به گزارش خبرنگار گردشگری ایرنا، برخورداری برابر همه شهروندان یک جامعه حتی گروهی که شرایط خاص دارند مانند توان‌یابان یا سالمندان از امکانات و ظرفیت‌های گردشگری کشور به عنوان بخشی از حقوق شهروندی آنها است. این حق یکی از محورهای اصلی مطالبات و در اسناد بالادست حقوقی کشور مانند قانون حمایت از حقوق معلولان و آیین‌نامه‌های اجرایی آن، منشور حقوق شهروندی، قانون تصویب پیمان‌نامه جهانی حقوق افراد دارای معلولیت و همچنین اسناد حوزه سالمندان مورد تأکید قرار گرفته است.
با این وجود تحقق این الزام و حق این گروه از شهروندان به دلیل وجود موانع مختلف از جمله مشکلات زیرساخت‌های فنی، عدم اجرای کامل ضوابط دسترس‌پذیری ساختمان‌ها و اماکن گردشگری، عدم آموزش‌های لازم منابع انسانی فعال در بخش گردشگری و حمایت‌های اقتصادی تاکنون محقق نشده است.
در راستای حل این مشکلات و پاسخ‌گویی به حق دسترسی شهروندان دارای معلولیت و سالمندان به امکانات گردشگری، دفتر توسعه گردشگری داخلی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی با دعوت از مسئولان بخش‌های مختلف دولتی تاثیرگذار در بخش گردشگری، نمایندگان تشکل های فعال افراد دارای معلولیت و نمایندگان تشکل‌ها و انجمن‌های تخصصی بخش خصوصی اقدام به تشکیل میز تخصصی گردشگری دسترس‌پذیر در این وزارتخانه کرد و روز سه‌شنبه - دهم خردادماه- نخستین جلسه هم‌اندیشی کمیته گردشگری سالمندان و توان‌یابان در قالب میز ملی گردشگری دسترس‌پذیر که با حضور بخش خصوصی، فعالان گردشگری و نمایندگان سازمان‌های مردم نهاد در محل معاونت گردشگری برگزار شد.
حمایت از تورهای گردشگری شهروندان توان‌یاب و سالمند
سیدمصطفی فاطمی مدیرکل دفتر توسعه گردشگری داخلی وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی هدف از تشکیل میز تخصصی گردشگری دسترس‌پذیر را ایجاد هماهنگی لازم میان دستگاه‌های دولتی، انجمن‌های صنفی گردشگری بخش خصوصی، تشکل‌های گروه‌های هدف –شهروندان دارای معلولیت، سالمندان، کودکان- به منظور ایجاد یکپارچگی لازم در امور سیاست‌گذاری، برنامه‌ریزی تخصصی، نظارت و توسعه ظرفیت گردشگری دسترس‌پذیر در کشور توصیف کرد.
فاطمی با اشاره به تجربه موفق توسعه گردشگری دسترس‌پذیر در شهر یزد از طریق ایجاد یک جنبش عمومی مردمی در کنار همکاری نهادهای عمومی و دستگاه های دولتی، تاکید کرد: ساختار میز تخصصی گردشگری دسترس‌پذیر عمدتاً بر اساس جذب همکاری‌های تخصصی و اجرایی سایر بخش‌های غیردولتی است.
مدیرکل دفتر توسعه گردشگری داخلی وزارت میراث‌فرهنگی گفت: هدف از این طرح هم‌افزایی ظرفیت‌های مردمی، نهادهای عمومی و دستگاه‌های دولتی برای توسعه ظرفیت‌های گردشگری دسترس‌پذیر در بخش‌های مختلف اماکن اقامتی، ناوگان حمل و نقل، منابع انسانی آموزش‌دیده و حمایت اقتصادی از تورهای گردشگری شهروندان توان‌یاب و سالمند طراحی شده است.
وی در دفتر توسعه گردشگری داخلی معاونت، محصولات تخصصی گردشگری از جمله موضوع سالمندان و توان یابان در قالب میزهای تخصصی تقسیم‌بندی و با راه‌اندازی کمیته‌های مربوطه ظرفیت‌های بخش خصوصی و دولتی به کار گرفته شده است.
فاطمی با بیان اینکه دسترس‌پذیر کردن و تامین زیرساخت‌های لازم در تاسیسات گردشگری و احیای حق سفر و گردشگری برای این قشر از جامعه، هدف فعالیت کمیته مذکور به شمار می‌آید، افزود: چنانچه با آگاهی‌بخشی فضای جامعه اعم از بخش دولتی و خصوصی برای تامین ملزومات و نیاز سالمندان و توان‌یابان اقدام و این جریان سبب مطالبه‌گری جامعه هدف و بخش‌های تاثیرگذار مرتبط شود؛ می‌توان بر بستری مستعد اقداماتی ماندگار را به ثبت رساند.
