رحیم قربانی در گفتوگو با خبرنگار معارف ایرنا، اظهار داشت: بحث نغمات دینی و قرآنی و همچنین گروههای تواشیح یکی از خلأهای نمایشگاه قرآن در دورههای پیشین بود و پیشنهاد شد تا برای اولین بار این بخش در نمایشگاه بین المللی قرآن ایجاد شود. البته سال های قبل در قالب سازمان قرآن و عترت بسیج سپاه محمد رسول الله(ص) استان تهران فعالیت هایی در نمایشگاه قرآن انجام می دادیم ولی امسال این کار را با اعضای گروه محمد رسول الله (ص) انجام می دهیم.
نایب رئیس هیئت مدیره اتحادیه کشوری موسسات و تشکل های قرآن و عترت افزود: این بخش مقدمهای به عنوان پایه ای برای بخش ویژه آواها و نغمات دینی و قرآنی برای سالهای بعد است و می توان گفت زیربنای خوبی انجام میشود. افرادی به این غرفه مراجعه میکنند و برای فرزندان خود راهنمایی میخواهند. هر شب نیز یکی از گروه های تواشیح در نمایشگاه حضور پیدا میکنند و به یاد مرحوم صفری به اجرای تواشیح می پردازند.
وی افزود: در آستانه برگزاری بیست و نهمین نمایشگاه بین المللی قرآن کریم یکی از قاریان و معلمان برجسته قرآن و همچنین به ویژه هنرمند انقلابی و ولایی، حسن صفری را از دست دادیم. چون او یکی از فعالان ویژه هنرهای نغمات قرآنی و دینی و جزو گروه همخوانی بزرگ محمد رسول الله(ص) بود و قرار شد به یاد آن مرحوم جشنوارهای با حضور گروه های ممتاز تواشیح کشور برگزار شود. من این طرح را به معاونت قرآن وزارت فرهنگ ارائه دادم که مورد استقبال قرار گرفت و قرار شد جشنواره ای در قالب این نمایشگاه برگزار شود. البته هنوز آن زمان صحبتی از غرفه نبود ولی ظاهرا با بررسیهایی که از سوی معاونت قرآن انجام شد، به این نتیجه رسیدند.
قربانی ادامه داد: اگرچه این تصمیم چند روز قبل از برگزاری نمایشگاه قرآن گرفته شد ولی اکنون در حال برگزاری این جشنواره هستیم و تا کنون ده ها اثر با موضوع دعاها، مناجات و قرآن به دستمان رسیده و موضوع جنبی این جشنواره نیز، مناسبت های ماه رمضان یعنی وفات حضرت خدیجه (س)، ولادت امام حسن(ع) و شهادت حضرت علی (ع) است.
قربانی ادامه داد: تا سوم اردیبهشت مرحله مقدماتی داوری شد و صوت ها به شکل مجازی ارسال شده و بعد از آن مرحله نهایی خواهد بود و با حضور گروه های برتر تواشیح که در مرحله مقدماتی انتخاب شدهاند، داوری میشوند و سپس نتایج آن در همین نمایشگاه با برگزاری اختتامیه اعلام می شود.
مسئول سازمان قرآن و عترت بسیج سپاه محمد رسول الله(ص) با بیان دیگر برنامه های این بخش اظهار داشت: وضعیت تواشیح کشور بررسی می شود و ضمن آسیب شناسی های آن به راهکارهایی برای ارتقاء می پردازیم و از نقطه نظرات صاحبنظران استفاده می کنیم تا با جمع بندی بتوانیم طراحی مناسبی برای برنامه سازی های مختلف در رادیو و تلویزیون داشته باشیم و پیشنهادهایی آماده شده است. البته پیشنهادهایی در این زمینه ارائه شده تا از هم اکنون به عنوان بخش ویژهای برای نمایشگاههای سال آینده پیش بینی شود.
وی در پاسخ به اینکه نشست تخصصی برای آسیبشناسی نغمات دینی از سوی شورای عالی قرآن صورت گرفته، اظهار داشت: شورای عالی قرآن در سال ۹۴ به بررسی موضوع تواشیح پرداخت اما روند پیشرفت این عرصه بسیار تفاوت کرده است. مثلا در آن موقع بحث استودیویی برای تواشیح مطرح نبود و یا خیلی محدود وجود داشت یا در آن زمان بحث تصویر مطرح نبود چون برای اولین بار در دی ماه ۹۴ گروه محمد رسول الله(ص) بحث تصویرسازی را پای کار آورد و شورای عالی قرآن در اردیبهشت ۹۴ آن نشست را برگزار کرده بود.
گروههای تواشیح متولی ندارند
عضو هیئت مدیره اتحادیه کشوری موسسات و تشکل های قرآن و عترت افزود: اقتضائات امروز نغمات دینی با هفت سال پیش بسیار تفاوت کرده و ما باید وضعیت کنونی را با کمک گروه های تواشیح آسیب شناسی کنیم. البته بحث هایی با اعضای گروه های تواشیح در فضای مجازی و حضوری در غرفه صورت می گیرد ولی هیچ متولی در این عرصه نداریم که از آنها حمایت کند.
