به گزارش روز یکشنبه ایرنا ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه روز ۲۱ فوریه گذشته (دوم اسفندماه) با انتقاد از بی‌توجهی غرب به نگرانی‌های امنیتی مسکو، استقلال جمهوری‌های خلق دونتسک و لوگانسک را در منطقه دونباس به رسمیت شناخت. وی سه روز پس از آن (۵ اسفند) آغاز عملیات نظامی ویژه علیه اوکراین را اعلام کرد و روابط پرتنش مسکو- کی‌یف به رویارویی نظامی تغییر وضع داد. همزمان با تشدید درگیری ها، مذاکرات دو طرف نیز برای حل مناقشه آغاز شده است و همچنان ادامه دارد.
رسانه های چینی تاکید دارند که در جنگ بین روسیه و اوکراین، مسکو مقصر نیست بلکه آمریکا مسبب بروز مناقشه در اوکراین بوده است.
«وانگ یی»، وزیر خارجه چین در گفت و گوی اخیرش با دیمیتری کولبا، همتای اوکراینی خود، گفت که چین منفعلانه رویدادهای اوکراین را نظاره نخواهد کرد یا نفت روی آتش نخواهد ریخت. چین صلح می خواهد. گفت و گو و مذاکره- تنها راه حل و فصل است. در این گفت و گو که به درخواست اوکراین انجام شد، کولبا نیز در این گفت و گو ابراز امیدواری کرد که چین به دستیابی به آتش بس کمک کند. آنطور که از این گفتگو برداشت می شود، پکن موضع غیر مغرضانه و بی طرفی را حفظ می کند. اما رسانه های چین می نویسند که آمریکا مناقشه را برانگیخته است. تولید فیلمی مستند برای نمایش در میان کارگزاران و دانشجویان چینی که به دستور حزب کمونیست تهیه شده است نیز این دیدگاه را تقویت می کند.
خبرگزاری شینهوا با تحلیل روند گفت و گوی دو وزیر خارجه تأکید می کند که چین در سایه وضعیت پدید آمده به دنبال منفعت ژئوپلیتیکی برای خودش نیست. مذاکرات آتش بس هرچقدر هم دشوار باشد باید تا آتش بس کامل ادامه یابد. طرفین نباید به نارضایتی ها و بلایای متقابل بپردازند، بلکه باید امنیت پایدار در اروپا را تضمین کنند.
وزیر اوکراینی تاکید کرد، چین یک قدرت بزرگ است که به اصول همزیستی مسالمت آمیز متعهد است. کی یف امیدوار است که چین به طور فعال آتش بس را ترویج کند.
این دومین گفت و گوی دو وزیر پس از آغاز عملیات نظامی در اوکراین است. نیویورک تایمز در تفسیر خود ادعا می کند که چین در مقابل جهان خارج از رویکرد بی طرفانه خود صحبت می کند، که طرفداری نمی کند و می خواهد به صلح کمک کند. با این حال، در داخل کشور، حزب کمونیست یک کمپین ایدئولوژیک را در میان مسئولان و دانشجویان به راه انداخته است و پیام اصلی کمپین این است که چین به روسیه پشت نخواهد کرد.
هنرمندان و کارگزاران چینی برای نمایش خصوصی یک فیلم مستند گرد هم آمدند که ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه را به عنوان یک قهرمان به تصویر می کشد. این فیلم می گوید که فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی نتیجه دسیسه های ایالات متحده بود. و شایستگی پوتین این است که او شهرت استالین را به عنوان یک رهبر در طول جنگ احیا کرد و احساسات میهن پرستانه را در روسیه احیا کرد.
آثار مستندسازان چینی حکایت از ظلم غرب به روسیه دارد. این فیلم سال گذشته تهیه شده است، خبری از درگیری در اوکراین نیست. اما روسیه، قبل از این رویدادها، به حق نگران بود که همسایگان جدا شده خود چه خواهند کرد. نویسندگان تأکید می‌کنند که از این گذشته، برخی از کشورهای اروپای شرقی، آسیای مرکزی و قفقاز به پاسگاه‌های غرب برای مهار روسیه تبدیل شده‌اند.
