به گزارش خبرنگار گروه علم و آموزش ایرنا، علی‌باقر طاهری نیا روز دوشنبه در نشست خبری که در موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی برگزار شد، افزود: موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی به مثابه کانون تفکر آموزش عالی، بیش از نیم قرن سابقه دارد. این موسسه کانون تفکر آموزش عالی محسوب می شود، به این معنا که کانون تصمیم ساز و متولی انجام مطالعات بنیادین برای تحول در آموزش عالی است.
وی ادامه داد: یکی از ماموریت های موسسه، دانشگاه پژوهی است، به معنای اینکه نهاد دانشگاه برای مدیریت درست، نیاز به مطالعات میدانی دارد تا تصمیم های دانش پایه اتخاذ کند. در سطح وزارت علوم اتخاذ تصمیم های دانش پایه مبتنی بر مطالعات انجام شده در موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی است.
تدوین بخش آموزش عالی برنامه هفتم توسعه
وی در ادامه درباره مهمترین ماموریت این موسسه، خاطرنشان کرد: موسسه، متولی تلفیق بخش آموزش عالی برنامه هفتم توسعه است و معاونت های وزارت علوم برای این امر نمایندگانی معرفی کردند که تحت عنوان کمیسیون تلفیق بخش آموزش عالی برنامه هفتم با محوریت موسسه کار خود را آغاز کردند. بنابراین، بخش آموزش عالی برنامه هفتم توسعه مترقی تر از برنامه های اول تا ششم توسعه تدوین می شود. در این زمینه دبیرخانه شکل گرفت و ساختار و کمیته ها تعیین شد. پیش بینی می کنیم تا پایان تابستان سال جاری، نسخه نهایی بخش آموزش عالی برنامه هفتم را تحویل دهیم که با مشارکت معاونت های وزارت علوم صورت می گیرد.
طاهری نیا در ادامه این نشست خبری درخصوص دیگر ماموریت موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی، گفت: رصد اشتغال دانش آموختگان بر عهده موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی قرار دارد که از پنج سال پیش آغاز شده است. موسسه به واسطه اینکه دسترسی به بانک داده های آماری دارد، این کار تطبیقی را هم بر عهده گرفت. از طریق این رصد، توان تولید گزارش هایی داریم که به دانشگاه ها، وزارت علوم و استانداری ها در خصوص دوره توقف و انتظار اشتغال بازخورد بدهیم.
اقدامات نوآورانه موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی
عضو هیأت علمی دانشگاه تهران همچنین درباره اقدامات نوآورانه ای که از پنج ماه گذشته تاکنون در موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی رخ داده است، اظهار داشت: ۱۲ اقدام نوآورانه در این مدت صورت گرفت که در ادامه برخی از این موارد بیان می شود. یکی از مهمترین کارهای نوآورانه موسسه، ایجاد شبکه متخصصان آموزش عالی، تحت عنوان «شماع» است. با توجه به اینکه موسسه کانون تفکر و تصمیم ساز آموزش عالی است، به جمع زیادی از پژوهشگران نیاز داریم. پژوهشگران متعددی در سطح کشور و شهرستان ها پراکنده هستند و با این شبکه سازی، متخصصان حوزه آموزش عالی را ساماندهی کنیم تا مطالعات پشتیبان تصمیم وزارت علوم را قنای کامل بخشیم.
وی درباره فراخوان عضویت در این شبکه، تاکید کرد: فراخوان عضویت در شبکه متخصصان آموزش عالی به زودی منتشر می شود. منظور از متخصصان، افرادی هستند که در حوزه های موضوعی مرتبط با آموزش عالی از قبیل مدیریت و اقتصاد آموزش عالی تخصص دارند، همچنین افرادی که حوزه علاقه مندی یا تجربه مدیریتی شان به گونه ای است که از شهرت علمی در حوزه آموزش عالی برخوردار هستند. برای اثربخشی این شبکه، متخصصان را در قالب میزهای پژوهشی، ساماندهی و این میزها را مسأله محور و عملیاتی محور تعریف می کنیم.
طاهری نیا درباره اثربخشی این شبکه، تاکید کرد: در این شبکه سازی، میزهایی نظیر با حوزه های کیفیت در آموزش عالی، آموزش عالی و بایسته های استادی دانشگاه تشکیل می شود. بر اساس سازوکار در نظر گرفته شده، اطمینان حداکثری برای مشارکت همه متخصصان ایجاد می شود؛ همچنین میز مسأله محور، مدت دار است و برای ۶ ماه تا زمانی که پاسخ به مسأله داده شود و خروجی به دست آید، فعال می ماند و بعد از آن کنار می رود.
