اوتیسم ( Autism) یا درخودماندگی، نوعی اختلال رشدی (از نوع روابط اجتماعی) است که با رفتارهای ارتباطی و کلامی غیرطبیعی مشخص می‌شود و علائم این اختلال تا پیش از سه سالگی بروز می‌کند و علت اصلی آن هنوز ناشناخته است.
به افرادی که این اختلال را دارند اوتیستیک یا درخود مانده گفته می‌شود، این اختلال در پسران شایع‌تر از دختران است و وضعیت اقتصادی، اجتماعی، سبک زندگی و سطح تحصیلات والدین نقشی در بروز اوتیسم ندارد.
این اختلال بر رشد طبیعی مغز در حیطه تعاملات اجتماعی و مهارت‌های ارتباطی تأثیر می‌گذارد و کودکان و بزرگسالان مبتلا به اوتیسم در ارتباطات کلامی و غیرکلامی، تعاملات اجتماعی و فعالیت‌های مربوط به بازی، مشکل دارند و این اختلال، ارتباط با دیگران و دنیای خارج را برای آنان دشوار می‌سازد.
تعدادی از خانواده‌های دارای فرزند اوتیسم درشرق گلستان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا و ارائه رونوشت نامه‌ای که خطاب به مسوولان وزارت آموزش و پرورش (رییس آموزش و پرورش استثنایی کشور)، مدیرکل آموزش و پرورش استان و استاندار گلستان ارسال کردند، خواستار احداث مدرسه تخصصی اوتیسم در این خطه شدند.
آنها در این نامه خود خواسته بودند که با توجه به صدور مجوز ساخت دومین مدرسه تخصصی اوتیسم گلستان در گنبدکاووس و آمادگی نیکوکاران برای احداث آن، عملیات اجرایی این پروژه هرچه سریعتر اجرایی شود.
این عده از خانواده‌ها همچنین از متولیان آموزش و پرورش گلستان درخواست کردند تا ساخت و بهره‌برداری از مدرسه تخصصی اوتیسم در گنبدکاووس، فضا و مکانی به صورت موقت برای آموزش و تحصیل دانش آموزان اوتیسم پیش بینی شود تا بخشی از سختی و مشکلات خانواده‌ها کاهش یابد.
یکی از خانواده‌های دارای فرزند اوتیسم در گنبدکاووس نیز به ایرنا گفت: به سبب نبود مدرسه تخصصی اوتیسم در گنبدکاووس و شرق گلستان تعدادی از خانواده‌ها مجبورند با صرف وقت و هزینه بالا و سختی تردد جاده‌ای فرزند خود را به تنها مدرسه اوتیسم استان به گرگان ببرند.
یوسف صمدی افزود: تردد روزانه حدود ۲۰۰ کیلومتر رفت و برگشت از گنبد به گرگان و حوادث احتمالی این سفر روزانه به همراه صرف هزینه‌های بالای آن سبب شده تا برخی خانواده ها که دچار مشکل مالی یا فرهنگی هستند، از ثبت نام فرزند اوتیسم خود در گرگان خودداری نمایند.
وی اضافه کرد: "مارال دورانی زنوز" خواهرزاده من مبتلا به اوتیسم بود و چندی پیش به همراه مادر و خاله‌اش(۲ خواهرم) هنگام برگشت از گرگان دچار سانحه رانندگی شدند و خودش و خاله‌اش جان خود را از دست دادند و مادر او نیز بشدت آسیب دید و اکنون تحت درمان است.
صمدی ادامه داد: تعدادی از خانواده دارای فرزند اوتیسم در گنبدکاووس و شرق گلستان سال‌هاست که پیگیر ساخت مدرسه تخصصی برای دانش آموزان دارای این اختلال رفتاری هستند اما هنوز خبری از ساخت چنین مرکز آموزشی مورد نیاز نشد.
به گفته وی و براساس بررسی‌های انجام شده و اطلاعات به دست آمده از خانواده‌های دارای فرزند اوتیسم، هم اکنون در شهرستان های شرق گلستان هم اکنون ۸۸ دانش آموز اوتیسمی ( ۹ دختر و ۷۹ پسر ) وجود دارد که ۶۳ نفر آنها در گنبدکاووس، ۱۰ نفر در آزادشهر، سه نفر در مینودشت، چهار نفر در گالیکش، پنج نفر در کلاله و سه نفر در مراوه‌تپه سکونت دارند.
مدیر آموزش و پرورش گنبدکاووس نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا، از مشخص شدن زمین سه هزار متر مربعی برای ساخت مدرسه تخصصی ویژه دانش آموزان اوتیسم در این شهر خبر داد و گفت: مجوز ساخت این مدرسه صادر شد و برخی نیکوکاران از شهرهای تهران و مشهد آمادگی خود را برای مشارکت در ساخت آن اعلام کردند.
کمال الدین نظرنژاد افزود: عملیات اجرایی ساخت این مدرسه پس از ماه مبارک رمضان آغاز خواهد شد و براساس برنامه تعیین شده حداقل ۱۸ ماه زمان برای ساخت آن نیاز است.
وی اضافه کرد: شرق گلستان حدود ۳۰ دانش آموز مقطع ابتدایی مبتلا به اوتیسم دارد که تعدادی از آنها برای تحصیل هر روز مسافتی بین ۱۴۰ تا ۳۰۰ کیلومتر (رفت و برگشت) تا گرگان را طی می‌کنند که سختی‌ها و مشکلات خود را دارد.
وی درخصوص درخواست خانواده‌های دارای فرزند اوتیسم گنبدکاووس درخصوص اختصاص مکانی برای آموزش دانش آموزان مبتلا به اختلال گفتاری تا زمان ساخت و بهره‌برداری از مدرسه تخصصی، گفت: فضا و کلاس مورد نیاز دانش آموزان اوتیسم با سایر فضاهای آموزشی متفاوت است و چنین مکانی در این شهرستان وجود ندارد.
