزام شده بودند. در آن مسابقات غزاله حسینی دختر وزنه‌بردار ایران نخستین مدال برنز مسابقات جهانی نوجوانان را کسب کرد و در ادامه یکتا جمالی موفق به کسب مدال نقره مجموع شد. با این مدال‌ها تیم دختران ایرانی سکوی سوم جهان را فتح کردند تا نخستین افتخار تیمی برای آنان در تاریخ وزنه‌برداری کشور ثبت شد. ثبت این افتخار با انتقاداتی همراه بود و برخی آن را ناشی از اعزام ۱۰ ورزشکار برای کسب امتیاز دانستند. همچنین شمار همراهان این کاروان یکی دیگر از انتقادات بود که موجب شد تا مدت‌ها فدراسیون به سوژه منتقدان علی مرادی تبدیل شود.

سکویی که خوش یمن نبود

تیم ملی وزنه‌برداری زنان و مردان ایران به رقابت‌های قهرمانی جهان در ازبکستان اعزام شد و خبری از نام ستاره‌های سرشناس نبود. علی مرادی به وعده خود عمل کرد و این موجب شد تا در خلال رقابت‌ها برخی منتقدان هجمه‌هایی علیه او داشته باشند. مرادی بدون توجه به این انتقادات به کار خود ادامه داد و با نتایجی تقریبا متوسط توانست به مقام نایب قهرمانی تیمی برسد. مقامی که وی آن را بسیار ارزنده توصیف کرد و خواستار حمایت همه‌جانبه از وزنه‌برداری شد. در آن مسابقات پدیده‌ای به نام رسول معتمدی به جهان معرفی شد. میرمصطفی جوادی هم نشان داد آینده این رشته است. دسته فوق سنگین برای ایران در نگاه نخست جذابیت نداشت اما هنرنمایی علیرضا یوسفی همه را شگفت زده کرد.

علیرضا یوسفی که مدال طلای المپیک ۲۰۱۸ جوانان را در کارنامه دارد در ازبکستان رکورد دسته فوق سنگین جوانان را با مهار ۲۳۸ کیلوگرم در دوضرب به نام خود کرد و اگر داوران با وی مهربان بودند مدال برنز این دسته به نام جوان ایرانی ضرب می‌شد. یوسفی در حرکت سوم دوضرب وزنه ۲۴۵ کیلوگرمی را مهار کرد که با ۲ چراغ قرمز داوران مواجه شد. پس از این حرکت وی به خبرنگار ایرنا گفت: حرکت سوم تالاخادزه خطا بود و داوران به وی ارفاق کردند اما نهایت سخت‌گیری در حق من داشتند.

کسب این سکو برای مرادی خوش‌یمن نبود زیر وی چند روز پس از بازگشت از ازبکستان حکم بازنشستگی خود را از وزارت ورزش و جوانان دریافت کرد. حکمی که به سه دهه سلطه وی بر وزنه‌برداری پایان داد. البته مرادی نسبت به سنوات خدمت اعتراض داشت.

در نیمه نخست اسفندماه و در حالی که همه منتظر حکم بازنشستگی علی‌ مرادی بودند، سیدحمید سجادی وزیر ورزش و جوانان با چند جمله به غائله خاتمه داد و اعلام کرد: وزنه‌برداری بلاتکلیف نیست و به زودی تصمیمات مدیریتی گرفته می‌شود. الان آقای علی مرادی به عنوان رییسی فدراسیون است و کارش را انجام می‌دهد. لیگ در حال برگزاری است و کارها انجام می شود. چیز ساده ای است؛ می‌گویند علی مرادی بازنشسته است و مراحل بازنشستگی طی می شود. او و ما تابع قانون هستیم هر زمانی این اتفاق افتاد و او رسما بازنشسته شد، تصمیم گیری می‌شود و چیز پیچیده‌ای نیست.

با این سخنان مرادی به فدراسیون بازگشت و کار خود را دوباره آغاز کرد، اما چند روز از این بازگشت نگذشته بود که دیوان عالی کشور رای بدوی را در مورد انتخابات ریاست فدراسیون وزنه‌برداری در سال ۱۳۹۸ صادر کرد. سجاد انوشیروانی به عنوان شاکی آن انتخابات در شکواییه خود اعلام کرده بود که مرادی حد نصاب لازم برای ریاست فدراسیون کسب نکرده است. در آن مجمع علی مرادی از مجموع ۴۲ رای موفق به کسب ۲۲ رای شد و سجاد انوشیروانی ۱۱ رای را کسب کرد. هر چند که در آن جلسه بنا به اعلام مسوولان برگزاری مجمع، برنده انتخابات باید ۲۲ رای کسب کند اما ماجرای نیم رای مرادی در نهایت موجب رای به ابطال این انتخابات شد.

هر چند این رای بدوی و وزارت ورزش باید به آن اعتراض کند اما این اتفاق نیز بخشی از حاشیه های پرتکرار وزنه‌برداری ایران در سال ۱۴۰۰ بود که به نظر می‌رسد پایان شگفت انگیزی برای آن رقم بزند.