مدیرکل دفتر توسعه گردشگری داخلی وزارت میراث‌فرهنگی تصریح کرد: در واقع کمیته گردشگری سالمندان و توان یابان می‌تواند بر مبنای شبکه‌ای هدفمند با پرداختن به زوایای مختلف این حوزه اعم از تعریف ضوابط، آیین‌نامه‌ها، دستورالعمل‌ها، قانون، تعریف شاخص‌های اقتصادی، ایجاد زمینه‌های حمایتی و تسهیل‌گری برای ریل‌گذاری سریع به سوی دستیابی به ایجاد امکان سفر برای این قشر مهم جامعه موثر عمل کند.
وی همچنین برپایی جشنواره‌ها، رویدادها و مناسبت‌های مختلف با حضور سالمندان و توان‌یابان را در کنار انعکاس حمایت‌ها و تاثیرگذاری‌های حاصل و نیز آگاهی‌بخشی و آموزش ضوابط به این قشر را بخشی از اقدامات به منظور فضاسازی و جو عمومی جامعه برای مناسب‌سازی زیرساخت‌های گردشگری عنوان کرد.
فاطمی همچنین پرداختن به سایر موضوعات از جمله تدوین سند همکاری توسعه گردشگری سالمندان و توان یابان را نیز یکی دیگر از گام‌های آتی پیش رو در این زمینه خواند تا منطبق با آن تمامی تاسیسات گردشگری، راهنمایان، نهادهای فرابخشی مرتبط و بخش خصوصی در قالب نقشه راهی هماهنگ فعالیت کنند.
مدیرکل دفتر توسعه گردشگری داخلی با اشاره به اقدام موفق استان یزد به منظور مناسب‌سازی تاسیسات گردشگری، مراکز فرهنگی و موزه‌های این استان در راستای میزبانی از گردشگران سالمند و توان‌یابان، گفت: استان یزد به زغم وجود پله‌های متعدد در ساختار شهری موفق شده است گام‌های اساسی با همکاری و تعامل مستمر نهادهای بخش خصوصی و دولتی بردارد که این دستاورد در کلان‌شهرهایی همچون تهران به مراتب سهل‌تر خواهد بود.
سفر حق سالمندان و توان یابان است
فاطمی در ادامه با تاکید بر اینکه سالمند و توان یابان جامعه حق سفر دارند، تاکید کرد: نیاز است از تجربیات اقدامات اجرایی پیشین نهایت استفاده و با واگذاری کامل کمیته گردشگری سالمندان و توان‌یابان به بخش خصوصی امکان مشارکت و همکاری دو بخش دولتی و خصوصی در شکلی گسترده فراهم شود.
وی تاکید کرد: همچنین سایر بخش‌های معاونت گردشگری از جمله دفتر نظارت و ارزیابی خدمات گردشگری، سرمایه‌گذاری، زیرساخت‌ها و مناطق نمونه گردشگری و نیز ادارات کل موزه‌ها در کنار تشکل‌های تخصصی گردشگری در این کارگروه، مشارکتی فعال خواهند داشت.
در این نشست پس از اظهارنظر نمایندگان تشکل‌های افراد دارای معلولیت، نماینده کانون‌های سالمندان شهر تهران، نمایندگان انجمن‌های تخصصی راهنماهای گردشگری و هتل‌داران، کارشناسان معاونت گردشگری میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی گزارشی از اقدامات انجام شده برای توسعه گردشگری دسترس‌پذیر و مشکلات موجود ارائه دادند.
همچنین استفاده از فضای مجازی و نرم‌افزارها ویژه توان‌یابان، بازبینی قوانین و آیین‌نامه‌های اجرایی مربوطه، آموزش صنایع‌دستی به سالمندان و توان‌یابان، راه‌اندازی پاراتورها، فراهم کردن وسایل حمل و نقل تخصصی ویژه این قشر نیز بخشی از مباحث مطرح شده از سوی فعالان بخش خصوصی و سازمان‌های‌مردم‌نهاد بود.
در پایان این نشست ضمن انتخاب دبیر میز تخصصی گردشگری دسترس‌پذیر از میان تشکل های تخصصی فعال توان‌یابان در بخش گردشگری، بررسی وضعیت موجود در بخش گردشگری دسترس‌پذیر به منظور تدوین راه‌کارهای تخصصی، تدوین سند راهبردی گردشگری دسترس‌پذیر، برنامه‌ریزی برگزاری جشنواره‌ها و نمایشگاه‌های ترویجی گردشگری دسترس‌پذیر و دعوت از تشکل‌های دیگر تخصصی حوزه گردشگری و سازمان‌های مردم‌نهاد دیگر افراد دارای معلولیت و نمایندگان دستگاه‌های دولتی به تناسب موضوع نشست‌های این کارگروه، در دستور کار قرار گرفت.