دبیر مجمع ملی پژوهشگاه های کشور در ادامه این نشست خبری با تاکید بر لزوم شبکه سازی، اظهار داشت: بسیاری از ایده های خوب در ذهن استادان برجسته ای است که در شهرستان ها گمنام هستند که می توان آنها را در این شبکه ها ساماندهی کرد. وقتی پای صحبت های استادان بیرجند و بجنورد می نشینیم، حرف های زیادی برای گفتن دارند. راه اندازی شبکه شماع، تابع عزم مدیریتی است و امیدوارم شماع به قدری هویت یابد که مرجع بسیاری از جریان سازی های کشور باشد.
طاهری نیا راه های اعلام آمادگی متخصصان و پژوهشگران برای شرکت در این فراخوان را ایمیل موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی اعلام کرد.
ارجاع یک مسأله هر هفت روز
رییس موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی درباره دیگر اقدام نوآورانه موسسه، گفت: اگر در وزارت علوم، چالشی وجود دارد باید به موسسه ارجاع داده شود، اما موسسه و وزارت علوم در گذشته به صورت جداگانه کار خود را انجام می دادند و مسأله ای به موسسه ارجاع داده نمی شد. در دوره جدید و برای فعال شدن تولید بسته های سیاستی و مدیریتی با هماهنگی وزارت علوم، هر هفت روز، یک مسأله برای مطالعه به موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی ارجاع داده می شود.
طاهری نیا، تدوین الگوی جامع تألیف و تدوین کتاب درسی دانشگاهی، آسیب شناسی لایحه پیشنهادی سنجش و پذیرش دانشجو، شیوه های قانونی و انگیزشی برای انجام امور علمی و فناوری به صورت گروهی، راهکارهای افزایش خودباوری و هویت مداری دانشجویان و انجام پایان نامه و رساله به صورت گروهی را از مهمترین مسائلی اعلام کرد که تاکنون به موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی، ارجاع داده شده است.
گروهی شدن پایان نامه ها و رساله ها
وی درباره گروهی شدن پایان نامه ها و رساله ها، اظهار داشت: وزیر علوم این سوال را مطرح کرده است که برای گروهی شدن پایان نامه ها و رساله ها چه کاری باید انجام داد. پایان نامه و رساله گروهی، یعنی کار کلان انجام دادن؛ چرا که پایان نامه و رساله گروهی، تجربه ای جدید و یک حرف نو است. بنابراین، الزامات این موضوع را در موسسه مطالعه می کنیم تا نتایج آن در اختیار وزارت علوم قرار گیرد و این وزارتخانه در قالب بخشنامه ابلاغ کند.
طاهری نیا با بیان اینکه گروهی شدن پایان نامه و رساله یعنی تغییر رویکرد از انجام کار کوچک به انجام کار کلان و اگر در این زمینه مطالعه صورت گیرد و نسخه شفاف روی میز وزیر بگذاریم، تبدیل به بخشنامه می شود.
«اَزما»؛پر کردن خلاء پژوهشگران و مدیران اجرایی
عضو هیأت علمی دانشگاه تهران در ادامه این نشست خبری درباره دیگر اقدام نوآورانه موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی از تهیه فُرمی تحت عنوان «اَزما» خبر داد و گفت: پر کردن خلاء میان پژوهشگران و مدیران اجرایی، از دیگر برنامه های نوآورانه این موسسه است. در حالت عادی، پژوهشگر کار خود را انجام می دهد و خروجی مورد نظر خود را روی میز می گذارد. مدیر هم ممکن است به این پژوهش توجه نکند یا زبان آن را متوجه نشود. به همین منظور، نظامی را تحت عنوان «ایده پژوهشگران به زبان مدیران اجرایی» با عنوان اَزما تعریف کردیم.
وی افزود: در این فُرم، عنوان پژوهش و پژوهشگر قید و ایده و راه حل مانند پل بین پژوهشگر و مدیر اجرایی مطرح می شود. از آنجایی که زبان پژوهشگر و مدیر اجرایی متفاوت است، این فُرم، پژوهش پژوهشگر را در قالب یک پاراگراف برای مدیر اجرایی بیان می کند.
ارایه نظام مند آمارهای آموزش عالی
دبیر مجمع پژوهشگاه های ملی کشور همچنین از ارایه نظام مند آمارهای آموزش عالی خبر داد و گفت: از این به بعد به شکل دوره ای و نظام مند، بنا داریم گزارش های تحلیلی ادواری آماری از آموزش عالی ارایه دهیم.
وی با ارایه آماری از آموزش عالی در ۴۰ سال گذشته خاطرنشان کرد: قبل از انقلاب اسلامی، ۷۰ درصد جمعیت دانشجویی در تهران و ۳۰ درصد در کل کشور بودند، اما بعد از انقلاب این آمار برعکس شد. ۷۰ درصد جمعیت دانشجویی در کشور و ۳۰ درصد در تهران گسترش یافتند. جمعیت دانشجویی کشور بعد از انقلاب ۵۰ برابر شد، در سال ۹۳ و ۹۴ به ۷۰ برابر رسید، اما در حال حاضر به ۵۰ برابر کاهش یافته است.