« اوتیسم » یا « درخودماندگی » یک اختلال عصبی - رشدی یا نورولوژیک است که در سال‌های اولیه رشد کودک یعنی تا پیش از سه سالگی نمایان می‌شود. طیفی از این اختلال در صورت تشخیص بموقع از طریق غربالگری قابل مداخله و درمان است. بروز رفتارهای تکراری وکلیشه ای ، نقص در مهارت های ارتباطی کلامی و غیر کلامی و رفتارهای اجتماعی می تواند از جمله علائم اوتیسم باشد. کودکان مبتلا به اوتیسم برای ایجاد یک رابطه قابل فهم با دیگران مشکل دارند و آنها اغلب از ناتوانی های دیگری نیز رنج می برند که مربوط به یادگیری است و به همراه اوتیسم در فرد بروز می کند.
عبدالرضا قلندری روز دوشنبه در آستانه هفته جهانی اوتیسم در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود که این تعداد افراد شناسایی شده دارای اختلال اوتیسمی در گروه سنی ۲ تا ۱۵ سالگی قرار دارند و از طریق پنج مرکز وابسته به بهزیستی در ساری ، بابل ، آمل و چالوس خدمات تخصصی آموزشی و توانبخشی مورد نیاز را دریافت می کنند .
وی با اظهار این که در مراکز تخصصی برای ارائه خدمات به افراد دارای اختلال طیف اوتیسم از کارشناسان تیم درمان ، پزشکی ، روانی ، توانبخشی و اجتماعی استفاده شده است ، گفت که کادر این مراکز سعی می کنند تا ضمن ارائه خدمات درمانی برای کمک به بهتر زندگی کردن این افراد ، آموزش های خانواده محور و بسته های آموزشی برای چگونگی ارتباط گیری و اجتماعی شدن این کودکان را ارائه می کند .
معاون بهزیستی مازندران همچنین از راه اندازی یک مرکز جدید اوتیسم در استان هم خبر داد و گفت که این مرکز تا پایان سال در شهرستان قائمشهر راه اندازی خواهد شد.
تشخیص بموقع در سامانه غربالگری
قلندری تشخیص اختلال اوتیسم در کودکان را موثرترین راه ارائه کمک به افراد دچار اختلال دانست و از خانواده های دارای نوزاد خواست تا از طریق سامانه ملی غربالگری اوتیسم از سلامت کامل فرزندشان اطمینان حاصل کنند.
وی گفت : شناسایی بموقع و زودهنگام در کنار شروع درمان و توانبخشی بر کنترل اختلالات اوتیسم تاثیر زیادی دارد و مناسب ترین زمان شناسایی هم سن ۲ تا سه سالگی است و برای این منظور خانواده علاوه بر این که باید به رفتارهای کودکش توجه جدی کند ، می تواند از سامانه ملی غربالگری اوتیسم هم کمک بگیرد.
این مسوول افزود : چنانچه والدین تمایل به مراجعه حضوری به ادارات بهزیستی یا پایگاه‌های غربالگری ندارند، می‌توانند نسبت به تکمیل آزمون هیوا در سامانه autism.behzisti.net اقدام و گزارش وضعیت فرزند خود را از سامانه دریافت کنند.
معاون بهزیستی مازندران گفت : والدین با مراجعه به سامانه ملی غربالگری اوتیسم ، باید به پرسش هایی در باره کودکشان پاسخ دهند و در واقع پاسخ آنها مشخص خواهد کرد که کودکاشان مبتلا به اوتیسم است یا خیر و در صورت تشخیص اوتیسم ، کودک برای دریافت خدمات به پایگاه های بهزیستی معرفی خواهد شد و پس از طی مراحل اداری از جمله کمیسیون های پزشکی و مشخص شدن سطح اختلال ، اقدامات بعدی خدماتدهی از قبیل آموزشی ، درمانی و توانبخشی به فرد مبتلا شروع می شود .
قلندری یکی از مشکلات در ارتباط با اوتیسم را عدم پذیرش یا پذیرش سخت والدین برشمرد و افزود : این مساله باعث شده تا خدمات درمانی و توانبخشی به برخی کودکان مبتلا بموقع برسد و یا اثربخشی مناسب و لازم را نداشته باشد ، در حالی که تشخیص و اقدامات درمانی و توانبخشی بموقع می تواند بسیار در این بخش به کودکان برای بازگشت به زندگی عادی و جامعه کمک کند .
وی در عین حال مشخص نبودن علائم را هم از دیگر مشکلات مهم شناسایی مبتلایان به اوتیسم ذکر کرد و توضیح داد : اصولا کودکان مبتلا به اوتیسم در ظاهر همچون افراد عادی هستند و معلولیت و نقصی در آنها دیده نمی شود ، اما به مرور زمان و بالا رفتن سن این افراد به دلیل اختلالاتی که دارند نمی توانند با اطرافیان و جامعه ارتباط برقرار کنند و به همین خاطر هم منزوی می شوند.
معاون توانبخشی بهزیستی مازندران با تاکید بر اینکه افراد اوتیسم با توجه به شدت و سطح بیماری به خدمات توانبخشی نظیر کاردرمانی و گفتار درمانی نیاز دارند ، گفت : این مراحل درمانی ضروری هزینه های سنگینی را در بردارد که برخی مواقع از توان خانواده ها خارج است و بهزیستی ماهانه هزینه حدود ۱۵۰ هزار تومانی به این خانواده ها پرداخت می کند .
وی همچنین به تبحرهای خاص هنری برخی بیماران اوتیسم به عنوان ویژگی های آنها نام برد و افزود : برای رشد و اعتلای مهارت های آنها هماهنگی های صورت گرفته با فنی و حرفه ای کارگاه های آموزش مهارتی برای آنها تشکیل می شود .