مدیر آموزش و پرورش گنبدکاووس افزود: خانواده‌ها می‌توانند از امکانات فراهم شده ویژه دانش آموزان اوتیسم در مدارس استثنایی این شهرستان برای تحصیل فرزندشان استفاده کرده و یا فرزند خود را در تنها مدرسه تخصصی اوتیسم گلستان در گرگان ثبت نام کنند.
همچنین نماینده مردم گنبدکاووس در مجلس شورای اسلامی ۱۱ آذر پارسال در مراسم تجلیل از مربیان مرکز توانبخشی "اوتیسم افق" این شهر گفت: با پیگیری‌های انجام شده، مجوز ساخت یک مدرسه تخصصی اوتیسم در شرق گلستان به مرکزیت گنبد صادر شده است.
امانقلیچ شادمهر افزوده بود: در شرایطی که تامین هزینه‌های زندگی بسیار سخت شده، خانواده‌های دارای معلول که بیشتر آنها فاقد شغل یا منبع درآمد خاصی هستند، باید مورد توجه و حمایت بیشتر دولت قرار بگیرند.
رییس اداره بهزیستی گنبدکاووس نیز دراین مراسم گفته بود: ۸۰ بیمار کمتر از ۱۵ سال مبتلا به اوتیسم در این شهرستان شناسایی شدند که بهزیستی توسط یک مرکز توانبخشی به آنها خدمات کار، گفتار درمانی و آموزش شناختی ارائه می‌کند.
مسلم نوروزی افزوده بود: بیماران مبتلا به اوتیسم برخلاف نگاه عامه مردم که آنها را عقب مانده ذهنی می‌دانند، افرادی بیش فعال هستند که دارای اختلالات رفتاری بوده و توانایی برقراری ارتباط با دیگران را به سبب نداشتن تمرکز لازم ندارند و بیماری آنها بدون استفاده دارویی با انجام برخی اقدامات گفتار و رفتار درمانی قابل درمان است.
وی اضافه کرده بود که در استان گلستان تنها ۲ مرکز توانبخشی اوتیسم در گرگان و گنبدکاووس تحت نظارت بهزیستی فعالیت دارند که جوابگوی بیماران نیست و لازم است دولت با همراهی نیکوکاران مراکزی بیشتری در شهرهای مختلف این استان راه‌اندازی کند.
در همین پیوند رییس اداره آموزش و پرورش استثنایی گلستان نیز به ایرنا گفت: ساخت مدرسه اختصاصی ویژه دانش آموزان اوتیسم شرق استان در گنبدکاووس صادر و زمین مورد نیاز آن تامین شده است.
عباس خانعلی افزود: ساخت این مدرسه که اداره کل نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس گلستان نقشه معماری آن را آماده کرده با مشارکت نیکوکاران و با هزینه ۴۰ میلیارد ریالی در روزهای آینده (پس از ماه مبارک رمضان) شروع خواهد شد.
وی، آمار رسمی دانش آموزان اوتیسم گلستان در مقطع ابتدایی را ۵۳ نفر اعلام کرد و گفت: ۳۷ نفر از آنها در تنها مدرسه تخصصی مبتلایان به بیماری در گرگان و بقیه در ۱۲ کلاس ضمیمه مدارس استثنایی در سایر شهرهای استان مشغول تحصیل هستند.
خانعلی اضافه کرد: به سبب سختی و حوادث احتمالی تردد جاده‌ای و هزینه‌های ایاب و ذهاب دانش آموزان از سایر شهرهای گلستان به گرگان، مجوز ساخت دومین مدرسه اختصاصی دانش آموزان اوتیسم استان در گنبدکاووس صادر شد.
به گفته وی، حد مجاز ساخت مدرسه اختصاصی برای مبتلایان به اوتیسم ۲۵ دانش آموز است.
رییس اداره آموزش و پرورش استثنایی گلستان ادامه داد: ممکن است دانش آموزان اوتیسمی دیگری غیر از آمار رسمی این اداره در استان وجود داشته باشند که به هر دلیلی از سوی خانواده‌ها ثبت نشده باشد.
خانعلی گفت: ساخت یک مدرسه اختصاصی دیگر برای دانش آموزان اوتیسم در گلستان نیاز است که امیدواریم با همت اداره کل نوسازی مدارس استان و نیکوکاران در کوتاهترین زمان احداث شود.
وی افزود: تا زمان ساخت این مدرسه، خانواده‌ها می‌توانند دانش آموزان اوتیسمی خود را در کلاس‌های ضمیمه ایجاد شده در مدارس استثنایی شهرهای مختلف استان از جمله در گنبدکاووس ثبت نام کرده و از خدمات آموزشی بهره‌مند شوند.
خانعلی اضافه کرد: در تمامی این کلاس‌ها امکانات و تجهیزات آموزشی ویژه دانش آموزان اوتیسم فراهم شده و در صورت نیاز بازهم این امکانات در اختیار مدارس استثنایی قرار داده می‌شود.
وی ابراز امیدواری کرد: با تسریع در ساخت دومین مدرسه تخصصی اوتیسم گلستان در گنبدکاووس بخش قابل توجهی از مشکلات و سختی‌های خانواده‌های دارای فرزند مبتلا به این اختلال رفتاری رفع شود.
نیمی از جمعیت تقریبی ۲ میلیون نفری گلستان در هفت شهرستان "گنبدکاووس، رامیان، آزادشهر، مینودشت، گالیکش، کلاله و مراوه‌تپه" واقع در شرق این استان سکونت دارند.