در این فیلم آمده است که فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی باید درسی برای مقامات چینی باشد. آنها نباید فریب اندیشه های لیبرالیسم غربی را بخورند. چین هرگز نباید راهی را که اولین رئیس جمهور اتحاد جماهیر شوروی، میخائیل گورباچف طی کرد، دنبال کند. در اصل، رهبران چین قبلاً در مورد درس های فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی صحبت کرده اند، اما در زمان شی جین پینگ، دبیر کل حزب کمونیست چین، چنین نسخه تاریخی به طور ویژه شروع به تکرار کرد.
این فیلم برای مخاطبان داخلی در نظر گرفته شده بود، اما ویدئو و متن آن در فضای مجازی به بیرون درز کرد.
الکساندر لوکین، رئیس بخش روابط بین‌الملل دانشکده عالی اقتصاد روسیه در مصاحبه با شبکه تلویزیونی ان جی خاطرنشان کرد: چین نمی خواهد به سرنوشت اتحاد جماهیر شوروی دچار شود، اما از این نتیجه نمی گیرد که باید خصومت ها را تایید کند. به گفته لوکین، چین معتقد است که راه هایی برای حفظ امنیت خود در عین حفظ صلح وجود دارد.
با این حال، کارشناسان چینی در اظهارات رسانه ای خود تأکید می کنند که این واشنگتن است که مانع برقراری صلح می شود و ایالات متحده از اوکراین به عنوان ابزاری برای خشک کردن روسیه استفاده می‌کند.
کنستانتین رمچوکوف، سردبیر روزنامه روسی «نیزاویسیمایا گازیه تا» می گوید: پکن قصد ندارد تجارت با روسیه را بخاطر اوکراین متوقف کند.
سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه در سفر اخیر خود به چین در نشست روسای سازمان های روابط خارجی در قالب کشورهای همسایه افغانستان (روسیه، چین، ایران، پاکستان، تاجیکستان، ترکمنستان، ازبکستان) در گفت و گو با وانگ یی همتای چینی خود گفت که مسکو علاقه مند است روابط با چین به طور پیوسته توسعه یابد. جهان مرحله بسیار جدی را در تاریخ روابط بین الملل پشت سر می گذارد. به نظر لاوروف، روسیه، چین و همفکران آنها با هم به سوی نظم جهانی چند قطبی، عادلانه و دموکراتیک حرکت خواهند کرد.
وزیر امور خارجه چین نیز در این دیدار گفت: در شرایط تغییرات جدی در وضعیت بین‌المللی از ابتدای سال جاری، روابط مسکو و پکن توانسته در برابر این تحولات جدید مقاومت کند. وانگ یی تصریح کرد که روابط روسیه و چین مسیر درست و روند توسعه پایدار را حفظ کرده است.
وزیران خارجه روسیه و چین تاکید کردند که تحریم‌های غیرقانونی یکجانبه ضد روسیه از سوی ایالات متحده و متحدانش نتیجه معکوس دارد.
وانگ یی وزیر امور خارجه چین گفت که مقام های چین از ادامه مذاکرات صلح بین روسیه و اوکراین حمایت می کنند و پکن از تلاش‌های مسکو و همه طرف‌ها برای جلوگیری از بحران انسانی در مقیاس بزرگ حمایت می‌کند.
در همین راستا، وزارت امور خارجه چین از جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا، پس از اظهاراتش در مورد ولادیمیر پوتین، خواسته است تا در سخنان خود تجدید نظر کند. سخنگوی وزارت خارجه چین گفت: «بحران اوکراین باید از طریق گفت‌وگو حل شود، بنابراین طرف‌های ذی‌ربط باید اظهارات خود را مسئولانه بپذیرند و اظهاراتی که جنجال‌ها را افزایش می‌دهد، مطرح نکنند.»