وی افزود: فقط سازمان اوقاف و امور خیریه در طول سال یک مسابقه برگزار میکند که بخش نغمات از سال ۷۱ در مسابقات قرآن گنجانده شد ولی بعد از چند سال حذف شد و یک سال نیز بخش خواهران به آن اضافه شد و دوباره بعد از چند سال آن بخش نیز حذف شد و چند سال نیز به صورت مجازی برگزار شد. در مجموع افت شدیدی در این زمینه به وجود آمد و لازم است که گروههای تواشیح خودشان به فکر هم باشند و یک مجمع یا اتحادیه گروه های تواشیح کشور را ایجاد کنند و خودشان به مسائل صنفی بپردازند و به مسائلی مانند نحوه پخش آثار در شبکه های مختلف، نحوه اجراها و ضوابط لازم و مسائل دیگر بپردازند و این مسائل ضرورت ایجاد چنین اتحادیه ای را نشان میدهد.
پنج گروه برتر تواشیح معرفی شدند
مراسم اختتامیه جشنواره آوای نور ویژه گروههای همخوانی و تواشیح شب گذشته (چهارشنبه) با معرفی و تجلیل پنج گروه برتر، برگزار شد.
رحیم قربانی؛ مدیر بخش «آواها و نغمات قرآن» در این آئین گفت: جشنواره «آوای نور» ویژه گروههای مدیحهسرایی و همآوایی یادبود معلم و قاری فقید زندهیاد حسن صفری در یکی از بخشهای بیست ونهمین نمایشگاه بینالمللی قرآن کریم برگزار شد.
قربانی در این مراسم با اشاره به برپایی این دوره به یاد حسن صفری گفت: حسن صفری در بیش از دو هزار اثر قرآنی مشارکت داشت و در عرصه نغمات قرآنی خدمت انجام داده است و ما وظیفه خودمان میدانیم تا خدمات او را ارج نهیم. لذا پیشنهاد شد تا در این دوره از نمایشگاه قرآن، جشنواره آوای نور با یاد و خاطره این فعال قرآنی برگزار شود.
وی ضمن قدردانی از همراهی معاونت قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: با پیشنهاد معاون قرآن و عترت، بخش «آواها و نغمات قرآنی» در بیست و نهمین دوره نمایشگاه قرآن ایجاد شد و ادامه خواهد داشت.
وی درباره آثار رسیده به جشنواره گفت: ۸۵ اثر به بخش آواها رسید و از این تعداد ۴۶ اثر به مرحله مقدماتی راه پیدا کرد. سپس ۱۵گروه به مرحله نهایی راه پیدا کردند و در نهایت ۱۰ گروه به رقابت پرداختند که از بین آنها پنج گروه قابل تقدیر شناخته شدند. این گروهها طرحهایی برای همافزایی و آسیبشناسی فعالیتها نیز داشتهاند که از این طرحها استفاده خواهیم کرد.
غلامرضا شاه میوه یکی از اعضای هیات داوران جشنواره گفت: این جشنواره قدم مبارکی است و امیدواریم در سالهای بعد استمرار پیدا کند. گرچه امسال بهخاطر کمبود وقت و عجله برای رسیدن به نمایشگاه، گروهها نتوانستند آنطور که باید و شاید کارهای تجربه شده و فنی را ارائه کنند.
وی افزود: امیدواریم برای سال آینده، تنوع رشته ها بیشتر باشد و باتوجه به فعالیت حسن صفری، کارهای استودیویی با شاخصهای میکس مسترینگ هم در این جشنواره جایی داشته باشند. فعالیتهای حسن صفری هنری بوده و این موضوع از لحاظ دینی در این برهه زمانی مهم است و باید آن را تقویت کنیم. گروههایی که همراه با موزیک و موسیقی همخوانی و آثاری را تولید میکنند، ارزشمند است.
شاه میوه گفت: در جبهه فرهنگی باید از ابزار موسیقی برای انتقال مفاهیم دینی استفاده کرده و با تنوع بیشتر به تولید آثار جوانپسند دست پیدا کنیم.
وی با تاکید بر کمبودها در جامعه تواشیح و گروههای همخوانی گفت: در حال حاضر که معاونت قرآن و عترت همراه است، باید اساسنامه و قوانین را مدنظر قرار داده و خطاهایی را در بخشهای مختلف تذکر دهد.
این استاد صوت و لحن افزود: بعضی گروهها از حوزه نغمات دینی بیرون رفته و محتوای دینی ندارند که باید تمام اینها رصد شود. بهترین فرصت است تا از این امر استفاده کرده و حمایتی برای گروههای تواشیح ایجاد کنیم تا با سلیقههای شخصی، گروههای تواشیح و همخوانی تعطیل نشود.
در این مراسم برگزیدگان جشنواره معرفی شدند که گروههای برتر در بخش اصلی شامل گروه محراب، گروه ذکر، گروه انوار الهدی قم، گروه سبحان تهران و گروه دانشگاه امام صادق(ع) بود.
در بخش جنبی نیز سه گروه محراب، آوای وصال یزد و بشری تهران برگزیده شدند.
جوایز گروههای برتر در بخش اصلی ۱۰۰ میلیون ریال و در بخش جنبی ۸۰ میلیون ریال اعلام شد.